Robert Fico đang gây chú ý ở Slovakia và khắp châu Âu.
Người đàn ông 59 tuổi này là lãnh đạo đảng SMER và vừa được công bố là người chiến thắng trong cuộc tổng tuyển cử.
Đảng của ông giành được tỷ lệ phiếu bầu lớn nhất, gần 23%.
Ông Fico có lập trường gay gắt chống lại sự ủng hộ của đất nước ông đối với Ukraine và điều đó khiến ông rất được chú ý bên ngoài Slovakia.
Ông nhắc lại quan điểm này trong bài phát biểu chiến thắng của mình:
"Slovakia và người dân Slovakia gặp nhiều vấn đề nghiêm trọng hơn Ukraine. Đó là tất cả những gì tôi có thể nói vào lúc này. Chúng tôi tin rằng Ukraine là một thảm kịch lớn đối với tất cả mọi người. Nếu Smer có thể lập chính phủ, bất kể là có giành được chức vụ của Thủ tướng hay không thì điều đó bây giờ không liên quan nữa, chúng tôi sẽ làm tất cả những gì có thể trong phạm vi EU để đạt được các cuộc đàm phán hòa bình càng sớm càng tốt."
Chiến dịch của ông được nhiều người coi là có tính chất dân túy nhắm vào đám đông bình dân.
Ông đã sử dụng những tin giả tinh vi theo kiểu Nga và tin thất thiệt và nó đã giúp ông trở lại sau lần từ chức Thủ tướng đáng hổ thẹn vào năm 2018. Thời điểm đó Slovakia nổ ra các cuộc biểu tình theo sau vụ sát hại một nhà báo cũng như tình trạng gia tăng của tội phạm có tổ chức đã khiến sự tín nhiệm ông sa sút.
Giờ đây, chiến thắng của Robert Fico được nhiều người coi là mối đe dọa đối với sự thống nhất hợp tác giữa Liên minh châu Âu và NATO trong việc họ hỗ trợ Ukraine.
Ông Fico được so sánh với nhà lãnh đạo Hungary Viktor Orban, người cũng đã khiến tên tuổi của mình được biết đến trên toàn thế giới bằng cách chỉ trích Kyiv.
Ông Orban thậm chí còn hoan nghênh chiến thắng của một người mà ông gọi là "người yêu nước".
Mặc dù vậy, chiến dịch của Robert Fico cũng bao gồm việc đóng cửa biên giới với Hungary để ngăn chặn dòng người di cư, một chủ đề khác mà ông yêu thích.
"Một trong những quyết định đầu tiên của chính phủ là đưa ra những quy định nhằm khôi phục các biện pháp kiểm soát biên giới với Hungary. Vâng, tất cả chỉ có vậy thôi, và tôi ủng hộ điều đó. Đó sẽ không phải là những bức tranh đẹp. Có thể cần đến vũ lực để giải quyết vấn đề người di cư."
Vấn đề nó có đơn giản như vậy không, đạt tỷ lệt phiếu cầu vao, thành lập chính phủ và ra quyết định?
Thông thường thì Tổng thống Slovakia, hiện nay là ông Zuzana Čaputová, phải yêu cầu lãnh đạo của đảng có tỷ lệ phiếu bầu cao nhất thành lập chính phủ, theo truyền thống là nó như vậy, ai giành được tỷ lệ phiếu bầu lớn nhất sẽ nhận được đặc quyền đó.
Nhưng điều đó không có nghĩa là anh sẽ thành công.
Robert Fico không tránh khỏi những mâu thuẫn.
Các bài phát biểu của ông phản ánh quan điểm của Moscow nhưng ông vẫn phủ nhận mình thân Nga và muốn giữ đất nước mình ở lại NATO.
Ông cũng là lãnh đạo của một đảng tự nhận là một phần của truyền thống dân chủ xã hội của phe trung tả châu Âu, đồng thời tán thành các thông điệp dân túy gắn liền với phe cực hữu, đến mức các nhà dân chủ xã hội khác trên khắp châu Âu đã cắt đứt tất cả quan hệ với ông ta.
Robert Fico cần ít nhất hai đối tác liên minh, một người là đảng cực hữu công khai thân Nga, người còn lại là đảng dân chủ xã hội được tạo thành từ chính những người đã đào thoát khỏi đảng của ông Fico.
Vì vậy, đó không hẳn là một liên minh dễ thành lập và các nhà dân chủ xã hội đã cho biết rằng họ sẽ xem xét các lựa chọn khác, nếu cần.
Không có gì ngạc nhiên khi các đối thủ của ông Fico vẫn hy vọng họ có thể thành lập liên minh của riêng mình nếu ông thất bại.
Michal Simecka, lãnh đạo Đảng Cấp tiến Slovakia, thân EU và Ukraine, về nhì trong cuộc bầu cử, đã nói như vậy sau khi thừa nhận thất bại:
“Nếu mọi việc diễn ra theo cách mà tổng thống đã công bố, thì quyền thành lập chính phủ sẽ thuộc về Robert Fico. Nhưng bất chấp điều này, chúng tôi đã nói trong chiến dịch tranh cử của mình rằng chúng tôi sẽ làm mọi thứ có thể để ngăn điều đó xảy ra. Vì vậy, Robert Fico sẽ không cai trị ở Slovakia nữa.”
Robert Fico cũng có thể thấy mình phải tiết chế lập trường của mình khi ngồi vào ghế Thủ tướng.
Ông biết rõ điều đó vì ông đã hai lần giữ chức Thủ tướng, vào năm 2006-2010 và một lần nữa vào năm 2012-2018.
Vào thời điểm đó, ông đã phải tiết chế lời hùng biện theo chủ nghĩa hoài nghi châu Âu của mình để hòa nhập đất nước của mình vào đồng tiền chung châu Âu.
Dù thế nào đi nữa, Slovakia cũng có vấn đề.
Đất nước 5,5 triệu dân này luôn ủng hộ việc quyên góp mua vũ khí cho Ukraine và mở cửa biên giới cho những người tị nạn chạy trốn chiến tranh.
Và trong khi đó, người đứng đầu chính sách đối ngoại của Liên minh Châu Âu Josep Borrell đang ở Kyiv, nói về tầm quan trọng của chiến tranh thông tin:
"Và bây giờ, chỉ một lúc trước, tôi đã đến thăm một tiền tuyến khác, tiền tuyến của cuộc chiến thông tin, bởi vì có một cuộc chiến đang diễn ra bằng vũ khí hoặc chiến tranh cổ điển, và có một cuộc chiến khác, đó là chiến tranh về thông tin. Không có gì mới, cuộc chiến thông tin vẫn luôn tồn tại, nhưng hiện đang được sử dụng ồ ạt ở Nga"
