Lạm dụng tài chính có thể diễn ra dưới nhiều hình thức, nhưng chính yếu là việc kiểm soát quyền truy cập vào tài khoản ngân hàng, tiền mặt, tài sản và các thông tin tài chính khác của một người dễ bị tổn thương.
Nghiên cứu mới từ ngân hàng Commonwealth hay CAB cho thấy, 2/5 người Úc đã trải qua lạm dụng tài chính, hoặc biết ai đó bị chuyện nầy.
Được biết ngân hàng đã khảo sát 10 ngàn người Úc, để tổng hợp một bức tranh về những người đang bị lạm dụng tài chính và làm thế nào chuyện nầy xảy ra.
Bà Caroline Wall là Trưởng phòng về Khách hàng gặp nhiều nguy hiểm tại Commonwealth Bank.
Bà nói rằng, việc lạm dụng tài chính có thể ảnh hưởng đến bất cứ ai.
"Chúng tôi biết rằng, lạm dụng tài chính là một hình thức bạo lực gia đình một cách ngấm ngầm".
"Thực sự là nó có thể xảy ra với bất cứ ai, bất kể tuổi tác, nền tảng văn hóa hay kinh tế xã hội của họ".
"Tuy nhiên chúng tôi biết từ cuộc khảo sát mới nhất rằng, thế hệ Z và thế hệ thiên niên kỷ có nhiều khả năng bị lạm dụng tài chính hơn, so với những người vào thời bùng nổ dân số với thế hệ sinh từ năm 2000 chiếm khoảng 32%, còn thế hệ Z ở mức 29%".
"Loại lạm dụng tài chính đó thường có thể xảy ra, trong mối quan hệ đối tác thân mật".
"Vì vậy chúng tôi biết rằng, 90% những người tìm kiếm sự giúp đỡ cho bạo hành gia đình, cũng thường bị ảnh hưởng bởi lạm dụng tài chính”, Caroline Wall.
Bà cũng cho biết, lạm dụng tài chính có thể xảy ra trong tất cả các loại mối quan hệ, bao gồm cả mối quan hệ đồng giới, hoặc các loại mối quan hệ gia đình khác.
Bà nói 1 trong 4 phụ nữ và 1 trong 13 người đàn ông, đã trải qua ít nhất một trường hợp bạo lực bởi một đối tác thân mật, với một tỷ lệ lớn cũng bị lạm dụng tài chính.
Vậy lạm dụng tài chính diễn ra như thế nào?
Bà Rebecca Glen, người sáng lập và Giám đốc điều hành của Trung tâm An toàn Kinh tế Phụ nữ, giải thích.
"Có rất nhiều chiến thuật lạm dụng tài chính và kinh tế khác nhau, chúng ta thường thấy có ai bị kiểm soát quyền truy cập vào tiền mặt hoặc tài khoản ngân hàng, khiến họ có rất ít nguồn lực, cũng như chúng tôi cũng thấy rất nhiều khoản nợ bị ép buộc".
"Vì vậy, ai đó đang bị áp lực và lo sợ cho cuộc sống của họ, hoặc hậu quả của việc nói không sẽ phải ký một khoản vay mà họ không muốn, hay họ không được hưởng lợi".
"Chúng ta cũng thấy rằng, loại phá hoại sẽ thực sự hủy hoại xếp hạng tín dụng của người khác, bằng cách mở thẻ tín dụng dưới tên của họ, mà không có sự đồng ý hoặc hiểu biết của họ".
"Do đó, có thể mất một thời gian dài trước khi mọi người thậm chí nhận ra rằng, đôi khi họ đã phải chịu hình thức lạm dụng này”, Rebecca Glen.
Trong khi đó cuộc khảo sát của CommBank cho thấy, những người được xác định là Thổ dân hoặc dân bán đảo Torres, báo cáo tỷ lệ lạm dụng tài chính cao ở mức 59%, so với 15% đối với những người phải là Thổ Dân.
