บทบาทของ AI กับอนาคตของระบบสาธารณสุขออสเตรเลีย

LAUNCESTON GENERAL HOSPITAL STOCK

การใช้เทคโนโลยีปัญญาประดิษฐ์เพื่อดูแลสุขภาพ Credit: ETHAN JAMES/AAPIMAGE

ตั้งแต่การจัดลำดับความเร่งด่วนของผู้ป่วย แปลผลสแกนสมอง และการตรวจหาสัญญาณโรคระยะแรก ๆ AI กำลังกลายเป็นเทคโนโลยีที่อาจเปลี่ยนแปลงวงการสาธารณสุขครั้งใหญ่ ด้านผู้เชี่ยวชาญเตือนว่าต้องพิจารณาอย่างรอบด้าน


นายแพทย์ไมเคิล ดินห์ เข้าใจดีถึงความท้าทายของแผนกฉุกเฉิน

เขาทำงานในแผนกฉุกเฉินของโรงพยาบาลรอยัล ปรินซ์ อัลเฟรด ในซิดนีย์มานานกว่า 25 ปีแล้ว

“แผนกฉุกเฉินเป็นสถานที่ที่วุ่นวายมาก อย่างทีทุกคนรู้กันดี เรามักต้องดูแลผู้ป่วยจำนวนมากในเวลาเดียวกัน รวมถึงผู้ป่วยวิกฤตด้วย”
 และ AI หรือปัญญาประดิษฐ์กำลังเข้ามามีบทบาทมากขึ้น

“นี่คือรายชื่อผู้ป่วยของเรา… และคุณจะเห็นว่ามีบางคนที่อยู่ในกลุ่มเสี่ยงสูงตามที่อัลกอริธึมของ AI วิเคราะห์ไว้… เราต้องจับตาดูกลุ่มนี้เป็นพิเศษ”

แผนกฉุกเฉินของโรงพยาบาลแห่งนี้มีการใช้ AI เพื่อช่วยระบุผู้ป่วยที่มีความเสี่ยงสูงที่สุด
มันดึงข้อมูลจากเวชระเบียนของผู้ป่วย แล้วนำไปประมวลผลด้วยอัลกอริธึมที่พัฒนาขึ้นที่ RPA เราสามารถตรวจพบผู้ป่วยที่อาการทรุดลงในห้องรอ ซึ่งก่อนหน้านี้เราอาจมองข้ามไป การตัดสินใจเรื่องการรักษาผู้ป่วยเร็วขึ้นกว่าที่เคย มีประโยชน์ต่อการดูแลรักษาอย่างมาก
นายแพทย์ดินห์อธิบาย
emergency department
แผนกฉุกเฉินที่โรงพยาบาลในออสเตรเลีย Source: AAP
นพ. ดินเป็นผู้นำทีมที่พัฒนาการดูแลผู้ป่วยในแผนกฉุกเฉินให้ทันสมัยยิ่งขึ้น และขณะนี้เขากำลังศึกษาวิธีใช้ AI เพื่อช่วยแปลผลสแกนสมอง

“นี่คือภาพ CT Scan ของสมองผู้ป่วย… ด้วยเครื่องมือ AI คุณสามารถมองเห็นจุดผิดปกติได้ทันที มันเป็นอัลกอริธึมที่ทำงานอยู่เบื้องหลัง โดยอิงจากภาพ CT นับล้านชิ้นที่เคยพบความผิดปกติเหล่านี้ มันอาศัยการจดจำรูปแบบ และสามารถระบุจุดผิดปกติได้แทบจะในทันที”

อย่างไรก็ตาม ยังต้องใช้เวลาอีกสักระยะกว่าเทคโนโลยีนี้จะพร้อมใช้งานจริง และมันไม่ได้มีเป้าหมายมาแทนที่รังสีแพทย์ แต่เพื่อช่วยในกรณีฉุกเฉินที่ต้องตัดสินใจอย่างรวดเร็ว

“ตัวอย่างเช่น การแปลผล CT ภายในไม่กี่วินาทีหลังจากผู้ป่วยมาถึง นั่นคือจุดที่ผมเห็นว่า AI จะมีบทบาทในอนาคต”
Emergency department
ป้าย ' ห้องฉุกเฉิน' หน้าโรงพยาบาล Source: Pixabay / Pexels/Pixabay
ศาสตราจารย์ฟาราห์ มากราบี จากสถาบันนวัตกรรมสาธารณสุขแห่งมหาวิทยาลัยแมควอรีกำลังทำวิจัยเกี่ยวกับความปลอดภัยและประสิทธิภาพของ AI ในบริบทของระบบสาธารณสุขในออสเตรเลีย

“AI กำลังได้รับการพัฒนาและนำมาใช้มากขึ้นเรื่อย ๆ ในระบบสาธารณสุขของออสเตรเลีย มันมีศักยภาพมากมายในการหาวิธีใหม่ ๆ เพื่อปรับปรุงการดูแลผู้ป่วย”

การพัฒนาของ AI เป็นไปอย่างรวดเร็วในช่วงไม่กี่ปีที่ผ่านมา ตั้งแต่การแปลผลเอกซเรย์ สแกนสมอง ไปจนถึงการตรวจหาโรค

