"Hoàn toàn không thể chấp nhận được"
Bộ trưởng Truyền thông Anika Wells khẳng định:
“Người dân có quyền phẫn nộ về những gì đã xảy ra ở đây. Hiện tại, ưu tiên của chúng tôi là tìm ra nguyên nhân, sau đó mới quyết định bước đi tiếp theo, nhưng Optus chắc chắn sẽ phải chịu trách nhiệm.
Tôi xin nhắc lại cho những ai mất niềm tin vào cuối chiều thứ Sáu: chuyện này là hoàn toàn không thể chấp nhận được.”
Vụ bê bối bắt nguồn từ một bản nâng cấp mạng, ảnh hưởng nghiêm trọng đến Nam Úc, Tây Úc và Lãnh thổ Bắc Úc, khiến hơn 600 cuộc gọi khẩn cấp không thể kết nối trong suốt 13 giờ. Ba người đã tử vong trong thời gian này.
Dù hai khách hàng đã liên hệ Optus từ sáng sớm để báo sự cố, nhưng theo Chủ tịch ACMA, bà Nerida O’Loughlin, cơ quan chỉ được thông báo chi tiết sau khi sự cố đã được khắc phục hơn 10 tiếng đồng hồ.
Communications Minister Anika Wells told reporters on Monday that the Australian Communications and Media Authority has launched a probe into the Optus network outage. Source: AAP / Mick Tsikas
Trong khuôn khổ cuộc điều tra, chúng tôi cũng cần xem xét rõ ràng Optus có nghĩa vụ cung cấp thông tin gì và khi nào, bởi thông tin lần này đến với chúng tôi quá muộn.”
Bị chỉ trích thiếu minh bạch
Thủ hiến Nam Úc, ông Peter Malinauskas, cho biết ông rơi vào tình trạng “mù thông tin”:
“Chúng tôi hiểu rằng đôi khi vấn đề kỹ thuật có thể xảy ra. Nhưng điều quan trọng là cách bạn xử lý sự cố.
Ít nhất thì lần này Optus đã mắc phải một sai lầm cơ bản và khó có thể tha thứ trong việc truyền đạt thông tin.”
Thủ tướng Anthony Albanese cũng bày tỏ sự không hài lòng:
Chúng tôi muốn có một cuộc điều tra đầy đủ. Điều quan trọng là bảo đảm những việc như thế này không tái diễn. Optus có nghĩa vụ, cũng như các công ty viễn thông khác, và rõ ràng họ đã không thực hiện đầy đủ nghĩa vụ đó.Thủ tướng Anthony Albanese
Trước đây, sự cố mất mạng diện rộng năm 2023 của Optus từng khiến 10 triệu người bị ảnh hưởng, trong đó hơn 2.100 người không thể gọi 000.
Khi ấy, công ty cũng không tiến hành 369 cuộc gọi kiểm tra an toàn. Sự cố đó dẫn đến việc Tổng Giám đốc từ chức và Optus phải trả hơn 12 triệu đô la tiền phạt.
Nguy cơ phạt nặng
Bà O’Loughlin cho biết, dù luật pháp không cho phép truy tố hình sự, nhưng Optus có khả năng sẽ lại đối mặt với các khoản phạt tài chính lớn:
“Cuộc điều tra của ACMA sẽ xem xét nhiều vấn đề, nhưng trước tiên là xem xét yêu cầu và nghĩa vụ được quy định trong văn bản pháp luật nền tảng.
Quy định về dịch vụ cuộc gọi khẩn cấp. Văn bản này yêu cầu các nhà mạng phải có hệ thống và cơ sở hạ tầng để bảo đảm mọi cuộc gọi khẩn cấp đều được kết nối đến trung tâm dịch vụ khẩn cấp.”
Tuy nhiên, theo chuyên gia độc lập Paul Budde, các biện pháp phạt có thể không đủ sức răn đe:
“Optus rõ ràng đã hứng chịu một đòn nặng, thương hiệu bị tổn hại, niềm tin bị sụt giảm. Nhưng người dân không có nhiều lựa chọn, họ vẫn cần liên lạc. Chúng ta cũng cần Optus không thể chỉ dựa vào Telstra, đó không phải điều đất nước này mong muốn.
Điều quan trọng là Optus phải chấn chỉnh lại. Nếu sự cố lặp lại, chúng ta cần một hệ thống khác để xử lý, vì đây là những vấn đề liên quan đến xã hội, kinh tế và tính mạng con người.”
Kêu gọi giám sát độc lập
Thượng nghị sĩ đảng Xanh, bà Sarah Hanson-Young, kêu gọi áp dụng giám sát độc lập với ngành viễn thông:
“Trong suốt thời gian dài, các tập đoàn viễn thông lớn này đã dựa vào cơ chế tự điều chỉnh thay vì có quy định trực tiếp, và giờ đây điều đó đang khiến tính mạng người dân bị đe dọa.
Đây là một trong những dịch vụ thiết yếu cơ bản nhất, bảo đảm an toàn và quyền truy cập dịch vụ khẩn cấp khi cần. Các thiết bị liên lạc giờ đã trở thành vật dụng không thể thiếu… Công ty này cần mắc thêm bao nhiêu sai lầm nữa thì mới bị xử lý?Thượng nghị sĩ đảng Xanh Sarah Hanson-Young
Ông Budde cũng cảnh báo đây có thể chưa phải là sự cố cuối cùng:
“Optus có thể sẽ mất nhiều năm để khắc phục tận gốc vấn đề, xóa bỏ tình trạng đầu tư thiếu hụt vào hạ tầng mạng. Nhưng chúng ta không thể chờ đợi lâu như vậy.
Cần bắt đầu tìm một giải pháp thay thế để bảo đảm hệ thống 000 vận hành tốt, có thể nên tách nó ra khỏi các nhà mạng và giao cho một tổ chức độc lập quản lý, tất nhiên vẫn sử dụng hạ tầng của Telstra, Optus và Vodafone.”
Bộ trưởng Anika Wells xác nhận chính phủ đang cân nhắc xây dựng một hệ thống độc lập và toàn diện để xử lý các tình huống tương tự trong tương lai.
