هفته نیداک NAIDOC جشن ملی سالانه تاریخ، فرهنگ و مردمان ملل اول است. این هفته ریشه در جنبش اعتراضی دهه ۱۹۲۰ دارد.
هفته نیداک از تاریخ ۷ تا ۱۴ جولای در سراسر کشور برگزار می‌شود که طی آن از تاریخ، فرهنگ و دست‌آوردهای مردمان بومی و جزیره نشینان تنگه تورس تجلیل شده و آن را به رسمیت می‌شناسد.
تاریخچه هفته نیداک به سال ۱۹۲۰ بر می‌گردد. در ابتدا یک روز اعتراضی بود اما بعدا به تجلیل از تاریخ و فرهنگ مردمان بومی و جزیره نشینان تنگه تورس تبدیل شد.
نیداک NAIDOC مخفف کمیته برگزاری روز ملی بومیان و جزیره نشینان تنگه تورس یا National Aborigines and Islanders Day Observance Committee است.
بیشتر بخوانید
چرا پروتکل های بومی برای همه آسترالیایی‌ها مهم اند؟
هفته نیداک چیست؟
هفته نیداک هر سال در هفتۀ اول ماه جولای، با برگرازی مراسم گوناگون از جمله مراسم اهدای جوایز هفته ملی نیداک، فرهنگ و تعالی مردمان بومی جشن گرفته می‌شود.
کینی بدفورد عضو کمیته نیداک و از مردمان میورم و اروب در جزایر تنگه تورس است.
او می‌گوید این هفته برای جمع شدن افراد و تجلیل از فرهنگ استمرار یافته ۶۵۰۰۰۰ ساله اختصاص دارد.
«هفته نیداک یکی از مهمترین رویدادها برای مردمان بومی است. این زمانی است که با هم جمع می‌شوئیم و بالای موضوعات که برای ما اهمیت دارند تمرکز می‌کنیم. این واقعیت را تجلیل می‌کنیم که پس از گذشت هزاران سال ما و فرهنگ ما، پابرجا و قوی است و این‌که بخشی از جامعه آسترالیایی هستیم.»
تاریخچه هفته نیداک
این رویداد از جنبش اعتراضی دهه ۱۹۲۰ شکل گرفت. در جنبش اعتراضی دهه ۱۹۲۰ اعتراض کنندگان خواستار بهبود درک جامعه از وضعیت و رفتار با مردمان بومی و جزیره نشینان تنگه تورس بودند.
این روز بنام روز ماتم یاد می‌شد و طی آن روز ملی آسترالیا تحریم شده بود. از ۲۶ ماه جنوری هر سال بنام روز ملی آسترالیا تجلیل می‌شود. این روز نشان دهنده زمانی است که در سال ۱۷۸۸ مکتشفین بریتانیایی بیرق خود را در منطقه Sydney Cove به اهتراز درآوردند و این سرزمین را از آن خود دانستند.
پس از گذشت سالها، این رویداد تبدیل به تجلیل از مردمان، فرهنگ و تاریخ ملل اول شد.
سال ۱۹۵۵ نقطه عطف این رویداد شمرده می‌شود. در این سال تجلیل از مردمان، فرهنگ و تاریخ ملل اول به هفتۀ تمدید شد و تصمیم گرفته شد که هر سال در ماه جولای برگزار گردد.
در سال ۱۹۵۶ حکومت فدرالی، با همکاری گروه‌های بومی و غیربومی کمیته برگزاری روز ملی بومیان یا National Aborigines Day Observance Committee را تأسیس کرد. در اوایل دهه ۱۹۹۰، جزیره نشینان تنگه تورس نیز شامل این کمیته گردیدند و بدین ترتیب نام آن به National Aborigines and Islanders Day Observance Committee تغییر یافت.
NAIDOC posters for the years 2016 until 2023. Each year, a poster is designed to convey the annual theme. Source: Supplied / NAIDOC Committee
بر اساس گزارش سال ۱۹۹۷ نهاد Bringing Them Home، بین سال‌های ۱۹۱۰ و ۱۹۷۰ سیاست‌های حکومت طوری بود که از هر ۳ کودک بومی، یک تن آن‌ها به زور از خانواده‌های خود جدا می‌گردیدند.
