Mối nguy hiểm của hành vi lén tháo bao cao su (stealthing) vẫn bị hiểu sai ở Úc

Male hands opening condom

Stealthing is now considered sexual assault or rape in all states and territories in Australia, excluding the Northern Territory (Getty) Source: iStockphoto / KatarzynaBialasiewicz/Getty Images/iStockphoto

Stealthing, hành vi tháo bao cao su trong khi quan hệ tình dục mà không biết hoặc đồng ý của bạn tình, trong những năm gần đây đã trở thành hành vi phạm tội ở hầu hết các khu vực của Úc. Tuy nhiên, các chuyên gia cho biết vẫn còn thiếu nhận thức về stealthing là gì và những nguy hiểm mà nó gây ra.


Đây là một chủ đề được tranh luận sôi nổi trên các diễn đàn trực tuyến như Reddit.

Những câu hỏi như “Bạn đã từng bị stealthing chưa?”, “Không nói với cô ấy rằng bao cao su đã bị tháo có phải là stealthing không?”, hay “Làm sao để ngăn đàn ông cố tình quan hệ mà không dùng bao cao su?” là một vài trong số những chủ đề thu hút nhiều bình luận và thảo luận.

Stealthing là hành vi tháo bao cao su khi quan hệ tình dục mà không có sự đồng ý; hoặc không sử dụng bao cao su trong khi quan hệ mà không có sự đồng thuận.

Trong những năm gần đây, luật pháp đã có nhiều thay đổi lớn, và stealthing hiện được xem là hành vi tấn công tình dục hoặc hiếp dâm tại Úc.

Brianna Chesser là phó giáo sư ngành tội phạm học tại Đại học RMIT.

"Trong khoảng năm năm trở lại đây, Úc đã có một bước tiến lớn trong việc hình sự hóa hành vi stealthing. Lãnh thổ Thủ đô Úc (ACT) là khu vực đầu tiên ban hành luật hình sự hóa hành vi này; sau đó các tiểu bang Victoria, Queensland, New South Wales và Nam Úc đều đã làm theo. Thực tế, hiện tại bang duy nhất còn chưa ban hành luật là Lãnh thổ Bắc Úc."

Tiến sĩ Chesser cho biết đây là một trong những hành vi phạm tội ảnh hưởng đến cả nam và nữ — cả người dị tính lẫn đồng tính — trong đó những người hành nghề mại dâm đặc biệt dễ bị ảnh hưởng.

Tại Canberra vào đầu năm nay, một người đàn ông đã bị Tòa án Tối cao ACT kết tội hiếp dâm sau khi lén lút tháo bao cao su trong lúc quan hệ với một người hành nghề mại dâm.

Người này bị kết án hai năm tù giam bởi tòa án; và hiện có một vụ án khác đang được xét xử tại New South Wales.

Tiến sĩ Chesser cho biết rất khó để xác định chính xác có bao nhiêu người đã bị truy tố về tội tấn công tình dục hoặc hiếp dâm do hành vi stealthing gây ra.

"Thật sự rất khó để theo dõi có bao nhiêu người đã bị truy tố vì hành vi stealthing. Hành vi này không được thống kê riêng biệt trong số liệu tội phạm, mà được gộp chung vào các tội danh tấn công tình dục. Và những gì chúng tôi nhận thấy là stealthing thường là yếu tố làm tăng mức độ nghiêm trọng của vụ việc, chứ hiếm khi tồn tại đơn lẻ trong các cáo buộc liên quan đến tội phạm tình dục. Vì vậy, rất khó để chúng tôi đánh giá mức độ hiệu quả của việc hình sự hóa hành vi này."

Điều khiến stealthing trở nên phức tạp hơn là ban đầu đã có sự đồng thuận đối với hành vi quan hệ tình dục.

Tuy nhiên, việc đồng ý quan hệ tình dục có sử dụng bao cao su không có nghĩa là tự động đồng ý với việc quan hệ mà không dùng bao cao su.

Bên cạnh đó, cộng đồng vẫn còn thiếu nhận thức về stealthing là gì.

"Ý kiến chân thành của tôi là: không, có thể họ không biết rằng hành vi này là bất hợp pháp, nhưng tôi chắc chắn rằng công chúng nói chung đều nhận thức được rằng đây là hành vi phi đạo đức hoặc bất chính."

