Breaking

ཨོ་གླིང་ནང་གསུམ་བཅུའི་དུས་དྲན་སྲུང་བརྩི་དང་རི་སྔོན་པོར་གཞུང་འབྲེལ་ཐོག་བོད་ཀྱི་རྒྱལ་དར་སྒྲེང་འཛུགས།

ཨོ་སི་ཊོ་ལི་ཡའི་ནང་བོད་མི་ཚོས་མངའ་སྡེ་སོ་སོའི་ནང་གསུམ་བཅུ་དུས་དྲན་སྲུང་བརྩི་དང་། རི་སྔོན་པོར་ས་གནས་གྲོང་སྡེ་ལྷན་ཁང་མདུན་གཞུང་འབྲེལ་ཐོག་བོད་ཀྱི་རྒྱལ་དར་སྒྲེང་འཛུགས་སོགས་ལས་འགུལ་འདྲ་མིན་སྤེལ་ཡོད་པ་རེད།

Tibetan Uprising ay

ཨོ་གླིང་རི་སྔོན་པོར་གསུམ་བཅུའི་དུས་དྲན་ཐེངས་ ༦༡ པ་སྲུང་བརྩི་སྐབས། Source: SBS Tibetan

ཕྱི་ལོ་ ༡༩༥༩ ལོའི་ཕྱི་ཟླ་ ༣ ཚེས་ ༡༠ ཉིན་བོད་མི་ཚོས་བོད་ཀྱི་རྒྱལ་ས་ལྷ་ས་རུ་”རྒྱ་དམར་བོད་ནས་ཕར་རྒྱུག། བོད་ཀྱི་བདག་པོ་བོད་མི་ཡིན་”ཞེས་རྒྱ་ནག་གི་བཙན་འཛུལ་བཙན་གནོན་ལ་ངོ་རྒོལ་སྐད་འབོད་དང་། ཉིན་དེར་རྒྱ་ནག་མི་མང་བཅིངས་འགྲོལ་དམག་ཟེར་བས་བོད་མིར་དྲག་གནོན་ཚབ་ཆེན་བྱས་ནས་འདི་ལོར་ལོ་ངོ་ ༦༡ འཁོར་གྱི་ཡོད་སྟབས། འཛམ་གླིང་གི་ས་ཕྱོགས་གང་ས་ནས་བོད་མི་ཚོས་ཉིན་མོ་དེ་སྲུང་བརྩི་དང་ངོ་རྒོལ་སྐད་འབོད་བྱེད་བཞིན་པ་ལྟར། ཕྱི་ཟླ་ ༣ པའི་ཚེས་ ༡༠ ཉིན་ཨོ་སི་ཊོ་ལི་ཡའི་མངའ་སྡེ་དང་ས་ཁུལ་འདྲ་མིན་ནང་གནས་སྡོད་བྱས་ཡོད་པའི་བོད་མི་ཚོས་ངོ་རྒོལ་སྐད་འབོད་དང་། གོམས་བགྲོད། བོད་ཀྱི་རྒྱལ་དར་སྒྲེང་འཛུགས་སོགས་ལས་འགུལ་འདྲ་མིན་སྤེལ་ཡོད་པ་རེད། འོན་ཀྱང་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་བོད་དེ་སྔ་མོ་ནས་རྒྱ་ནག་གི་ཆ་ཤས་ཡིན་པ་དང་། བོད་ལ་ཞི་བས་བཅིངས་འགྲོལ་བཏང་ཡོད་པ་རེད་ཅེས་འགྲེལ་བརྗོད་བྱེད་བཞིན་ཡོད་པ་རེད།
Tibetan uprising day
སིཌ་ནི་གྲོང་ཁྱེར་ནང་བོད་མི་ཚོས་ངོ་རྒོལ་གོམ་བགྲོད་གནང་བ། Source: SBS Tibetan
དེ་ཡང་ཨོ་སི་ཊོ་ལི་ཡའི་གྲོང་ཁྱེར་སིཌ་ནི་ནང་སིཌ་ནི་བོད་རིགས་མཐུན་ཚོགས་དང་། ནོ་ར་བོད་རིགས་མཐུན་ཚོགས། Australian Tibet Council ཨོ་སི་ཊོ་ལི་ཡ་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་ཚོགས་པ་བཅས་ཀྱིས་གོ་སྒྲིག་འོག སིཌ་ནི་གྲོང་ཁྱེར་ནས་རྒྱ་ནག་གཞུང་ཚབ་ཁང་བར་ཁྱོན་བོད་མི་བརྒྱ་ལྷག་ཙམ་ཞིག་གིས་གོམ་བགྲོད་དང་ངོ་རྒོལ་སྐད་འབོད་བྱས། འཕྲད་དར་ཐོག་”རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་བོད་མིར་མནར་གཅོད་མཚམས་འཇོག་དགོས་”ཞེས་བྲིས་འདུག

