15 năm trước, ở tuổi 35, Gabby Vassallo bị xe hơi đâm phải khi đang đi xe đạp trong quá trình tập luyện cho cuộc thi ba môn phối hợp.
Tai nạn này khiến cô bị chấn thương sọ não và chấn thương cột sống, và cô phải mất nhiều tháng, nhiều năm để hồi phục.
Trong giai đoạn hồi phục cấp tính, cô biết vận động sẽ là một phần quan trọng trong quá trình chữa lành và cuối cùng là sự độc lập của cô.
Gabby Vassallo đã tìm được người hỗ trợ là nhà vật lý trị liệu phục hồi chức năng Leanne Hassett, người đã củng cố sự tự tin mà cô cần.
“Ngay từ những ngày đầu, Leanne đã nhận ra tôi muốn quay trở lại với thể thao và hoạt động thể chất đó quan trọng như thế nào đối với tôi, không chỉ vì lợi ích thể chất mà còn vì sức khỏe tinh thần. Nó khiến tôi cảm thấy rằng mọi thứ đều có thể xảy ra. Nếu tôi có thể đạt được những mục tiêu thể chất nhỏ đó, tại sao tôi không thể thực hiện bước tiếp theo để đạt đến cấp độ tiếp theo - có thể không phải là chạy mà là hoạt động thể chất nhiều hơn, hoặc đi kiếm việc làm. Bạn biết ý tôi là gì không? Nó mang lại cho bạn sự tự tin để đạt được những thành tựu khác trong cuộc sống."
Vào thời điểm đó, việc tìm kiếm những dụng cụ giúp cô có thể tiếp tục chơi thể thao là một thách thức nhưng bằng cách sử dụng những mối liên hệ của mình, cô đã tìm ra giải pháp.
Sử dụng một chiếc xe đạp đã được cải tiến, Gabby tiếp tục đạt được mục tiêu hoàn thành cuộc thi ba môn phối hợp ở Pháp.
“Hầu hết hoạt động của tôi đều được sửa đổi. Tôi đi một chiếc xe đạp đã được sửa đổi. Nếu tôi chơi thể thao thì thiết bị cũng được sửa đổi, chơi bóng rổ trên xe lăn hoặc thứ gì đó tương tự. Vì vậy, tôi đã tham gia cuộc thi ba môn phối hợp kể từ khi bị tai nạn. Tôi đã quay trở lại và đạp xe ở Pyrenees. Tôi đã đi và làm điều đó một lần nữa trên một chiếc xe đạp đã được sửa đổi."
Hiện giờ, cô di chuyển khoảng một giờ mỗi ngày bằng chiếc xe đạp đã được cải tiến hay tham gia lớp học Pilates. Khi thời gian cho phép, cô sẽ đăng ký vào đội bóng rổ xe lăn.
Cô cho biết chất lượng cuộc sống của mình sẽ khác đi rất nhiều nếu không hoạt động thể chất thường xuyên.
Đánh giá có hệ thống đầu tiên về lợi ích của hoạt động thể chất thường xuyên đối với người khuyết tật
Những lợi ích đó đã được ghi nhận lần đầu tiên trong đánh giá hệ thống và phân tích tổng hợp về tác động của hoạt động thể chất thường xuyên đối với người khuyết tật về thể chất hoặc trí tuệ.
Phó giáo sư Leanne Hassett, Ngành Khoa học Sức khỏe của Đại học Sydney, cho biết vẫn tồn tại những rào cản đáng kể: người trưởng thành khuyết tật có nguy cơ không hoạt động thể chất ít nhất gấp đôi so với người trưởng thành nói chung.
Điều đó khiến bà Hassett phải suy nghĩ tìm cơ sở bằng chứng và giải pháp cho vấn đề này
Bản đánh giá đã kiểm tra 74 thử nghiệm đối chứng ngẫu nhiên, bao gồm 2.954 cá nhân. Các hoạt động giải trí phổ biến nhất được đánh giá bao gồm yoga, khiêu vũ và Thái Cực Quyền - được thực hiện trung bình hai lần một tuần - trong khoảng từ 6 đến 52 tuần.
Sự phân chia giới tính gần như bằng nhau (54% phụ nữ) và độ tuổi trung bình là 55. Hầu hết những người tham gia đều bị khuyết tật về thể chất so với khuyết tật về trí tuệ.
Những người khuyết tật về thể chất có những khuyết tật có thể được sửa đổi để tham gia các môn thể thao. Những người khuyết tật trí tuệ đủ điều kiện tham gia Thế vận hội đặc biệt.
Bà Hassett cho biết bằng cách sử dụng phương pháp tiếp cận tiêu chuẩn vàng Cochrane để đánh giá hệ thống và phân tích tổng hợp, có thể rút ra những kết luận chung.
“Chúng tôi đã có thể xem xét một loạt các kết quả khác nhau. Vì vậy, bạn biết mức độ di chuyển của mọi người, đánh giá của họ về chất lượng cuộc sống, sự mệt mỏi, trầm cảm, lo lắng. Chúng tôi thực sự nhận thấy lợi ích khi mọi người tham gia vào các hoạt động giải trí từ tất cả các kết quả khác nhau đó. Chúng tôi đã có thể thể hiện điều đó một cách tổng thể; và sau đó chúng tôi chia nhỏ nó ra để xem xét các tình trạng sức khỏe khác nhau.”