Đó là Tiến sĩ Vijay Ramanathan, giảng viên cấp cao tại Đại học Sydney và cũng là một chuyên gia trị liệu tâm lý tình dục được công nhận, đồng thời là nhà giáo dục.

Các nghiên cứu khác cũng ủng hộ nhận định của Tiến sĩ Ramanathan rằng cộng đồng vẫn chưa nhận thức đầy đủ về việc stealthing hiện đã trở thành hành vi phạm tội ở hầu hết các khu vực của Úc.

Ông cho rằng cần giáo dục thêm về những quan niệm sai lầm liên quan đến việc sử dụng bao cao su.

"Chúng ta không biết liệu họ có được sự đồng ý ngay từ đầu hay không. Vậy nên hãy tạm gác yếu tố đồng thuận sang một bên. Hãy thực tế nhìn vào lý do tại sao một số đàn ông lại tháo bao cao su. Có nhiều nguyên nhân. Một trong số đó là họ đã hình thành suy nghĩ trong đầu rằng việc dùng bao cao su sẽ không mang lại khoái cảm như khi quan hệ mà không dùng. Vậy nên ngay từ đầu, họ đã có suy nghĩ đó trong tâm trí."

Tiến sĩ Ramanathan cũng cho biết một số đàn ông nghĩ rằng nếu bạn tình yêu cầu dùng bao cao su thì điều đó thể hiện sự thiếu tin tưởng ở họ.

"Đôi khi họ nghĩ rằng việc không dùng bao cao su, tiếp xúc trực tiếp thể hiện mức độ tin tưởng cao nhất đối với người kia – hoặc là cách để chứng minh rằng họ là người đáng tin. Vậy nên đó có thể là một lý do khác. Lý do thứ ba mà tôi nghĩ đến là: “Tôi biết người này không có nguy cơ lây nhiễm bệnh.” Hoặc “Tôi chắc chắn rằng không có nguy cơ mang thai, vì vậy chúng tôi không cần dùng bao cao su.” Nhưng bất kỳ quyết định nào được đưa ra trong lúc cao trào đều không phải là quyết định lý trí, và luôn có hậu quả kèm theo."

Ứng dụng hẹn hò Tinder đã thực hiện một nghiên cứu riêng – gọi là Nghiên cứu về Sự Đồng Thuận – phối hợp với YouGov vào năm 2023.

Cuộc khảo sát trực tuyến này có sự tham gia của hơn 2.000 người trong độ tuổi từ 18 đến 40, từng sử dụng các ứng dụng hẹn hò.

Kết quả cho thấy 25% người dùng thuộc thế hệ Gen Z và Millennials nhầm tưởng rằng stealthing là hành vi có sự đồng thuận, hoặc không chắc chắn về tính hợp pháp của nó.

Vào tháng 9 năm 2024, Tinder đã ra mắt một khóa học về sự đồng thuận tại Úc, hợp tác với Chanel Contos – người sáng lập tổ chức Teach Us Consent và Mạng lưới Dịch vụ Phụ nữ (một nhóm quốc gia chuyên hỗ trợ phụ nữ bị bạo lực gia đình và bạo lực giới).

Bà Contos cho biết rõ ràng vẫn còn cần cải thiện giáo dục về những sắc thái phức tạp của sự đồng thuận.

"Stealthing là một hành vi phạm tội đặc biệt nhạy cảm, bởi để hành vi này xảy ra, nạn nhân thường đã đồng ý quan hệ tình dục có sử dụng bao cao su. Điều này khiến tình huống trở nên phức tạp đối với nạn nhân, vì rất có thể họ có cảm xúc tích cực với người đã thực hiện hành vi đó. Điều này đồng nghĩa với việc tất cả những rào cản vốn đã tồn tại trong việc tố cáo các tội phạm tình dục sẽ càng trở nên nghiêm trọng hơn. Bạn có thể không sẵn lòng tố cáo hoặc đối mặt với người đó, và điều này có thể gây ra rất nhiều cảm xúc rối bời do tính chất đặc biệt của loại tội phạm này.''

Vậy hậu quả của hành vi stealthing là gì?

Chúng có thể là cả về thể chất lẫn tinh thần.

