ལས་ཀ་བྱེད་སར་ཁྲིམས་འགལ་དབྱེ་འབྱེད་དང་ཁྲིམས་ཐོག་སྲུང་སྐྱོབ།

troubled woman

Source: Pexels/energepic.com

ལོ་གཉིས་རེའི་ནང་ཨོ་སི་ཊོ་ལི་ཡའི་རིག་གཞུང་སྣ་ཚོགས་བདེ་དོན་ལྷན་ཁང་གིས་ཨོ་སི་ཊོ་ལི་ཡའི་ནང་ལས་ཀ་བྱེད་སར་བསུན་གཙེར་དང་དབྱེ་འབྱེད་སྐོར་ཞིབ་འཇུག་སྙན་ཐོ་རེ་འདོན་བཞིན་ཡོད་པ་དང་། ཐེངས་རྗེས་མའི་ཞིབ་འཇུག་སྙན་ཐོ་དེ་བཞིན་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༢༡ ཟླ་ ༡༢ པའི་ནང་འདོན་འཆར་ཡོད་པ་རེད།  


གཙོ་དོན་ཁག་ཅིག

  • ཨོ་སི་ཊོ་ལི་ཡའི་ནང་དབུས་གཞུང་དང་མངའ་སྡེ། དེ་བཞིན་ས་ཁུལ་བཅས་ལ་མི་རྣམས་དབྱེ་འབྱེད་དང་བསུན་གཙེར་ལས་སྲུང་སྐྱོབ་སྐོར་ཁྲིམས་ལུགས་རེ་ཡོད།
  • ལས་ཀ་བྱེད་སར་ཁྲིམས་དང་མ་མཐུན་པའི་དབྱེ་འབྱེད་ནི་མི་ཞིག་གི་གནས་སྟངས་བྱེ་བྲག་ཅིག་གཞན་དང་མ་འདྲ་བར་བརྟེན་ནས་མཐུན་རྐྱེན་གཞན་ལས་ཉུང་བ་སྦྱར་བར་ཟེར།
  • མི་ཞིག་ལ་ལྟ་ཚུལ་མ་འདྲ་བ་འཛིན་པ་ནི་ཁྲིམས་དང་མ་མཐུན་པའི་དགོས་མེད་ཀྱི་དབྱེ་འབྱེད་བྱེད་པ་ལ་ཟེར།

 ལས་གནས་སུ་ཁྲིམས་འགལ་གྱི་དབྱེ་འབྱེད་ཟེར་བ་དེ་ག་རེ་རེད་དམ།

ལས་གནས་སུ་ཁྲིམས་འགལ་གྱི་དབྱེ་འབྱེད་ནི་ལས་མི་ཞིག་ལ་ཁོ་རང་གི་གནས་བབས་མ་འདྲ་བ་དཔེར་ན། མི་རིགས་དང་། ལོ་ན། ཕོ་མོ། སྦྲུམ་མའི་གནས་སྐབས་དང་ཡང་ན་ཆོས་ལུགས་མ་འདྲ་བ་ཡིན་པའི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས་དབྱེ་འབྱེད་ཀྱི་གནས་ཚུལ་བྱུང་བ་ལ་ཟེར། 

མེག་ཧན་པཱ་པཱ་ Meghann Papa ལགས་ནི་སིཌ་ནིང་ནང་བརྟེན་གཞི་བྱས་པའི་ཨན་ཌར་སོན་གྷེར་ Anderson Gray ཞེས་ངལ་རྩོལ་སྐོར་་ཁྲིམས་རྩོད་པའི་ལྟེ་གནས་དེའི་ནང་ཁྲིམས་རྩོད་པ་ཞིག་རེད། 

ཁོ་མོས་ཨོ་སི་ཊོ་ལི་ཡའི་ནང་དབུས་གཞུང་དང་། མངའ་སྡེ། ས་ཁུལ་སོ་སོའི་ཁྲིམས་ཀྱིས་མི་རྣམས་དབྱེ་འབྱེད་དང་གསུན་བཙེར་ལས་སྲུང་སྐྱོང་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་སྐོར་བརྗོད་འདུག

