Chanukah là lễ hội ánh sáng hằng năm của người Do Thái, tượng trưng cho chiến thắng của ánh sáng trước bóng tối và cái ác.
Và khi những người đưa tang tụ họp tại Jerusalem, thắp nến tưởng niệm 15 người đã bị bắn chết ở Úc, họ đã cùng nhau gìn giữ và sẻ chia ánh sáng ấy.
"Từ Israel, chúng tôi kêu gọi người Do Thái trên khắp thế giới hãy thắp lên ngọn nến của dân tộc Do Thái, như một cộng đồng chung một bản sắc. Dù họ có cố gắng thế nào, họ cũng sẽ không bao giờ có thể làm lu mờ ánh sáng của chúng ta. Dân tộc Israel vẫn đang sống."
Đó là lời của Yehuda Setton, Giám đốc điều hành Cơ quan Do Thái, chia sẻ thông điệp đoàn kết, và tình yêu, tới những người trực tiếp bị ảnh hưởng.
"Chúng tôi luôn bên bạn. Nỗi đau của các bạn cũng là nỗi đau của chúng tôi. Chúng tôi cầu nguyện cho những người bị thương sớm hồi phục hoàn toàn, và gửi lời chia buồn đến các gia đình có người đã khuất, trước những mất mát không thể nào tưởng tượng nổi."
Tòa nhà Quốc hội Israel - Knesset - đã được thắp sáng để tưởng niệm các nạn nhân, trong khi Thủ tướng Benjamin Netanyahu gửi đi một thông điệp cứng rắn.
"Bởi vì lịch sử sẽ không tha thứ cho sự do dự và yếu đuối. Lịch sử sẽ tôn vinh hành động và sức mạnh. Đó là điều mà Israel mong đợi từ mỗi chính phủ của các bạn ở phương Tây và những nơi khác."
Farhan Haq, Phó phát ngôn viên của Tổng Thư ký Liên Hợp Quốc Antonio Guterres, đã lên án vụ việc.
"Tổng Thư ký Liên Hợp Quốc kiên quyết lên án chủ nghĩa bài Do Thái dưới mọi hình thức, và nhấn mạnh rằng các cuộc tấn công nhằm vào cộng đồng tôn giáo và những lễ hội hòa bình đã đánh vào cốt lõi các giá trị về khoan dung, sự chung sống và phẩm giá con người."
Bãi biển Bondi đã trở thành một biểu tượng toàn cầu - nổi tiếng khắp thế giới với những tấm ván lướt sóng, làn da rám nắng và những khoảnh khắc vui chơi của gia đình.
Chính vì vậy, những đoạn video lan truyền toàn cầu về cảnh tượng kinh hoàng và hỗn loạn hôm Chủ nhật càng trở nên ám ảnh.
Khi tin tức lan ra khắp thế giới, các nhà lãnh đạo đã gửi lời tưởng niệm, trong đó có Tổng thống Pháp Emmanuel Macron, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskyy và Quốc vương Anh Charles.
Nguyên thủ các quốc gia Canada, Chính quyền Palestine, và đáng chú ý là Iran, cũng bày tỏ lời chia buồn và quan ngại.
Chính phủ Úc đã cáo buộc Iran có liên quan đến hai vụ phóng hỏa nhằm vào các giáo đường Do Thái ở Melbourne vào năm ngoái [2024].
Đăng trên mạng xã hội X, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Iran Esmaeil Baqaei viết:
"Chúng tôi lên án vụ tấn công bạo lực tại Sydney, Úc. Khủng bố và giết người, dù ở bất kỳ đâu, đều bị bác bỏ và lên án."
Từ Hoa Kỳ, Tổng thống Donald Trump cũng gửi thông điệp đến Úc.
"Và đó rõ ràng là một vụ tấn công bài Do Thái. Tôi chỉ muốn bày tỏ sự kính trọng của mình tới tất cả mọi người, tới nước Úc và Thủ tướng, tới tất cả những người mà chúng tôi rất quen biết và có mối quan hệ rất tốt. Chúng tôi có một mối quan hệ tuyệt vời. Một tình huống khủng khiếp đang diễn ra ở đó."