Nguy cơ lây nhiễm các bệnh qua đường tình dục tăng cao; và đối với phụ nữ, là nguy cơ mang thai ngoài ý muốn.

Ngoài ra, một số người có thể trải qua cảm giác bị sang chấn tâm lý và hoang mang, vì nhiều người vẫn nghĩ rằng tấn công tình dục luôn gắn liền với hành vi dùng vũ lực.

Tiến sĩ Ramanathan chia sẻ:

"Sang chấn tâm lý có nhiều mức độ, hình thức, hậu quả và chiều sâu khác nhau. Việc một người đang ở trong một tình huống tình dục – vốn được kỳ vọng là trải nghiệm thỏa mãn và đồng thuận giữa hai bên – nhưng lại phát hiện ra rằng đối phương đã tháo bao cao su giữa chừng, là một sự phản bội lòng tin. Và cảm giác đó để lại hậu quả lâu dài. Người bị hại sẽ mang theo nỗi ám ảnh đó trong mọi mối quan hệ tình dục sau này; và điều đó ảnh hưởng đến nhiều khía cạnh khác trong cuộc sống. Nó thật sự khiến những người từng trải qua trải nghiệm này rất khó có thể tin tưởng bất kỳ ai trong bất kỳ điều gì. Đây là một hành vi tấn công."

Bà Chanel Contos cho biết những thay đổi trong luật pháp đã giúp việc đưa chủ đề stealthing vào các tài liệu giáo dục dành cho giới trẻ trở nên dễ dàng hơn.

Tổ chức của bà – Teach Us Consent – đã tích cực vận động cho việc hình sự hóa hành vi stealthing, đồng thời phát động một chiến dịch thành công trong việc thúc đẩy giáo dục về sự đồng thuận trở thành bắt buộc tại Úc.

"Chúng tôi đã vận động cho việc hình sự hóa hành vi stealthing cách đây vài năm, đặc biệt là ở Nam Úc và Queensland, và với tư cách là một tổ chức, chúng tôi đã thành công trong việc thúc đẩy cải cách đó. Đây là một hình thức bạo lực tình dục đã trở nên bình thường hóa trong xã hội. Đó là hành vi có thể xảy ra do sự tự cho mình quyền và thờ ơ, chứ không nhất thiết xuất phát từ ý định gây hại. Tuy nhiên, nó vẫn có thể gây ra những hậu quả nghiêm trọng đối với nạn nhân. Và chính vì vậy, đây là một hành vi rất phổ biến nhưng lại bị xã hội hiểu sai về bản chất của nó như một hình thức bạo lực tình dục. Do đó, việc sử dụng thay đổi luật pháp như một công cụ để nâng cao nhận thức là điều vô cùng cần thiết."

Chính sách về Sự Đồng Thuận của Khối Thịnh vượng chung – tập trung vào việc phòng ngừa bạo lực tình dục – nêu rõ có năm nguyên tắc cốt lõi của sự đồng thuận:

Sự đồng thuận phải là tự nguyện và không bị ép buộc, cụ thể và có thông tin đầy đủ, tích cực và được truyền đạt rõ ràng, liên tục và mang tính tương hỗ, và phải phản ánh năng lực nhận thức của người tham gia.

Những người cần hỗ trợ có thể gọi đến 1800RESPECT hoặc Lifeline qua số 13 11 14.

Các vụ tấn công tình dục có thể được báo cáo với cảnh sát; ngoài ra còn có các hình thức báo cáo thay thế tại New South Wales và Queensland.

Tìm hiểu thêm thông tin tại:

Đồng hành cùng chúng tôi tại SBS Vietnamese Facebook và cập nhật tin tức ở sbs.com.au/vietnamese

Nghe SBS Tiếng Việt trên ứng dụng miễn phí SBS Audio, tải về từ App Store hay Google Play 

Share
Follow SBS Vietnamese

Download our apps
SBS Audio
SBS On Demand

Listen to our podcasts
Independent news and stories connecting you to life in Australia and Vietnamese-speaking Australians.
Ease into the English language and Australian culture. We make learning English convenient, fun and practical.
Get the latest with our exclusive in-language podcasts on your favourite podcast apps.

Watch on SBS
SBS World News

SBS World News

Take a global view with Australia's most comprehensive world news service