Thủ tướng Scott Morrison đã tóm tắt sách lược để nước Úc bảo đảm mình là lựa chọn ưu tiên hàng đầu của các đảo quốc Thái Bình về các vấn đề an ninh, văn hóa và kinh tế.
Ông muốn nước Úc tập trung hơn vào khu vực Thái Bình Dương trọng các lãnh vực có triển vọng về chiến lược, chính sách đối ngoại và các mối quan hệ cá nhân ở những cấp cao nhất của chính phủ.
"Đây không chỉ là khu vực hay nước láng giềng của chúng ta, đây la gia đình chung của chúng ta. Đây là những nơi mà nước Úc có thể tạo ra những sự thay đổi lớn nhất về thế sự. Một khu vực mạnh mẽ, ổn định sẽ giữ cho chúng ta được an toàn. Nó tạo điều kiện cho nền kinh tế phát triển và người dân của chúng ta thì trở nên thịnh vượng. Trong khi chúng ta có những lợi thế tự nhiên về mặt lịch sử, có những giá trị chung và gần gũi, nước Úc cần phải tận dụng sự ảnh hưởng này ở phía tây nam Thái Bình Dương."
Trung Quốc đang ngày tiến sang khu vực này với các khoản vay cho cơ sở hạ tầng. Tuy nhiên, ông Morrison muốn nước Úc là lựa chọn đầu tiên của các quốc gia Thái Bình Dương khi công bố việc thành lập Cơ sở Tài chính hạ tầng Úc dành cho khu vực Thái Bình Dương để phát triển các dự án năng lượng, truyền thông và giao thông.
Ông cho biết sáng kiến quỹ tài trợ này sẽ thúc đẩy đáng kể sự hỗ trợ của Úc đối với sự phát triển cơ sở hạ tầng ở các Quốc gia Thái Bình Dương và Đông Timor.
Thêm 1 tỷ đô la sẽ được chuyển đến cơ quan tài trợ xuất khẩu của Úc (EFIC - Tổng công ty Tài chính và Bảo hiểm Xuất khẩu) để hỗ trợ các doanh nghiệp Úc hoạt động ở Thái Bình Dương.
"Thị trường cởi mở là điều rất quan trọng cho sự thịnh vượng của chúng ta. Đây là niềm tin của chúng ta, là những giá trị chung. Điều này được chia sẻ ở Thái Bình Dương và chúng ta ủng hộ những ai chia sẻ cùng niềm tin và giá trị với chúng ta. Tôi thực sự mong muốn kế hoạch xây dựng cơ sở hạ tầng này sẽ trở thành một nỗ lực lưỡng đảng, là một điều thực sự cần để chúng ta nên gắn bó rộng rãi hơn ở khu vực Thái Bình Dương. Đây là điều mà tôi hy vọng chúng ta có thể đạt được cùng nhau trong lợi ích chung của quốc gia và cả những nước láng giềng."
Nhưng các nhóm viện trợ cảnh báo rằng quỹ này không được dành để giải quyết các vấn đề của khu vực Thái Bình Dương.
Oxfam Australia cho biết họ hoan nghênh một số khía cạnh của kinh phí, nhưng nói rằng các khoản quỹ đầu tư này không nên được sử dụng cho các các cộng đồng dễ bị tổn thương khác trên thế giới theo hình thức trợ giúp nhân đạo sử dụng viện trợ của Úc.
Helen Szoke, Giám đốc điều hành của Oxfam, cũng đặt câu hỏi về sự sáng suốt trong việc cung cấp nhiều khoản vay hơn cho các quốc gia Thái Bình Dương đang ở tình trạng chật vật.
"Chúng ta cần phải suy nghĩ thấu suốt về việc nếu các cơ sở vật chất như là các khoản vay cơ sở hạ tầng dành cho các quốc gia gặp thách thức về việc đối phó với nợ quốc gia, mô hình làm việc với các quốc gia khu vực Thái Bình Dương sẽ chủ yếu xoay quanh việc nâng cao năng lực, trong khi nhìn nhận rằng biến đổi khí hậu là thử thách lớn và cố gắng xây dựng lại khả năng phục hồi của các quốc gia đó để giải quyết những vấn đề này, chứ không chỉ cơ sở hạ tầng."
Gói đầu tư Thái Bình Dương được đưa ra khi các nhà nghiên cứu từ Đại học Quốc gia Úc (ANU) cảnh báo những thay đổi về thị thực lao động do chính phủ công bố hồi đầu tuần này sẽ làm chậm sự phát triển của một kế hoạch riêng biệt dành cho cho người lao động ở ở đảo Thái Bình Dương.
Những thay đổi được công bố đầu tuần này mang lại lợi ích cho du khách ba lô, cho phép họ ở lại đến ba năm miễn là họ làm việc tại các trang trại.
Chương trình khu vực Thái Bình Dương đangphát triển nhanh nhưng vẫn còn tương đối nhỏ, chỉ có 8.500 người lao động đến Úc trong năm tài chính vừa qua mặc dù chính phủ dự kiến 14.000 người sẽ đến theo chương trình này vào năm 2018-19.
Phó giám đốc Trung tâm chính sách phát triển của ANU, Matthew Dornan, cho biết việc mở rộng thị thực du lịch ba lô sẽ chứng kiến nhiều chủ nhân và công ty cho thuê lao động chọn người du lịch ba lô thay vì người lao động Thái Bình Dương.
“Điều đó sẽ dẫn đến sự gia tăng số lượng khách du lịch ba lô tại các trang trại và họ sẽ đóng vai trò thay thế cho những người dân đảo Thái Bình Dương theo chương trình người lao động mùa vụ. Vì vậy, tôi nghĩ về sự cân bằng, có lẽ chúng ta sẽ thấy, nếu chương trình lao động mùa vụ không suy giảm, thì nó cũng sẽ chỉ ở mức tăng trưởng rất chậm hơn nhiều không có những thay đổi đối với thị thực cho khách du lịch ba lô. ”
Chương trình Thái Bình Dương của chính phủ cũng bao gồm nhiều tàu hải quân Úc được triển khai đến Thái Bình Dương để đào tạo tập huấn, và nhiều lời mời đến các cuộc họp thường niên được mở rộng hơn cho các lãnh đạo an ninh quốc phòng, cảnh sát và biên giới khu vực Thái Bình Dương.
Mạng truyền hình thương mại cũng sẽ được khuyến khích để sản xuất nhiều chương trình truyền hình Úc và thể thao tại các quốc gia Thái Bình Dương.
Mạng lưới ngoại giao của Úc đã rộng lớn hơn bất kỳ quốc gia nào khác ở Thái Bình Dương nhưng sẽ tiếp tục được mở rộng sang Palau, Quần đảo Marshall, French Polynesia, Niue và Quần đảo Cook.
