Ngày 6 tháng 1 năm 2021, không ai có thể ngờ một cuộc bạo động có thể xảy ra và tấn công ngay vào điện Capitol, trung tâm của nền dân chủ Hoa Kỳ.
Gần một năm trôi qua, lần đầu tiên một thể chế chính phủ đã thực hiện một vụ kiện dân sự chống lại những kẻ nổi loạn. Bộ trưởng Tư pháp Washington DC, ông Karl Racine cho biết ông đang đệ đơn kiện nhóm Proud boys và Oath Keepers.
“Chúng tôi đặc biệt truy tố những kẻ cầm đầu các tổ chức, những kẻ bạo loạn và những kẻ đứng đầu các nhóm bất hợp pháp có âm mưu tấn công Quận Columbia, lực lượng thực thi pháp luật và tấn công người dân. Những kẻ này đã lên kế hoạch, cổ xuý và tham gia tấn công bạo lực nhắm vào điện Capitol Hoa Kỳ. Chúng tôi sẽ tiếp tục truy tố những kẻ đã được xác định gây ra những thiệt hại cho thủ đô Hoa Kỳ và đặc biệt là cho những nhân viên cảnh sát can đảm, những người đã liều mình và thậm chí đã hi sinh để bảo vệ điện Capitol, bảo vệ Thủ đô và nền tự do Hoa Kỳ.”
Ông Racine đã có buổi thông báo trước toà Capitol nơi ông nói chính là biểu tượng của chính phủ dân chủ từ những năm 1800.
Ông Racine nói hành động pháp lý này là nỗ lực nhằm phục hồi hàng triệu đô la mà thành phố đã bỏ ra để bảo vệ điện Capitol khỏi vụ tấn công.
Vụ kiện đã truy tố 31 thành viên của các nhóm cực hữu về tội “xúi giục khủng bố” trong ngày 6/1, gọi hành động của những kẻ này là “chủ nghĩa khủng bố trong nước”.
“Những kẻ tấn công có trang bị vũ khí và đã dựng lên một giá treo cổ ngay trước điện Capitol. Hành động này cũng giống như những máy bay khủng bố đã tấn công Ngũ giác lầu và toà nhà World Trade Center và đã làm sụp đổ Shanksville, Pensylvania. Những hình ảnh về cái ngày đầy nhục nhã và đáng khinh đó sẽ không bao giờ có thể xoá sạch.”
Trong khi đó Uỷ ban Hạ viện, nơi đang điều tra về cuộc nổi loạn ngày 6/1, đã đồng thuận đưa ra các cáo trạng hình sự đối với cựu Chánh văn phòng Toà bạch ốc Mark Meadows.
Quyết định này được đưa ra sau khi ông Meadows tuyên bố sẽ không hợp tác với ban điều tra.
Và nếu Hạ viện tuân theo các đề xuất, đây sẽ là lần đầu tiên Hạ viện bỏ phiếu đối với một cựu thành viên về tội coi thường kể từ năm 1830.
Chủ tịch uỷ ban, Bennie Thompson, thừa nhận đây là một vấn đề rất khó khăn.
“Tôi thực lòng không muốn ngồi đây để cân nhắc về chuyện này. Ông Meadows từng là một đồng nghiệp của tôi hơn 7 năm, nhưng điều đó cũng không thể biện minh cho hành động của ông ta. Đáng lẽ thời gian phục vụ trong Quốc hội phải khiến ông ấy hiểu rõ về hậu quả nếu coi thường yêu cầu của Quốc hội. Chúng tôi đã cho ông Meadows mọi cơ hội để hợp tác điều tra. Chúng tôi đã rất công bằng. Là ông ấy tự chuốc hậu quả vào thân thôi.”
Uỷ ban điều tra đã trình ra một loạt tin nhắn ông Meadows nhận được khi cuộc tấn công xảy ra.
Những tin nhắn này do ông Meadows cung cấp trước khi chấm dứt hợp tác với uỷ ban điều tra, trong đó tiết lộ về việc có các thành viên Quốc hội, người dẫn chương trình Fox News và thậm chí là cả con trai của của tổng thống Donald Trump khi đó đã thúc giục ông Meadows phải thúc đẩy ông Donald Trump có hành động nhanh chóng để ngăn những người ủng hộ ông bao vây Điện Capitol.
Dân biểu đảng Cộng hoà Liz Cheney, đồng thời là phó chủ tịch uỷ ban, đã đọc một số tin nhắn như sau:
“Như những gì chúng ta thấy trong hàng chục tin nhắn, trong đó có cả tin nhắn từ các quan chức chính quyền ông Trump, từ những thành viên giới báo chí, từ con trai ông Donald Trump, đã thúc giục Tổng thống có hành động ngay lập tức. Nhưng như chúng ta đã biết, cuộc tấn công kéo dài hàng giờ mà tổng thống cũng không có hành động nào để bảo vệ Quốc hội Mỹ khỏi vụ tấn công trong khi chúng tôi đang kiểm phiếu bầu cử.”
Bà đã đặc biệt chỉ trích tổng thống Trump:
“Trong suốt 187 phút, Tổng thống Trump đã không có hành động nào và ông còn từ chối hành động khi ông được yêu cầu phải làm vậy. Lẽ ra đó là chuyện cần thiết ông ấy phải làm, đó là trách nhiệm và cũng nằm trong lời tuyên thệ của ông ấy.”
Ban điều tra đã thẩm vấn hơn 300 nhân chứng, và đã gửi giấy hầu toà cho hơn 40 người.
