ပှၤအီစထြ့လယါပိာ်ခွါဘၣ်ဆၢၣ်မဲာ်တၢ်အိၣ်သယုၢ်: တၢ်ဂ့ၢ်မနုၤလၢအကဲထီၣ်သးဒ်အံၤဒီး ဘၣ်ဘှီက့ၤအီၤဒ်လဲၣ်

Lonely man sitting on floor by wall in dark room feeling sad

Lonely man sitting on floor Source: Getty / Xavier Lorenzo

အီစထြ့လယါကီၢ်ပူၤအံၤ ပိာ်ခွါအတၢ်အိၣ်သယုၢ်သတွၤ ဘၣ်အိၣ်လီၤဖျဲၣ်လီၤဟိန့ၣ် တၢ်ပာ်ဖျါအီၤဒ်အမ့ၢ်တၢ်ဂ့ၢ်ကီဖးဒိၣ်တခါ, ဒီး ဖျါလၢ အဟဲအါထီၣ်ကွ့ၢ်ကွ့ၢ်စ့ၢ်ကီးန့ၣ်လီၤ.ပှၤတဝၢတၢ်ဖိးတံၢ်စဲဘူး အတၢ်အိၣ်လီၤဖျဲၣ်လီၤဟိအံၤ ဘၣ်ဒိဘၣ်ထံး ပိာ်ခွါသ့ၣ်တဖၣ် သးအတၢ်အိၣ်ဆူၣ်အိၣ်ချ့ဒီး တၢ်အိၣ်မုာ်ဆိးပၢၤ တကးဘၣ်, တၢ်အံၤလီၤလၢစ့ၢ်ကီး အီစထြ့လယါမုၢ်ကျိၤဝဲၤကွာ် ဒီလၣ်လၢအဘံလယၢၢ်အါမးန့ၣ်လီၤ.ဘၣ်မနုၤလၢပိာ်ခွါသ့ၣ်တဖၣ်အိၣ်ဖျါလၢအဘၣ်ကွၢ်ဆၢၣ်မဲာ်ဒီး တၢ်အိၣ်သယုၢ်သတွၤ, အိၣ်လီၤဖျဲၣ်လီၤဟိအါဒိၣ်မးလဲၣ်န့ၣ် တယံၤဒ်ဘၣ်တၢ်ဃိထံသ့ၣ်ညါတခါပာ်ဖျါဝဲအတၢ်စံးဆၢန့ၣ်လီၤ.


Mark Burns လၢအမ့ၢ်ဖိခံဂၤအပၢ်အံၤ ဘၣ်အိၣ်တ့ၢ်ဖဲတၢ်လီၤကၢၣ်လီၤကျူအပူၤ, ဒီး ဒ်သိးပှၤအီစထြ့လယါပိာ်ခွါအါဒံအါဂၤအသိး အဝဲဟံၣ်ဖိဃီဖိတၢ်အိၣ်မူန့ၣ် ဖဲတနံၤအဂီၢ်တၢ်မၤဝံၤအလီၢ်ခံ တၢ်အိသံးန့ၣ်မ့ၢ်ဝဲ တၢ်လၢအဝဲမၤဝးတရံးအီၤထီဘိ ဃုာ်ဒီးတၢ်ကွၢ်ကီ ကွဲၤထံၣ်ဟူန့ၣ်လီၤ.

ဘၣ်ဆၣ်သနာ်က့ တုၤလၢတၢ်ဆၢကတီၢ်ယံၤထီၣ်တဆဲးဖိန့ၣ်, အဝဲဒိးန့ၢ်ဘၣ်တၢ်သကဲးပသး လၢအတဂ့ၤဘၣ်သ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ.

အဝဲစံးဝဲဒၣ်,“ယမၤဝဲတၢ်မၤတုၤလၢယလီၤဘှံးလီၤတီၤဒီး ယမၤတၢ်ဝံၤခဲလၢာ် ဖဲမုၢ်ယူၤ—မုၢ်ခံနံၤ ၁၁နၣ်ရံၣ် မုၢ်နၤခီန့ၣ်ဟဲက့ၤ, အဃိ ယဆိကမိၣ်လၢယကြၢးန့ၢ် အိဘၣ် စပံးထံ (wine) ဂီၤတခွးဒီး ကွၢ်ကီ တၢ်ဂီၤမူဖဲ Netflix အပူၤ တုၤလၢဂီၤခီ ဝံၤမး ယဟံးန့ၢ်တၢ်ဆၢကတီၢ်လၢကမံအဂီၢ် ယဲၢ်နၣ်ရံၣ်ဒီး မၤအီၤဒ်အံၤတဘျီဝံၤတဘျီန့ၣ်လီၤ. ယတဲလီၤယကစၢ်အသးလၢ, ထဲဒၣ်ယၤတဂၤအမဲာ်ညါန့ၣ် တၢ်အံၤအတမၤဘၣ်ဒိဘၣ်ထံး ပှၤနီတဂၤဘၣ်န့ၣ်ယလီၤ.”

