Hình ảnh Erin Patterson trong trạng thái đầy căng thẳng do họa sĩ Anita Lester thực hiện nay đã trở thành biểu tượng của vụ án nấm độc làm chết ba người gây chấn động trong dư luận.
Tuy nhiên, đây không phải lần đầu tiên Lester tham gia ghi lại hình ảnh một phiên xử nổi tiếng.
Nữ hoạ sĩ đồng thời là nhạc sĩ này lần đầu bước chân vào phòng xử án vào năm 2023, khi vẽ phiên tòa xét xử Malka Leifer – cựu hiệu trưởng bị kết án 18 tội danh hiếp dâm và lạm dụng tình dục trẻ em. Bà kể lại cơ duyên đến với công việc này.
“Tôi có mối quan hệ với một tờ báo, và tình cờ một ngày họ mời tôi tham gia làm công việc này. Tôi chưa hiểu rõ kỹ thuật, nhưng nghĩ đây sẽ là một trải nghiệm thú vị. Tôi rất may mắn vì các báo khác cũng quan tâm đến tác phẩm của tôi và họ đã chia sẻ lại. Rồi sau đó, các kênh truyền hình bắt đầu gọi đến – giờ tôi trở thành một trong những người đầu tiên họ liên hệ khi có sự kiện lớn.”
Từ đó, Lester tiếp tục vẽ nhiều nhân vật nổi tiếng khác, trong đó có trùm xã hội đen khét tiếng Tony Mokbel và nghi phạm vụ án mạng trên đường Easey – Perry Kouroumblis.
Vì sao cần họa sĩ tòa án?
Ở Úc, máy quay thường bị cấm trong phòng xử án, nên các bản vẽ chính là cách duy nhất để công chúng có được một “góc nhìn bên trong”.
Các họa sĩ tòa án được các công ty truyền thông trả tiền, và được gọi làm việc ở những phiên xét xử quan trọng của các vụ án nổi bật.
“Nghệ thuật vẽ phiên tòa bắt đầu từ thế kỷ 18 – khi người ta đi xem xử tử công khai và vẽ lại cho báo chí. Vì tranh vẽ lột tả được tinh thần câu chuyện nên truyền thống này được duy trì. Ngày nay, để bảo vệ quyền riêng tư của bị cáo và bồi thẩm đoàn, vẫn có giới hạn về những gì được phép đưa vào phòng xử. Tôi rất vui khi được là một phần của truyền thống cổ xưa này – vì nó rất kỳ diệu theo một cách riêng.”
Chỉ có vài phút để vẽ
Lần đầu tiên vẽ phạm nhân Erin Patterson vào năm 2023, Lester chỉ có đúng hai phút khi Patterson bước ra trong một phiên thủ tục.
“Vụ án lúc đó chưa quá ồn ào như bây giờ, nhưng đã có nhiều sự quan tâm. Tôi có chỗ ngồi rất đẹp. Bà ấy chỉ bước ra hai phút, tôi phải vẽ thật nhanh. Sau đó, phiên xử bị hoãn trong nhiều tháng.”
Đến tháng 6 năm nay, khi Patterson chính thức ra tòa, Lester có nhiều thời gian hơn – nhưng cũng chỉ khoảng 10 phút để hoàn thiện bản vẽ.
“Tôi quan sát bà ấy nói khoảng 20 phút, nhưng thật ra tôi chỉ có khoảng 10 phút để vẽ. Tôi thường nhìn chăm chú người bị cáo trong một phút để ‘chụp nhanh’ các đặc điểm gương mặt rồi mới bắt đầu vẽ bản phác sơ lược nhất. Rồi tôi ra ngoài, tìm ghế gần nhất – thường là ngay trước cửa tòa – đeo tai nghe và hoàn thiện bản vẽ bằng những gì đã ghi nhớ. Nó giống như một bài thiền. Bạn phải cố gắng không bị phân tâm bởi những gì đang diễn ra trong phiên tòa – vì đôi khi các chi tiết rất nặng nề, có thể gây sốc.”
Lester sử dụng iPad và bút kỹ thuật số để vẽ – một trong những người đầu tiên ở Úc được cho phép sử dụng thiết bị điện tử để vẽ trong tòa.
“Tôi rất may mắn khi được phép dùng công cụ kỹ thuật số. Làm việc với màu nước hay bút chì trong môi trường đó rất bất tiện, dù tôi cũng rất muốn thử. Nhưng có nhiều người vẫn luôn dùng giấy và cọ vẽ. Có lần tôi thấy một người mang theo cả thùng đồ nghề – nhìn thì thích thật nhưng tôi chỉ nghĩ, ‘Thật là ác mộng, và may mắn là mình có lựa chọn khác để làm việc!’”
Tập trung vào cảm xúc, không phải chi tiết
Lester không cố gắng tạo ra một bản sao chính xác về người bị cáo – thay vào đó, cô nhấn mạnh vào biểu cảm và cảm xúc.
“Trước đây tôi thường tập trung quá nhiều vào độ chính xác. Nhưng thứ tạo nên sự cộng hưởng trong tác phẩm của tôi có lẽ là việc tôi nắm bắt được cử chỉ và cảm xúc của nhân vật. Với Erin, tôi nghĩ mình đã vẽ ra được nỗi đau khổ của bà ấy – và khán giả cũng cảm nhận được điều đó. Lúc ngồi trong tòa, bà ấy trông rất khó chịu. Tôi đã tự hỏi, ‘Mình có nên vẽ khuôn mặt cau có này không?’ Cuối cùng tôi quyết định là có, vì không nên né tránh sự thật. Tôi cho rằng mình phải trung thực nhất có thể.”
Thông thường, các bức vẽ của Lester bao gồm cả nhân vật và khung cảnh phòng xử: micro, vách ngăn kính, chi tiết trang trí tường…
Nhưng với bức vẽ về Erin Patterson, Lester chỉ tập trung vào gương mặt, loại bỏ toàn bộ bối cảnh phía sau.
“Tôi cố tình không vẽ micro hay hậu cảnh. Bà ấy hôm đó rất đau khổ, và thành thật mà nói – tôi cảm thấy có chút thương cảm cho bà ấy. Tôi muốn khán giả chỉ tập trung vào bà ấy, và bỏ tất cả những thứ có thể gây xao nhãng xung quanh. Việc vẽ những chi tiết xung quanh đôi khi là cách tôi tự phòng vệ cho mình về mặt cảm xúc. Vì quá trình vẽ trong tòa thực sự có thể rất căng thẳng.”
Từ đó đến nay, Lester đã trở thành người gắn liền với hình ảnh nổi tiếng này.
READ MORE
SBS Việt ngữ