ལྕམ་པཱ་པཱ་ལགས་ཀྱིས་ཨོ་སི་ཊོ་ལི་ཡའི་དབྱེ་འབྱེད་འགོག་རྒོལ་གྱི་ཁྲིམས་འོག་ལ་དངོས་སུ་དབྱེ་འབྱེད་དང་ཤུགས་ནས་དབྱེ་འབྱེད་ཚང་མ་ཚུད་ཡོད་སྐོར་དང་། ཁོ་མོས་མི་ཞིག་གིས་ལས་ཀ་སྤྲོད་སའི་མི་དེར་མི་རིགས་དང་། ལོ་ན། ཕོ་མོ། ཡང་ན་དབང་པོ་སྐྱོན་ཅན་ཡིན་པའི་རྒྱུན་མཚན་གྱིས་སྒྲུབ་མ་ཐུབ་པའི་དགོས་འདུན་ཞིག་འདོན་པའམ། ཆ་རྐྱེན་ཞིག་ཡོད་པ། དེ་དང་ཆ་འདྲ་བའི་གནས་སྟངས་ཤིག་ཡོད་ཚེ། དེ་ཡང་ཁྲིམས་དང་མ་མཐུན་པའི་དབྱེ་འབྱེད་ཅིག་ཆགས་ཀྱི་ཡོད་སྐོར་འགྲེལ་བརྗོད་གནང་འདུག

ཁོ་མོས་ད་དུང་དཔེར་ན་མི་ཞིག་ལ་ཕྲུ་གུ་ཞིག་ལྟ་སྐྱོང་བྱེད་དགོས་ཀྱི་ཡོད་པའི་རྒྱུན་མཚན་གྱིས་དབྱེ་འབྱེད་བྱས་པ། གལ་སྲིད་ལས་མི་ཞིག་གིས་ཕྲུ་གུ་བུ་བཅོལ་ཁང་ལ་ཕར་སྐྱེལ་བ་དང་། ཚུར་བླངས་དགོས་ཀྱི་ཡོད་ཚེ་སྦྱིན་བདག་གིས་རྒྱུན་མཚན་ལྡན་པའི་ཐོག་ནས་དུས་ཚོད་བཀོད་སྒྲིག་དང་ཆོག་མཆན་སྤྲོད་དགོས་ཀྱི་ཡོད་སྐོར་བརྗོད་འདུག
protective employee
Source: Pexels/Sora Shimazaki


ཡང་ལྕམ་པཱ་པཱ་ལགས་ཀྱིས། གལ་སྲིད་ནང་གི་འགན་འཁུར་ལས་དོན་གྱི་ཆ་ནས་ཆུ་ཚོད་འཕར་མ་ལས་མ་ཐུབ་ཚེ་སྦྱིན་བདག་གིས་ལས་མིར་ཁྲིམས་སྒྲིག་ལག་བསྟར་གྱིས་ཆད་པ་གཅོད་ཚེ་དེ་ཡང་དབྱེ་འབྱེད་ཆགས་ཀྱི་ཡོད་པ་རེད་ཅེས་གསུངས་འདུག

ཡིན་ན་ཡང་ལས་མིས་སྦྱིན་བདག་ལ་ཁོང་ཚོའི་གནས་སྟངས་འགྲེལ་བརྗོད་བྱེད་དགོས་པ་དང་སྦྱིན་བདག་གིས་ཀྱང་དགོས་གལ་བྱུང་སྐབས་དུས་ཚོད་བཀོད་སྒྲིག་ཐད་དོ་འཁུར་ཡོད་པ་བྱེད་དགོས་པ་རེད་ཅེས་གསུངས་འདུག

ཉེས་ལྡོག་ལག་བསྟར་ཟེར་བ་དེ་ག་རེ་རེད་དམ། What is adverse action? 

