Key Points
- Tuyên bố được đưa ra trong bối cảnh chính phủ Úc công bố kế hoạch thành lập Văn phòng Các vấn đề Đa văn hóa trực thuộc Bộ Nội vụ.
- Tuy nhiên, kế hoạch này không đáp ứng đầy đủ khuyến nghị từ một báo cáo chiến lược quan trọng, vốn đề xuất thành lập một bộ độc lập chuyên trách về Đa văn hóa, Nhập cư và Quốc tịch.
- Báo cáo cũng bày tỏ quan ngại rằng các cộng đồng nhập cư cảm thấy họ đang bị giám sát nhiều hơn là được hỗ trợ bởi Bộ Nội vụ.
Cùng với việc bổ nhiệm Bộ trưởng mới phụ trách Đa văn hóa, một văn phòng mới cũng sẽ được thành lập.
Bà Anne Aly, người mới được thăng chức vào nội các trong tháng trước, sẽ là người đứng đầu Văn phòng Các vấn đề Đa văn hóa.
“Đây sẽ là một văn phòng trực thuộc Bộ Nội vụ, tập trung riêng vào các lợi ích đa văn hóa của nước Úc.”
Dự kiến, văn phòng này sẽ phụ trách các chương trình như Chương trình Anh ngữ cho người trưởng thành nhập cư, các khoản hỗ trợ dành cho người tị nạn và những cộng đồng đủ điều kiện khác, cũng như dịch vụ phiên dịch và chính sách về các vấn đề đa văn hóa. Cụ thể phạm vi hoạt động sẽ được công bố trong vài tuần tới.
Văn phòng dự kiến sẽ đi vào hoạt động trước kỳ họp Quốc hội tiếp theo vào cuối tháng Bảy.
Tuy nhiên, kế hoạch này vẫn chưa đạt được ngưỡng khuyến nghị khẩn cấp từng được nêu trong báo cáo năm ngoái, đó là thành lập một Bộ riêng biệt phụ trách Đa văn hóa, Nhập cư và Quốc tịch với một Bộ trưởng chuyên trách.
Chủ tịch Hội đồng Rà soát Khung Đa văn hóa và Chủ tịch Quỹ Đa văn hóa Úc, ông Hass Dellal, nhận định:
“Đây chưa phải là khuyến nghị đầy đủ với một bộ độc lập bao gồm cả nhập cư và quốc tịch, nhưng là một bước đi đúng hướng. Việc văn phòng này hiện diện trong nội các, có thể trực tiếp báo cáo Thủ tướng và các bộ trưởng khác là một điểm mới rất quan trọng.”
Bản báo cáo từng chỉ trích Bộ Nội vụ vì khiến nhiều cộng đồng cảm thấy họ bị “quản lý” hoặc “giám sát” thay vì được hỗ trợ thực sự.
Sau cuộc bầu cử, Bộ Nội vụ càng được mở rộng thêm các cơ quan thực thi pháp luật và an ninh như Cảnh sát Liên bang Úc và Tổ chức Tình báo An ninh Úc (ASIO), làm dấy lên nhiều quan ngại hơn nữa.
Ông Dellal nhấn mạnh, cần tách biệt rõ ràng giữa chức năng an ninh với công tác đa văn hóa:
“Chúng ta cần bảo đảm rằng, dù văn phòng nằm trong Bộ Nội vụ, nhưng cách tiếp cận phải mang tính bao trùm và tôn vinh sự đa dạng – không phải mang lại cảm giác bị giám sát hay bị gạt ra bên lề.”
Hiện Bộ Nội vụ vẫn giữ vai trò chủ chốt trong việc quản lý nhập cư, quốc tịch, kiểm soát biên giới, giam giữ ngoài khơi, an ninh mạng và chống khủng bố.
Bộ trưởng Anne Aly cho biết, bà hiểu rõ những quan ngại lâu nay từ cộng đồng di dân:
“Tôi từng nghe những lo ngại này từ trước khi bước vào Quốc hội, khi tôi còn là giáo sư, là nhà nghiên cứu. Tôi cũng từng viết và bày tỏ quan ngại của riêng mình về việc biến các cộng đồng đa văn hóa thành đối tượng an ninh hóa. Đó là lý do vì sao chúng tôi lập ra văn phòng này, để tạo một không gian riêng cho các vấn đề đa văn hóa và đưa chúng lên thành một ưu tiên trong nội bộ chính phủ.”
Danh mục Nhập cư và Quốc tịch vẫn sẽ do Bộ trưởng Tony Burke phụ trách.
Tuy vậy, bà Aly khẳng định muốn thay đổi cách nhìn nhận về đa văn hóa ở Úc:
“Từ trước đến nay, đa văn hóa luôn bị gắn với nhập cư và quốc tịch. Tôi muốn đa văn hóa trở thành điều của mọi người Úc, để người dân tự hào về bản sắc đa văn hóa của đất nước. Không chỉ là ‘ăn mừng’ sự đa dạng, mà là thực sự coi trọng sự đa dạng ở mọi khía cạnh.”
Trong nhiệm kỳ đầu tiên của chính phủ Lao động, chương trình đa văn hóa của Bộ Nội vụ gần như chỉ tập trung vào gắn kết xã hội và phản ứng với cuộc chiến Israel–Hamas.
Kể từ khi chiến sự nổ ra năm 2023, chính phủ đã cấp hơn 30 triệu đô-la dưới dạng tài trợ cho các sáng kiến gắn kết cộng đồng.
Thủ tướng Anthony Albanese cũng từng bổ nhiệm một đặc phái viên về gắn kết xã hội, nhưng vị trí này sẽ không tiếp tục trong kỳ Quốc hội mới.
Dù vậy, bà Aly vẫn nhấn mạnh tầm quan trọng của gắn kết xã hội:
“Tôi tin rằng gắn kết xã hội là mục tiêu đáng theo đuổi, chúng ta nên cảnh giác và duy trì nó.”
Tuy nhiên, bà cũng nói việc gắn liền vấn đề đa văn hóa với gắn kết xã hội đã mang đến áp lực không đáng có cho các cộng đồng di dân:
“Đa văn hóa không chỉ là gắn kết xã hội. Và cộng đồng đa văn hóa không phải là bên duy nhất chịu trách nhiệm cho gắn kết xã hội. Gắn kết là trách nhiệm của tất cả mọi người. Việc dồn toàn bộ trách nhiệm này lên cộng đồng đa văn hóa chỉ làm tăng thêm cảm giác bị kiểm soát và gánh nặng an ninh hóa.”