Tổ chức American Friends of Lubavitch đã tụ họp trên bãi cỏ Nhà Trắng, với lời kêu gọi đầy xúc động từ Giáo sĩ Levi Shemtov, người tưởng niệm một người bạn đã thiệt mạng trong vụ tấn công.
"Vang vọng trong tâm trí tôi là những lời của Giáo sĩ Eli Shlanger, đồng nghiệp của tôi, khi nói về làn sóng các vụ việc bài Do Thái ở Sydney. Ông nói rằng chúng ta chỉ có một phản ứng: hãy sống Do Thái hơn, cảm nhận Do Thái hơn, và thể hiện bản sắc Do Thái rõ ràng hơn!"
Lời kêu gọi đó đã được chia sẻ rộng rãi trong cộng đồng Do Thái tại New York.
Những người tham dự lễ Hanukkah của thành phố đã đánh dấu đêm đầu tiên trong 8 ngày linh thiêng bằng một sự thể hiện thách thức trước thù hận và nỗi sợ hãi.
"Chúng tôi nhất định phải có mặt ở đây, bởi vì những gì đã xảy ra thật khủng khiếp. Tôi là người Do Thái và là người Mỹ, và tôi sẽ tiếp tục đón Hanukkah một cách công khai, miễn là tôi còn có thể."
Xe cảnh sát và lực lượng an ninh bao quanh sự kiện, trong khi những người tham dự bày tỏ hy vọng rằng buổi lễ sẽ được an toàn.
Đó là một thảm kịch kinh hoàng và rất đáng buồn, bởi vì dù chúng ta đã tiến xa đến đâu trong việc chấp nhận các nền văn hóa khác, vẫn còn thù hận đối với con người trên thế giới này - và điều đó cần phải chấm dứt, vì nó không thể chấp nhận được.
Giữa làn sóng đau buồn trước tin 15 người thiệt mạng, các thông điệp đoàn kết cũng đi kèm với những lời chỉ trích.
Giáo sĩ Jonathan Wittenberg của Giáo đường Do Thái New North London cho rằng đây là dấu hiệu cho thấy chủ nghĩa bài Do Thái đang ngày càng gia tăng.
"Thật sốc, thật kinh hoàng, nhưng cũng không quá ngạc nhiên, bởi vì môi trường xung quanh đã vô tình tạo điều kiện. Xin Chúa đừng để điều này xảy ra nữa."
An ninh đã được tăng cường tại các sự kiện Hanukkah trên khắp châu Âu, với những lời tưởng niệm dành cho các nạn nhân ở Bondi tại các buổi lễ ở Berlin, Paris và London, trước khi Nghị viện châu Âu dành một phút mặc niệm vào thứ Hai.
Chủ tịch Nghị viện châu Âu Roberta Metsola đã tỏ lòng thương tiếc các nạn nhân và vinh danh người anh hùng của bãi biển Bondi.
"Bé gái Matilda 10 tuổi và ông Alex 87 tuổi - một người sống sót sau thảm họa Holocaust - nằm trong số các nạn nhân bị tay súng truy sát khi đang ở trên bãi biển. Nhiều người khác vẫn đang nằm viện, có người đang trong tình trạng nguy kịch. Tất cả họ đều ở trong suy nghĩ của chúng ta. Và tôi cũng muốn ghi nhận rằng hôm nay chúng ta đã có thể phải nói về vô số nạn nhân khác, nếu không có lòng dũng cảm của Ahmed, một chủ cửa hàng 43 tuổi, người đã không mang vũ khí nhưng vẫn lao vào làn đạn và tước vũ khí của một trong những kẻ khủng bố."
Chanukkah - ánh sáng của lòng dũng cảm - vẫn bừng lên giữa bóng tối của hận thù, như một lời nhắc rằng tình người và hy vọng chưa bao giờ bị dập tắt.
