AI TRANSCRIPTION
QV: Chuyện Việt Nam và Quốc Vinh xin chào quý vị. Cùng tham gia với chúng ta bây giờ trên đường dây là nhà báo tự do Hồng Nga. Chào Hồng Nga.
HN: Dạ vâng, xin chào anh Quốc Vinh, chào quý vị thính giả của SBS ạ.
QV: Theo trung tâm dự báo khí tượng thủy văn quốc gia rạng sáng ngày ba mươi tháng mười, lũ trên sông Thu Bồn, tức là ở thành phố Đà Nẵng đang dao động ở mức cao, rồi trên sông Hương, thành phố Huế, sông Vũ Gia thành phố Đà Nẵng và sông Trà Khúc, Quảng Ngãi thì đang xuống nhưng mà tình trạng ngập lụt sâu rộng ở các khu vực đó hiện như thế nào?
NG: Dạ vâng, tình hình lũ lụt ở Quảng Nam, Đà Nẵng đó thì hiện giờ theo Hồng Nga được biết thì tình trạng rất là khó khăn. Theo những bản tin của đài khí tượng thủy văn của Trung Trung Bộ thì các mức nước như các sông Vũ Gia và Thu Bồn thì hiện giờ nó đang dần dần xuống. Thế nhưng mà vẫn còn rất là cao. Chắc là quý vị cũng nghe tới những cái địa danh như là phố cổ Hội An hay thậm chí là cả thành phố Đà Nẵng thì hiện giờ rất là nhiều nơi vẫn còn đang bị ngập nước, nhất là ở Hội An ạ. Hồng Nga có bạn bè ở thành phố Hội An nói rằng là hiện giờ cái mức nước ở đó lũ là đã cao kỷ lục, tức là trong lịch sử phố cổ Hội An đó thì chưa bao giờ mà nước lên cao như bây giờ. Và gần như tất cả các nhà dân ở đó thì đều ngập hết, thí dụ như là xã Đại Lộc hay là Hội khách thì đều là mức trên báo động ba. Có thể nói là so với cả cái cơn lũ lịch sử ở khu vực đó, ờ ghi nhận vào năm một chín sáu mươi tư, thì hiện giờ đã cao hơn rất là nhiều. ờ sông Thu Bồn là một cái sông mà chúng ta cũng hay nghe thấy tên rất là nên thơ thì hiện giờ cái mức báo động của nó là đã trên báo động ba là khoảng gần ba mét. Tức là hiện giờ đó thì cái tình hình rất là nguy cấp và các cơ quan ứng cứu từ các nơi trong nước thì hiện giờ đang đổ về miền Trung để có thể hỗ trợ cái việc giải cứu những người mà hiện giờ đang mắc kẹt trong nước lũ. Và sau đó thì Nga nghĩ là cái quá trình mà sau khi mà nước nó rút đi thì tái thiết lại còn mất rất là nhiều thời gian và công sức ạ.
QV: Thấy dự báo thời tiết thì cái tình trạng này sẽ còn kéo dài trong những ngày tới. Có điều tôi hơi thắc mắc là tại sao thiệt hại về con người lại cao như vậy? Bốn người chết, bốn người mất tích, rồi những người bị thương nữa.
HN: Dạ vâng, thì cái lý do chính vẫn là cái việc là cái cái địa bàn này hiện giờ nó ngập sâu và ngập rộng như vậy. ờ Có thể nói là chưa từng có, cho nên là người dân ở đó thì họ cũng không chưa có cái kinh nghiệm để đối phó với cả cái lũ vừa sâu vừa rộng như thế này. Có thể nói là thí dụ như là gần ngay thành phố Đà Nẵng thì là chín mươi phần trăm nhà dân bị ngập lũ, mà nếu mà ngập hơn một mét thì rõ ràng là cái đó ảnh hưởng đến tính mạng con người rất là lớn và họ không có các phương án ứng cứu từ trước. Thì Hống Nga nghĩ là bởi vì cái này nó quá là nhanh và cái mức lũ nó quá là cao so với cả dự kiến. Bởi vậy cho nên là cái việc cứu trợ nó nó khó khăn là như vậy. Cho nên là con số mà dưới mười thì Nga nghĩ là cũng là con số có thể hiểu được ạ. Tất nhiên là không phải để mà thanh minh cho đơn vị cứu trợ đâu. Thế nhưng mà rõ ràng là đã có một cái sự thiếu chuẩn bị trong cái việc mà lũ lên nhiều cao và nhanh như vậy ạ.