 "ཉེས་ལྡོག་ལག་བསྟར་" adverse action ཞེས་པའི་ཚིག་དེ་ངལ་རྩོལ་དྲང་བདེན་གྱི་ཁྲིམས་ཡིག་ནང་བྲིས་ཡོད།

ཕི་ཊར་ཁི་ཊུར་ནར་ Patrick Turner ལགས་ནི་བྷེར་སི་བྷན་ Brisbane ནང་བརྟེན་གཞི་བྱས་པའི་མའོ་རེ་སི་བྷི་ལཱ་ཁི་བྷར་ནི་ Maurice Blackburn ཞེས་ཁྲིམས་རྩོད་པའི་མཐུན་ཚོགས་ནང་ངལ་རྩོལ་དང་བཟོ་ལས་ཁྲིམས་ལུགས་སྐོར་ཆེད་མཁས་པ་རྒན་པ་ཞིག་རེད། 

ཁོང་གིས་"ཉེས་ལྡོག་ལག་བསྟར་"དེ་དཔེར་ན་མི་ཞིག་ལས་གནས་སུ་བརྡབ་སྐྱོན་བྱུང་ཚེ་ཕྱིར་འབུད་བྱས་པ་དང་། ཕྱོགས་ལྷུང་ཐག་གཅོད་བྱས་ནས་ཁོ་རང་གི་ལས་ཀའི་གནས་རིམ་བརྗེ་སྤོ་བྱས་པ་བཅས་གལ་སྲིད་རྒྱུ་མཚན་བྱེ་བྲག་པ་ལ་བརྟེན་ནས་ལག་བསྟར་བྱས་པ་ནི་ཁྲིམས་འགལ་ཡིན་སྐོར་གསུངས་འདུག

ཡང་ཁོང་གིས་ང་ཚོས་ལྟ་ཚུལ་འཛིན་སྟངས་ཕྱོགས་གཉིས་ནས་བརྗོད་ཚེ་དོན་དག་སྙིང་པོ་དཔེར་ན། མི་ཞིག་གི་གླ་ཆ་ཉུང་འཕྲི་བྱས་པ་དང་། གོ་གནས་ཕབ་པ། ཉེན་བརྡ་བཏང་བ་བཅས་རེད།

ཉེས་ལྡོག་ལག་བསྟར་དེ་ད་དུང་ལས་མི་ཕན་ཚུན་དབར་དབྱེ་འབྱེད་དང་། འཇིགས་སྐུལ་བཅས་ཀྱང་ཉེས་ལྡོག་ལག་བསྟར་གྱི་ཁྲིམས་ནང་ཚུད་ཀྱི་རེད་ཅེས་གསུངས་འདུག
Mwanaume afanya kazi
Mwanaume afanya kazi Source: Pexels/Ron Lach

ཁྲིམས་དང་མཐུན་པའི་དབྱེ་འབྱེད། Lawful discrimination

ཁ་ཤས་ལ་བལྟ་སྟངས་མ་འདྲ་བ་བལྟ་བ་ནི་ཁྲིམས་འགལ་གྱི་དབྱེ་འབྱེད་ཡིན་དགོས་དོན་མེད།
ལས་ཀའི་ཁྲིམས་ཡིག་འོག་ལ་གལ་སྲིད་སྦྱིན་བདག་གིས་ལས་མི་དེའི་རང་བཞིན་བྱེ་བྲག་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཐོག་ནས་དབྱེ་འབྱེད་བྱས་མེད་ཚེ། དེ་ནི་ཉེས་ལྡོག་ལག་བསྟར་ཡིན་པའི་བསམ་ཚུལ་འཁྱེར་རྒྱུ་མེད། 

སྐུ་ཞབས་ཊུར་ནར་ལགས་ཀྱིས་རྟགས་པར་དབྱེ་འབྱེད་ཟེར་བ་དེའི་སྐོར་དཔྱད་བརྗོད་བྱ་རྒྱུ་ཁག་པོ་ཞིག་རེད། འོན་ཀྱང་ཁྲིམས་ལུགས་ནང་གསལ་བའི་དབྱེ་འབྱེད་མིན་པའང་ཡོད་སྐོར་དཔེ་མཚོན་བརྗོད་འདུག

