တၢ်ကိၢ်ခါစးထီၣ်သီအကတီၢ် အီစထြ့လယါမုၢ်နုာ် Geraldton, နယူဆီၣ်သ်ဝံ ကၢၢ်နံၤခၢၣ်သး ဒီး Dolphin Sands ဖဲထဲးစမ့နံယါအပူၤ ပှၤတဝၢတနီၤ ဘၣ်သဂၢၢ်ဒီး တၢ်ကိၢ်နးနးကလဲာ်ဒီး မ့ၣ်အူ အတၢ်မၤဟးဂူာ်ဟးဂီၤသ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ.
တၢ်ဖှီၣ်တၢ်နး လၢဟံၣ်ဖိဃီဖိ လၢအဟံၣ်ဒီးတၢ်စုလီၢ်ခီၣ်ခိၣ်လီၤမၢ်ကွံာ်အါမးသ့ၣ်တဖၣ် ဘၣ်ကွၢ်ဆၢၣ်မဲာ်အီၤအံၤ မ့ၢ်ဝဲဒၣ် အဆၢကတီၢ်ဖဲလၢ, ပှၤအါဒံအါဂၤ အိၣ်ကတဲာ်ကတီၤထီၣ်အသးလၢ ခြ့ၣ်စမၢၣ်အဂီၢ်ဒီး တၢ်အိၣ်ဘှံးအိၣ်သါ ဖဲတၢ်ကိၢ်ခါအဆၢကတီၢ်န့ၣ်လီၤ.
ပှၤဃိထံသ့ၣ်ညါတၢ်ဒ်သိး ဒီကထၢၣ် Jim McLennan- လၢအမၤတၢ်ဃိထံသ့ၣ်ညါဘၣ်ဃး ပှၢ်တပှီၤမ့ၣ်အူအတၢ်ပူၤဖျဲးအဂ့ၢ်အကျိၤဒီး သရၣ်ဒိၣ်စိသိၣ်လိတၢ်ဖဲ Latrobe ဖၠၣ်စိမိၤ, လၢအသိၣ်လိတၢ်ဘၣ်ဃး School of Public Health and Psychology တဂၤ - ဟ့ၣ်ပလီၢ်ဝဲပှၤကညီသ့ၣ်တဖၣ်လၢ အဝဲသ့ၣ်မ့ၢ်အိၣ်ဒီး တၢ်ဟးကသုၣ်ကသီ အတၢ်သူၣ်ဖှံသးညီနာ်သက့ အကအိၣ်ဒီးတၢ်ပလီၢ်ပဒီ လၢအဘၣ်ဃးဒီးမ့ၣ်အူတၢ်ပူၤဖျဲးတကပၤန့ၣ်လီၤ.
“လၢသးဂ့ၢ်ဝီတကပၤန့ၣ် တၢ်အံၤ မ့ၢ်ဝဲကျိၤကျဲအဂ့ၤတဘိလၢ ကဘၣ်ဆိကမိၣ်အီၤန့ၣ်လီၤ. မ့ၢ်ဝံၤန့ၣ် တၢ်အံၤမ့ၢ်ဝဲ တၢ်တူၢ်ဘၣ်တခါလၢအမ့ၢ်ဝဲဒၣ် ဟီၣ်ခိၣ်ဒီဘ့ၣ်အပူၤ တၢ်ခဲလၢာ်န့ၣ် လဲၤအသးဘၣ်လီၢ်ဘၣ်ဆး, ပအိၣ်ဖဲအံၤလၢပနီၣ်ကစၢ်တၢ်မုာ်လၤသးခုအဂီၢ်ဒီး ပတအဲၣ်ဒိးအိၣ်ကးတံာ် ကတာ်ထီဃာ်ပသးဒီး တၢ်လၢပပာ်တ့ၢ်အီၤဖဲပလီၢ်ခံသ့ၣ်တဖၣ်အံၤဘၣ်န့ၣ်လီၤ.”