နာ်သက့ Mr Burns ဆၢတဲာ်လၢကမၤဝဲတၢ်ဆီတလဲ ဃုာ်ဒီးတၢ်ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါအီၤသ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ.

အဝဲစံးဝဲဒၣ်,“ယစးထီၣ် ဟးဝဲဒၣ်လၢဂီၤခီ ဒ်ယမါသးဘိ Beck တၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ်ဟ့ၣ်ဖးသ့ၣ်တဖၣ်အသိး ယစးထီၣ် တၢ်ဟးဟူးနီၣ်ခိက့ၢ်ဂီၤဖဲဂီၤခီ တနံၤဘၣ်တနံၤန့ၣ်လီၤ.”

Mr Burns အတၢ်ဟးလၢဂီၤခီအံၤ ကဲထီၣ်ဝဲဒၣ် ထံကီၢ်ဒီဘ့ၣ်တၢ်ဟူးတၢ်ဂဲၤတခါ လၢပှၤပိာ်ခွါအဲၣ်ဒိးဆီတလဲ အဝဲသ့ၣ်တၢ်အိၣ်မူအက့ၢ်အဂီၤသ့ၣ်တဖၣ်အဂီၢ် ဒီးတဝၢတၢ်ဖိးတံၢ်စဲဘူး အတၢ်ဘျးစဲအဂီၢ်; လၢအကိးဝဲကရူၢ်အံၤအမံၤလၢ The Man Walk န့ၣ်လီၤ.

The Man Walk ကရူၢ်အံၤ လၢတၢ်ယးအဖီခိၣ်န့ၣ် အကရူၢ်ဖိအိၣ်ဝဲ ၁၃၆,၆၅၆ ဂၤ လၢအဟဲန့ၢ်လၢတၢ်လီၢ် ၈၃တီၤ ပာ်ဖှိၣ်ထီၣ်အသး တဲသကိးတၢ်ဒီး ဟးသကိးတပူၤဃီ ဒီးခဲကနံၣ်အံၤန့ၣ်အိၣ်ဝဲဒၣ် နွံနံၣ်လံန့ၣ်လီၤ.

Mr Burns စံးဝဲဒၣ်, “တၢ်ဃဲၤ တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤလၢအဟဲန့ၢ်လၢ ပိာ်ခွါသ့ၣ်တဖၣ်အံၤအအိၣ်န့ၣ် မ့ၢ်တၢ်လၢအလီၤကမၢကမၣ်န့ၣ်လီၤ. အဝဲသ့ၣ်န့ၣ်လီၤဂာ်ဒ်သိး Mark လီၤ. အတတဲသကိးဘၣ်တၢ်ဒီးပိာ်ခွါအဂၤတဂၤဘၣ် အိၣ်လၢအနံၣ်သၢဆံလံ. အဃိကျိၤကျဲလၢတၢ်မၤဝဲဒၣ် Man Walks — ပိာ်ခွါဟးသကိးအံၤ မၤပူၤဖျဲးတၢ်အိၣ်မူဒီး ယၤန့ၣ် စးထီၣ်လၢ ယမၤဝဲကိးနွံဒဲးတၢ်မၤဟူးနီၣ်ခိက့ၢ်ဂီၤအံၤန့ၣ် ယနီၣ်ကစၢ် တယၢၢ်လီၤစှၤကွံာ်ဝဲဒၣ် အကံလိ ၂ဝန့ၣ်လီၤ. အခဲအံၤန့ၣ် The Man Walk ပိာ်ခွါသ့ၣ်တဖၣ်အံၤ တၢ်ဟးဟူးနီၣ်ခိက့ၢ်ဂီၤအမဲာ်ညါ အဝဲသ့ၣ်ထံၣ်လိာ်ဖှိၣ်သကိး, ဘျးစဲလိာ်သးတဂၤဘၣ်တဂၤဒီး တၢ်ရ့တံၤရ့သကိးသ့ၣ်တဖၣ်ဟဲအိၣ်ထီၣ်အဃိ မ့ၢ်တၢ်မၤစှၤလီၤကွံာ် ပတၢ်အိၣ်လီၤဖျဲၣ်လီၤဟိဒီး ပတၢ်အိၣ်သယုၢ်သတွၤ လၢအကဲထီၣ်ဝဲ တၢ်ဒီသဒၢလီၤ ပတၢ်အိၣ်ဆူၣ်အိၣ်ချ့န့ၣ်လီၤ.”