ཁོང་གིས་"གལ་སྲིད་ཁྱེད་རང་གི་ལས་ཀ་བྱེད་སར་རག་བཟི་བ་དང་ཁྱེད་ཀྱི་སྦྱིན་བདག་གིས་སྒྲིག་གཞི་འགྲེལ་བརྗོད་བྱས་ནས་ལས་ཀ་བྱེད་སར་ཆང་རག་འཐུང་ཆོག་གི་མེད་སྐོར་དང་ཉེན་བརྡ་བཏང་ནས། ལས་མི་གཞན་དག་དང་གཅིག་མཚུངས་བྱེད་དགོས་འདོད་ཚེ། ཁྱེད་རང་གཅིག་བྱས་ན་རྒྱབ་ལྗོངས་མ་འདྲ་བ་དང་དབང་པོ་སྐྱོན་ཅན་གྱི་གནད་དོན་ཡང་ཡོད་སྲིད་པ་ཡིན།"ཞེས་གསུངས་འདུག 

ལས་དོན་བཀོད་བྱུས་དང་སྟངས་འཛིན། Performance management

ལི་སཱ་ཨ་ནེ་སི་ Lisa Annese ལགས་ནི་ཨོ་སི་ཊོ་ལི་ཡའི་རིག་གཞུང་སྣ་ཚོགས་ལས་ཁུངས་ནང་རྒྱུན་ལས་འགན་འཛིན་ཞིག་རེད།

ཁོ་མོས་ལས་ཀ་སྤྲོད་མཁན་སྦྱིན་བདག་ལ་ཁོང་ཚོའི་ལས་མི་རྣམས་ལ་དོ་དམ་སྟངས་འཛིན་བྱེད་ཆོག་པའི་ཁྲིམས་མཐུན་གྱི་ཐོབ་ཐང་ཡོད། ལས་དོན་བཀོད་བྱུས་སྟངས་འཛིན་ནི་གནས་དོན་གཞན་པ་ཞིག་ཡིན་ཡང་མཚམས་རེར་དབྱེ་འབྱེད་སྐོར་དང་མགོ་རྙོག་ཆགས་ཀྱི་ཡོད་པ་རེད་ཅེས་གསུངས་འདུག

མི་བྱེ་བྲག་པ་ཞིག་ལ་ལས་དོན་བཀོད་བྱུས་སྟངས་འཛིན་ལ་འདོད་བློ་མ་ཁེངས་པ་བྱུང་ཡང་དེ་ནི་དབྱེ་འབྱེད་ཆགས་ཀྱི་མེད།
woman boss
Source: Pexels/Sora Shimazak

 གལ་སྲིད་ཁྱེད་རང་གིས་དབྱེ་འབྱེད་མྱོང་གི་འདུག་བསམས་ཚེ་ག་རེ་བྱེད་དགོས།

མེག་ཧན་པཱ་པཱ་ Meghann Papa ལགས་ཀྱིས་གལ་སྲིད་སུ་ཞིག་ལས་ཀ་བྱེད་སར་དབྱེ་འབྱེད་མྱོང་གི་ཡོད་ཚེ། ཁོང་ཚོས་གནས་དོན་དེ་སྦྱིན་བདག་ལ་ཁ་ཐུག་བཤད་དགོས་པ་རེད། 

"ལས་མི་མང་པོ་ཞིག་ལ་ལས་ཀ་བྱེད་སར་སྡུག་སྐད་དང་དཀའ་སྡུག་བརྗོད་རྒྱུ་ཡོད། དེར་བརྟེན་ཁོང་ཚོས་གནས་ཚུལ་བྱུང་མ་ཐག་ངེས་པར་དུ་་སྦྱིན་བདག་ལ་སྙན་གསན་ཞུས་ནས་གནད་དོན་སེལ་ཐབས་བྱེད་དགོས།" ཞེས་གསུངས་འདུག