མཛད་སྒོ་ཐོག་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་གདོང་འདུས་སྐྱིད་འཛོམས་མཆོག་གིས་”ང་ཚོའི་བོད་མིའི་སྙིང་སྟོབས་དེ་ཆགས་མེད་པར་མི་རབས་ནས་མི་རབས་བར་གནས་ངེས་རེད། ང་ཚོ་བོད་པ་ཞིག་ཡིན་པའི་ཆ་ནས་ཉི་མ་དེ་རིང་ནས་བཟུང་བོད་པའི་འཐབ་རྩོད་ལ་ག་རེ་ཞིག་བྱེད་ཐུབ་ས་རེད་ཅེས་དྲི་བ་གཏོང་དགོས་པ་དེ་གལ་ཆེན་པོ་རེད། གལ་སྲིད་ལས་ཀ་ཞིག་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་ན། བྱས་པ་ནང་བཞིན་གྲུབ་འབྲས་ཤིག་ཐོན་གྱི་ཡོད་མེད་ལ་བལྟ་དགོས་པ་དེ་ཡང་གལ་ཆེན་པོ་རེད། གཙོ་བོ་བོད་པའི་བདེན་མཐའ་སེལ་བར་ལས་འགུལ་ག་རེ་སྤེལ་དགོས་ཀྱི་འདུག་བལྟ་དགོས་པ་དེ་གལ་ཆེན་པོ་རེད་ཅེས་གསུང་སོང་། ཕྱི་དྲོར་མི་ལོ་དྲུག་ཅུ་ལྷག་གི་བོད་དོན་དང་འབྲེལ་བའི་གློག་བརྙན་གཟིགས་འབུལ་དང་། མར་མེའི་མཆོད་འབུལ་བཅས་གནང་ཡོད་པ་རེད།
Tibetan uprising day
ཨོ་གླིང་རི་སྔོན་པོའི་ས་གནས་གྲོང་སྡེ་ལྷན་ཁང་མདུན་བོད་ཀྱི་རྒྱལ་དར་སྒྲེང་འཛུགས་སྐབས། Source: SBS Tibetan
གཞན་ཡང་ཨོ་གླིང་རི་སྔོན་པོ་རུ་ས་གནས་བོད་མི་དང་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་བ་བརྒྱ་ལྷག་ཙམ་ཞིག་ས་གནས་སྲིད་གཞུང་ City Council མདུན་འདུ་འཛོམས་ཀྱིས་བོད་མིའི་རང་དབང་རང་དབང་སྒེར་ལངས་ཐེངས་དྲུག་བཅུ་རེ་གཅིག་པ་སྲུང་བརྩི་དང་། འགོ་འཛུགས་ཐོག་མར་ས་གནས་སྲིད་གཞུང་City Council གིས་གཞུང་འབྲེལ་བོད་ཀྱི་རྒྱལ་དར་སྒྲེང་འཛུགས་གནང་། དེའི་རྗེས་ལྗང་ཁུ་ཚོགས་པའི་འཐུས་མི་དང་ས་གནས་སྲིད་གཞུང་གི་འཐུས་མི་ Cr.kerry brown ལགས་ཀྱིས་“བོད་ནང་གི་བོད་མིའི་དཀའ་སྡུག་དང་གནས་བབ་ནི་སྔོན་ཆད་ཨོ་གླིང་གི་གདོད་མའི་མི་རིགས་ལ་བྱུང་བའི་དཀའ་ངལ་ལྟར་དུ་ཚོར་གི་འདུག་པས།   ང་ཚོས་གང་ཐུབ་ཀྱིས་བྱས་ཉེས་ཅན་གྱི་ནོར་འཁྲུལ་དེ་དག་བསྐྱར་དུ་མི་ཡོང་བར་སྔོན་འགོག་དང་གདོང་ལེན་བྱ་དགོས། མ་ཟད་བོད་ཀྱི་རིག་གཞུང་དང་བོད་ཀྱི་སྐད་ཡིག་ནི་བོད་ཙམ་དུ་མ་ཟད་འགྲོ་བ་མི་སྤྱི་ལ་ཧ་ཅང་གི་དགོས་མཁོ་རང་བཞིན་ཅན་དང་ཕན་ངེས་རང་བཞིན་ཅན་གྱི་རིག་གཞུང་གལ་ཆེན་ཡིན་པ་སོང་ཙང་། གཏན་ནས་རྩ་བརླག་ཏུ་འགྲོ་བཅུགས་མི་ཉན་ཞེས་ནན་བཤད་གནང་། ”

