“Tôi sẽ nói chuyện với các bạn, để các bạn suy nghĩ và lắng nghe, để các bạn có đôi tai và cảm xúc, để các bạn nghĩ về rừng, về những cách mà các thế hệ mới có thể có không khí để thở. Tôi đang gửi một thông điệp đến tất cả các bạn, để các bạn có thể lắng nghe và chăm sóc trái đất, chăm sóc rừng, để các bạn có thể sống và không có cái chết”, Raoni Metuktire.
Đó là lời của nhà lãnh đạo của người Kayapo bản địa Brazil là Raoni Metuktire, đã tranh đấu để bảo vệ quê hương của mình ở Amazon trong nhiều thập niên.
Sau nhiều năm đi khắp thế giới để vận động bảo vệ đất đai của người bản địa, Trưởng lão Metuktire hiện đang phát biểu với các nhà lãnh đạo thế giới, tại thành phố Belem thuộc vùng Amazon.
Nhân dịp Hội nghị Thượng đỉnh về Khí hậu COP30 đang diễn ra tại Brazil, ông cụ 93 tuổi này đang kêu gọi chính phủ của mình, trao quyền cho người bản địa bảo vệ Amazon.
“Chúng tôi ở đây để nói về quyền của người bản địa và để yêu cầu, để lên tiếng, để hét lên, để chúng tôi được các bạn tôn trọng và để chúng tôi có thể sống trong hòa bình và tiếp tục sống. Đó là lý do tại sao tôi ở đây, tôi không đến vì bất kỳ lý do nào khác tham dự COP30”, Raoni Metuktire.
Được biết Trưởng lão Metuktire là một trong số hàng chục nhà lãnh đạo bản địa tham gia hội nghị thượng đỉnh, với yêu cầu chính là có tiếng nói nhiều hơn, trong cách quản lý rừng trên toàn thế giới.
Với kế hoạch mở đường cao tốc xuyên qua rừng và tin tức về việc giấy phép khai thác dầu ngoài khơi, gần cửa sông Amazon đã được cấp, ông đang thúc giục Tổng thống Lula da Silva bảo vệ hợp pháp đất đai của các bộ lạc.
“Tôi đã nói chuyện với Tổng Thống Lula, khi chúng tôi gặp nhau trước khi ông ấy nhậm chức và nói với ông ấy rằng, cần phải phân định đất đai của người bản địa, để người dân của tôi, họ hàng của tôi, cuối cùng có thể có được đất đai hợp pháp của họ. Khi ông ấy đến Làng Piaracu, tôi cũng hỏi ông ấy điều tương tự và hỏi khi nào việc phân định này sẽ diễn ra. Tôi thấy rằng trong khu vực, họ đã bắt đầu dọn dẹp các khu vực được phân định. Việc phân định rất quan trọng để bảo vệ đất đai”, Raoni Metuktire.
Bất chấp những tranh cãi về quyết định đăng cai COP30 tại Amazon, Brazil vẫn tập trung vào việc theo đuổi Quỹ Rừng Nhiệt đới Vĩnh cửu của họ.
Theo trang web chính thức, sáng kiến này nhằm mục đích bồi thường cho các quốc gia bảo tồn rừng nhiệt đới, với 20% ngân sách dành riêng cho người bản địa.
Vào ngày đầu tiên của hội nghị thượng đỉnh, 5,5 tỷ đô la đã được cam kết, vẫn còn kém xa mục tiêu 25 tỷ đô la do Brazil đặt ra.
Thủ tướng Đức Friedrich Merz cho biết, Đức ủng hộ sáng kiến này.
“Đức sẵn sàng đóng góp cho sáng kiến này và chúng tôi sẽ đóng góp một khoản tiền đáng kể. Chúng tôi phải đưa ra quyết định cuối cùng tại Đức”, Friedrich Merz.
Tại COP28 ở Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất, thế giới đã đồng ý chuyển đổi từ nhiên liệu hóa thạch.
Tại COP29 ở Azerbaijan, cam kết đó phần lớn đã bị phớt lờ và số lượng các nhà vận động hành lang về nhiên liệu hóa thạch, đông hơn số lượng phái đoàn của hầu hết các quốc gia tham dự hội nghị.
Bất chấp việc một số nền kinh tế phụ thuộc vào nhiên liệu hóa thạch, thúc đẩy loại bỏ chuyển đổi năng lượng tái tạo khỏi chương trình nghị sự, Chủ tịch COP là Andre Correa do Lago cho rằng, đây cần phải là một COP của hành động, chứ không chỉ là ý tưởng.
"Vì vậy, đây là Hội nghị Thượng đỉnh về thực thi. Tôi hy vọng nó sẽ được nhớ đến như một Hội nghị Thượng đỉnh về thích ứng, một Hội nghị Thượng đỉnh sẽ thúc đẩy sự hội nhập của khí hậu, kinh tế, các hoạt động, tạo việc làm, và trên hết, một Hội nghị Thượng đỉnh sẽ lắng nghe và tin tưởng vào khoa học. Và theo nghĩa đó, xin cảm ơn Tổng thống, vì đã tìm ra công thức lý tưởng để định nghĩa Hội nghị Thượng đỉnh này, một Hội nghị Thượng đỉnh về sự thật”, Andre Correa do Lago.
Khi các đại biểu bước vào các cuộc thảo luận, về loại cam kết mà họ sẽ thực hiện để giảm phát thải, việc thiếu vắng bất kỳ đại biểu chính thức nào của Hoa Kỳ, có thể sẽ làm suy yếu các thỏa thuận tiềm năng.
Bất chấp sự phản đối của chính quyền Trump đối với hành động vì khí hậu, Thống đốc California là Gavin Newsom, nằm trong số các Thống đốc và Thị trưởng Hoa Kỳ tham dự, với tư cách là một phần của phái đoàn Hoa Kỳ thay thế.
Phát biểu trước các đại biểu tại Belem, ông nói rằng lập trường của chính quyền Trump, không phản ánh tất cả người Mỹ.
“Hoa Kỳ thật ngốc nghếch, khi chúng ta muốn như vậy về chủ đề này. Nhưng tiểu bang California thì không. Vì vậy, chúng ta sẽ khẳng định mình. Chúng ta sẽ dấn thân. Và chúng ta sẽ cạnh tranh trong lãnh vực này. Nhưng chúng ta không thể làm được điều đó, nếu không có tất cả các bạn. Và đây là cách tôi kết thúc, với sự khiêm nhường, nhã nhặn và hiểu rằng, chúng ta cần xây dựng quan hệ đối tác và chúng ta cần xây dựng sự hợp tác”, Gavin Newsom.
READ MORE
SBS Việt ngữ
