Căng thẳng khi tìm kiếm huy chương vàng Olympic

What psychological pressure does top-level sport put on an athlete (Getty)

What psychological pressure does top-level sport put on an athlete? Source: Getty / Paul Bradbury

Nếu theo dõi Thế vận hội Olympic hoặc bất kỳ sự kiện thể thao quan trọng nào, bạn có thể đã nghe nói rằng các vận động viên đang ‘tranh tài dưới nhiều áp lực’. Thế nhưng điều đó có nghĩa là gì và áp lực có thể ảnh hưởng đến hiệu suất như thế nào?.


Cứ bốn năm một lần, mọi người trên toàn cầu lại có cơ hội theo dõi các vận động viên hàng đầu thi đấu ở những môn thể thao, mà họ thường không được thấy.

Đối với khán giả, việc được thoáng nhìn những vận động viên bơi nghệ thuật hàng đầu, hoặc những vận động viên năm môn phối hợp hiện đại ,là một điều thú vị.

Nhưng đối với những vận động viên đó, đây là một cơ hội hiếm có trên đấu trường toàn cầu.

Nghiên cứu viên tại Đại học Melbourne là Courtney Walton cho biết, điều đó đi kèm với áp lực.

"Rõ ràng là sẽ có rất nhiều sự phấn khởi, nhưng cũng sẽ có rất nhiều sự lo lắng dễ hiểu và bình thường về cách họ sẽ thể hiện, một số kỳ vọng đối với họ, cho dù đó là từ gia đình và bạn bè, các cơ quan thể thao, phương tiện truyền thông và tất nhiên là từ chính bản thân họ”, Courtney Walton.

Vậy các vận động viên đối phó với áp lực đó như thế nào?

Giáo sư Khoa học Thể thao và Tập thể dục tại Đại học Canberra là Richard Keegan cho biết, phản ứng căng thẳng có thể bắt đầu khi các vận động viên chuẩn bị thi đấu.

"Chúng ta bắt đầu với phản ứng căng thẳng căn bản".

"Tôi có thể đối phó với những gì đang được đặt trước mặt mình không và nếu không thể, thì điều đó có tệ hơn khôn"g.

" Vì vậy, chúng ta có xu hướng trải qua hai giai đoạn đó và đưa ra các đánh giá".

"Nếu đưa ra đánh giá rằng bạn có thể không thể đối phó và điều đó khá đáng sợ, thì về căn bản bạn sẽ thải ra một loạt cortisol, adrenaline và loại hormone sẽ cung cấp cho bạn một nguồn năng lượng tăng cường tại thời điểm đó".

"Bạn đang kích hoạt loại mạng lưới chiến đấu, hoặc bỏ chạy”, Richard Keegan.

Được biết những hormone đó, có thể gây ra những thay đổi về mặt thể chất.

"Một trong những điều mà tôi nghĩ thực sự ảnh hưởng đến các vận động viên, là bạn có được sự căng cơ mà trước đây không có, vì chúng ta đã chuẩn bị và sẵn sàng cho một điều gì đó quan trọng".

"Nhưng chúng ta thường không tập luyện và thi đấu với mức độ căng cơ như vậy”, Richard Keegan.

Giáo sư Keegan cho biết một phần khác của não, cũng có thể được kích hoạt.

"Khi nhận thấy một vấn đề lớn, chúng ta có xu hướng kích hoạt một bộ não giải quyết vấn đề lớn, đó là vỏ não trước trán của chúng ta, vốn rất tệ trong việc kiểm soát cơ thể chúng ta".

"Hầu hết các loại trí nhớ về thủ tục thực sự được chôn sâu bên dưới trong tiểu não và các vùng chuyển động khác".

"Chúng ta không muốn viết mã mới cho điều đó hoặc bước vào và kiểm soát điều đó, mà muốn để những chuyện đó xảy ra”, Richard Keegan.
Thế nhưng theo một số cách thức, ai là người giỏi nhất trong điều kiện hoàn toàn vô trùng, lạnh lẽo, lại không phải là mục đích của Thế vận hội và những thứ khác,
Richard Keegan
Để tránh phản ứng căng thẳng đó ngay từ đầu, Giáo sư Keegan cho biết sự chuẩn bị là chìa khóa.

"Các vận động viên có xu hướng bước vào khoảnh khắc đó với cảm giác vui vẻ hơn, ít căng thẳng hơn và ít có khả năng im lặng hơn, nếu họ thực sự đã trải qua những gì xảy ra tiếp theo, trong các tình huống khác nhau".

"Điều gì xảy ra tiếp theo nếu tôi thắng, bởi vì chuyện đó có thể đi kèm với một loạt các cạm bẫy và nghĩa vụ, rồi điều gì xảy ra tiếp theo nếu mọi chuyện không diễn ra tốt đẹp”, Richard Keegan.

Hầu hết các vận động viên Olympic tham gia thi đấu, sẽ không thể lên bục vinh quang và đối với những người không thành công, điều đó có thể là thảm họa.

Tiến sĩ Walton cho biết, các vận động viên cần chuẩn bị cho cuộc sống của mình sau sự kiện.

"Những vận động viên Olympic có điều gì đó để hướng đến, sau Thế vận hội đã có thành tích tốt hơn nhiều".

"Vì vậy, cho dù đó là việc học hay giải đấu tiếp theo hoặc kỳ nghỉ đã sắp sẵn, tất cả đều được giải quyết theo những cách thức tương tự nhau và hữu ích”, Courtney Walton.

Và việc lập kế hoạch cho tương lai, không nhất thiết làm giảm hiệu suất.

"Luôn luôn có một mục tiêu cho rằng, thể thao đối với một vận động viên là tất cả mọi thứ, nhưng tôi nghĩ chúng ta đang hiểu rõ hơn khi thể thao là một nghề nghiệp ngắn hạn".

"Vì vậy chúng ta đang đầu tư tốt hơn nhiều vào những thứ như giáo dục, trong khi mọi người là một vận động viên, hoặc học một nghề hoặc phát triển một doanh nghiệp".

"Chúng ta đang hiểu rõ hơn mà không làm giảm hiệu suất, động lực hoặc mong muốn, mà chỉ là chuyện cân bằng chúng theo cách hữu ích hơn”, Courtney Walton.

Còn Giáo sư Keegan nói rằng, áp lực là một phần của trải nghiệm Thế vận hội.

"Khi bạn đặt mọi người vào bối cảnh đó, có rất nhiều thứ đi kèm, bạn sẽ nhận được các ánh mắt, sự che chở, các cuộc thảo luận sau đó, rồi các phương tiện truyền thông xã hội".

"Bạn thường nhìn vào những người giỏi nhất thế giới trong lãnh vực họ làm và đột nhiên bạn phải đối đầu với họ".

"Tất cả những điều đó trở thành một phần của vấn đề, mà bạn đang cố gắng giải quyết, vốn là một vấn đề khá độc đáo và thú vị".

"Thế nhưng theo một số cách thức, ai là người giỏi nhất trong điều kiện hoàn toàn vô trùng, lạnh lẽo, lại không phải là mục đích của Thế vận hội và những thứ khác”, Richard Keegan.

Share
Follow SBS Vietnamese

Download our apps
SBS Audio
SBS On Demand

Listen to our podcasts
Independent news and stories connecting you to life in Australia and Vietnamese-speaking Australians.
Ease into the English language and Australian culture. We make learning English convenient, fun and practical.
Get the latest with our exclusive in-language podcasts on your favourite podcast apps.

Watch on SBS
SBS World News

SBS World News

Take a global view with Australia's most comprehensive world news service