དེའི་རྗེས་ས་གནས་སྲིད་གཞུང་གི་འཐུས་མི་ Cr.Kevin Schreiber ལགས་ཀྱིས་“ ང་ཚོ་འདིར་བོད་ཀྱི་རྒྱལ་གླུ་དང་རྒྱལ་དར་ཕྱར་ཆོག་པ་ནང་བཞིན་མ་འོངས་པར་བོད་ཀྱི་ས་ཆ་རང་དུ་བོད་རང་གི་རྒྱལ་གླུ་དང་རྒྱལ་དར་ཕྱར་ཆོག་རྒྱུ་ནི་གཞི་རྩའི་ཁྱེད་རང་ཚོའི་ཐོབ་ཐང་ཡིན་པས་”དེ་རིང་འདིར་བོད་ཀྱི་རྒྱལ་གླུ་གཏང་བ་དང་རྒྱལ་དར་ཕྱར་བ་དེས་ཁྱེད་རང་ཚོས་ཨོ་གླིང་གི་རྒྱལ་ཁབ་འདི་ནི་རང་དབང་ལྡན་པའི་རྒྱལ་ཁབ་ཞིག་ཡིན་པ་དང་ཁྱེད་ཚོ་ལྟ་བུའི་དཀའ་ངལ་ཅན་གྱི་མི་རིགས་ཚང་མར་སེམས་ཁུར་བྱེད་མཁན་གྱི་རྒྱལ་ཁབ་ཅིག་ཡིན་པ་ཚོར་དགོས་”ཞེས་གསུངས།  