Việc nầy cho thấy, những người khuyết tật có khả năng bị lạm dụng tài chính bởi đối tác, với mức độ cao gấp đôi.
Trong khi đó những người có tiếng Anh hạn chế, đặc biệt là những di dân mới, cũng có nguy cơ bị lạm dụng tài chính cao hơn.
Bà Glen nói rằng, bất kỳ cá nhân nào trong xã hội Úc càng bị thiệt thòi, họ càng có nhiều khả năng trải qua loại lạm dụng này.
"Đó có thể là do tình trạng visa của họ, có thể là do họ không quen thuộc với các tổ chức của Úc, cũng có thể là do giới tính hoặc khả năng của họ".
"Một người càng bị thiệt thòi, họ càng trở nên dễ bị tổn thương, vì hệ thống của chúng tôi không được thiết kế cho họ".
"Các hệ thống chỉ được thiết kế cho những người nói tiếng Anh có khả năng, họ hiểu cách thức hoạt động của xã hội Úc".
"Vì vậy, có một công việc rất lớn mà chúng tôi phải làm, hầu hỗ trợ mọi người hiểu các hệ thống để họ không bị tổn thương như hiện tại", Rebecca Glen.
Trong khi đó, một nhóm khác dễ bị lạm dụng gia đình là người Úc lớn tuổi.
Phát biểu với SBS vào tháng 6, người ủng hộ chính tại Hiệp Hội Những Người Úc Cao Niên hay ‘National Seniors Australia’, ông Ian Henschke cho biết loại lạm dụng mà người Úc lớn tuổi phải chịu đựng, khác với những người Úc trẻ tuổi.
Được biết những người già yếu thường cung cấp cho một thành viên gia đình trưởng thành một giấy ủy quyền, cho phép người khác có thẩm quyền quản lý tài chính, tài sản và chăm sóc y tế của họ trong tương lai.
Trong một số trường hợp, đối phó với việc lạm dụng tài chính gặp những khó khăn.
"Cảnh sát coi đây là một tội ác".
"Vấn đề rất khó khăn là khiến ai đó, thực sự truy tố một thành viên trong gia đình".
"Vì vậy rất nhiều vụ lạm dụng người cao tuổi nằm trong tầm ngắm nếu bạn thích, bởi vì mọi người khi họ phát hiện ra, họ nói 'Ồ, tôi không đặc biệt muốn truy tố con tôi', Ian Henschke .
Ngoài ra các loại lạm dụng khác bao gồm phá hoại cơ hội học tập hoặc việc làm, không đóng góp vào hóa đơn gia đình và thao túng tài chính, để tránh hoặc giảm các khoản thanh toán hỗ trợ nuôi con.
Bà Glen cho biết, các ngân hàng cùng thông tin quan trọng về các dịch vụ thiết yếu và cách thức hoạt động của chúng, cần phải có sẵn bằng nhiều ngôn ngữ hơn.
Bà nói rằng, cũng cần phải có sự giáo dục tốt hơn về các mối quan hệ và tiền bạc, ngay từ khi còn nhỏ.
"Mọi người trong xã hội cần phải có một cuộc trò chuyện, về mối quan hệ tiền bạc lành mạnh trông như thế nào trong một gia đình, trong một mối quan hệ và chúng ta cần phải có những cuộc trò chuyện đó từ khi còn nhỏ".
"Điều có thể xảy ra với việc lạm dụng tài chính và kinh tế, là nó có thể ẩn dưới thực tế là trong một số nền văn hóa, đó không phải là điều bạn nói đến, hoặc có những loại chuẩn mực giới tính về việc ai nên quản lý tiền bạc, và như vậy là điều đó không sao".
"Vì vậy có nhiều nơi mà lạm dụng kinh tế che giấu, tôi nghĩ chúng ta cần phải có một cuộc trò chuyện rộng lớn hơn, về các mối quan hệ tiền bạc lành mạnh”, Rebecca Glen.