တၢ်လၢ 'Holiday mode' တၢ်အိၣ်ဘှံးအိၣ်သါ တၢ်အိၣ်ကသုၣ်ကသီ လၢအတကအိၣ်ဒီး တၢ်ကတဲာ်ကတီၤပာ်သးလၢ ပှၢ်တပှီၤမ့ၣ်အူအီၣ်တၢ်အဂီၢ်ဘၣ်န့ၣ် မ့ၢ်တၢ်ပာ်သူၣ်ပာ်သး လၢအအိၣ်ဒီး တၢ်လီၤဘၣ်ယိၣ်သ့ဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ.
တနံၣ်ညါအံၤန့ၣ်, တၢ်ပူၤဖျဲးလၢမ့ၣ်အူပှၤသ့ပှၤဘၣ်စဲၤနီၣ်ဒ်သိး Andrew Gissing, လၢအမ့ၢ် Natural Hazards Research Australia ကရၢခိၣ်တဂၤစံးဝဲဒၣ်, နမ့ၢ်အိၣ်ဆိးဖဲတၢ်လီၢ်တခါအပူၤ မ့တမ့ၢ် နလဲၤဟးဖဲတၢ်လီၢ်တတီၤ ညီနုၢ်လၢအတမ့ၢ်တၢ်လီၢ်လၢအအိၣ်ဒီးတၢ်လီၤဘၣ်ယိၣ်ဘၣ်ဒၣ်လဲာ်, တနံၣ်ညါအံၤန့ၣ်အိၣ်ဒီးတၢ်လီၤဘၣ်ယိၣ်သ့ဝဲန့ၣ်လီၤ.
“မူခိၣ်ကလံၤသီၣ်ဂီၤတၢ်ဆီတလဲအဃိ, ပကထံၣ်ဘၣ်ဝဲဒၣ် တၢ်ကိၢ်တလၢကွံာ်အခၢးတလီၢ်လီၢ် ဒီး ပကထံၣ်ဘၣ်ဝဲ တၢ်မၤသးလၢအတလၢကွံာ်အခၢး လၢအပူၤကွံာ် ပတထံၣ်ဘၣ်ညီနုၢ်ဘၣ်အီၤသ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ. ဒီးတၢ်အဝဲန့ၣ်မ့ၢ်ဝဲတၢ်တာ်တၢ်တၢ်ကီတၢ်ခဲဖးဒိၣ်လၢပှၤတဝၢသ့ၣ်တဖၣ်အဂီၢ်ဒီး လၢဂ့ၢ်ဂီၢ်အူပှၤဘၣ်မူဘၣ်ဒါသ့ၣ်တဖၣ်အဂီၢ် လၢကနၢ်ပၢၢ်ဝဲဒၣ်တၢ်မၤသးလၢအတလၢကွံာ်အခၢးသ့ၣ်တဖၣ်ဒီး တၢ်ဆဲးကျိးဆဲးကျၢလိာ်သးဒီး ပှၤကညီလၢအဘၣ်ဃးတၢ်ဂ့ၢ်အံၤန့ၣ်လီၤ. ခီဖျိလၢ တၢ်ကိၢ်ခါတဘျီအံၤ ပှၤတနီၤနီၤန့ၣ် အကဘၣ်သဂၢၢ်ဒီး န့ဆၢၣ်တၢ်လီၤဘၣ်ယိၣ်သ့ဝဲဒၣ်, ဒီး တၢ်လၢအကကဲထီၣ် ဖဲအဝဲသ့ၣ်အိၣ်ဆိးလီၢ်ကဝီၤဟီၣ်ကဝီၤသ့ၣ်တဖၣ်အပူၤန့ၣ် အပူၤကွံာ်လၢညါ ကမ့ၢ်တၢ်လၢ အဝဲသ့ၣ်တထံၣ်ဘၣ်တ့ၢ်အီၤနီတဘျီဘၣ်န့ၣ်လီၤ.”
ဖဲ ၂ဝ၁၉နံၣ် ဒီး ၂ဝ၂ဝ ပှၢ်တပှီၤမ့ၣ်အူလၢအအူအီၣ်တၢ်ဖဲနယူဆီၣ်သ်ဝံ လၢတၢ်ကိးတ့ၢ်အီၤ Black Summer န့ၣ် ဟံၣ်လၢမ့ၣ်အူအီၣ်ကွံာ် ဘၣ်ဒိဘၣ်ထံးဟးဂူာ်ဟးဂီၤကွံာ်လၢမ့ၣ်အူအီၣ်တၢ်အဃိ အမျးကယၤ ၄ဝန့ၣ် မ့ၢ်ဟံၣ်သ့ၣ်တဖၣ်လၢ အအိၣ်ယံၤဒီး တပှီၤနီၣ်ဖိမံၤဖိ ထဲဒၣ် တမံထၢၣ်ဧိၤန့ၣ်လီၤ.
