Cựu thủ tướng Ý, một nhân vật đầy phân cực, Silvio Berlusconi, đã qua đời hôm 12/6 tại một bệnh viện ở Milan, thọ 86 tuổi.
Trước đó, ông đã được đưa vào bệnh viện San Raffaele vào thứ Sáu (9/6) để điều trị nhiễm trùng phổi.
Ông đã bị bệnh bạch cầu mãn tính một thời gian và có tiền sử bệnh tim và ung thư tuyến tiền liệt.
Sự ra đi của vị chính trị gia gây tranh cãi và ông trùm truyền thông đã thu hút sự tưởng nhớ từ những người ngưỡng mộ cũng như các tiếng nói chỉ trích trên khắp thế giới.
Thủ tướng đương nhiệm của Ý Giorgia Meloni nói rằng dưới sự lãnh đạo của ông Berlusconi, nước Ý đã học được rằng họ không bao giờ nên áp đặt các giới hạn.
"Silvio Berlusconi trên hết là một chiến binh. Ông ấy là người không bao giờ sợ hãi bảo vệ niềm tin của mình, và chính lòng can đảm và quyết tâm đó đã khiến ông ấy trở thành một trong những người có ảnh hưởng nhất trong lịch sử nước Ý, cho phép ông ấy thực sự tạo ra bước ngoặt trong thế giới chính trị, truyền thông, và giới kinh doanh."
Tổng thống Nga Vladimir Putin cũng nằm trong số những người vinh danh ông Berlusconi, gọi ông là "người bạn tuyệt vời của Nga".
Ông Putin nói cựu lãnh đạo Italy đã làm nhiều việc để tăng cường mối quan hệ giữa Nga và các nước châu Âu khác trong suốt nhiệm kỳ của ông.
"Không có nghi ngờ gì, Silvio Berlusconi là một chính trị gia của châu Âu, bạn thậm chí có thể nói, ông ấy thuộc đẳng cấp thế giới. Hiện nay có rất ít người như vậy trên trường quốc tế. Ông ấy là một người bạn tuyệt vời của quốc gia chúng ta. Và ông ấy đã làm rất nhiều để xây dựng mối quan hệ kinh doanh thân thiết giữa Nga và các nước châu Âu."
Sau tin tức về cái chết của cựu thủ tướng Ý, nhiều người đã tập trung bên ngoài dinh thự của ông ở Arcore, phía đông bắc Milan.
Mọi người để lại hoa, cờ, khăn quàng cổ và biểu ngữ bên ngoài biệt thự của ông, gửi lời cám ơn ông vì những đóng góp của ông cho cả chính trị và thể thao Ý.
Silvio Berlusconi sở hữu câu lạc bộ bóng đá A-C Milan cho đến năm 2017 và mua lại A-C Monza vào năm sau đó, trước khi đội này thăng hạng lên giải đấu cao nhất của Ý, Serie A, vào năm 2022.
Một cư dân nói rằng ông sẽ nhớ đến ông Berlusconi một cách trìu mến.
"Ông ấy là một người rất tử tế, ông ấy luôn muốn biết chuyện gì đang xảy ra ở 'nước Ý xinh đẹp' của mình, như ông ấy thường gọi đất nước này. Tôi có thể nói rằng chúng tôi sẽ nhớ một người rất quan trọng kể từ giây phút này. Tôi gửi đến ông ấy lời chào trìu mến và tôi sẽ nhớ đến ông ấy với tình cảm sâu sắc."
Được nhớ đến bởi cả những tranh cãi cá nhân và thời gian phục vụ chính trị lâu dài, ông Berlusconi được cho là đã truyền cảm hứng cho cả lòng trung thành lẫn sự ghét bỏ sâu sắc trên phạm vi toàn cầu.
Ông đã tận dụng đế chế truyền thông và khối tài sản khổng lồ của mình để bắt đầu sự nghiệp chính trị của mình, trong đó ông giữ chức Thủ tướng ba lần từ năm 1994 đến năm 2011.