Vì vậy nếu có khách hàng nói tiếng Anh như ngôn ngữ thứ hai, hoặc không tự tin nói tiếng Anh, họ có thể yêu cầu thông dịch viên và một người sẽ được cung cấp miễn phí cho họ, Caroline Wall.
Trong khi đó bà Lordy Stewart là cố vấn tài chính của Đường dây Trợ giúp Nợ Quốc gia, nơi cũng cung cấp hỗ trợ miễn phí cho mọi người và tiếp cận dịch vụ phiên dịch.
Bà nói rằng điều quan trọng là phải làm rõ rằng, lạm dụng tài chính có thể xảy ra trong một loạt các tình huống, không chỉ trong môi trường gia đình hoặc đối tác mà thôi.
"Cờ bạc và nghiện ngập có một mối liên hệ qua lại giữa những thứ đó và lạm dụng tài chính, đó cũng là một hình thức kiểm soát cưỡng chế".
"Nó không phải lúc nào cũng là một phần của cái mà mọi người gọi là ‘mối quan hệ đối tác thân mật’, nó có thể là từ một người thân, nó có thể là từ một người chăm sóc, hay có thể từ một người bạn ở chung nhà, vì vậy nó có thể xảy ra trong các mối quan hệ khác nhau".
"Yếu tố quan trọng là đó là một hình thức kiểm soát, như một phần của mối quan hệ, đó là sự kiểm soát, bóc lột và phá hoại khi nói đến tiền bạc và tài chính", Lordy Stewart.
Được biết các ngân hàng đã nhận thức rõ hơn, về vấn đề lạm dụng tài chính và nhiều ngân hàng hiện đang cung cấp các dịch vụ hỗ trợ chuyên biệt.
Ví dụ, Westpac có quan hệ đối tác với Uniting Care, nơi khách hàng có thể được giới thiệu để được hỗ trợ thêm.
Còn ngân hàng National gần đây tuyên bố, sẽ hành động chống lạm dụng tài chính bằng cách, đưa nó vào các điều khoản và điều kiện của khách hàng.
CommBank cũng có một dịch vụ miễn phí, dành cho các cá nhân lo lắng về tài chính của họ, vì bạo lực gia đình hoặc kiểm soát cưỡng chế.
Bà Wall cho biết, dịch vụ này có thể kết nối mọi người với một phiên dịch viên và miễn phí cho bất kỳ ai, ngay cả khách hàng từ các ngân hàng khác.
"Họ không chỉ cần là khách hàng của ngân hàng Commonwealth CBA".
"Chúng tôi có một nhóm nội bộ trong ngân hàng, được gọi là nhóm Next Chapter của chúng tôi".
"Bây giờ họ có một số điện thoại để có thể gọi đến, hoặc có thể liên hệ với họ qua tin nhắn".
"CBA cung cấp dịch vụ phiên và thông dịch miễn phí, thông qua tất cả các trung tâm điện thoại của chúng tôi, không chỉ nhóm hỗ trợ bạo hành gia đình của chúng tôi".
"Vì vậy nếu có khách hàng nói tiếng Anh như ngôn ngữ thứ hai, hoặc không tự tin nói tiếng Anh, họ có thể yêu cầu thông dịch viên và một người sẽ được cung cấp miễn phí cho họ", Caroline Wall.
Đường dây hỗ trợ CommBank Next Chapter, có thể được liên hệ theo số 1800 222 387,
Đường dây trợ giúp quốc gia về bạo lực gia đình là 1800RESPECT hay 1800 737 732.
Đường dây hỗ trợ cũng cung cấp Dịch vụ Thông dịch và Phiên dịch đầu tiên theo số 131 450, trong khi Đường dây Trợ giúp Nợ Quốc gia là 1800 007 007.
