Sanae Takaichi là người phụ nữ đầu tiên trong số 104 Thủ tướng của Nhật Bản.
Bà Sanae Takaichi, 64 tuổi, là chính trị gia bảo thủ lâu năm, được biết đến với lập trường cứng rắn về quốc phòng và an ninh kinh tế. Từng là tay trống trong một ban nhạc rock thời đại học, bà ngưỡng mộ cựu Thủ tướng Anh Margaret Thatcher – người được mệnh danh là “Bà đầm thép”.
Chiến thắng trong cuộc bầu cử lãnh đạo Đảng Dân chủ Tự do (LDP) đầu tháng này giúp bà trở thành nữ Thủ tướng đầu tiên và cũng là nhà lãnh đạo thứ năm của Nhật trong vòng năm năm qua.
Tuy nhiên, các nhà phân tích nhận định việc bà Takaichi lên nắm quyền chưa chắc là một thắng lợi của phong trào nữ quyền.
Dù từng hứa sẽ tăng số lượng phụ nữ trong nội các, nhưng trong số 19 thành viên nội các hiện tại, chỉ có hai người là phụ nữ.
Tuy vậy nhiều người dân vẫn cho rằng việc bà Takaichi được bổ nhiệm vẫn là một bước tiến tích cực cho bình đẳng giới.
“Nhìn quanh, tôi thấy phụ nữ Nhật vẫn còn chậm trong việc tiến vào các vị trí xã hội quan trọng. Vì vậy, tôi hy vọng việc có nữ thủ tướng đầu tiên sẽ thúc đẩy tiến trình này," một người dân cho hay.
Người dân cũng bày tỏ mong muốn Thủ tướng mới tập trung vào các vấn đề kinh tế trước mắt.
“Tôi chỉ mong bà ấy xử lý tốt các vấn đề đang tồn tại. Giá cả tăng cao, cuộc sống khó khăn, nên tôi thực sự hy vọng bà ấy sẽ nỗ lực hết mình," một người dân bày tỏ.
Một nhà lãnh đạo bảo thủ và thân cận với cố Thủ tướng Shinzo Abe
Trước khi giành chiến thắng trong cuộc bầu cử hôm thứ Ba, bà Takaichi được biết đến là chính trị gia có quan điểm bảo thủ, phản đối nhập cư, đề cao an ninh quốc gia và các giá trị truyền thống.
Bà phản đối việc sửa đổi luật từ thế kỷ 19 buộc các cặp vợ chồng phải dùng chung họ. Quy định này khiến hơn 90% phụ nữ Nhật phải đổi sang họ chồng, và bị nhiều tổ chức xã hội, doanh nghiệp, cũng như các nghị sĩ cấp tiến chỉ trích là gây cản trở sự nghiệp của phụ nữ.
Đảng của bà – Đảng Dân chủ Tự do (Liberal Democratic Party – LDP) – đã nắm quyền gần như liên tục trong nhiều thập kỷ. Tuy nhiên, uy tín của đảng đang suy giảm nghiêm trọng do khủng hoảng chi phí sinh hoạt và các vụ bê bối tham nhũng gần đây.
Hiện nay, LDP đã mất đa số ghế trong cả hai viện Quốc hội, điều này đồng nghĩa chính phủ của bà Takaichi có thể sẽ gặp nhiều trở ngại trong việc thúc đẩy các chính sách mới.
Bà Takaichi là một học trò chính trị của cố Thủ tướng Shinzo Abe, người bị ám sát năm 2022. Bà chia sẻ nhiều quan điểm xét lại lịch sử với ông Abe, đặc biệt là về vai trò của Nhật Bản trong Thế chiến thứ hai.
Ngoài ra, bà thường xuyên viếng ngôi đền thờ những tội phạm chiến tranh bị kết án, một hành động gây tranh cãi và bị chỉ trích mạnh mẽ từ Trung Quốc và Hàn Quốc.
Phản ứng của các nước láng giềng
Dù còn nhiều khác biệt trong quá khứ, chính phủ Hàn Quốc cho biết muốn duy trì quan hệ hợp tác với nội các mới của Nhật Bản.
“Chính phủ chúng tôi sẽ duy trì liên lạc chặt chẽ với nội các mới của Nhật và tiếp tục hợp tác để giữ đà tích cực trong quan hệ Hàn – Nhật,” người phát ngôn Bộ Ngoại giao Lee Jae-Woong nói.
Phía Trung Quốc cũng có phản ứng tương tự. Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Quách Gia Côn phát biểu:
“Chúng tôi hy vọng Nhật Bản sẽ hợp tác với Trung Quốc theo cùng một hướng, tuân thủ các nguyên tắc của bốn văn kiện chính trị Trung – Nhật, và thực hiện đúng các cam kết về những vấn đề trọng đại như lịch sử và Đài Loan.”
Sanae Takaichi hiện được truyền thông Nhật Bản và quốc tế gọi là “Người đàn bà thép”, biệt danh từng dành cho cựu Thủ tướng Anh Margaret Thatcher, người nổi tiếng với phong cách lãnh đạo cứng rắn và không khoan nhượng.
Tuy nhiên, với bối cảnh kinh tế khó khăn, mức lương trì trệ và dân số già hóa nhanh chóng, nhiệm kỳ của bà Takaichi hứa hẹn sẽ đầy thử thách. Người dân Nhật đang chờ xem liệu nữ Thủ tướng đầu tiên của đất nước có thể giữ đúng lời hứa “làm việc không mệt mỏi” để vực dậy nền kinh tế và lấy lại niềm tin của người dân hay không.
READ MORE
SBS Việt ngữ
Đồng hành cùng chúng tôi tại SBS Vietnamese Facebook & SBS Vietnamese Instagram, và cập nhật tin tức ở sbs.com.au/vietnamese