ပှၤအီစထြ့လယါဖိလၢအအိၣ်ဘူးဒီး တပှီၤပှၢ်လၢ်ကျါသ့ၣ်တဖၣ် အါတက့ၢ် ကဘၣ်အိၣ်ကတဲာ်ကတီၤပာ်သးလၢမ့ၣ်အူအီၣ်တၢ်ဒ်လဲၣ်န့ၣ် အဝဲသ့ၣ် သ့ၣ်ညါပာ်ဝဲဂ့ၤဂ့ၤန့ၣ်လီၤ.
အဝဲသ့ၣ်ဘၣ်သ့ၣ်ညါပာ်ဝဲ ကျဲလၢ တၢ်နုာ်လီၤဟးထီၣ်အဂီၢ်, အိၣ်ခိးကွၢ်ဒိကနၣ်တၢ်အိၣ်သးသ့ၣ်တဖၣ်ဖဲကွဲၤလ့လိၤအပူၤဒီး လီမုၢ်ပျီအီးလဲအပူၤ, မၤကဆှဲကဆှီပာ် တၢ်ကမှံၤတပှီၤသ့ၣ်တဖၣ်ဒီး ထုးကွံာ် တၢ်ဖိတၢ်လံၤလၢအအိၣ်ဖဲတၢ်ချၢလၢအကဲၤထီၣ်သ့သ့ၣ်တဖၣ် - လၢအပၣ်ဃုာ်ဒၣ်လဲာ် တၢ်တူၢ်လိာ်မုာ် တၢ်ထွါခီၣ်ဒါလီၤ ဖဲဟံၣ်မဲာ်ညါသ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ.
ဒိးသန့ၤထီၣ်အသးလၢ ကီၢ်စဲၣ် မ့တမ့ၢ် ကဝီၤဒိၣ်တၢ်ပၢအဖီခိၣ်, ခိခိၣ်လီၢ်ကဝီၤမ့ၣ်အူဝဲၤကျိၤ မ့တမ့ၢ် ဒူသဝီၤမ့ၣ်အူဝဲၤကျိၤ လီပှာ်ယဲၤသန့သ့ၣ်တဖၣ် မ့ၢ်ဝဲတၢ်လီၢ်လၢအဂ့ၤမးတတီၤ လၢတၢ်ဃုမၤန့ၢ်တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤ တၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ်ဟ့ၣ်ဖး လၢတၢ်အိၣ်ဆိးပှဲၤဒီးတၢ်ပူၤဖျဲးအဂီၢ်, ဟံၣ်ပူၤမ့ၢ်ဂ့ၤ, ဟးယံၤဒီးဟံၣ်အခါမ့ၢ်ဂ့ၤ, — တၢ်ဂ့ၢ် တၢ်အိၣ်သးအကလုာ်ကလုာ်လၢပတယၢၤထီၣ်အီၤလၢၤဘၣ်န့ၣ်လီၤ.
မ့မ့ၢ်လၢ တၢ်လဲၤဟးကသုၣ်ကသီဖဲဟီၣ်ကဝီၤအသီသ့ၣ်တဖၣ်အပူၤ, လၢအမ့ၢ် ဆူမဲာ်ညါနွံဒီးလါလၢအကဟဲအတီၢ်ပူၤ ပှၤအါဒံအါဂၤကလဲၤအီၤန့ၣ် မ့ၢ်ကဘၣ်သ့ၣ်ညါ ကတဲာ်ကတီၤပာ်သးဒ်လဲၣ်?