དེའི་རྗེས་ས་གནས་སྲིད་གཞུང་གི་འཐུས་མི་ Cr.Mick fell "རི་སྔོན་པོ་ས་གནས་སྲིད་གཞུང་གིས་བོད་མིར་གདུང་སེམས་མཉམ་སྐྱེད་མཚོན་བྱེད་དུ་འཆར་ཅན་གསུམ་བཅུའི་དྲན་སྐབས་གཞུང་འབྲེལ་བོད་ཀྱི་རྒྱལ་དར་སྒྲེང་འཛུགས་བྱེད་པའི་གྲོས་ཆོད་བཞག་པ་དེ་ཧ་ཅང་གི་སྤོབས་པ་བསྐྱེད་པ་དགོས་ཞིག་ཡིན་པས་དེ་རིང་འདིར་ཚང་མར་ཐུགས་རྗེ་ཆེ་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན་”སོང་ཞེས་རི་སྔོན་པོར་གནས་སྡོད་ཤེལ་དགེ་འདུན་ཚེ་རིང་ལགས་ཀྱིས་འགྲེལ་བརྗོད་གནང་།
Tibetan uprising day
ཁུན་སི་ལན་ཌི་བོད་མི་ཚོས་གསུམ་བཅུའི་དུས་དྲན་སྲུང་བརྩི་སྐབས། Source: SBS Tibetan
ཡང་ཨོ་སི་ཊོ་ལི་ཡའི་མངའ་སྡེ་ཁུན་སི་ལན་ཌིའི་ནང་བོད་རིགས་དང་དེ་མིན་ཨོ་གླིང་གནས་སྡོད་ཡུལ་མི་དང་རྒྱ་རིགས་བཅས་མི་གྲངས་དྲུག་བཅུ་ལྷག་གིས་གསུམ་བཅུའི་དུས་དྲན་སྲུང་བརྩི་དང་། བྷིར་སི་བྷིན་གྲོང་འཁྱེར་ནས་ནིའུ་ཕམ་བར་ཀི་ལོ་མི་ཌར་གསུམ་བཞི་ཙམ་གྱི་ཞི་བའི་གོམས་འགྲོད་དང་སྐད་འབོད་དང་། དགོང་མོ་ཁུན་སི་ལན་ཌི་གཙུག་ལག་སློབ་གཉེར་ཁང་ University of Queensland ལ་མར་མེ་ཁྲོམ་སྐོར་བཅས་གནང་ཡོད་སྐོར་ཁུན་སི་ལན་ཌི་བོད་རིགས་འཐུན་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་གཙོ་བསྟན་འཛིན་ཕུན་ཚོགས་ལགས་ཀྱིས་འགྲེལ་བརྗོད་གནང་བྱུང་།