Mr Burns စံးဝဲဒၣ် ကရူၢ်အံၤစးထီၣ်အသးဒီး ပိာ်ခွါစှၤကိးဂၤ ဖဲဆ့ၣ်ဒနံၤ ကလံၤထံး Kiama ပှၤတဝၢ ဒီး လၢတၢ်တပာ်သးဘၣ်အပူၤ ဒိၣ်ထီၣ်ဝဲကွ့ၢ်ကွ့ၢ်, ကဲထီၣ်ဝဲကရူၢ်လၢပှၤသ့ၣ်ညါအီၤအါတဖုန့ၣ်လီၤ. ဖဲလၢအဝဲဟးသကိးဒီးအတံၤသကိးသ့ၣ်တဖၣ်ထီဘိ ပှဲၤဒီးတၢ်သးဖှံဒီးတၢ်အိၣ်ဆူၣ်အိၣ်ချ့အံၤအကတီၢ်, အဝဲဆဲးမၤစ့ၢ်ကီးဝဲ တၢ်ဟးဟူးနီၣ်ခိက့ၢ်ဂီၤအံၤ လၢအနီၣ်ကစၢ်တဂၤဒၣ်ဝဲန့ၣ်လီၤ.

“ယနီၣ်ကစၢ်တဂၤဒၣ်ဝဲ အတၢ်ဟ့ၣ်ဆူၣ်ထီၣ်သးဖဲတၢ်အိၣ်မူအပူၤန့ၣ် မ့ၢ်ဝဲ ကမၤတၢ်လၢယနီၣ်ကစၢ်, ယမိၢ်ဒီးယပၢ် လၢကပာ်ဖၢလၢသး ဒီးအဝဲသ့ၣ်န့ၣ် လဲၤပူၤကွံာ်ဖးယံၤလံ. ယပၢ်န့ၣ်လဲၤပူၤကွံာ်ခီဖျိ သိလ့ၣ်ဘၣ်ထံးကဲထီၣ်ဒီး ယမိၢ်န့ၣ်လဲၤပူၤကွံာ်ခီဖျိခဲစၢၣ်တၢ်ဆါန့ၣ်လီၤ. လၢယဂီၢ်န့ၣ် တၢ်အံၤန့ၣ်မ့ၢ်ဝဲ ယနီၣ်ကစၢ် အတၢ်မၢလီၤယၤ တၢ်လဲၤကျဲတခါန့ၣ်လီၤန့ၣ်လီၤ.”

တၢ်ဃိထံၣ်သ့ၣ်ညါအသီတခါ ဒုးနဲၣ်ဖျါဝဲဒၣ် ပိာ်ခွါလၢ ဘၣ်အိၣ်သယုၢ်သတွၤသ့ၣ်တဖၣ်, အိၣ်ဒီးသးတၢ်အိၣ်ဆူၣ်အိၣ်ချ့အတၢ်ဂ့ၢ်ကီသ့ၣ်တဖၣ်အဂီၢ် ပှၤတဝၢတၢ်ဖိးတံၢ်စဲဘူး အတၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤသ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ် အဘျုးအဖှိၣ်အိၣ်အါမးန့ၣ်လီၤ.

တၢ်ဃိထံသ့ၣ်ညါအံၤအပူၤ ပိာ်ခွါလၢအပၣ်ဃုာ် ၂ဝဝဝ အကျါန့ၣ် ထံၣ်ဘၣ်ဝဲဒၣ်, ပိာ်ခွါသးနံၣ် ၃၅ တုၤ ၅ဝ အဘၢၣ်စၢၤ ခံဂၤအကျါတဂၤန့ၣ် တူၢ်ဘၣ်ဝဲ တၢ်ကိၢ်တၢ်ဂီၤ မ့တမ့ၢ် တၢ်သူၣ်ဖှီၣ်သးဖှီၣ် လၢအဘၣ်ဒိဘၣ်ထံး အဝဲသ့ၣ်ကိးနံၤဒဲးတၢ်အိၣ်မူန့ၣ်လီၤ.