ในสหราชอาณาจักร มีการทดลองใช้การตรวจเลือดที่ใช้ AI เพื่อหาสัญญาณของมะเร็งกว่า 12 ชนิด ก่อนที่จะแสดงอาการ

แต่ศจ.มากราบีระบุว่า ขณะนี้เครื่องมือที่ใช้งานได้จริงและแพร่หลายที่สุดในออสเตรเลีย คือซอฟต์แวร์ช่วยจดบันทึกระหว่างการรักษา

“เครื่องมือเหล่านี้ทำงานอยู่เบื้องหลัง พวกมันจะฟังการพูดคุยระหว่างการตรวจ แล้วจัดทำสรุปให้บุคลากรทางการแพทย์ตรวจสอบและนำไปบันทึก”
Doctor examining CT scan in control room
แพทย์กำลังวิเคราะห์ผล CT Scan Credit: Digital Vision
Scribes เป็นหนึ่งในซอฟต์แวร์ที่ใช้ไมโครโฟนเพื่อบันทึกเสียงระหว่างการพบแพทย์ โดยที่ผู้ป่วยยินยอม และช่วยลดภาระในการเขียนบันทึกทางการแพทย์ สรุปแผนการรักษา และจัดทำใบส่งตัว ซึ่งเป็นงานที่กินเวลาหลายชั่วโมงต่อวัน

คณะกรรมาธิการด้านผลิตภาพ (Productivity Commission) ระบุว่า ราว 30% ของงานในระบบสาธารณสุขออสเตรเลียสามารถใช้ระบบอัตโนมัติได้ ซึ่งจะช่วยประหยัดงบประมาณได้ถึง 5 พันล้านดอลลาร์ต่อปี ทั้งยังช่วยลดแรงกดดันเรื่องเวลาและค่าใช้จ่ายของระบบด้วย

อย่างไรก็ตาม เทคโนโลยีไม่ใช่คำตอบที่สมบูรณ์แบบเสมอไป

“ยกตัวอย่างเช่น เมื่อแพทย์พูดถึงอาการที่แสดงที่มือ เท้า และปากของผู้ป่วย แต่ AI สรุปว่าเป็นโรคมือเท้าปาก หรืออีกกรณีคือแพทย์กล่าวถึงการนัดตรวจต่อมลูกหมาก แต่ระบบกลับสรุปว่าการตรวจได้ดำเนินการไปแล้ว ดังนั้นแพทย์จึงจำเป็นต้องตรวจสอบผลลัพธ์ที่ AI สรุปออกมาในแต่ละบันทึกหรือจดหมายส่งตัว ระบบเองก็ตระหนักถึงข้อผิดพลาดเหล่านี้และกำลังดำเนินการใช้มาตรการเพื่อให้แน่ใจว่า AI ถูกใช้ในทางที่ปลอดภัยและมีประสิทธิภาพ”

นอกจากนี้ ยังมีการพูดถึงการใช้โปรแกรมแปลภาษาเพื่อเป็นเครื่องมือช่วยลดอุปสรรคทางภาษาด้วย

ลิซา วูดแลนด์ ผู้อำนวยการฝ่ายสาธารณสุขพหุวัฒนธรรมแห่งรัฐนิวเซาท์เวลส์เตือนว่า การสื่อสารทางการแพทย์ต้องแม่นยำและรอบคอบด้านวัฒนธรรม

“สำหรับบางกลุ่มภาษา เช่น ภาษาในยุโรป ความแม่นยำในการแปลค่อนข้างสูง แต่สำหรับภาษาของกลุ่มผู้ลี้ภัยและชนกลุ่มน้อยที่เกิดใหม่ ความแม่นยำยังต่ำอยู่มาก เมื่อเราใช้ล่ามที่เป็นมนุษย์ในออสเตรเลีย ซึ่งเข้าใจบริบททางวัฒนธรรมและชุมชนที่เราต้องแปลให้ ผลลัพธ์ออกมาดีกว่าอย่างชัดเจน”

ทั้งนี้ ในแวดวงสุขภาพซึ่งมีความเสี่ยงสูง หลายฝ่ายเห็นตรงกันว่า AI ไม่สามารถมาแทนที่มนุษย์ได้ แต่บทบาทของมันกำลังเป็นที่ยอมรับมากขึ้นโดยรวม


ติดตามเอสบีเอส ไทย ได้อีกทาง เว็บไซต์ | เฟซบุ๊ก | อินสตาแกรม

ฟังพอดคาสต์ของเอสบีเอส ไทยผ่านแอปพลิเคชัน SBS Audio ดาวน์โหลดจาก Apple Store หรือจาก Google Play  

Share
Follow SBS Thai

Download our apps
SBS Audio
SBS On Demand

Listen to our podcasts
Independent news and stories connecting you to life in Australia and Thai-speaking Australians.
Understand the quirky parts of Aussie life.
Get the latest with our exclusive in-language podcasts on your favourite podcast apps.

Watch on SBS
Thai News

Thai News

Watch in onDemand
บทบาทของ AI กับอนาคตของระบบสาธารณสุขออสเตรเลีย | SBS Thai