NSW đạt 'cột mốc ảm đạm' với số người bản địa tử vong khi bị giam giữ đạt mức kỷ lục

Giám định viên pháp y của New South Wales cho biết, tiểu bang nầy đã đạt đến một cột mốc đáng buồn, khi số người Thổ dân tử vong trong khi bị giam giữ đạt mức kỷ lục. Có 12 người Thổ dân và người dân đảo Torres đã chết trong khi bị giam giữ tại tiểu bang trong năm nay, con số cao nhất từng được ghi nhận trong một năm. Những con số đau lòng này, đã thúc đẩy giám định viên pháp y của tiểu bang đưa ra một tuyên bố công khai hiếm hoi, lên án những cái chết này và cam kết sẽ điều tra từng trường hợp, một cách độc lập và kỹ lưỡng.

Tình trạng được mô tả là "một cuộc khủng hoảng đáng báo động sâu sắc, đối với tất cả mọi người ở New South Wales".

Trong một tuyên bố công khai hiếm hoi, điều tra viên Teresa O'Sullivan đã thông báo rằng, có 12 người Thổ dân và người dân đảo Torres đã chết trong khi bị giam giữ, con số cao nhất từng được ghi nhận trong 1 năm.

4 người khác đã chết trong các chiến dịch của cảnh sát.

Bà O'Sullivan đã công bố một bức thư ngỏ cho biết, điều này cần được xem xét kỹ lưỡng.

"Đây là một cột mốc vô cùng đau buồn, đây không chỉ là những con số thống kê. Họ là những cá nhân, mà cái chết của họ đòi hỏi sự xem xét độc lập và cẩn thận, cùng sự tôn trọng và trách nhiệm giải trình”, Teresa O'Sullivan.

Điều tra viên cũng trích dẫn dữ liệu gần đây, từ Nha Thống kê và Nghiên cứu Tội phạm, mà bà cho rằng đã phác họa quy mô của vấn đề.

Được biết dữ liệu cho thấy, số lượng người Thổ dân bị giam giữ ở New South Wales đã tăng gần 19% trong năm năm qua, trong khi số tù nhân không phải là người bản địa đã giảm hơn 12%.

Gần một nửa số người Thổ dân Đầu bị giam giữ, đang bị tạm giam và đang chờ ngày ra tòa.

Đối với Ivan Clarke từ Hội đồng Cố vấn Nam giới Thổ dân Bennelong, kỷ lục mới về số người chết trong tù không có gì đáng ngạc nhiên.

"Mọi người không quan tâm. Hệ thống tư pháp thực sự không quan tâm. Nhà tù không cải tạo con người. Nó chỉ trừng phạt con người. Và đặc biệt đối với người Thổ dân, nó trở thành một cánh cửa xoay. Và đến một lúc nào đó, sẽ không có gì bất thường nếu bất kỳ cá nhân nào nói rằng, tôi không thể tiếp tục làm điều này. Vì vậy, tôi hoàn toàn không ngạc nhiên, đó chỉ là vấn đề thời gian. Không chính phủ nào làm gì cả”, Ivan Clarke.

Tại Rainbow Lodge ở phía tây nội thành Sydney, ông giúp những người đàn ông từng bị giam giữ hiểu được chấn thương của họ, với tư cách là người đồng điều phối dịch vụ sức khỏe tâm thần, do Người bản địa lãnh đạo, đó là dịch vụ có tên là "Chữa lành Chiến binh".

Đồng nghiệp điều phối Paul Bird cho biết, việc thiếu các công cụ hỗ trợ cho những người bị giam giữ, làm trầm trọng thêm các vấn đề sức khỏe tâm thần.

"Nếu tinh thần bạn không được hỗ trợ, sự tuyệt vọng sẽ bao trùm lấy bạn, nó giống như một tấm chăn ướt. Một tấm chăn ướt nặng nề trùm lên và bạn không thể nào gỡ nó ra được”, Paul Bird.

Còn bà Karly Warner từ Dịch vụ Pháp lý Thổ dân cho biết, mỗi cái chết này đều để lại những dư âm to lớn trong cộng đồng.

"Các gia đình và cộng đồng sẽ tiếp tục cảm nhận, những vết sẹo này trong nhiều năm và nhiều thế hệ mai sau. Đây thực sự là một kỷ lục kinh hoàng. Đây là hậu quả tất yếu của việc, chính quyền New South Wales đẩy mạnh việc giam giữ phụ nữ, trẻ em và nam giới là người Thổ dân và người dân đảo Torres và đây là điều chúng tôi đã cảnh báo từ lâu”, Karly Warner.

Mặc dù chiếm 3,2% dân số trưởng thành của New South Wales, dữ liệu mới nhất từ Nha Thống kê và Nghiên cứu Tội phạm cho thấy, người trưởng thành Thổ dân chiếm kỷ lục 33,4% dân số nhà tù và gần 60% dân số thanh thiếu niên bị giam giữ.

Trong khi đó Tiến sĩ Mindy Sotiri, từ Sáng kiến Cải cách Tư pháp cho biết, vấn đề này đã lan rộng trên toàn quốc và các chính phủ vẫn chưa lắng nghe những đề xuất từ cộng đồng người bản địa, nhằm giải quyết tình trạng giam giữ quá mức này.

"New South Wales phản ánh một vấn đề phổ biến trên khắp nước Úc, đó là các tiểu bang và vùng lãnh thổ tiếp tục giam giữ quá mức, người dân bản địa với tỷ lệ cao hơn nhiều, so với các nhóm dân tộc không phải bản địa. Chúng ta hoàn toàn cần đầu tư vào cộng đồng người bản địa đầu tiên. Chúng ta cần đầu tư vào các dịch vụ cai nghiện rượu và ma túy khác. Chúng ta cần đầu tư vào hỗ trợ sức khỏe tâm thần. Chúng ta cần lắng nghe những gì cộng đồng người bản địa đã nói với chúng ta trong nhiều thập niên qua là cần thiết, để giúp họ tránh xa hệ thống tư pháp”, Mindy Sotiri.

Trong khi đó Bộ trưởng Bộ Thổ dân New South Wales, David Harris thừa nhận, chính phủ cần phải thử một điều gì đó khác biệt.

"Chúng tôi đã có các Ủy ban Hoàng gia, chúng tôi đã có các khuyến nghị. Nhưng chúng tôi không cải thiện được tình hình. Vì vậy, chúng tôi phải liên tục tìm kiếm các giải pháp. Và chúng tôi biết một trong những vấn đề lớn nhất, là cách chúng tôi xử lý vấn đề sức khỏe tâm thần. Đó là câu hỏi chung của toàn cộng đồng và chúng tôi cũng cần phải làm tốt hơn ở khía cạnh này”, David Harris.

Được biết một cuộc đánh giá do chính phủ ủy quyền, về các trường hợp tử vong của người bản địa trong khi bị giam giữ, dự kiến sẽ được báo cáo vào năm sau.

SBS Vietnamese Facebook và cập nhật tin tức ở sbs.com.au/vietnamese

Nghe SBS Tiếng Việt trên ứng dụng miễn phí SBS Audio, tải về từ App Store hay Google Play