Cheng Lei là một trong những nhà báo người Úc nổi tiếng nhất thế giới, phát sóng cho hàng triệu người với tư cách là người dẫn chương trình trên Mạng Truyền hình Toàn cầu Trung Quốc do nhà nước điều hành.
Một ngày vào tháng 8 năm 2020, sự nổi tiếng đó đã trở thành một nỗi ô nhục đặc biệt tàn khốc.
Bà đã bị bắt giữ và bị chính quyền buộc tội về các tội liên quan đến an ninh quốc gia.
Bà bị giam giữ ba năm trong những điều kiện mà bà nói là đặc biệt hạn chế, do quy trình pháp lý mờ ám của Trung Quốc.
Chi tiết về những cáo buộc chống lại bà Cheng Lei chưa bao giờ rõ ràng, bất chấp sự vận động hành lang của chính phủ Úc kế nhiệm và các chính phủ khác.
Bá không được phép liên lạc thường xuyên với bạn đời hoặc hai đứa con của mình.
Giờ đây, cơn ác mộng pháp lý đó đã kết thúc, gần như đột ngột như khi nó bắt đầu.
Không có cảnh báo nào từ công chúng, nhà báo Cheng Lei đã được thả - và hiện đã bay về nhà với gia đình ở Melbourne.
Thủ tướng Úc Anthony Albanese đã xác nhận thông tin này.
"Sáng nay, tôi đã có cơ hội trò chuyện với một công dân Úc, bà Cheng Lei, người đã bay về Melbourne an toàn và đoàn tụ với hai con và gia đình của bà ấy. Bà ấy đã được đón tại sân bay bởi Ngoại trưởng Penny Wong. Sự trở lại của bà chấm dứt vài năm đầy khó khăn đối với bà Cheng và gia đình bà. Đây là kết quả mà chính phủ Úc đã tìm kiếm từ lâu và sự trở lại của bà sẽ được chào đón nồng nhiệt - không chỉ bởi gia đình và bạn bè của bà ấy, mà còn bởi tất cả người dân Úc."
Ông Albanese cho biết chính phủ Úc sẽ tiếp tục hỗ trợ lãnh sự cho bà Cheng và gia đình bà.
Thủ tướng ám chỉ việc Trung Quốc thả tự do cho bà Cheng nằm trong khuôn khổ tổng thể về cách tiếp cận của chính phủ ông đối với đối tác thương mại lớn nhất của Úc.
“Chúng tôi đã đưa ra những tuyên bố riêng tư tương tự như những tuyên bố công khai với Chủ tịch Tập và Thủ tướng Lý. Chúng tôi đã có hai cuộc gặp tốt đẹp, mang tính xây dựng. Điều đó không có nghĩa là mọi thứ đã được đồng ý. Những gì tôi đã nói về mối quan hệ với Trung Quốc, rất rõ ràng, là chúng tôi sẽ hợp tác ở những nơi có thể, chúng tôi sẽ bất đồng ở những vấn đề cần thiết, và chúng tôi sẽ hành động vì lợi ích quốc gia của mình."
Tuy nhiên, ngay cả khi bà Cheng đã về đến Melbourne, chính phủ vẫn phải thận trọng với Trung Quốc.
Ông Albanese bác bỏ câu hỏi cho thấy Trung Quốc tuyên bố bà Cheng không phạm tội về những gì bà đã bị cáo buộc.
Thật vậy, phát ngôn nhân Bộ Ngoại giao Trung Quốc Uông Văn Bân nói rằng bà Cheng thực sự đang thụ án do tòa án Trung Quốc đưa ra và đã được phép rời đi vì bản án đã mãn hạn.
Ông cũng bác bỏ cáo buộc bà Cheng không được cấp quyền lãnh sự.
“Cơ quan có thẩm quyền đã đưa ra một tin tức. Tòa án phân khu hai của Bắc Kinh đã xét xử và bà Cheng Lei bị kết án hai năm mười một tháng tù. Sau khi chấp hành xong bản án, bà được thả ra. Tôi muốn nhấn mạnh rằng bộ tư pháp đã xử lý bản án này theo đúng luật và bảo vệ mọi quyền của bà Cheng Lei theo luật, bao gồm cả quyền lãnh sự của bà ấy."
Có sự ủng hộ của lưỡng đảng đối với việc trả tự do cho Cheng Lei ở Úc.
Lãnh đạo phe đối lập Peter Dutton và người phát ngôn Bộ Ngoại giao Simon Birmingham đang ghi nhận công lao của cựu Bộ trưởng Ngoại giao Marise Payne vì những nỗ lực của bà trong việc bảo đảm trả tự do cho bà Cheng khi bà còn đương chức.
Họ cũng kêu gọi mọi người đừng quên Tiến sĩ Yang Hengjun, một học giả và blogger người Úc đang tiếp tục bị giam giữ ở Trung Quốc.