သရၣ်မုၣ်ဒိၣ်စိ Kirsten Ross လၢ College of Science and Engineering ဖဲ Flinders ဖၠၣ်စိမိၤတဂၤစံးဝဲဒၣ်, ပှၤကညီသ့ၣ်တဖၣ် အလီၢ်အိၣ်လၢ ကဘၣ်ပာ်လီၤဝဲဒၣ် ပှၢ်တပှီၤမ့ၣ်အူအီၣ်တၢ်အဂီၢ် တၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤ လၢအဝဲသ့ၣ်ကလဲၤဟးတၢ်လီၢ်န့ၣ်အဂီၢ်, လၢအကအိၣ်ဒီးတၢ်တာ်တၢ် တၢ်ကီတၢ်ခဲအသီသ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ.
“ဆိကမိၣ်ထီၣ်ပာ်ဃာ် တၢ်ဒ်သိး, မူခိၣ်ကလံၤသီၣ်ဂီၤ တၢ်ဟီဆိ တၢ်တယာ်ဆိသ့ၣ်တဖၣ်အိၣ်ဒ်လဲၣ်? မ့ၢ်အကဆူၣ်တလၢ နးတလၢကွံာ်အခၢးဧါ, မ့ၢ်တၢ်တနံၤန့ၣ် မ့ၣ်အူတၢ်လီၤဘၣ်ယိၣ်ဘၣ်ဘှီအိၣ်ထဲလဲၣ်? တၢ်အိၣ်သးသ့ၣ်တဖၣ်မ့ၢ်အိၣ်ဒီးတၢ်လီၤဘၣ်ယိၣ်တခီ, လၢမုၢ်နံၤသ့ၣ်တဖၣ်အံၤအဂီၢ် တၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤသ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ်မ့ၢ်မနုၤလဲၣ်, လီၤဆီဒၣ်မ့ၢ်နကအိၣ်ဒီးတၢ်ဟးထီၣ်ဟးလီၤဧါ? တၢ်လီၢ်လၢအအိၣ်ဒီးတၢ်ပူၤဖျဲးသ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ်မ့ၢ်အအိၣ်ဖဲလဲၣ်, နကဘၣ်သ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်ပာ်လၢ ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် တၢ်လီၢ်သ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ် အ့ထၢၣ်နဲးတအိၣ်ဘၣ်ဒီး နလီတဲစိစိာ်စု တအိၣ်ဘၣ်. အဃိ ဆိကမိၣ်ထီၣ်လၢ နကဘိၣ်ထီၣ်ပာ် ကွဲၤလ့လိၤလၢ တလိၣ်ဘၣ်သူအ့ထၢၣ်နဲး ဒီး ဘၣ်သြီထီၣ်အဂံၢ်ဘၣ်, စိာ်ဃုာ်ဒီးလီအ့ၣ်သ့ၣ်ဖၣ်, ဒီး အဂၤတမံၤလၢနကဘၣ်သ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်အီၤန့ၣ်မ့ၢ်ဝဲ သိလ့ၣ်သ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ် အတမ့ၢ် တၢ်ပူၤဖျဲးအလီၢ်ဘၣ်န့ၣ်လီၤ.”
အဝဲစံးဝဲဒၣ် တၢ်သ့ၣ်ညါပာ်စၢၤ ဟီၣ်ကဝီၤအံၤဒီး အခိၣ်အဃၢၤဝးဝးန့ၣ် မ့ၢ်တၢ်လၢအရ့ဒိၣ်သပှၢ်ကတၢၢ်န့ၣ်လီၤ.
ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် အလီၢ်တအိၣ်လၢ နကဘၣ်ဟးထီၣ်ကွံာ်ဖဲတၢ်လီၢ်အံၤဘၣ် - ဒီး တၢ်အိၣ်သးတနီၤနီၤန့ၣ်, ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် နဟးထီၣ်ကွံာ်တန့ၢ်ဘၣ်ကအိၣ်ဝဲဒၣ်.
တၢ်အိၣ်သးမ့မ့ၢ်ဒ်န့ၣ်သၢပျၢၤတခီ, နကဘၣ်ကတဲာ်ကတီၤထီၣ်ပာ် မ့ၣ်အူဂံၢ် ခီဖျိလၢဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် နတန့ၢ်ဘၣ်လီမ့ၣ်အူဂံၢ်လၢၤဘၣ်သ့ဝဲဒၣ်, ဒီးမၤလီၤတံၢ်လၢ နကတဲာ်ကတီၤပာ်ဒီးတၢ်အီၣ်တၢ်အီဒီးထံအိလၢလၢပှဲၤပှဲၤ လၢစှၤကိးသီအဂီၢ်ဒီး အိၣ်ခိးကွၢ် တၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ်ဟ့ၣ်ဖးဒီး ဂ့ၢ်ဂီၢ်အူ တၢ်ဟ့ၣ်ဒုးသ့ၣ်ညါဖဲနလီၢ်ကဝီၤ ကွဲၤလ့လိၤဒီး အီးလဲ—လီမုၢ်ပျီအပူၤတက့ၢ်.
