Kỳ hạn của Tây ban Nha đưa ra theo sau một cuộc trưng cầu dân ý đòi độc lập bị ngăn cấm tại Catalonia vốn được dân chúng địa phương ủng hộ mạnh mẽ qua việc ly khai khỏi Tây ban Nha.
Trong khi căng thẳng lên cao, chính phủ Tây ban Nha lập lại rằng vùng lãnh thổ nầy cần tuân thủ Hiến Pháp của cả nước hoặc mất đi quyền tự trị của vùng nầy.
Khi kỳ hạn gần kề đối với Catalonia để minh bạch hóa việc có tuyên bố độc lập hay không, Thủ tướng Tây ban Nha Mariano Rahoy thúc giục người đứng đầu vùng tự trị nầy, hãy hành động một cách có ý thức.
"Điều duy nhất tôi yêu cầu ông Puigdemont là ông ta nên hành động với sự chuẩn mực, cân bằng và đặt quyền lợi của mọi công dân lên trên hết, cho mọi người dân Tây ban Nha và Catalonia".
"Điều nầy rất đơn giản và không khó khăn để trả lời câu hỏi 'Ông có tuyên bố Catalonia độc lập hay không?", Mariano Rahoy.
Lời kêu gọi của ông Rahoy diễn ra, chỉ vài giờ trước khi hạn kỳ do chính phủ của ông đặt ra với vị Tổng thống của vùng Catalonia là ông Carles Puigdemont, phải trả lời.
Chính phủ Tây ban Nha đe dọa đặt Catalonia dưới quyền cai trị trực tiếp, nếu chính phủ tại vùng tự trị nầy không từ bỏ việc tuyên bố độc lập.
Tây ban Nha cho biết, chỉ mất độ một tuần lễ để thi hành điều khoản 155 của Hiến Pháp, vốn tước bỏ mọi quyền hạn của ông Puigdemont.
Ngoại trưởng Tây ban Nha là ông Antonio Quecedo nói rằng, Tây ban Nha vẫn giữ nguyên sự tự trị của Catalonia, nếu vùng nầy không tuyên bố độc lập.
"Nếu cần thiết để tu chính Hiến Pháp, chúng tôi sẵn sàng bổ sung thêm quyền tự trị rộng rãi cho cộng đồng tại Catalonia, thế nhưng tôi muốn nhấn mạnh rằng Cộng đồng tại Catalonia hiện có mức tự trị cao nhất cũng như có chính quyền để cai trị vùng nầy".
Ông Puigdemont tiếp tục giữ nguyên cuộc bỏ phiếu độc lập vào ngày 1 tháng 10, vốn thu hút 43 phần trăm cử tri thế nhưng được 90 phần trăm chấp thuận sự độc lập tách khỏi Tây ban Nha.
"Vãn hồi sự tự trị cho Catalonia và thứ hai là bảo đảm quyền của mọi người dân tại vùng nầy, thứ ba là mang lại sự an bình cho mọi người dân Catalonia, bởi vì những gì không thể dung thứ cho mọi người khi cảm thấy bất an tại Catalonia chỉ vì ông Puigdemont đã tạo ra tình trạng nầy", Soraya Santamaria.
Ông Puigdemont cho một phiên họp đảng biết rằng, ông chính thức tuyên bố độc lập, nếu Tây ban Nha khởi sự tiến trình đình hoãn tính cách tự trị của vùng nầy.
Ngoại trưởng Catalonia là Raul Romeva nói rằn,g chính phủ trong vùng sẽ không từ chức, nếu Tây ban Nha khởi động điều 155 của Hiến Pháp.
"Nếu họ làm như vậy, chúng ta sẽ từ chức không" Câu trả lời là không. Chúng ta không có chọn lựa nào, không có giải pháp thay đổi nào".
"Người dân đã bỏ phiếu, điều đó có nghĩa là thực sự chúng ta cần hoàn thành việc ủy nhiệm đó", Raul Romeva.
Chính phủ Tây ban Nha từ chối nhìn nhận kết quả của cuộc trưng cầu dân ý và cho rằng việc nầy vi hiến.
Thủ tướng Mariano Rahoy cho biết, vùng nầy phải hoàn thành mọi nghĩa vụ do chính phủ áp đặt, hay phải đối diện với các hậu quả.
"Nếu quí vị hiểu rằng ông ta đã tuyên bố độc lập cho Catalonia, chính phủ phải bó buộc vì việc nầy đã được qui định trong Hiến Pháp rằng chính phủ phải đáp ứng trong một phương các nhất định nào đó".
"Nếu ông ta không nhượng bộ, chúng ta sẽ thảo luận vấn đề tại Quốc hội nầy mà mọi nhóm trong Quốc hội được yêu cầu phải hành động", Mariano Rahoy.
Cuộc khủng hoảng chính trị lớn nhất tại nước nầy trong hàng thập niên qua, khiến hàng trăm xí nghiệp của người Catalonia phải dời trụ sở, do các dự đoán về kinh tế và lo sự những bất ổn xã hội.
Nhiều người Tây ban Nha cũng lo sợ về những bước tiến chưa từng có trước đây, có thể dẫn đến tình trạng xã hội bất an.
Tuyên bố nhằm trấn an, Phó Thủ tướng Tây ban Nha là bà Soraya Santamaria vạch ra những điều sẽ xảy ra, nếu chính phủ Catalonia loan báo là họ không tuyên bố độc lập nữa.
"Vãn hồi sự tự trị cho Catalonia và thứ hai là bảo đảm quyền của mọi người dân tại vùng nầy, thứ ba là mang lại sự an bình cho mọi người dân Catalonia, bởi vì những gì không thể dung thứ cho mọi người khi cảm thấy bất an tại Catalonia chỉ vì ông Puigdemont đã tạo ra tình trạng nầy", Soraya Santamaria.
Thêm thông tin và cập nhật Like SBS Vietnamese Facebook
Nghe SBS Radio bằng tiếng Việt mỗi tối lúc 7pm tại sbs.com.au/Vietnamese
Nghe SBS Radio bằng tiếng Việt mỗi tối lúc 7pm tại sbs.com.au/Vietnamese