Chim cánh cụt ở Nam Cực đã phát triển một chiến lược ngủ khác thường để đáp ứng nhu cầu thường xuyên của việc nuôi dạy con cái.
Lần đầu tiên, các nhà khoa học đã đo được hành vi ngủ của chim cánh cụt Chinstrap trưởng thành trong tự nhiên bằng cách gắn các cảm biến đo sóng não.
Việc bảo vệ chim cánh cụt con khỏi những kẻ săn mồi và chim cánh cụt ương ngạnh trong một đàn chim đông đúc đòi hỏi sự chú ý suốt ngày đêm.
Trong mùa sinh sản, chim cánh cụt Chinstrap trưởng thành gật gù ngủ hàng ngàn lần mỗi ngày, nhưng mỗi lần chỉ ngủ trung bình bốn giây.
Tuy nhiên, theo nghiên cứu mới, những giấc ngủ ngắn này, tổng cộng khoảng 11 giờ mỗi ngày, dường như đủ để chim cánh cụt hoạt động trong nhiều tuần liền.
Ông Won Young Lee là nhà nghiên cứu tại Viện nghiên cứu vùng cực Hàn Quốc và là đồng tác giả của nghiên cứu mới được công bố trên tạp chí Science.
“Nhóm đã đến thăm Nam Cực lần đầu tiên vào năm 2014 và kể từ đó, chúng tôi đã nghiên cứu về chim cánh cụt. Khi chúng tôi quan sát chim cánh cụt trong tự nhiên, có vẻ như chúng không hề ngủ chút nào. Con người ngủ từ bảy đến tám tiếng mỗi đêm, nhưng chim cánh cụt dường như có nhiều giấc ngủ ngắn. Có thể là do có kẻ săn mồi ở gần hoặc do những con chim cánh cụt khác tạo ra tiếng động. Chúng tôi tò mò liệu chim cánh cụt có thể ngủ đủ giấc trong một ngày bằng cách ngủ nhiều giấc ngắn hay không."
Chim cánh cụt Chinstrap có một đường màu đen bên dưới cằm trông giống như dây đeo mũ bảo hiểm, giúp chúng dễ dàng được nhận biết.
Lần đầu tiên, các nhà khoa học đã đo được hành vi ngủ của chim cánh cụt Chinstrap trưởng thành trong tự nhiên bằng cách gắn các cảm biến đo sóng não.
Họ đã thu thập dữ liệu về 14 con chim cánh cụt hoang dã trong 11 ngày.
Ý tưởng cho nghiên cứu này đã nảy sinh khi ông Lee nhận thấy những con chim cánh cụt đang sinh sản thường xuyên chớp mắt trong những ngày dài quan sát thực địa của mình.
"Các nhà nghiên cứu trước đây đã nghĩ rằng giấc ngủ ngắn không có bất kỳ chức năng nào so với thời gian ngủ bình thường và xem đó là hiện tượng xảy ra khi một người bị thiếu ngủ. Nhưng nếu bạn nhìn vào kết quả nghiên cứu, hầu hết chim cánh cụt Chinstrap đều phụ thuộc vào giấc ngủ ngắn. Mặc dù các giấc ngủ bị phân mảnh, nhưng nếu đặt tất cả chúng lại với nhau, bạn có thể thấy rằng chim cánh cụt dành nửa ngày để ngủ. Vì vậy, nghiên cứu cho thấy chim cánh cụt ngủ đủ giấc qua những khoảng thời gian ngủ rời rạc này."
Các nhà nghiên cứu không thu thập dữ liệu ngoài mùa sinh sản, nhưng họ đưa ra giả thuyết rằng chim cánh cụt có thể ngủ với khoảng thời gian dài hơn vào các thời điểm khác trong năm.
Các nhà nghiên cứu cho biết họ không biết liệu lợi ích của giấc ngủ ngắn có giống như giấc ngủ dài và liên tục hay không.
Không rõ liệu những con chim cánh cụt Chinstrap trong điều kiện nuôi nhốt có có kiểu ngủ giống nhau hay không, nhưng người quản lý vườn thú Lindsay Ireland cho biết cô không ngạc nhiên trước những phát hiện của nghiên cứu.
Cô Ireland chăm sóc 81 con chim cánh cụt của Vườn thú Detroit, trong đó có 4 con chim cánh cụt Chinstrap - 2 con đực và 2 con cái.
"Tôi không ngạc nhiên lắm về kết quả nghiên cứu, bởi vì chúng tôi thấy hành vi tương tự ở đây. Chúng hoạt động rất tích cực vào buổi sáng khi đèn bật sáng, sau khi ăn chúng sẽ ngủ một vài giấc hoặc sẽ ít vận động hơn một chút dù là trên cạn hay dưới nước."
Các nhà khoa học đã ghi nhận một số loài động vật khác có kiểu ngủ khác thường.
Ví dụ, khi bay, chim quân hạm, tên tiếng Anh là Frigatebird, có thể ngủ một nửa bộ não mỗi lần và hải cẩu voi phương bắc có thể ngủ 10 phút mỗi lần khi lặn sâu.
Nhưng các nhà nghiên cứu cho biết những giấc ngủ ngắn của chim cánh cụt dường như là một thái cực mới.
"Những loài chim cánh cụt nhỏ hơn như chim cánh cụt Chinstrap và những loài khác mà chúng tôi có ở đây sẽ ngủ đứng với đầu rúc dưới chân chèo hoặc chúng sẽ thực sự nằm xuống. Chúng tôi thường thấy chúng nằm xuống khi bắt đầu ngủ trưa dài hơn. Nhưng chủ yếu vào ban ngày, chúng ngủ ngắn và ngủ đứng."