နမ့ၢ်အိၣ်ဘၣ်ဖုးဖဲတၢ်အိၣ်ပတုာ်တမှံၤဟံၣ်ဒွဲ (resort) မ့တမ့ၢ် တမှံၤဟံၣ် (hotel) အပူၤန့ၣ်, နဘၣ်သံကွၢ်ပာ် တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤ ဘၣ်ဃး လီၢ်ကဝီၤအံၤ အတၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤပာ်တၢ်လီၢ်သ့ၣ်တဖၣ်အဂ့ၢ်မူးမူးနီၣ်နီၣ်န့ၣ်လီၤ.
သရၣ်မုၣ်ဒိၣ်စိ Ross စံးဝဲဒၣ် လၢပတၢ်ပူၤဖျဲးအဂီၢ် တၢ်အရ့ဒိၣ်မးအကျါတခါ လၢမၤအီၤသ့န့ၣ်မ့ၢ်ဝဲ တၢ်အိၣ်ဒီးတၢ်ဆဲးကျိးဆဲးကျၢလိာ်သးန့ၣ်လီၤ.
အဝဲအဲၣ်ဒိးပှၤကိးဂၤဒဲး ကကွဲးလီၤပာ် ပှၢ်တပှီၤမ့ၣ်အူအီၣ်တၢ် အတၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤ- ဒီး ဟ့ၣ်နီၤလီၤဒီးပှၤဖဲနတၢ်အိၣ်မူအပူၤသ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ.
“တၢ်အရ့ဒိၣ်မးတခါန့ၣ်မ့ၢ်ဝဲ နဘၣ်တၢၣ်ပီၣ်တဲသကိးပာ်တၢ်ဒီးနဟံၣ်ဖိဃီဖိ, ဒီးပှၤကိးဂၤဒဲး ကသ့ၣ်ပာ်ဝဲ တၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤသ့ၣ်တဖၣ်မ့ၢ်မနုၤလဲၣ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်ဆိမိၣ်ပာ်တၢ်လၢ ဟံၣ်ပူၤဆၣ်ဖိကီၢ်ဖိသ့ၣ်တဖၣ်အဂီၢ်စ့ၢ်ကီး မ့ၢ်တၢ်လၢအရ့ဒိၣ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်လၢဆၣ်ဖိကီၢ်ဖိသ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ် အတမ့ၢ်တၢ်ဂ့ၢ်တခါလၢ အအိၣ်ဖဲပှၤကိးဂၤဒဲးအတၢ်ဆိကမိၣ်အပူၤဘၣ်, နာ်သက့ ပှၤကညီသ့ၣ်တဖၣ် ဘၣ်ဝဲတၢ်ကီတၢ်ခဲ ဖဲလၢအဝဲသ့ၣ်မ့ၢ်က့ၤဟံကဒါက့ၤအဆၣ်ဖိကီၢ်ဖိအခါန့ၣ်လီၤ. အဃိဖဲနမ့ၢ်လဲၤတၢ်ဒီး နဆၣ်ဖိကီၢ်ဖိသ့ၣ်တဖၣ်အခါ ဆိကမိၣ်ထီၣ်ပာ်လၢ, ဖဲနပှၢ်တပှီၤမ့ၣ်အူအီၣ်တၢ် အတၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤအပူၤန့ၣ် မ့ၢ်နကရဲၣ်ကျဲၤပာ်တၢ်လၢအဝဲသ့ၣ်အဂီၢ်ဒ်လဲၣ်အဂ့ၢ်န့ၣ်လီၤ.”
