Ông Bob Dimattina nằm trong số 4 trăm ngàn người Úc sống chung với chứng mất trí nhớ, một thuật ngữ rộng rãi dành cho các triệu chứng gây ra bởi các rối loạn ảnh hưởng đến não.
Vợ của ông, bà Grace đang chăm sóc cho chồng.
"Ông ấy vẫn là người đàn ông tốt bụng, dịu dàng, ngọt ngào mà tôi đã kết hôn".
"Bây giờ ông không nhớ từ phút này sang phút khác và luôn bị mất chìa khóa xe hơi", Grace Dimattina.
Ông Dimattina 82 tuổi, được chẩn đoán chứng sa sút trí tuệ cách đây 10 năm.
Vợ ông nói rằng, thật đau lòng khi chứng kiến người chồng sống chung suốt 59 năm của mình dần dần biến ra thành một người khác.
"Nó đến từ từ và ban đầu thật đáng sợ, khi bạn lần đầu tiên nhận ra rằng, người bạn yêu không thể nhớ rõ mọi thứ".
"Tôi buồn khi nghĩ về những gì anh ấy có thể làm và không thể làm bây giờ, đôi khi tôi thậm chí còn hơi tức giận với tình huống này".
"Tôi cảm thấy như thể tôi đang mất anh ấy từng chút một, tôi đang mất anh ấy",Grace Dimattina .
Đó là nơi các quán cà phê ‘sa sút trí tuệ’ đến với họ.
Phong trào toàn cầu nầy giúp những người mắc chứng mất trí nhớ, duy trì một đời sống xã hội tích cực, bà Dimattina giải thích.
"Tôi nghĩ giao tiếp xã hội giúp anh ấy rất nhiều, nó tạo ra rất thư giãn cho cả hai chúng tôi và chúng tôi cảm thấy rất thoải mái".
"Chúng tôi đang ở trong một gia đình, chỉ có thể là chính mình và tôi không phải lo lắng về việc nếu Bob nói điều gì đó, phá vỡ một trò đùa mà không ai nhận được và chúng tôi rất hạnh phúc ở đây", Grace Dimattina.
Sinh trưởng trong một đại gia đình nhập cư gốc Ý, ông Dimattina đã dành 11 năm làm việc tại Chợ Victoria ở Melbourne và những ký ức về thời gian đó vẫn còn sống động trong tâm trí ông.
"Đó chỉ là công việc khó khăn, vậy thôi".
"Nửa đêm đôi khi bắt đầu và bạn có thể về nhà đến 3 giờ chiều, rất khó khăn khi tập thể dục, bạn thực sự kiệt sức khi về nhà”, Bob Dimattina.
Bà Dimattina cho biết, các hoạt động hàng ngày như mua sắm, ăn trưa hoặc đi vệ sinh công cộng có thể phức tạp.
"Những thứ như có thể nhận ra tôi trong đám đông".
"Anh ấy không thể làm điều đó, anh ấy hoảng loạn và tôi có thể thấy sự hoảng loạn trong mắt của anh".
"Vì vậy, trừ khi bạn có ai đó mắc phải nó và bạn có thể thấy điều đó xảy ra với họ, bạn không có ý kiến gì cả”, Grace Dimattina.
Được biết dự đoán đến năm 2058, chẩn đoán sa sút trí tuệ sẽ đến 8 trăm ngàn người, khi 20% tổng dân số Úc sẽ trên 60 tuổi.
Một trong 6 người sau đó, sẽ cần sợ hỗ trợ của các chuyên gia về chứng mất trí nhớ.
Trong khi đó vấn đề cải thiện chất lượng cuộc sống là một lý do, khiến y tá có đăng ký là Kirsty Porter quyết định bắt đầu mở quán cà phê có tên là ‘Umbrella Dementia Cafes’, hồi 7 năm trước.
Đây là một doanh nghiệp xã hội, nhằm hỗ trợ cho những người mắc chứng mất trí nhớ và người chăm sóc họ.