QV: Quý vị đã nghe chuyện Việt Nam với Quốc Vinh và nhà báo Hồng Nga. Trong khuôn khổ chuyến thăm chính thức đến các nước ở châu Âu, ông Tô Lâm cùng phái đoàn đã đến Anh Quốc và ngày hôm qua hai mươi chín tháng mười thì ông Tô Lâm đã cùng hội đàm với Thủ tướng của vương quốc Anh Keir Starmer và ngay sau đó hai bên đã ra tuyên bố chung về việc nâng cấp quan hệ Việt Nam Anh lên đối tác chiến lược toàn diện. Nhờ Hồng Nga tóm tắt giùm nội dung của tuyên bố chung, có gì đáng chú ý?
HN: Dạ vâng Anh Quốc đã chính thức trở thành đối tác chiến lược toàn diện của Việt Nam là một trong mười ba đối tác chiến lược toàn diện hiện nay mà Việt Nam đã ký kết với cả các nước ở trên thế giới. Thì trong đó có các cường quốc, ví dụ như chúng ta biết là có Trung Quốc, có Nga, có Hoa Kỳ, có Ấn Độ, có Nhật Bản. Điều cần chú ý là Anh Quốc là quốc gia thành viên hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc cuối cùng đã trở thành đối tác chiến lược toàn diện của Việt Nam ạ. Cũng cần định nghĩa là đối tác chiến lược toàn diện là như thế nào. Đó là cái mức cao nhất của quan hệ song phương giữa các quốc gia với nhau. Vậy cho nên là nó thấy một cái sự tin tưởng, chia sẻ những cái giá trị cũng như là chính trị, về chiến lược giữa hai quốc gia. Thì đó là cái nền móng để đặt một cái quan hệ đối tác chiến lược toàn diện. Và giữa Việt Nam với các nước, trong đó thì mới nhất là Việt Nam và Anh Quốc. Thì cũng cần phải nói là những cái bước tiến giữa quan hệ Việt Nam và Anh đó thì là nó rất là dần dần, nó chậm chứ nó không được nhanh như là một số quốc gia khác. Chúng ta thấy ví dụ như là Hoa Kỳ chẳng hạn, sau khi bình thường hóa quan hệ có vài chục năm thôi đã ký kết đối tác chiến lược toàn diện một cách cấp tập rồi. Thế nhưng mà Anh Quốc thì thiết lập quan hệ ngoại giao từ năm một chín bảy ba, tức là đã hơn năm mươi năm nay và ký cái đối tác chiến lược từ năm hai nghìn không trăm mười. Thế nhưng mà nay thì mới ký kết được cái đối tác chiến lược toàn diện. Nó cho thấy là hai bên vẫn còn có nhiều những cái khác nhau, cái sự khác biệt giữa cái hiểu biết cũng như là giữa những cái giá trị của Việt Nam và Trung Quốc. Thế nhưng mà trong cái chuyến thăm này thì Hồng Nga nghĩ rằng là hai bên ông Kier Starmer và ông Tô Lâm thì đã ờ ra cái tuyên bố chung như thế này thì đã cho thấy rằng là hai bên hiện giờ đã mở ra một chương mới trong quan hệ song phương.
QV: Trong tuyên bố chung này thấy nói đến việc tăng cường hợp tác chính trị ngoại giao quốc phòng và an ninh thì trong các lĩnh vực này, cái nào quan trọng hơn cái nào?