ဒီကထၢၣ် McLennan နာ်ဝဲလၢ ဖဲနတၢ်တၢၣ်ပီၣ်တဲသကိးဒီး ပာ်လီၤတၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤအပူၤ တၢ်အရ့ဒိၣ်ကတၢၢ်တခါန့ၣ်မ့ၢ်ဝဲ တၢ်သ့ၣ်ညါဆၢတဲာ်လီၤသးလၢ ကဘၣ်ဟးထီၣ်ဃ့ၢ်ပူၤဖျဲးကွံာ်သးလၢအခါဖဲလဲၣ်န့ၣ်လီၤ.
အဝဲစံးဝဲဒၣ် ကျဲအရှဲကတၢၢ်တဘိလၢကကိးတၢ်န့ၣ်မ့ၢ်ဝဲ, တၢ်မၤတၢ်ဆၢတဲာ်လၢကဟးထီၣ်ကွံာ် လၢအချုးဆၢချုးကတီၢ်န့ၣ်လီၤ.
ဘၣ်သ့ၣ်ကမ့ၢ်ဝဲ နၢ်ဟူတၢ်ပာ်ဖျါထီၣ်ဖဲကွဲၤလ့လိၤအပူၤ, မ့တမ့ၢ် မ့ၣ်အူခုၣ်ထီၣ်အဆိကတၢၢ်တဘျီ အတၢ်ပနီၣ် မ့တမ့ၢ် တၢ်အဂုၤအဂၤတခါခါန့ၣ်လီၤ.
“ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် ကမ့ၢ်ဝဲတၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤလၢ မ့ၣ်အူအီၣ်တၢ်ကဲထီၣ်ဖဲတၢ်လီၢ်အဝဲန့ၣ်, မ့ၣ်အူအီၣ်တၢ်ဖဲတၢ်အံၤ လၢအမ့ၢ်တၢ်ကစီၣ်ဒ်အံၤသ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ. အဃိန့ၣ် နကဘၣ်မၤတၢ်ဆၢတဲာ်အဂီၢ် တၢ်ဟ့ၣ်ပလီၢ်အခီၣ်ထံးတခါန့ၣ် အိၣ်ဒိးသန့ၤထီၣ်အသးဒီး နဟံၣ်ဖိဃီဖိ တၢ်ပာ်လီၤ တၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤန့ၣ်လီၤ. မ့ၢ်နဟံၣ်ဖိဃီဖိလၢအသူၣ်က့သးပှၢ်အိၣ်တဂၤဂၤစ့ၢ်ဧါ? မ့ၢ်နအိၣ်ဒီးဆၣ်ဖိကီၢ်ဖိလၢနဘုၣ်အီၤသ့ၣ်တဖၣ်စ့ၢ်ဧါ? တၢ်ဒ်သိးအံၤသ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ. နလီၢ်ကဝီၤဟီၣ်ခိၣ်ဂီၤ, မ့ၢ်နအိၣ်ဆိးဟံၣ်လီၢ်န့ၣ်ဖဲလဲၣ်, မ့ၢ်မ့ၣ်အူအီၣ်တၢ်န့ၣ်ဟဲထီၣ်န့ၢ်ဖဲလဲၣ် အခိၣ်တိၤလဲၤလိၤဖဲလဲၣ်တၢ်သ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ.”
ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ်န့ၣ် နတအိၣ်ဖဲ မ့ၣ်အူအီၣ်တၢ်အခိၣ်တိၤလဲၤအကျဲပူၤဘၣ်, နာ်သက့ မ့ၣ်အူခုၣ်သ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ်အါမးဒီး မ့ၣ်အူသ့ၣ်တဖၣ်မ့ၢ်ကိၢ်ဒိၣ်မးန့ၣ်ဘၣ်ဒိဘၣ်ထံးနတၢ်အိၣ်ဆူၣ်အိၣ်ချ့သ့ဝဲန့ၣ်လီၤ.
ကီၢ်စဲၣ်ဒီးကဝီၤဒိၣ်တၢ်ပၢ ဆူၣ်ချ့ပှၤဘၣ်မူဘၣ်ဒါသ့ၣ်တဖၣ်ဟ့ၣ်ကူၣ်ဝဲဒၣ်လၢ တၢ်မ့ၢ်ကိၢ်ဒိၣ်ဒိၣ်န့ၣ်, နနီၣ်ခိပူၤန့ၣ်ထံကဘၣ်အိၣ်ဝဲဒၣ် လၢအမ့ၢ်ဘၣ်အိထံအါအါ, နမ့ၢ်အိၣ်ဖဲတၢ်ချၢန့ၣ် ဟးအိၣ်န့ၢ်ဖဲတၢ်ကဒုအဖီလာ်ဒီး တသ့ဖဲအသ့န့ၣ် တဘၣ်အိၣ်ဖဲမုၢ်ကိၢ်လီၤတဂ့ၤ.
