Tại Los Angeles, các nhà tổ chức một sự kiện về môi trường đang chuẩn bị đón tiếp Jane Goodall – chuyên gia về tinh tinh và nhà hoạt động toàn cầu – người dự kiến sẽ trò chuyện với sinh viên và trồng cây trong chuyến diễn thuyết vòng quanh nước Mỹ.
Thế nhưng thay vì được gặp bà, điều phối viên Erin McCombs của chương trình Roots and Shoots đã phải nghẹn ngào thông báo một tin buồn.
“Tôi có một thông điệp muốn chia sẻ thay mặt Viện Jane Goodall. Sáng nay, chúng tôi nhận được tin rằng Tiến sĩ Jane Goodall – DBE, Sứ giả Hòa bình của Liên Hiệp Quốc, và là người sáng lập Viện Jane Goodall – đã qua đời vì nguyên nhân tự nhiên.”
Bà Jane Goodall lần đầu được công chúng biết đến vào những năm 1960, khi bắt đầu hành trình tìm hiểu tập tính của tinh tinh và vai trò của con người trong việc bảo vệ môi trường sống cũng như sức khỏe của hành tinh.
Bà trở thành người tiên phong trong lĩnh vực linh trưởng học, phá vỡ những chuẩn mực khoa học thời bấy giờ bằng việc đặt tên cho tinh tinh thay vì đánh số, quan sát tính cách riêng biệt, mối quan hệ gia đình và cảm xúc của từng cá thể — những yếu tố sau này trở thành bước ngoặt trong nghiên cứu hành vi động vật.
Bà còn mang thiên nhiên đến gần công chúng khi hợp tác với Hiệp hội Địa lý Quốc gia (National Geographic Society), giúp hàng triệu người trên thế giới biết đến cuộc sống của loài tinh tinh qua phim ảnh, truyền hình và tạp chí.
Năm 1977, bà sáng lập Viện Jane Goodall để duy trì công tác nghiên cứu, bảo vệ tinh tinh và nâng cao đời sống cộng đồng địa phương xung quanh các khu bảo tồn.
Khi sự nghiệp tiến triển, bà chuyển hướng từ nghiên cứu linh trưởng sang vận động khí hậu, sau khi chứng kiến sự tàn phá môi trường sống quy mô lớn, kêu gọi thế giới hành động khẩn cấp trước biến đổi khí hậu.
“Giờ đây, hơn bao giờ hết, chúng ta cần có một tầm nhìn về một thế giới hòa bình – thế giới mà tất cả chúng ta đều khao khát – và cùng nhau suy nghĩ xem mỗi cá nhân có thể làm gì để biến điều đó thành hiện thực.”
Năm ngoái, bà chia sẻ rằng mình sẽ tiếp tục dùng danh tiếng để lan tỏa thông điệp này cho đến khi không còn có thể.
“Có một ‘Jane’ ngoài kia mà tôi cảm giác không phải là tôi. Đó là hình tượng biểu tượng mà National Geographic và Discovery Channel cùng truyền thông đã tạo dựng nên. Giờ đây, tôi không thể bước vào sân bay mà không bị nhận ra.
“Tôi phải cố gắng bắt kịp hình ảnh đó. Nhưng có lẽ tôi sinh ra đã mang trong mình một sứ mệnh. Và để hoàn thành sứ mệnh ấy, việc trở thành một biểu tượng rõ ràng là điều rất hữu ích.”
Nhà bảo tồn môi trường Chris Packham nói với Sky News rằng bà là một người phụ nữ phi thường, và ông không ngạc nhiên khi biết rằng bà đã ra đi giữa một chuyến diễn thuyết về môi trường.
“Suốt đời mình, bà đã dùng tiếng nói một cách điềm tĩnh và kiên định để lên tiếng cho sự sống trên Trái Đất – chống lại mọi mối đe dọa mà chúng ta đang phải đối mặt. Ở một khía cạnh nào đó, Jane đã ra đi ngay trên hành trình của cuộc đời mình – cuộc đời mà bà đã biến thành sứ mệnh.”
Tại Los Angeles, thành viên Hội đồng Thành phố Rick Cole đã tưởng niệm bà bằng một hành động thiết thực.
“Hãy giữ thông điệp mà bạn vừa nghe trong tim suốt đời. Chúng ta sẽ cùng dành một phút mặc niệm để tri ân một nhà lãnh đạo thế giới – một con người phi thường, nhân hậu và đầy trí tuệ. Và chúng ta sẽ trồng những cây này để tiếp nối di sản của bà.”
Jane Goodall đã dành cả cuộc đời để bảo vệ sự sống – từ khu rừng xa xôi ở Tanzania đến diễn đàn toàn cầu. Dù bà đã ra đi, hạt giống yêu thương và ý thức bảo tồn mà bà gieo xuống sẽ tiếp tục nảy mầm trong trái tim nhân loại.
READ MORE

SBS Việt ngữ
Đồng hành cùng chúng tôi tại SBS Vietnamese Facebook & SBS Vietnamese Instagram, và cập nhật tin tức ở sbs.com.au/vietnamese