Vài ngày sau vòng đàm phán hòa bình thứ hai kết thúc tại Istanbul, Tổng thống Nga Vladimir Putin đã hoàn tất cuộc điện đàm chính thức lần thứ tư với Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump.
Ông Trump đã đăng bài về cuộc trò chuyện này trên nền tảng Truth Social.
Chúng tôi đã thảo luận về vụ tấn công của Ukraine nhắm vào các máy bay đang đậu của Nga, cũng như nhiều cuộc tấn công khác từ cả hai phía. Đây là một cuộc trò chuyện tốt, nhưng không phải là cuộc trò chuyện tích cực sẽ dẫn đến hòa bình ngay lập tức.Donald Trump
Nguyên nhân là vì trong cuộc điện đàm với ông Trump, cũng như trong cuộc gọi video với các quan chức cấp cao Nga, ông Vladimir Putin đã cáo buộc Ukraine không thực sự muốn chấm dứt chiến tranh.
Trong những tuần gần đây, Nga đã thực hiện nhiều đợt không kích lớn nhắm vào Ukraine.
Điện Kremlin cho biết Ukraine đã có hành động khiêu khích khi tổ chức các vụ nổ trên tuyến đường sắt ở các vùng Kursk và Bryansk của Nga, cũng như một cuộc tấn công vào sân bay.
Những bình luận này cho thấy các đề nghị liên tục của Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskyy về việc tổ chức đàm phán trực tiếp – và ngừng bắn cho đến khi cuộc gặp đó diễn ra – có thể sẽ không được đáp ứng.
"Chính quyền Kyiv đã chuyển sang tổ chức các hành động khủng bố. Cùng lúc đó, họ yêu cầu đình chỉ hành động quân sự trong 30 hay thậm chí 60 ngày, và yêu cầu một cuộc gặp cấp cao. Nhưng trong hoàn cảnh như vậy thì có thể tổ chức cuộc gặp nào? Chúng ta sẽ nói gì? Ai sẽ đàm phán với những người sử dụng khủng bố, với những kẻ khủng bố?"
Phản ứng từ Hoa Kỳ vẫn còn dè dặt.
Ông Trump hiếm khi lên tiếng về các cuộc tấn công của Ukraine nhắm vào các máy bay ném bom Nga, dù Moscow đã yêu cầu Hoa Kỳ và Anh kiềm chế Ukraine.
Hãng tin Interfax dẫn lời Thứ trưởng Ngoại giao Nga, ông Sergei Ryabkov, cho biết ông mong muốn cả London và Washington D.C. có hành động để ngăn chặn leo thang xung đột.
Trong khi đó, đặc phái viên của Nhà Bạch Ốc về Ukraine, ông Keith Kellogg, cho biết trên Fox News rằng nguy cơ leo thang đã tăng lên, sau khi lực lượng Ukraine sử dụng máy bay không người lái để tấn công các máy bay ném bom mang khả năng hạt nhân tại nhiều căn cứ không quân sâu trong lãnh thổ Nga.
Mội người cần hiểu rằng trong không gian an ninh quốc gia – khi bạn tấn công vào một phần hệ thống sinh tồn quốc gia của đối phương, cụ thể là bộ ba hạt nhân, thì mức độ rủi ro sẽ tăng lên vì bạn không thể biết đối phương sẽ phản ứng ra sao.Keith Kellog
Tuy nhiên, những cáo buộc của ông Putin hầu như bị châu Âu bác bỏ.
Bộ trưởng Quốc phòng Anh, ông John Healey, cho rằng chính Nga mới là kẻ tiếp tục gây hấn.
“Rõ ràng cuộc chiến này cuối cùng phải kết thúc trên bàn đàm phán chứ không phải trên chiến trường… Putin nói về hòa bình, nhưng lại không sẵn sàng đàm phán. Vì vậy cần phải gia tăng sức ép lên Moscow để họ nghiêm túc quay lại bàn đàm phán, bởi Ukraine đã chứng minh rằng họ sẵn sàng cho hòa bình.”
Các Bộ trưởng Quốc phòng thuộc Nhóm Liên lạc Quốc phòng Ukraine (Ukraine Defence Contact Group) đã họp tại Brussels để thảo luận về việc tiếp tục hỗ trợ quân sự và chiến lược cho Kyiv, khi cả Ukraine và Nga chuẩn bị phản hồi những đề xuất hòa bình được trao đổi tại cuộc họp ngừng bắn ở Istanbul.
Bên cạnh các quốc gia tổ chức cuộc họp như Đức và Anh, Bộ trưởng Quốc phòng Ukraine Rustem Umerov đã công bố một thỏa thuận mới cho phép các đồng minh tài trợ cho việc sản xuất quốc phòng bởi các công ty Ukraine đặt tại các nước đồng minh.
“Theo sáng kiến này, các công ty Ukraine có thể đầu tư vào các nước đối tác trong nhóm UDCG, và các công ty từ các quốc gia UDCG có thể xây dựng nhà máy quy mô lớn tại Ukraine. Chúng ta sẽ cùng nhau sản xuất máy bay không người lái, tên lửa, đạn dược và các loại vũ khí khác. Máy bay không người lái của Ukraine đã thay đổi cục diện chiến trường, và giờ đây chúng cũng sẽ thay đổi cách các nước trong nhóm Ramstein chuẩn bị đối phó với các mối đe dọa tương lai.”
Ông Zelenskyy tin rằng thỏa thuận này có thể trở thành một công cụ đàm phán hữu ích.
Chúng tôi không nghi ngờ gì về việc có thể thúc đẩy Nga tiến tới hòa bình. Nhưng để làm được điều đó, chúng ta cần tiếp tục gây áp lực lên Moscow bằng tất cả công cụ hiện có, khiến cho cuộc xâm lược của họ trở nên vô nghĩa.Volodymyr Zelenskyy
Nhóm Liên lạc đã tổ chức cuộc họp lần đầu tiên mà không có sự tham gia của Hoa Kỳ, kể từ khi nhóm này được thành lập vào năm 2022.
Bộ trưởng Quốc phòng Hoa Kỳ, ông Pete Hegseth, dự kiến sẽ đến Brussels sau cuộc họp.
Tuy nhiên, Tổng Thư ký NATO, ông Mark Rutte, cho rằng việc ông vắng mặt không nên bị hiểu theo hướng tiêu cực.
“Hoa Kỳ hoàn toàn cam kết với NATO, hoàn toàn cam kết với các nỗ lực chung liên quan đến Ukraine. Không có lý do gì để nghi ngờ điều đó, và việc một ai đó tham dự hay không trong từng cuộc họp cụ thể cũng không nên bị thổi phồng – bởi phần lớn các cuộc họp này diễn ra tại châu Âu, và không phải lúc nào các quan chức Hoa Kỳ cũng có thể tham dự.”
Các Bộ trưởng châu Âu tham dự cuộc họp khẳng định cam kết tiếp tục ủng hộ Ukraine.
Trong số đó có Bộ trưởng Quốc phòng Đức, ông Boris Pistorius.
“Chúng tôi đang hỗ trợ Ukraine trong công cuộc phòng vệ – bằng vũ khí, đạn dược, huấn luyện – bằng mọi thứ họ cần và trong thời gian cần thiết. Chúng tôi sẽ tiếp tục mở rộng hỗ trợ này và duy trì lâu dài. Đây là điều mà Liên minh chúng tôi cam kết. Moscow sẽ sai lầm nếu nghĩ khác đi.”