ပှၤဖိသၣ်ဆံးသ့ၣ်တဖၣ်, ပှၤသူၣ်က့သးပှၢ်သ့ၣ်တဖၣ် မ့တမ့ၢ် ပှၤလၢအနီၣ်ခိဂံၢ်တြီဆၢ အိၣ်ဒီးတၢ်ဂံၢ်စၢ်ဘါစၢ်သ့ၣ်တဖၣ် ဘၣ်အံးထွဲကွၢ်ထွဲၤ မူးမူးနီၣ်နီၣ် - မ့ၢ်လၢအဝဲသ့ၣ်န့ၣ် တၢ်မ့ၢ်ကိၢ်တလၢအခၢးန့ၣ် အိၣ်တဆူၣ်အိၣ်ချ့ဘၣ်ကဲထီၣ်သ့ဝဲဒၣ်ချ့မး — ဒီး အံးထွဲကွၢ်ထွဲစ့ၢ်ကီး ဆၣ်ဖိကီၢ်ဖိလၢနဘုၣ်အီၤသ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ်တက့ၢ်.
Andrew Gissing အဲၣ်ဒိးဟ့ၣ်ဒုးသ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်ဝဲပှၤကိးဂၤဒဲးလၢ ကလံၤမုၢ်သ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ် အရ့ဒိၣ်လၢ တၢ်ကဘၣ်ဆိကမိၣ်ပာ်စၢၤအီၤစ့ၢ်ကီးန့ၣ်လီၤ.
“လီၤဆီဒၣ်တၢ် လါလၢအကဟဲန့ၣ် ပှၤကညီသ့ၣ်တဖၣ် ဟးထီၣ်လဲၤဟးအိၣ်လၢပှၢ်ပူၤအါမး တမ့ၢ်ဧါ? အဃိ, ဟးဆှဲး, ဒီးမၤလီၤတံၢ်လၢ နသ့ၣ်တဖၣ်ဝဲဒၣ် နကလဲၤ ဟးပှၢ် — camping — တၢ်လီၢ်ဖဲလဲၣ်ဒီး မ့ၢ်နအိၣ်ပတုာ်ပာ်လီၤဒဲအလီၢ်န့ၣ် ဘူးဒီး ထံကျိစ့ၢ်ကဧါ, အမ့ၢ်ဘူးတခီ ဘၣ်ပလီၢ်သးလၢ ထံဒိၣ်လီၤဖုးကဲထီၣ်သ့, ဒီးကလံၤအူတၢ်မ့ၢ်ဆူၣ်န့ၣ် သ့ၣ်ကၢ်လီၤကဲထီၣ်သ့ လၢအဘၣ်လီၤနဒဲအခိၣ်သ့ဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ. နကလဲၤအိၣ်ဆီလီၤ နဒဲအလီၢ်ဖဲလဲၣ်န့ၣ် နဘၣ်အိၣ်ဒီးတၢ်သ့ၣ်ညါပာ်သးမူးမူးနီၣ်နီၣ်န့ၣ်လီၤ.”
ဖဲနံၣ်ကတၢၢ် နတၢ်မၤအါအကတီၢ် တၢ်ပာ်လီၤ တၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤအံၤ ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် ကမ့ၢ်တၢ်လၢနမၤအီၤလၢခံကတၢၢ်တခါသ့ဝဲဒၣ်, နာ်သက့ တၢ်အိၣ်ဒီးတၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤလၢ မူခိၣ်ကလံၤသီၣ်ဂီၤ ဆူၣ်ကိၤတလၢကွံာ်အခၢးအဂီၢ်န့ၣ် မ့ၢ်ဝဲတၢ်အရ့ဒိၣ်ကတၢၢ်တခါ လၢကလိၣ်ဘၣ်မၤအီၤန့ၣ်လီၤ.
