"Tôi chỉ hét lên. 'Tim gọi 911' bởi vì tôi biết có chuyện không tốt. Tôi đi đến bồn rửa và cố hết sức mở mắt ra để xả nước."
Phil Durst nhớ lại việc bị hóa chất từ máy rửa chén công nghiệp bắn vào mắt, gây ra sự đau rát khó tả nhất mà ông từng cảm thấy.
Người đàn ông 51 tuổi đến từ bang Alabama của Mỹ mắc chứng limbal stem cell deficiency, thiếu hụt tế bào gốc rìa giác mạc. Đây một chứng rối loạn giác mạc có thể xảy ra sau khi bị bỏng hóa chất và các chấn thương mắt khác. Limbal stem cell là tế bào gốc trưởng thành nằm ở lớp biểu mô cơ bản của rìa giác mạc giúp tái tạo biểu mô giác mạc
Trường hợp của ông Durst, năm 2017, ông bị tai nạn lao động làm bỏng mắt trái, mất thị lực, không chịu được ánh sáng và bị đau đầu 4-5 lần/ngày.
Tiến sĩ Ula Jurkunas, phó giám đốc Dịch vụ giác mạc tại Mass Eye and Ear, trung tâm nghiên cứu thị giác và thính giác lớn nhất thế giới - giải thích rằng nguyên nhân gây mất tế bào rìa có thể rất đa dạng.
"Các bệnh thường do bỏng hóa chất, nhiễm trùng, đeo kính áp tròng và nhiều lý do khác gây ra."
Ông Durst gần đây đã trải qua một quy trình thử nghiệm nhằm điều trị tổn thương nghiêm trọng ở một mắt bằng tế bào gốc từ mắt còn lại.
Ông là người đầu tiên trong số bốn bệnh nhân thực hiện thử nghiệm này.
Kết quả của giai đoạn đầu của nghiên cứu đã được công bố hôm 18 tháng 8 trên tạp chí Science Advances và một nghiên cứu lớn hơn đang được tiến hành.
Tiến sĩ Ula Jurkunas giải thích thêm về quy trình này.
"Trong nghiên cứu này, chúng tôi có thể sử dụng tế bào giác mạc gốc của chính bệnh nhân từ mắt khỏe mạnh và tái tạo tế bào gốc trong mắt bệnh. Chúng tôi bắt đầu dự án này vào năm 2006 khi tôi còn là sinh viên năm cuối, và việc thực hiện loại quy trình này dường như giống như một nhiệm vụ không thể vượt qua. Không có ai làm việc đó và chúng tôi phải làm từ lúc ban đầu."
Kỹ thuật thử nghiệm mở rộng và phát triển các tế bào gốc được chiết xuất thành một mảnh ghép trong phòng thí nghiệm tại Viện Ung thư Dana-Farber ở Boston.
Vài tuần sau, chúng được gửi trở lại và cấy vào mắt bị tổn thương.
Ông Durst là bệnh nhân đầu tiên trải qua thủ thuật này vào năm 2018 và kết quả của ông rất hứa hẹn.
Ông cho biết nghiên cứu đã thay đổi cuộc đời ông.
"Tôi đã hoàn toàn mù lòa, đau đầu suy nhược, cân nhắc liệu mình có thể tiếp tục sống thêm ngày nào nữa không, giống như thực sự nghĩ rằng mình không thể chịu đựng được nữa. Đến bây giờ - và tôi không biết phải nói gì nữa, nếu Tiến sĩ Jurkunas không quyết định rằng đây là thứ chúng ta cần, có lẽ tôi sẽ không có mặt ở đây hôm nay vì mọi người đều nói rằng không thể làm gì được nữa."
Tiến sĩ Jurkunas cho biết kỹ thuật này một ngày nào đó có thể giúp được hàng ngàn người.
Nghiên cứu tế bào gốc đã được tiến hành trong gần hai thập kỷ và các chuyên gia nói rằng cấy ghép tế bào gốc mang lại hy vọng cho những người có ít hoặc không có lựa chọn nào khác.
Tiến sĩ Jurkunas cho biết nghiên cứu được thực hiện theo từng giai đoạn nhưng sứ mệnh rất rõ ràng.
"Mục tiêu của phẫu thuật trước hết là cải thiện các triệu chứng của bệnh nhân để họ không bị đau, nhạy cảm với ánh sáng. Và sau đó, tất nhiên, là phục hồi thị lực."
Tất cả các bệnh nhân trong nghiên cứu đều thấy bề mặt giác mạc của họ được phục hồi và hiện đang được điều trị liên tục.
Các nhà nghiên cứu đang hoàn thiện giai đoạn tiếp theo của thử nghiệm lâm sàng, bao gồm 15 bệnh nhân.