Trên khắp thế giới, nó là một loại thuốc diệt cỏ phổ biến, được biết là có hiệu quả cao.
Nhưng Gramoxone cũng vô cùng độc hại - độc hại đến mức nó đã bị cấm ở Anh và toàn khối liên minh Âu châu (EU) trong hơn 10 năm qua.
Baskut Tunak là cựu Báo cáo viên đặc biệt của Liên hợp quốc về các chất độc hại.
Nó đã có mặt trên thị trường trong nhiều thập niên, bất chấp hàng ngàn trường hợp tử vong trên khắp thế giới. Nó là một trong những loại thuốc trừ sâu độc hại trên thị trường, chỉ cần một vài muỗng là có thể dẫn đến chết người.
Một số nhà khoa học tin rằng nó là nguyên nhân dẫn đến căn bệnh Parkinson - điều mà Syngenta, công ty sản xuất sản phẩm này, mạnh mẽ phủ nhận.
Giờ đây, một cuộc điều tra chung giữa Channel 4 của Anh và Tổ chức Greenpeace đã phát hiện ra bằng chứng cho thấy, công ty này từ lâu đã giảm nhẹ thông tin về các tác hại tiềm ẩn.
Jon Heylings, một người từng làm trong công ty, nay tiết lộ với đài số 4 rằng Syngenta đã cũng cấp cho các cơ quan quản lý toàn cầu những dữ liệu an toàn không chuẩn xác về Gramoxone.
Và các tài liệu của công ty, do Channel 4 công bố, tiết lộ Syngenta đã phát triển các lựa chọn thay thế an toàn hơn, chi phí cao hơn... nhưng chúng sẽ CHỈ được sử dụng trong trường hợp Gramoxone bị cấm.
Một bản ghi nhớ từ năm 1990 có đoạn viết:
"nhiều nghiên cứu về các công thức an toàn hơn đã được thực hiện và một số đã được phát triển đến vị trí mà chúng có thể, được giới thiệu ra thị trường, với một mức chi phí."
và
"Điều này sẽ cung cấp một nhóm các lựa chọn để đưa ra, khi đối mặt với một cuộc khủng hoảng về quy định”
Các tài liệu cũng cho thấy, ông Heylings đã tranh cãi nhiều lần với các lãnh đạo công ty vì ông tin rằng mạng người có thể được cứu, nếu như thực hiện những điều chỉnh trong công thức của sản phẩm, điều mà ông cho rằng công ty cho là quá tốn kém.
Không nghi ngờ gì nữa, lợi nhuận được đặt trước sự an toàn, tôi nghĩ đó là một xu hướng đã diễn ra trong rất nhiều lĩnh vực, nhưng ở đây chúng ta đang nói đến tính mạng của con người.
Syngenta phủ nhận các cáo buộc, nói rằng: rất "đau lòng khi có người đã bị tổn hại” bởi sản phẩm của họ, và rằng có “bất đồng căn bản" về cơ sở khoa học liên quan đến vấn đề.
Công ty này cũng cho hay họ đã “đầu tư hàng trăm triệu đô la” để cố gắng làm cho Gramoxone an toàn hơn, và phủ nhận họ đặt lợi nhuận lên trước sự an toàn.
Tại Úc, Paraquat được tìm thấy trong 189 sản phẩm được đăng ký, bao gồm cả Gramoxone, và có liên hệ đến ít nhất một ca tử vong vào năm 2012.
Jo Immig từ Mạng lưới Các chất độc hại quốc gia cho rằng sản phẩm này nên bị cấm.
“Giờ đây chúng tôi đã có bằng chứng từ người tố giác cho biết, công ty sản xuất sản phẩm này đã biết từ rất lâu, rằng họ có thể tạo ra một sản phẩm an toàn hơn. Chúng ta cần theo bước những quốc gia khác, nơi mà đã loại bỏ chất hóa học này ra khỏi thị trường.”
Nhưng trong một hồi đáp gửi tới SBS News, Syngenta Australia cho biết sản phẩm được bán ở đây đáp ứng các tiêu chuẩn cao hơn so với các tiêu chuẩn do tổ chức Nông lương của Liên hợp quốc (FAO) đặt ra.
Cáo buộc mà ông Jon Heylings đưa ra không nhằm vào sản phẩm Gramoxone công thức 360 đã đăng ký của Úc.
Điều mà ông Heylings quan ngại là tiêu chuẩn tối thiểu do FAO đặt ra đối với các công thức có chứa paraquat.
Tony Mahar, giám đốc điều hành của Liên đoàn Nông dân Quốc gia cho biết Gramoxone an toàn khi được sử dụng đúng cách - và nó có hiệu quả cao.
Chúng là nguyên liệu thiết yếu để giúp ngành nông nghiệp đạt 100 tỷ đô la vào trước năm 2030, vì vậy chúng tôi hoàn toàn ủng hộ việc tiếp tục sử dụng chúng, miễn là nó được sử dụng tuân thủ đúng các yêu cầu trên nhãn.
Cơ quan quản lý thuốc bảo vệ thực vật quốc gia đã nói với SBS News rằng, họ hiện đang xem xét về paraquat, và quyết định dự kiến sẽ được đưa ra trong năm nay.
Thêm thông tin và cập nhật Like SBS Vietnamese Facebook
Nghe SBS Radio bằng tiếng Việt mỗi tối lúc 7pm tại sbs.com.au/vietnamese
Nghe SBS Radio bằng tiếng Việt mỗi tối lúc 7pm tại sbs.com.au/vietnamese
