Vào tháng 6 năm ngoái (24/6/2022), Tòa án Tối cao Hoa Kỳ đã lật ngược phán quyết vụ Roe kiện Wade, đạo luật 50 năm tuổi, dẫn đến việc cho phép các tiểu bang riêng lẻ cắt giảm hoặc cấm hoàn toàn quyền phá thai.
Justina Licata là trợ lý giáo sư về Lịch sử Hoa Kỳ tại Đại học Indiana University East.
Bà nói rằng ý nghĩa của phán quyết Roe kiện Wade 50 năm trước không phải là số ca phá thai tăng lên, mà là phá thai an toàn hơn, bởi vì phụ nữ không còn phải dùng đến cách phá thai bất hợp pháp.
"Chúng tôi thấy rằng số ca phá thai vẫn tương đương như trước, nhưng điều thay đổi là số ca phá thai an toàn đã tăng lên đáng kể."
Giáo sư Licata tuyên bố việc đảo ngược phán quyết Roe kiện Wade đã khiến việc tiếp cận phá thai trở nên khó khăn hơn theo cấp số nhân.
"Bởi vì chúng tôi đã thấy 12 tiểu bang hầu như cấm phá thai, 13 tiểu bang khác cho phá thai dưới 6 tuần. Điều đó chỉ khiến việc tiếp cận dịch vụ y tế khó khăn hơn, và buộc nhiều người muốn phá thai phải đi ra khỏi tiểu bang và đôi khi phải đi một quãng đường rất xa, nghĩa là họ không chỉ buộc phải kiếm tiền để chi trả cho thủ thuật, mà còn phải tốn tiền di chuyển và có thể phải nghỉ lại qua đêm."
Hôm thứ Sáu (20 tháng 1), các nhà hoạt động chống phá thai ở Washington đã tổ chức cuộc biểu tình 'Tuần hành vì sự sống' đầu tiên kể từ khi quyết định của Roe bị lật ngược.
Người tham gia biểu tình Jacquelyn Muetzel nói rằng vẫn còn nhiều việc phải làm.
"Tôi nghĩ rằng vẫn còn rất nhiều điều chưa được truyền đạt. Vẫn còn rất nhiều phụ nữ sợ bị phán xét và cô đơn trong mọi tình huống. Tôi ở đây để cho họ biết rằng họ không đơn độc, rằng có nhiều lựa chọn, có câu trả lời và chúng tôi ở đây để giúp đỡ họ bằng mọi cách có thể."
Các nhà hoạt động chống phá thai hướng đến cuộc bầu cử tổng thống năm 2024 và về cơ bản đang xem xét các ứng viên tiềm năng và quan điểm của họ về vấn đề này.
Chính trị gia đảng Cộng hòa Steve Scalise từ Louisiana cho biết số lượng thanh niên tham gia biểu tình đã khích lệ ông.
"Các bạn đang cho chúng tôi thấy và cho chúng tôi hy vọng rằng những người trẻ tuổi của Hoa Kỳ ủng hộ sự sống, bảo vệ sự sống, các bạn tới đây để tuần hành vì sự sống."
Phó Tổng thống Hoa Kỳ Kamala Harris đã dẫn đầu phản ứng của chính quyền Biden về vụ việc trên.
Phát biểu tại một cuộc biểu tình ở Florida, Phó Tổng thống Harris trình bày chi tiết về các cuộc đấu tranh trong lịch sử vì một số quyền tự do nhất định, chẳng hạn như quyền công dân và quyền bầu cử cho phụ nữ, đồng thời gắn điều đó với quyền được phá thai.
"Trong gần 50 năm, người Mỹ dựa vào các quyền mà Roe bảo vệ. Tuy nhiên, hôm nay, vào dịp kỷ niệm 50 năm, chúng ta nói về quyết định Roe trong quá khứ. Bởi vì vào tháng 6 năm ngoái, Tòa án Tối cao Hoa Kỳ đã tước bỏ quyền hiến định đó, quyền cơ bản, quyền tự do cơ bản của người dân Hoa Kỳ, của phụ nữ Hoa Kỳ. Hành động của tòa án có nghĩa là nhiều bác sĩ và y tá tận tâm hiện mất khả năng chăm sóc bệnh nhân của họ, rằng các nhà cung cấp có nguy cơ phải ngồi tù chỉ vì làm công việc của họ, và bệnh nhân bị từ chối chăm sóc đặc biệt và thậm chí sợ rằng họ sẽ bị phạt chỉ vì tìm kiếm sự chăm sóc."
Bà Harris công bố các kế hoạch của Nhà Trắng để bảo đảm phụ nữ trên khắp nước Mỹ được tiếp cận với các loại thuốc ngừa thai như cái gọi là viên thuốc 'ngày hôm sau', bất kể họ sống ở tiểu bang nào.
"Tôi vui mừng thông báo rằng Tổng thống Biden đã ban hành một bản ghi nhớ về vấn đề này. Theo lệnh của tổng thống, các thành viên Nội các và chính quyền của chúng ta hiện đang được chỉ đạo xác định các rào cản đối với việc tiếp cận thuốc theo toa và đề xuất các hành động để bảo đảm rằng các bác sĩ có thể kê đơn hợp pháp, các hiệu thuốc có thể phân phối và phụ nữ có thể dùng thuốc an toàn và hiệu quả."
Trợ lý Giáo sư Licata cho biết tình hình hiện tại đã khiến những phụ nữ dễ bị tổn thương nhất của Mỹ càng dễ bị tổn thương hơn.
"Việc lật ngược phát quyết Roe khiến phụ nữ khó tiếp cận phá thai hơn, nhất là những nhóm dân số dễ bị tổn thương nhất của đất nước chúng ta."