ပိာ်ခွါ ၃၁မျးကယၤ ဃၣ်ဃၣ်န့ၣ် စံးဝဲလၢ အဝဲသ့ၣ် သးတၢ်ဆိကမိၣ်ဆိကမးအတၢ်အိၣ်ဆူၣ်အိၣ်ချ့န့ၣ် ဘၣ်ဒိဘၣ်ထံး အဝဲသ့ၣ်တၢ်ဖံးတၢ်မၤန့ၣ်လီၤ.

မ့မ့ၢ်ဖဲခိခိၣ်ဟီၣ်ကဝီၤ မ့တမ့ၢ် တၢ်လီၢ်လၢအယံၤဒီးခူဝ့ၢ်သ့ၣ်တဖၣ် ပိာ်ခွါသၢဂၤအကျါတဂၤန့ၣ် တူၢ်ဘၣ်ဝဲတၢ်အိၣ်လီၤဖျဲၣ်လီၤဟိ ခီဖျိလၢအဝဲသ့ၣ်တၢ်အိၣ်စီၤစုၤယံၤအဃိန့ၣ်လီၤ.

တၢ်ဃိထံသ့ၣ်ညါလၢအဘၣ်တၢ်မၤအီၤလၢ Mentoring Men ကရၢအံၤ, လၢအဝဲသ့ၣ် ပာ်ဖှိၣ်ထီၣ်ဝဲဒၣ် ပိာ်ခွါ ခံဂၤတတွဲ လၢကထံၣ်လိာ်သးဒီး ပှၤသးပှၢ်လၢကဟ့ၣ်ကူၣ်ဟ့ၣ်ဖးအဝဲသ့ၣ်, လၢအမ့ၢ် တၢ်ဆီၣ်ထဲမၤစၢၤဒီး တၢ်တၢၣ်ပီၣ်တဲသကိးတၢ်လၢ တၢ်ဟ့ၣ်လီၤကလီအီၤန့ၣ်လီၤ.

တၢ်ကရၢကရိအံၤအခိၣ်ဒိၣ်, Filipe Gama e Silva, စံးဝဲဒၣ် တၢ်ဃိထံသ့ၣ်ညါပာ်ဖျါအါမး လၢတၢ်ဂံၢ်ဒွးအီၤတလၢၤတဆီဘၣ်သ့ၣ်တဖၣ် ဒုးနဲၣ်ဖျါဝဲ သးတၢ်အိၣ်ဆူအိၣ်ချ့အတၢ်ဂ့ၢ်ကီ သ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ.

Filipe Gama e Silva စံးဝဲဒၣ်, “အီစထြ့လယါကီၢ်ဒီဘ့ၣ်အပူၤ ပအိၣ်ဒီးတၢ်ဂ့ၢ်ကီလၢအမ့ၢ် တၢ်အိၣ်သယုၢ်သတွၤ. ပနီၣ်ကစၢ်အတၢ်ဃိထံသ့ၣ်ညါအပူၤမ့ၢ်ဂ့ၤ ကရၢသဘျ့အဂုၤအဂၤ တၢ်ဃိထံသ့ၣ်ညါအပူၤမ့ၢ်ဂ့ၤ, တၢ်ဃိထံသ့ၣ်ညါအါမးလၢပဂံၢ်ဒွးအီၤတလၢၤဘၣ်အပူၤန့ၣ် ပထံၣ်ဘၣ်တၢ်ဂ့ၢ်ကီအံၤ ဒီးတၢ်ဂ့ၢ်အံၤဘၣ်ဒိဘၣ်ထံးပှၤန့ၣ် ပသ့ၣ်ညါအီၤ, တမ့ၢ်ဧါ? ဒီးပိာ်ခွါလၢအမၤသံလီၤက့ၤအနီၣ်ကစၢ်အသးသ့ၣ်တဖၣ်, မ့ၢ်ပိာ်ခွါလၢအအိၣ်လီၤသယုၢ်သတွၤအါန့ၢ်ပှၤခံဆးန့ၣ်လီၤ. အဃိန့ၣ် တၢ်အံၤမ့ၢ်ဝဲသးသမူသ့ၣ်တဖၣ်လီၤမၢ်ကွံာ်, မ့ၢ်တၢ်လၢအမၤဟးဂီၤကွံာ်ဟံၣ်ဖိဃီဖိအတၢ်အိၣ်မူ. မ့ၢ်တၢ်လၢအအိၣ်ဒီး တၢ်ဘၣ်ဒိဘၣ်ထံး ဒိၣ်ဒိၣ်မုၢ်မုၢ်န့ၣ်လီၤ.”