Bà Hassett nói rằng có thể thực hiện những chiến lược mở rộng để tăng tỷ lệ hoạt động thể chất ở mức độ thấp hơn trong nhóm người khuyết tật. Điều này đòi hỏi nhiều ngành nghề và bộ phận trong cộng đồng phải làm việc cùng nhau, cũng như sự hỗ trợ trong hệ thống NDIS, chẳng hạn như giúp những người khuyết tật tham gia chương trình yoga bằng cách sửa đổi chương trình học và bổ sung các thiết bị cần thiết.
Hỗ trợ người khuyết tật tham gia các hoạt động thể thao
Trên khắp nước Úc, có nhiều tổ chức hoạt động nhằm thúc đẩy sự tham gia của người dân thông qua đào tạo và cung cấp nguồn lực cho các môn thể thao thích ứng hoặc dành cho người khuyết tật.
Tổ chức Sport Inclusion Australia chủ yếu làm việc với các vận động viên khuyết tật trí tuệ.
Disability Sports Australia làm việc với các vận động viên trong các môn thể thao trên xe lăn, bao gồm cả những người bị chấn thương tủy sống và người bị cụt chi.
Ông Ayden Shaw, tổng giám đốc của các tổ chức, cho biết sau đại dịch và khi Thế vận hội dành cho người khuyết tật sắp diễn ra trong năm nay, đã có sự quan tâm ngày càng tăng trong việc thúc đẩy sự hòa nhập của người khuyết tật và sự tham gia của người dân ở cơ sở, nhưng ông vẫn còn lo ngại về cách thực hiện điều đó.
Ông cho biết tổ chức này đã đạt được thành công với các tài nguyên đào tạo về cách bắt đầu cho các câu lạc bộ thể thao và nhà cung cấp dịch vụ giải trí, bao gồm cả khóa học Accessibility Champion trực tuyến miễn phí.
Kể từ khi chương trình được phát hành vào tháng 12, 508 người - chủ yếu là huấn luyện viên - đã tham gia, nâng cao niềm tin của họ vào lĩnh vực này từ mức thấp nhất là 20% lên đến 90%.
“Rất nhiều tổ chức thể thao đã nhận ra lợi ích khi họ có một chương trình thích ứng. Tôi nghĩ trong một thời gian rất dài, các cá nhân được thông báo rằng họ có thể đến một câu lạc bộ chính thống hoặc phải chơi riêng. Trong khi đó, hiện nay trọng tâm chỉ là trải nghiệm khi tham gia thể thao chứ không nhất thiết đó là chương trình tách biệt hay không tách biệt. Các huấn luyện viên ngày càng trở nên tự tin hơn khi họ hiểu được điều đó. Việc thu hút người khuyết tật tham gia môn thể thao thích ứng cũng không khác bất kỳ ai, chỉ cần có thêm sự hỗ trợ để họ tham gia. Thách thức hiện nay là về mặt huấn luyện, so với thách thức trước đây là thái độ xã hội.”
Giáo sư quản lý thể thao Simon Darcy tại Đại học Công nghệ Sydney là một người bị liệt tứ chi và phải sử dụng xe lăn điện.
Ông cho biết hiện nay có nhiều lựa chọn hơn bao giờ hết, nhưng cũng có những thách thức khi bước vào con đường thể thao bao gồm việc tiếp cận các không gian tập luyện hòa nhập, và chi phí thiết bị như xe lăn thi đấu trong một số trường hợp.
Ông Simon tham gia vào một chương trình trị liệu tập thể dục NeuroMoves được thực hiện tại các phòng tập thể dục liên kết, thông qua telehealth hoặc các chuyến thăm nhà.
Ông cho biết tất cả các phân nhóm khuyết tật mà ông nghiên cứu, bao gồm cả trẻ em và những người khuyết tật trí tuệ, đều có nhu cầu như nhau.
“Và nó cũng giúp mở rộng mối quan hệ bạn bè. Điều đó có nghĩa là cha mẹ của trẻ khuyết tật cũng không cảm thấy bị cô lập. Thông qua một số nghiên cứu mà chúng tôi đã thực hiện, tôi đã chứng kiến có người rơi nước mắt khi nói rằng họ chỉ đang cố gắng tạo cơ hội cho con mình theo học ở trường. Hiệu trưởng sẽ sử dụng an toàn và một số vấn đề khác làm rào can, và điều này không đúng. Chúng ta đang chứng kiến những thay đổi lớn với các chương trình mới để phá bỏ một số rào cản đó. Và giúp đỡ những người cần sự hỗ trợ để tham gia vào bất cứ hoạt động nào.”
Wheelchair Sports NSW/ACT đã thành lập một trang web vào tháng 7 năm 2022 để liệt kê hơn 150 hoạt động thích ứng tại NSW và ACT.
Với tư cách là đại sứ của trang web - theadaptivemovement.com – cô Gabby cho biết trang mạng này cung cấp cho mọi người ý tưởng về cách nghiên cứu những lựa chọn có sẵn.
"Trang web này cho phép bạn xem những tổ chức nào có loại hình thể thao hoặc hoạt động nào đó đã được điều chỉnh, để bạn vẫn có thể tham gia môn thể thao đó. Điều này rất tốt. Và tôi ước gì mình đã có nó khi gặp tai nạn. Mọi người hãy bắt đầu từng bước nhỏ, tốt hơn là không làm gì hết. Nếu bạn không thực hiện bất kỳ hoạt động nào vào tuần trước, thì hãy thử đi bộ trong tuần này nhiều hơn tuần trước, và sau đó từ từ tăng lên”