Nhưng ông trùm truyền thông tỷ phú này cũng dính líu đến nhiều vụ bê bối tình dục và tham nhũng, trong đó có cáo buộc về các bữa tiệc tình dục "bunga bunga" với các cô gái tuổi vị thành niên - điều mà ông phủ nhận.
Ông được trắng án khi kháng cáo tất cả các cáo buộc liên quan đến các bữa tiệc này, nhưng bị kết tội gian lận thuế vào năm 2013.
Cây viết chính trị cho tờ báo Corriere della Sera, Massimo Franco, nói rằng đời tư tai tiếng của cựu thủ tướng đôi khi có thể làm lu mờ ảnh hưởng chính trị của ông.
"Cuộc sống đời tư của ông ấy quá đáng kinh ngạc và gây tranh cãi, đến mức có lẽ người ta sẽ nhớ đến ông ấy vì những điều đó, hơn là vì di sản chính trị của ông ấy. Nhưng, Berlusconi là một người, mà sau khi Chiến tranh Lạnh kết thúc, đã cố gắng thống nhất một thế giới ôn hòa ở Ý. Và ông ấy không chỉ là lãnh đạo của phe trung hữu - ông ấy còn là chủ sở hữu của phe trung hữu. Và đó là lý do tại sao bây giờ có một dấu hỏi lớn về việc những lá phiếu ủng hộ ông ấy sẽ đi về đâu. Đó là một di sản rất nhiều tranh cãi.”
Nhưng một điều rõ ràng là ông Berlusconi đã có tác động mang tính cách mạng đối với chính trị và văn hóa Ý.
Bất chấp sức khỏe yếu và các các cuộc chiến pháp lý, ông từ chối từ bỏ quyền kiểm soát đảng chính trị trung hữu - Forza Italia - và trở lại chính trường vào năm 2019 khi giành được một ghế trong Nghị viện châu Âu.
Lorenzo De Sio là Giáo sư Khoa học Chính trị tại Đại học Luiss ở Rome.
Ông nói rằng nhà lãnh đạo phục vụ lâu nhất sau chiến tranh của Ý đã tạo ra tác động lâu dài đến đời sống văn hóa của đất nước.
"Về căn bản, Ý đã từng rất chia cắt giữa văn hóa truyền thống Công giáo và văn hóa cộng sản cánh tả, và ông ấy đã giới thiệu một loại tư tưởng mới, đồng thời là một tư tưởng tiến bộ, nghĩa là thay đổi xã hội và định hướng dân sự thoải mái hơn."
Giovanni Orsina là Giáo sư Lịch sử cũng tại Đại học Luiss.
Ông nói rằng cái chết của ông Berlusconi đánh dấu sự kết thúc của một kỷ nguyên ở Ý.
"Berlusconi đã trở thành biểu tượng theo nhiều cách, trong 30 năm cuối của thế kỷ 20, một biểu tượng cho cách suy nghĩ lại về mối quan hệ giữa chính trị và xã hội. Ông ấy đã làm điều này với tư cách là một doanh nhân và sau đó là một chính trị gia. Theo cách nào đó, người ta có thể lập luận rằng kể từ những năm 1970, rất nhiều người Ý đã sống dưới cái bóng của Berlusconi. Tất nhiên, kỷ nguyên của Berlusconian đã kết thúc ít nhất 15 năm trước, tuy nhiên, sự ra đi về thể chất của ông ấy có nghĩa là một kỷ nguyên trong lịch sử Ý, hay trong lịch sử thế giới, đã khép lại."
Đối với những người ngưỡng mộ, cựu thủ tướng Ý là một chính trị gia có năng lực và cá tính đầy thu hút, người đã tìm cách nâng tầm nước Ý.
Đối với những người chỉ trích, ông là một người theo chủ nghĩa dân túy, đe dọa phá hoại nền dân chủ bằng cách sử dụng quyền lực chính trị để nâng cao hình ảnh bản thân và sự nghiệp kinh doanh của mình.
Dù được ngưỡng mộ hay căm ghét, không thể phủ nhận rằng Silvio Berlusconi đã để lại một di sản độc đáo.