HN: Cái này thì à cũng có một sự thú vị là theo như là đánh giá đó thì hai bên nhìn nhận những tiêu chí nó hơi khác nhau một chút. Việt Nam đặt cao vấn đề ngoại giao và về quan hệ kinh tế. Thế còn Anh Quốc thì họ đặt cao về nội vụ, về giải quyết vấn đề về di dân và về phát triển kinh tế, nhất là qua những cái phát triển về các mặt dịch vụ ờ cái hạ tầng dịch vụ tài chính của hai bên đó. Về phía Việt Nam thì Hồng Nga nghĩ rằng là họ rất hài lòng với cái việc là bây giờ thì ờ tất cả các thành viên của Hội đồng Bảo an đã là đối tác chiến lược toàn diện của Việt Nam. Họ sẽ tăng cường sự hiện diện ngoại giao của Việt Nam ở bên Anh Quốc, rồi họ tiến tới việc thắt chặt quan hệ kinh tế, bởi vì hiện nay là Việt Nam là đối tác ASEAN lớn nhất về mặt thương mại của Anh Quốc. Và ờ Việt Nam cũng muốn học hỏi rất là nhiều về những cái kinh nghiệm về dịch vụ tài chính của Anh. Đó thì là những cái chính mà Việt Nam muốn hướng tới. Thế còn Anh Quốc thì họ cũng đang đầu tư nhỏ giọt ở Việt Nam, nó không nhiều lắm. Thế nhưng mà rõ ràng là qua hợp tác mới, thì Việt Nam sẽ giải quyết cùng với Anh vấn đề di dân bất hợp pháp, là một vấn đề rất là nóng và rất là cấp thiết mà hiện giờ Đảng lao động hay là công Đảng của Anh của ông Kire Starmer cầm quyền đó đang bị áp lực rất là lớn ở trong nước cần phải giải quyết. Quý vị cũng nhớ là năm hai nghìn không trăm mười chín có một cái vụ rất là đình đám, gây chấn động xã hội Anh là cái vụ mà ba mươi chín người Việt Nam đi di cư lậu từ châu Âu sang Anh thì đã thiệt mạng trong một cái thùng hàng ở Essex và cái vụ đó thì nó đã gây ra những cái tiếng tăm rất là tồi tệ cho quan chức của cả hai bên trong cái việc giải quyết. Bởi vậy cho nên là với việc mà nâng cấp quan hệ như thế này, về phía Đảng của ông kia Summer thì cũng hi vọng là sẽ giải quyết được tận gốc ờ cái tình trạng mà di dân lậu, nhất là di dân lậu từ Việt Nam, không những là qua ngả đường châu Âu mà còn qua con đường eo biển La Manche sang bên Anh Quốc. Đó thì hai bên đã ký với nhau như vậy thì Hồng Nga nghĩ rằng là họ cũng sẽ có những cái biện pháp để hỗ trợ nhau trong giải quyết những cái vấn đề còn tồn trọng thôi ạ.
QV: Cụ thể là sao? Sau cái tuyên bố này thì thấy ông Thủ tướng Anh Kier Stammer đăng tin nhắn ở trên mạng xã hội nói rằng là vừa đạt được cái thỏa thuận để mà đẩy mạnh chuyện hồi hương những di dân bất hợp pháp. Chúng ta cũng có thể hiểu một cách nôm na có nghĩa là Việt Nam bây giờ sẽ nhận lại những di dân mà đối với Anh Quốc là bất hợp pháp.
HN: Vâng, chính xác là như vậy ạ. Bởi vì là cái quy chế gọi là đối tác di cư thì nó cho phép là Việt Nam sẽ phải hồi đáp rất là nhanh những cái yêu cầu của Anh Quốc trong cái việc hồi hương những người di cư trái phép. Thì nói nôm na là như thế này hồi trước khi mà Hồng Nga còn ở bên Anh Quốc và theo dõi cái tình trạng di cư của người Việt Nam đó, thì cái quá trình để xác nhận nhận những cái nhân thân của những người mà di cư trái phép. Nhất là khi những người sang đây thì họ hủy hết tất cả giấy tờ đi theo người để mà xác nhận họ là người Việt Nam là rất là khó rồi. Và sau đó là để xác minh cái quê hương, bản quán của họ, để hồi hương của họ thì phải nhất nhất thiết là phải có cái sự tham gia hỗ trợ của phim Việt Nam. Thế nhưng mà nếu Việt Nam lúc đó mà chưa có cái sự hỗ trợ nhanh chóng đó, thì cái số người tồn đọng lại ở trong những cái cơ sở tị nạn, cũng như là những cái cơ sở ờ nhân đạo ở bên Anh rất là nhiều. Bởi vậy bây giờ với cái cơ chế đối tác di cư thì à ông ông ấy nói rằng là bất cứ người nào sang sẽ ngay lập tức được quay trở lại hồi hương tại cái nơi mà họ xuất phát. Đó, thì đây là một bước tiến vô cùng lớn trong việc giải quyết cái vấn đề người di cư trái phép, nhất là từ Việt Nam, mà thưa quý vị một năm có thể lên tới hàng chục nghìn người. Đó, thế thì đây là một cái thành tựu của Đảng lao động Anh. Và chắc chắn là ông Kier Starmer sẽ có sử dụng cái này để ờ ghi điểm cho Đảng của ông ấy trong thời gian sắp tới ạ.
QV: Thấy trong tuyên bố chung còn nói đến nhiều về cam kết hợp tác giữa hai bên trong lĩnh vực an ninh hàng hải. Tại sao là an ninh hàng hải? Hai nước đâu có ở gần nhau thì cái chuyện này ý nghĩa nó là như thế nào hả Hồng Nga?
