Lyndal Collins là một người mẹ 30 tuổi sống ở Melbourne, lần đầu tiên được chẩn đoán mắc hội chứng ruột kích thích cách đây 14 năm.
Một tình trạng lâu dài ảnh hưởng đến hệ tiêu hóa, các triệu chứng bao gồm khó chịu ở bụng, đầy hơi và thay đổi thói quen đại tiện kéo dài diễn ra thường xuyên trong thời gian ít nhất là ba tháng.
Cô Collins cho biết chứng rối loạn đường ruột đã ảnh hưởng đến mọi lĩnh vực trong cuộc sống của cô.
"Tôi có thể nói rằng nó làm tôi rất suy nhược, lúc nào cũng thấy khó chịu. Không thể thực hiện các hoạt động bình thường mà tôi yêu thích như tập các bài thể dục bình thường. Lúc nào cũng phải lo lắng về những gì bạn đang ăn và điều gì có thể kích hoạt nó . Rất khó để dám đi ra ngoài và tận hưởng cuộc sống xã hội bình thường bởi vì bạn lo lắng về những gì có thể có trong một số loại thực phẩm mà bạn ăn ở nhà hàng và bạn không phải lúc nào cũng biết thành phần của chúng."
Kể từ lần đầu tiên Lyndal đến gặp bác sĩ gia đình với các triệu chứng, phải mất một năm để được chẩn đoán mắc Irritable Bowel Syndrome IBS hay đi ngoài bất thường.
"Đó là một trong những tình trạng mà tôi nghĩ các bác sĩ hơi ngại chẩn đoán, vì họ lo rằng có thể đã bỏ sót điều gì khác. Đó là loại chẩn đoán mà bác sĩ phải loại trừ mọi khả năng trước khi đưa kết luận là bạn mắc chứng IBS. Có nghĩa là các bác sĩ sẽ đối xử với bạn như thể bạn mắc IBS trong khi vẫn thực hiện các loại điều tra và xét nghiệm khác trong thời gian đó."
Và cô ấy không phải là trường hợp duy nhất.
Theo CSIRO, hàng năm, 50% người Úc gặp các vấn đề về sức khỏe đường ruột, bao gồm I-B-S.
Người ta tin rằng cứ năm người Úc thì có một người có các triệu chứng của rối loạn đường ruột IBS vào một thời điểm nào đó trong đời, nhưng chỉ một phần trong nhóm đó được chẩn đoán mắc bệnh.
Rối loạn đường ruột phổ biến hơn ở những người trẻ tuổi và phụ nữ.
Nó không đe dọa đến tính mạng - nhưng nó có thể ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống.
Các chuyên gia y tế cho biết những gì chúng ta ăn có thể đóng một vai trò quan trọng trong việc ngăn ngừa và điều trị IBS.
Đó là lý do tại sao các nhà nghiên cứu tại Đại học Monash đã phát hành một cuốn sách dạy nấu ăn để giúp tìm ra loại thực phẩm nào gây ra các triệu chứng ở từng cá nhân.
Jane Muir là Phó giáo sư về tiêu hóa tại Đại học Monash - đã giúp trường Monash đi tiên phong trong lĩnh vực này cho ra đời một cuốn sách dạy nấu ăn được soạn thảo dựa trên các nghiên cứu và bằng chứng khoa học làm nền tảng. Cuốn sách đề ra một kế hoạch thực phẩm được gọi là chế ăn FODMAP ít đường.
"FODMAP là viết tắt của một nhóm carbohydrate chuỗi ngắn lên men kém trong ruột non. F là viết tắt của chữ fermentable là chất có thể lên men, O từ chữ oligosaccharides, chất đường trong rau quả, và D từ disaccharides và M cho monosaccharides tức các loại đường đơn, và P từ polyol đường lên men. Tóm lại FODMAP là đường tự nhiên trong chế độ ăn uống của chúng ta, nhưng chúng thật sự có thể gây ra các triệu chứng đường ruột."
Mặc dù có sự khác biệt giữa các loại thực phẩm khác nhau có thể gây ra các triệu chứng, nhưng một số loại thực phẩm được coi là có hàm lượng FODMAP cao cần tránh bao gồm: dưa hấu, tỏi và hành tây. Thực phẩm FODMAP thấp có thể tiêu thụ là blueberries hay quả việt quất, khoai lang và gừng.
Liệu trình ăn uống này không hẳn là sẽ phù hợp với tất cả mọi người - tuy nhiên nó đã được chứng minh là có hiệu quả trong việc làm giảm 75% các triệu chứng cho người mắc bệnh I-B-S.
Phương pháp này được quy định thực hiện trong một khoảng thời gian giới hạn, dưới sự giám sát của một chuyên gia dinh dưỡng đã đăng ký với các kỹ năng chuyên môn về chế độ ăn ít FODMAP.
Phó giáo sư Muir cho biết 120 công thức nấu ăn có trong cuốn sách dạy nấu ăn mới cho thấy các bữa ăn có thể rất thú vị.
"Những gì chúng tôi làm chỉ là điều chỉnh trên những món ăn ngon vốn đã được yêu thích. Chúng tôi có các món ăn Ý và các món ăn Pháp, chúng tôi có món cà ri Ấn Độ và chúng tôi có các món chay và thuần chay. Chúng tôi cũng chọn các món ăn đơn giản nhưng được nhiều yêu thích như mì spaghetti bolognase và điều chỉnh làm nó có thấp lượng đường FODMAP để ruột dễ hấp thụ."
Phó chủ tịch Hội chuyên gia dinh dưỡng Úc Jemma O'Hanlon ở Melbourne nói rằng bà hoan nghênh nguồn thông tin này, nhưng nói rằng điều quan trọng là một chuyên gia dinh dưỡng lành nghề phải tham gia vào việc giám sát chế độ ăn kiêng FODMAP thức ăn có lượng đường thấp để chế độ ăn này có hiệu quả.
"Chế độ ăn kiêng này thực sự quan trọng và cần được thực hiện với sự tư vấn của chuyên gia dinh dưỡng đang hành nghề được công nhận. Bởi vì họ là chuyên gia về dinh dưỡng và có thể bảo đảm ai đó theo chế độ ăn kiêng FODMAP thấp vẫn có thể đáp ứng tất cả nhu cầu dinh dưỡng của họ, do đó điều này thực sự quan trọng."