སྐབས་དེར་རྒྱ་མི་རིགས་ཞིབ་འཇུག་པ་Yujian Zhang དང་། བྷིར་སི་བྷིན་གྲོང་འཁྱེར་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་དང་ལྗང་ཁུ་ཚོགས་པའི་ས་གནས་དབུ་ཁྲིད་ Sri Jonathan ལྗང་ཁུ་ཚོགས་པའི་ས་གནས་དབུ་ཁྲིད་དང་བྷིར་སི་བྷི་གྲོང་ཁྱེར་གྱི་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་འོས་མི་ Trina Massey ཝིཌ་ནམ་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་བ་དང་ཝིཌ་ནམ་ཚོགས་པའི་སྐུ་ཚབ་ Vincent Do བཅས་ལས་འགུལ་མཉམ་ཞུགས་དང་གཏམ་བཤད་སྤེལ་འདུག
Tibetan uprising day
གནས་མཁར་གསར་བོད་མི་ཚོས་གསུམ་བཅུའི་དུས་དྲན་སྲུང་བརྩི་གནང་བཞིན་པ། Source: SBS Tibetan
གནས་མཁར་གསར་ Newcastle ས་གནས་སུ་བོད་མི་ཚོས་དུས་དྲན་སྲུང་བརྩི་དང་། ཚོགས་གཙོ་ཕུན་ཚོགས་ལགས་ཀྱིས་དེ་རིང་གི་ཉིན་མོ་ནི་ཧ་ཅང་གལ་ཆེ་ཞིང་རྗེས་དྲན་བྱེད་པའི་ཉིན་མོ་ཞིག་ཆགས་ཡོད་ལ། ང་ཚོ་ཨོ་གླིང་གནས་མཁར་གསར་བོད་རིགས་ཚོགས་པས་ངོས་ནས་འདི་གའི་ས་གནས་སྲིད་གཞུང་གི་མདུན་ཐང་དུ་དུས་དྲན་སྲུང་རྩི་དང་། ཚོགས་མི་བདུན་བཅུ་ལྷག་མཉམ་ཞུགས་བྱས་ཏེ། གཙོ་བོ་བོད་རྒྱལ་ཁབ་ཆེན་པོའི་བྱུང་རིམ་ལོ་རྒྱུས་དང་ཆག་འཇིག་གི་པར་རིས་དྲུག་བཅུ་ལྷག་ཞིག་འགྲེམ་སྟོན་བྱས། ང་ཚོ་༧རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེ་དང་བོད་གཞུང་གི་བཀའ་དྲིན་གྱིས་རྒྱལ་ཁབ་འདི་ལྟ་བུ་ཞིག་སླེབས་ཡོད་དུས། བོད་དོན་ཁྱབ་བསྒྲགས་མང་པོ་བྱེད་མ་ཐུབ་རུང་། མ་མཐའ་ཡང་གསུམ་བཅུའི་དུས་དྲན་གཙོས་བོད་ཀྱི་དུས་ཆེན་ཁག་ངེས་པར་དུ་སྲུང་བརྩི་བྱེད་ཐུབ་དགོས་ཤིང་། འདི་ནི་ང་ཚོས་སྒྲུབ་འོས་པ་ཞིག་རེད་ལ་སྒྲུབ་དགོས་པ་ཞིག་ཀྱང་ཡིན་པས་ན། ༧རྒྱལ་བའི་དགོངས་དོན་སེམས་སུ་བཅངས་ཏེ་བོད་ཀྱི་རྩ་དོན་སྒྲུབ་དགོས་པ་གལ་ཆེན་བོ་ཞིག་མཐོང་གི་ཡོད་ཅེས་འགྲེལ་བརྗོད་གནང་སོང་།
Tibetan uprising day
ཨོ་སི་ཊོ་ལི་ཡའི་རྒྱལ་ས་ཁན་བྷེ་རའི་ནང་ཡོད་པའི་རྒྱ་ནག་གཞུང་ཚབ་ཁང་མདུན་དུ། Source: SBS Tibetan
ཨོ་སི་ཊོ་ལི་ཡའི་རྒྱལ་ས་ཁན་བྷེ་རའི་ས་གནས་བོད་རིགས་མཐུན་ཚོགས་ཀྱིས་གོ་སྒྲིག་འོག བོད་མི་རྣམས་དེ་གར་རྒྱ་ནག་གཞུང་ཚབ་ཁང་གི་མདུན་དུ་འདུ་འཛོམས་ཀྱིས་ངོ་རྒོལ་སྐད་འབོད་དང་། བོད་རིགས་མཐུན་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་གཙོ་སྐལ་བཟང་ཡོན་ཏན་ལགས་ནས་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་བཀའ་ཤག་ནས་སྤེལ་བའི་གསུམ་བཅུའི་དུས་དྲན་གྱི་ཡོངས་ཁྱབ་གསུང་འཕྲིན་སྒྲོག་སྦྱངས་གནང་བ་དང་། བོད་དོན་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་གནང་མཁན་རྒྱ་རིགས་བློ་དཔོན་སུང་ཕང་ལིའུ་ནས་རྒྱ་ནག་དང་བོད་ནང་གི་གནས་སྟངས་ཐོག་གསུང་བཤད། དེ་བཞིན་ས་གནས་བོད་རིགས་མཐུན་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་གཞོན་ཟླ་སྒྲོན་ལགས་ནས་རྒྱ་སྐད་ཐོག་བོད་ནང་གི་ཛ་དྲག་གནས་སྟངས་ངོ་སྤྲོད་བཅས་གནང་ཡོད་འདུག


Share

Published

Updated

By Sangyal Dorjee

Share this with family and friends


Download our apps
SBS Audio
SBS On Demand

Listen to our podcasts
Independent news and stories connecting you to life in Australia and Tibetan-speaking Australians.
Ease into the English language and Australian culture. We make learning English convenient, fun and practical.
Get the latest with our exclusive in-language podcasts on your favourite podcast apps.

Watch on SBS
SBS World News

SBS World News

Take a global view with Australia's most comprehensive world news service