Một khoảnh khắc yên bình tại nhà của Geoff Blake và vợ là bà Jill, nhưng hành trình họ đi qua thì chẳng hề yên bình chút nào.
Năm 2022, ở tuổi 73, ông Geoff được chẩn đoán mắc ung thư tuyến tiền liệt.
“Tôi bị tiểu ra máu. Điều đó khiến tôi hoảng sợ nên đi khám bác sĩ gia đình. Sau khi làm xét nghiệm, bác sĩ chuyển tôi tới bác sĩ tiết niệu.”
Kết quả còn tệ hơn ông tưởng: ung thư đã di căn, lan ra năm vị trí xương khác nhau.
“Tôi từng nghĩ mình sẽ không qua khỏi. Vì khi đã di căn xương thì nghe bao câu chuyện rồi, tự hỏi… mình còn sống được bao lâu? Nhưng tôi không bao giờ hỏi câu đó, bởi trong thâm tâm tôi luôn tin mình có thể vượt qua.”
Cuộc chiến không hề dễ dàng. Chỉ số PSA – chỉ số đánh dấu ung thư – của Geoff tiếp tục tăng, ngay cả sau khi ông đã phẫu thuật cắt bỏ tuyến tiền liệt.
“Lần đầu hóa trị là đầu năm ngoái, và thật kinh khủng. Tôi gặp mọi tác dụng phụ có thể tưởng tượng. Tôi không ăn nổi, sụt 15 ký, và cảm giác như sắp chết vậy.”
Khi hóa trị không còn hiệu quả, ông tham gia thử nghiệm thuốc lâm sàng. Và nhờ đó ông vẫn có thể kiểm soát cuộc sống khi căn bệnh ung thư ở giai đoạn 4.
Ung thư tuyến tiền liệt hiện là loại ung thư phổ biến nhất ở Úc, với mỗi ngày có gần 72 nam giới bị chẩn đoán mắc bệnh.
Mặc dù tỉ lệ sống sau 5 năm trên 95%, nhưng chỉ riêng năm ngoái đã có gần 4,000 người tử vong.
Quỹ Ung thư Tuyến tiền liệt Úc (PCFA) cho biết chỉ 36% trường hợp được phát hiện ở giai đoạn có thể điều trị hiệu quả nhất.
Chủ tịch quốc gia của tổ chức, Phó Giáo sư Steve Callister, cho biết PCFA sắp công bố hướng dẫn mới, khuyến nghị sử dụng xét nghiệm máu đơn giản thay vì khám trực tràng để chẩn đoán.
“Tầm quan trọng của chẩn đoán sớm không thể xem nhẹ. Nếu có tiền sử gia đình, bạn nên bắt đầu kiểm tra sau tuổi 40, và nếu trên 50 thì nên khám định kỳ.”
Mặc dù một số người có thể không xuất hiện triệu chứng, nhưng các dấu hiệu cần chú ý bao gồm: đi tiểu thường xuyên hoặc yếu, tiểu không kiểm soát, đau lưng, hông hoặc vùng chậu, hoặc có máu trong nước tiểu hay tinh dịch.
Tuy nhiên, việc phát hiện sớm có thể rất khó khăn do rào cản trong tiếp cận điều trị, chẩn đoán và chi phí tự chi trả.
Nếu bạn sống ở khu vực ngoài các thành phố lớn, nguy cơ tử vong do căn bệnh này tăng 24%.
Và nếu bạn đến từ nền tảng đa văn hoá, nghiên cứu cho thấy khả năng điều trị kém hơn – từ chẩn đoán muộn đến sự bất bình đẳng trong quá trình chữa trị.
Các y tá chuyên về ung thư tuyến tiền liệt giúp bệnh nhân và gia đình định hướng những phức tạp trong quá trình điều trị với sự nhạy cảm và tôn trọng, thường giảm bớt gánh nặng tinh thần cho cả người bệnh lẫn thân nhân.
Y tá Levina Saad tại Bệnh viện Sydney Adventist cho biết các tổ chức vẫn có thể cải thiện nguồn lực dành cho những người đến từ nền văn hoá khác nhau… nhưng trong những năm qua đã có sự tiến bộ rõ rệt.
“Điều quan trọng là tìm ra nguồn lực tốt nhất cho họ, không chỉ về ngôn ngữ mà còn phù hợp với văn hóa và nhu cầu riêng.”
Lần đầu tiên, các nhà nghiên cứu sẽ theo dõi quá trình điều trị của hàng trăm nam giới từ nhiều cộng đồng ngôn ngữ và văn hóa khác nhau để tìm hiểu những rào cản họ gặp phải, bao gồm ngôn ngữ và yếu tố văn hóa.
Phó Giáo sư Ben Tran từ Viện nghiên cứu y học WEHI tại Melbourne cho biết hiện nay có rất ít nguồn lực cho những bệnh nhân này và gia đình họ.
“Khi điều trị ngày càng phức tạp, việc giải thích rõ ràng cho người từ nền tảng khác với chúng ta trở nên khó hơn. Nếu chúng ta nhận thức được điều đó, đó là bước đầu tiên.”
Ông hy vọng nghiên cứu sẽ cải thiện kết quả điều trị.
“Tôi nghĩ rất quan trọng phải đào sâu vấn đề này và tìm ra nhóm nào bị ảnh hưởng nhiều nhất.”
Quỹ PCFA cũng đang mở rộng nguồn lực trực tuyến – website hiện có thể dịch sang 40 ngôn ngữ - một bước tiến nữa nhằm giảm bớt căn bệnh chết người này.
READ MORE
SBS Việt ngữ