HN: Dạ vâng, cái câu hỏi của anh rất là thú vị. Đúng là Anh Quốc và Việt Nam thì cách xa nhau hàng nghìn dặm. Thế nhưng mà chúng ta cũng cần phải nhớ là Anh Quốc là một vương quốc à có cái truyền thống đi biển ờ vô cùng là lâu đời. Người Anh đi khám phá khắp các nơi trên thế giới và đã chiếm nhiều thuộc địa ở trên thế giới. Những thuộc địa cũ của họ thì nằm ngay bên cạnh Việt Nam. Bởi vậy cho nên là kinh nghiệm trong cái việc hàng hải của Anh Quốc chắc chắn là nếu mà không nói nhất thế giới thì cũng nhì ba. Bởi vậy cho nên là Việt Nam họ rất là hy vọng là sẽ học hỏi được những cái kinh nghiệm về không những là an toàn hàng hải đâu, mà còn giải quyết những cái vấn đề tranh chấp hàng hải của Anh Quốc. Thì quý vị cũng biết là Việt Nam hiện giờ thì đang nằm bên cạnh một quốc gia lớn và cũng đang chia sẻ những cái nguồn tài nguyên biển và những con đường ờ dịch vụ biển với Trung Quốc. Thì bởi vậy cho nên là nếu mà có thêm sự hỗ trợ của một quốc gia thứ ba. Như Anh Quốc chẳng hạn thì chắc chắn là nó sẽ giải quyết được rất là nhiều những cái vấn đề mà hiện giờ còn tồn đọng giữa Việt Nam và Trung Quốc, cũng như là giữa ASEAN với Trung Quốc. Thì Hồng Nga nghĩ là đây là một cái quyết định rất là thông minh, khôn khéo của ờ Việt Nam, tận dụng được cái sự hỗ trợ của quốc tế và trong những cái vấn đề tranh chấp, không những là lãnh thổ đâu mà còn tranh chấp hàng hải của Việt Nam với các nước xung quanh. Tất nhiên là cái này thì nó còn đòi hỏi thời gian mà chúng ta sẽ thấy là nó sẽ thể hiện ở trên thực địa như thế nào. Thế nhưng mà nếu với những cái kinh nghiệm ờ thương thuyết, rồi ký những cái hợp đồng ờ an toàn hàng hải, rồi an ninh hàng hải, thì Hồng Nga nghĩ là cái này sẽ là một cái mặt mà Anh Quốc họ giúp được nhiều cho Việt Nam ạ.
QV: Hông Nga có nói rằng Việt Nam quan tâm nhiều hơn đến chuyện hợp tác kinh tế thì không hiểu là sau cái việc mà nâng cấp mà quan hệ đối tác như thế này đó thì chính phủ hai bên có cam kết gì trong cái chuyện lấy thí dụ như xây dựng ờ tức là về mặt thương mại, về mặt kinh tế thông qua cái ủy ban hợp tác kinh tế và thương mại chung Việt Nam Anh Quốc đã có sẵn rồi.
HN: Dạ vâng, Việt Nam và Anh Quốc thì đã có ờ ký kết cái gọi là hiệp định thương mại tự do giữa Việt Nam và Vương quốc Anh. Và ngoài ra thì hai bên cũng cùng tham gia vào cái gọi là hiệp định đối tác toàn diện và tiến bộ xuyên Thái Bình Dương. Tức là đã có những cái khung hiệp định để thúc đẩy thương mại giữa hai bên và đa phương. Thế nhưng mà quả thật là trong những cái thời gian qua đó thì Nga cảm thấy rằng là cái việc mà thực hiện những cái hiệp định này thì nó chưa được ờ nhiều và chưa được tốt lắm. Bởi vậy cho nên là hiện giờ cái bước trước mắt của họ thì là giữa ông Tô Lâm và ông Kier Starmer có thống nhất là Việt Nam và Anh Quốc sẽ rà soát lại những cái việc thực hiện những cái hiệp định mà đã ký kết. Thế đồng thời thì ừm họ vừa mới ký thêm một cái hiệp định mới, tức là về hợp tác và hỗ trợ hành chính trong lĩnh vực hải quan. Cái này cũng là một cái rất là quan trọng bởi vì là trong khi mà thúc đẩy giao thương giữa hai bên đó, thì ờ cũng cần phải có cái ờ hải quan thông suốt và minh bạch, đồng thời là ờ để chấn chỉnh những cái tình trạng mà tham nhũng ở trong hải quan. Cũng cần phải nhắc lại là cái con