"Nó tạo ra rất nhiều niềm vui và tiếng cười, đó là mục tiêu ở đây".
"Quán cà phê 'sa sút trí tuệ' rất quan trọng đối với mọi người, để nâng cao lòng tự trọng của họ".
"Họ có một nơi có thể giao tiếp, cảm thấy thân thuộc và nó cũng làm giảm tác động bất lợi của sự cô lập”, Kirsty Porter.
Được biết việc chơi các trò chơi và chia sẻ những kỷ niệm, giúp giữ cho những người sống chung với chứng mất trí nhớ luôn cảm thấy trẻ trung.
Bà Liz Behjat từ Hiệp hội các Nhà Cung Cấp Dịch Vụ Chăm Sóc Cao Niên và Cộng đồng cho biết.
"Sa sút trí tuệ không phải là một căn bệnh, mà bạn cần phải bị khóa chặt khỏi xã hội, mà bạn cần phải ở ngoài đó ngoài trời, vẫn là một phần của xã hội và thực sự cần phải tận hưởng cuộc sống".
"Một trong những vai trò của các quán cà phê ‘mất trí nhớ’ là giống như một cửa hàng đa dụng với nhiều chức năng".
"Vì vậy, bạn không chỉ có một số liệu pháp và xã hội hóa trong khi bạn đang ở quán cà phê, mà bạn còn có thể nhận được một số thông tin quan trọng nữa”, Liz Behjat.
Vì vậy, tâm trạng của bạn sẽ tự động thay đổi và trở nên tốt hơn, Grace Dimattina.
Được biết đã có hơn một triệu rưỡi người, tham gia dịch vụ chăm sóc người mắc chứng mất trí nhớ.
Bà Liz Behjat nói rằng, gánh nặng chăm sóc được thiết lập để theo kịp đà gia tăng theo cấp số nhân
“Sa sút trí tuệ là vấn đề y tế lớn nhất mà những người từ 65 tuổi trở lên ở Úc phải đối mặt hiện nay".
"Chúng ta là một dân số lão hoá, đang sống lâu hơn nhiều".
"Vì vậy, đó là những gì đang xảy ra bây giờ là sự nhạy bén của bệnh tật mà chúng ta đang mang theo khi về già, đang trở nên rõ ràng hơn", Liz Behjat.
Ở Úc, có 14.500 người chết mỗi năm vì chứng mất trí nhớ.
Giáo sư Sonja Pedell là Giám đốc Phòng thí nghiệm Swinburne Living, tại Đại học Công nghệ Swinburne ở Melbourne, cho biết.
"Các quán cà phê ‘sa sút trí tuệ’ cực kỳ quan trọng, vì xã hội vẫn chưa hiểu rõ về chứng nầy và do đó nó không mang lại nhiều cơ hội cho các gia đình bị ảnh hưởng bởi chứng mất trí nhớ".
"Không thể là những người được chẩn đoán mắc chứng mất trí nhớ, quá sợ hãi trong nhiều tháng để nói với bất cứ ai, hoặc tránh chẩn đoán ngay từ đầu, điều quan trọng là họ biết có sự giúp đỡ trong tầm tay", Sonja Pedell.
Đối với bà Grace Dimattina, việc duy trì kết nối thông qua một quán cà phê mất trí nhớ, giúp tận dụng tối đa thời gian còn lại của hai vợ chồng bà.
"Chúng tôi có thể thư giãn trong sự gần gũi với nhau và không bao giờ cảm thấy bị soi mói".
"Bạn đến đây, mọi người cười, nói, trò chuyện và họ làm ầm ĩ về bạn, 'Xin chào Grace, bạn khỏe không Bob'?".
"Bạn không hề chán nản, không thể buồn khi mọi người quá tuyệt vời và rất hạnh phúc với bạn".
"Vì vậy, tâm trạng của bạn sẽ tự động thay đổi và trở nên tốt hơn", Grace Dimattina.