نابود شدن زبان یکی دیگر از تاثیرات مخرب استعمار بود. قبل از استعمار بریتانیا، بیش از ۲۵۰ زبان و ۸۰۰ لهجه در آسترالیا وجود داشت.
بر اساس ارقام اداره احصاییه برای سال‌های ۲۰۱۸-۱۹، از میان ۲۵۰ زبان اکنون ۱۲۳ زبان مردمان بومی و جزیره نشینان تنگه تورس باقی مانده اند.
بیشتر از ۱۰۰۰ تن به یکی از ۲۰ زبان از میان ۱۲۳ زبان باقی‌مانده صحبت می‌کنند. در حالی‌که کمتر از ۵۱ تن به یکی از زبان‌های دیگر تکلم می‌کنند.
موضوع هفته نیداک برای امسال چیست؟
موضوع امسال (۲۰۲۴) که توسط کمیته ملی نیداک انتخاب شده عبارت است از: آتش را شعله‌ور نگهدارید! سیاه، با صدای بلند و با افتخار.
تنظیم کنندگان می‌گویند که این شعار برای احترام گذاشتن به «قدرت و سرزندگی پایدار فرهنگ ملل اول می‌باشد که آتش نماد ارتباط با سرزمین، ارتباط با یکدیگر و تابلوی غنی از سنت‌های که مردمان بومی و جزیره نشینان تنگه تورس را تعریف می‌کند» طراحی شده است.
انتی داکتر لینتی ریلی معاون کمیته ملی نیداک می‌گوید، که موضوع امسال یک فراخوان شفاف برای ادامه اتحاد و همبستگی برای تمام آسترالیایی‌ها است تا با هم جمع شوند و تجلیل کنند.
هفته نیداک چگونه تجلیل می‌شود؟
در سراسر کشور شوراهای محلی، گروه‌های اجتماعی و کلب‌های ورزشی رویدادهای هفته نیداک را برگزار می‌کنند. این موضوع توسط بومیان استرالیا و دادخواهی آن‌ها در طول سال تجسم یافته است.
در این هفته مراسم اهدای جوایز هفته ملی نیداک نیز برگزار می‌شود. مراسم سال جاری روز شنبه ۶ جولای به میزبانی نارلدا جیکوب، راب کولینس و ستیف تسدل از شبکه NITV و ABC برگزار شد.
انتی دولسی فلاور جایزه یک عمر دست‌آورد را بنابر تعهداش به فعالیت، حمایت و توسعه جامعه دریفات کرد. عمه دولسی در سال ۱۹۳۸ در کینز به دنیا آمده و مادرش از مردمان میرام تنگه تورس بود.
انتی موریل بمبلیت یک بزرگ از مردمان یورتا یورتا، جا جا ورونگ توانگورونگ بون ورونگ برنده جایزه شخصیت سال شد.
انتی میلی انگرام بزرگ مردمان ویراجوری جایزه زن سالمند سال را دریافت کرد. کم کولارد از مردمان بولادونگ واجوک و بزرگ مردمام نونگار جایزه مرد سالمند سال را دریافت کرد.
فهرست کامل برندگان را از این‌جا دریافت کرده می‌توانید.
آیا هفته نیداک رخصتی عمومی دارد؟
در جریان سالها درخواست‌های برای پذیرش رخصتی عمومی در هفته نیداک وجود داشت؛ اما تا کنون این درخواست‌ها جواب مثبت دریافت نکرده اند.
مجمع مردمان اول ویکتوریا در سال ۲۰۲۲ طومار را برای جمع‌آوری امضا ها راه اندازی کرد و استدلال کردند که رخصتی عمومی نیداک فراگیر خواهد بود و جامعه گسترده را در مورد فرهنگ بومیان آموزش خواهد داد. این‌ها همچنان استدلال کردند که رخصتی عمومی باعث خواهد شد تا موفقیت‌های بی‌شمار مردمان بومی تجلیل شوند.