số giao thương giữa Việt Nam và Anh Quốc thì nó chưa được nhiều. Thực ra khi mà người ta ca ngợi là Việt Nam là đối tác thương mại ASEAN lớn nhất thì cũng không phải là cái con số lớn lắm. Và đối với Việt Nam thì ờ Anh Quốc cũng không phải là cái đối tác hàng đầu trong cái việc xuất khẩu. Thế nhưng mà trong thời gian tới với cái việc mà là Hoa Kỳ họ đang siết chặt cái thuế quan đối với cả Việt Nam đó thì Việt Nam đang rất muốn tìm kiếm những cái thị trường mới và chắc chắn là sau khi cái những cái hiệp định mới được ký kết và rà soát lại đó, thì Việt Nam sẽ thúc đẩy cái việc xuất khẩu sang bên Anh Quốc. Một cái mà cũng cần phải nói rằng là cái cái khu vực dịch vụ tài chính đó là những cái mà xưa nay thì Nga chưa thấy giới chức ở Việt Nam họ quan tâm nhiều. Thế nhưng Anh Quốc thì là một trung tâm tài chính vô cùng lớn và quan trọng ở trên thế giới, nhất nhìn thế giới luôn. Bởi vậy cho nên cho nên là ờ Việt Nam cũng muốn là có cái sự hợp tác phát triển của Anh Quốc trong các trung tâm tài chính quốc tế của Việt Nam sẽ đặt tại thành phố Hồ Chí Minh và Đà Nẵng. Đó thì với cái kinh nghiệm của Vương C Anh thì chắc chắn là những cái trung tâm tài chính toàn cầu này nó sẽ được thiết lập một cách chắc chắn và sẽ phát triển tốt ạ.
QV: Tuyên bố chung cũng nói đến chuyện tăng cường hợp tác khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số y tế, hợp tác về môi trường năng lượng và chuyển đổi xanh cũng như tăng cường hợp tác giáo dục, văn hóa, thể thao, du lịch, giao lưu nhân dân, các quyền bình đẳng và các lĩnh vực khác. Nhân đang nói chuyện ban giao giữa Anh và Việt Nam thì mới đây có cái tin, cái này là cũng ngoài lề thôi nhưng mà không hiểu là cái chuyện này có được phía anh nêu lên hay không trong lúc mà gặp bên phái đoàn của ông Tô Lâm là có một nhân viên của đài BBC đóng ở Bangkok gặp rắc rối khi mà về Việt Nam phải không hả Hồng Nga?
HN: Dạ vâng, thì ngày hôm thứ tư đó thì thấy đài BBC họ đưa ra một cái thông cáo nói rằng là một nhân viên của họ giấu tên ờ người Việt Nam và làm việc cho BBC tiếng Việt ở bên Băng Cốc đó, thì về Việt Nam từ tháng tám và sau đó thì để gia hạn hộ chiếu. Thế nhưng mà bị giữ hộ chiếu lại và không cho xuất cảnh. Người đó hiện giờ vẫn ở Việt Nam cho tới nay và BBC họ bày tỏ quan ngại, đồng thời là kêu gọi các bên can thiệp để cho người nhân viên đó có thể rời Việt Nam để sang Băng Cốc tiếp tục làm việc. Thì chi tiết công khai thì nó là như thế. Hồng Nga cũng biết các báo của Anh, một số báo Anh đó thì cũng có đăng cải lại cái thông tin này và kêu gọi là trong những cái cuộc gặp của mình với đối tác Việt Nam đó, thì ông Kier Starmer à cũng như là giới chức Anh nhắc tới cái việc này để giúp đỡ, đòi hỏi của BBC đối với cả chính phủ Việt Nam. Thế nhưng mà phản ứng của phía Anh thì chúng ta thấy rằng hai bên vẫn ký tuyên bố chung về nâng tầm quan hệ và cũng không có thấy nhắc gì tới BBC cả. Hồng Nga cũng cho rằng những đề xuất, rồi những cái đòi hỏi về những cái mặt nhân quyền hay là dân chủ hay là báo chí tự do, vân vân, thì có thể là đã được đề cập thế nhưng mà trong những cuộc họp kín giữa hai bên mà thôi.
QV: Cảm ơn Hồng nghe rất nhiều. Dạ vâng, xin cảm ơn anh Quốc Vinh, và xin cảm ơn quý vị đã theo dõi và chúc quý vị cuối tuần vui vẻ ạ.
READ MORE
Chuyện Việt Nam