གལ་སྲིད་ལས་ཀ་བྱེད་ས་རང་ནས་དཀའ་ངལ་སེལ་ཐུབ་ཀྱི་མེད་ཚེ། ངལ་རྩོལ་པའི་་ཁྲིམས་རྩོད་པ་དང་། དབྱེ་འབྱེད་འགོག་རྒོལ་གྱི་ཁྲིམས་རྩོད་པ་གང་རུང་ལས་ལམ་སྟོན་ཞུ་བའམ། ཡང་ནང་ཁོང་ཚོ་མཉམ་འབྲེལ་གྱི་ཚོགས་མི་ཡིན་ཚེ་མཉམ་འབྲེལ་ལ་སྐད་ཆ་བཤད་དགོས་པ་རེད། 

སྐུ་ཞབས་ཊུར་ནར་ལགས་ཀྱིས་མི་ཚོས་དེ་ཚོའི་ཐད་ཐོབ་ཐང་རག་གི་ཡོད་པ་ཤེས་རྒྱུ་དེ་གལ་ཆེན་པོ་རེད་ཅེས་གསུངས་འདུག

 
དབུས་དང་ངམའ་སྡེ་ས་ཁུལ་བཅས་ཀྱི་ཁྲིམས་ལུགས་ཁག Federal, state and territory laws


ཨོ་སི་ཊོ་ལི་ཡའི་ནང་དབུས་གཞུང་དང་མངའ་སྡེ། དེ་བཞིན་ས་ཁུལ་བཅས་ལ་མི་རྣམས་དབྱེ་འབྱེད་དང་བསུན་གཙེར་ལས་སྲུང་སྐྱོབ་སྐོར་ཁྲིམས་ལུགས་རེ་ཡོད།

སྐུ་ཞབས་ཕི་ཊར་ཁི་ཊུར་ནར་ Patrick Turner ལགས་ཀྱིས་སྤྱིར་ཡོངས་མངའ་སྡེའི་ཁྲིམས་ཁག་གི་བཀག་སྡོམ་མང་པོ་ཞིག་ནི་རྒྱུས་སྟོན་འདྲ་པོ་དེ་འདྲ་ཡིན་པ་རེད། འོན་ཀྱང་དེ་ཚོའི་དབར་མངོན་གསལ་གྱི་མ་འདྲ་བ་དེ་འདྲ་མེད་སྐོར་གསུངས་འདུག

ཁོང་གིས་གནས་དོན་འགའ་ཤས་ཐོག་ལ། དབུས་གཞུང་གི་ཁྲིམས་ལུགས་ལས་མངའ་སྡེའི་ཁྲིམས་ལུགས་གཞིར་བཟུང་ཞུ་གཏུགས་བྱས་ན་ཡག་བ་ཡོད་སྐོར་གསུངས་འདུག
team inclusion
Source: Pexels/fauxels

རོགས་རམ་སྐོར་ཞིབ་ཕྲ་གནས་ཚུལ་དྲ་ཚིགས་ Fair Work Ombudsman དང་ཡང་ན་ལས་གནས་དྲང་བདེན་འབྲེལ་གཏུགས་ཁ་པར་ཨང་གྲངས་13 13 94 ཐོག་འབྲེལ་བ་གནང་དགོས། གལ་སྲིད་ཁྱེད་རང་ལ་སྐད་སྒྱུར་རོགས་རམ་དགོས་ཚེ་ཡིག་སྒྱུར་དང་སྐད་སྒྱུར་ཞབས་ཞུ་ (TIS) ཡི་ཁ་པར་ཨང་གྲངས་ 13 14 50 ཐོག་འབྲེལ་བ་བྱེད་དགོས།


Share

Published

Updated

By Chiara Pazzano

Share this with family and friends


Download our apps
SBS Audio
SBS On Demand

Listen to our podcasts
Independent news and stories connecting you to life in Australia and Tibetan-speaking Australians.
Ease into the English language and Australian culture. We make learning English convenient, fun and practical.
Get the latest with our exclusive in-language podcasts on your favourite podcast apps.

Watch on SBS
SBS World News

SBS World News

Take a global view with Australia's most comprehensive world news service