ပိာ်ခွါအါတက့ၢ် လၢအမၤန့ၢ်တၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ်ဟံးစုနဲၣ်ကျဲဖဲကရူၢ်အံၤအပူၤန့ၣ် အဲၣ်ဒိးတဲဘၣ်ဃး အဝဲသ့ၣ်တၢ်ရ့လိာ်အတၢ်ဂ့ၢ်ကီ တၢ်တၤတၢ်သ့ၣ်တဖၣ်, တၢ်ရ့လိာ်ဖဲတၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံအပူၤမ့ၢ်ဂ့ၤ, ဖဲဟံၣ်ဖိဃီဖိအပူၤမ့ၢ်ဂ့ၤန့ၣ်လီၤ.

ပှၤလၢအသူၣ်ကိၢ်သးဂီၤတၢ်လၢ ခါဆူညါအဂီၢ်သ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ် မ့ၢ်စ့ၢ်ကီး တၢ်ဂ့ၢ်ညီနုၢ်လၢ အကဲထီၣ်တၢ်လီၤဘၣ်ယိၣ်တခါ, လီၤဆီဒၣ်တၢ်ဒီး ပိာ်ခွါလၢသးနံၣ်အိၣ် ၃ဝဘျဲၣ်သ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ.

Filipe Gama e Silva စံးဝဲဒၣ်, “တၢ်တၢၣ်ပီၣ်တဲသကိးလၢတၢ်မၤအီၤဖဲကရၢတၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ်ဟံးစုနဲၣ်ကျဲအပူၤ အမျးကယၤ ၄ဝ န့ၣ် ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်ရ့လိာ်သးန့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်ရ့လိာ်သး အတၢ်ကီတၢ်ခဲ ဖဲဟံၣ်ပူၤဃီပူၤ, တၢ်ရ့လိာ်ဒီး အဖိအဒံၣ်, အတၢ်အဲၣ်တီ အမါ, နာ်သက့ တၢ်တဲသကိး လၢအဘၣ်ဃးဒီး တၢ်အိၣ်သးခါဆူညါအဂီၢ် လၢတၢ်ကမၤသးဒ်လဲၣ်အဂ့ၢ်သ့ၣ်တဖၣ်ပၣ်ဃုာ်စ့ၢ်ကီးန့ၣ်လီၤ. ဒ်ယတဲတ့ၢ်အီၤအသိး, ပှၤပိာ်ခွါဖဲကရူၢ်အံၤအပူၤ လၢပမၤစၢၤအီၤအံၤ တၢ်ထိၣ်ဃူသးနံၣ်န့ၣ် အိၣ်ဝဲဖဲ ၃ဝ နံၣ်ဃၣ်ဃၣ်. တၢ်အံၤမ့ၢ်ဝဲတၢ်ဆီတလဲသုးသးဖးဒိၣ်တခါဒီးတၢ်အိၣ်မူန့ၣ်လီၤ. မ့ၢ်ဝဲသးနံၣ်လၢ တၢ်အိၣ်မူန့ၣ် အိၣ်ဖဲတၢ်မၤသး နီၣ်ကီၢ်အပူၤ. နအိၣ်ဒီးနဒံၣ်နဖိ, နဆီဟံၣ်ဆီဃီ, နအိၣ်ဒီး စ့ဟံးလိၢ်လၢတၢ်ပှ့ၤဟံၣ်အဂီၢ်, ဒီးတၢ်အဂ့ၢ်အဂုၤအဂၤ တခါဂ့ၤ တခါဂ့ၤန့ၣ်လီၤ. တၢ်အံၤမ့ၢ်ဝဲ တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤအါမးလၢ နဘၣ်တူၢ်လိာ်ရဲၣ်ကျဲၤမၤထွဲအီၤန့ၣ်လီၤ.”

The Mentoring Men ကရၢ တၢ်ဃိထံသ့ၣ်ညါ, ဒုးနဲၣ်ဖျါစ့ၢ်ကီး ပိာ်ခွါ ၄၂ မျးကယၤဃၣ်ဃၣ်န့ၣ် ဖဲလၢအဘၣ်ကွၢ်ဆၢၣ်မဲာ်ဒီးနီၣ်ကစၢ်တၢ်တၤတၢ်တၢ်သ့ၣ်တဖၣ်အခါ အဝဲသ့ၣ်အနီၣ်ကစၢ်ဒၣ်ဝဲ ကျဲးစၢးလဲၤခီဖျိအီၤန့ၣ်လီၤ.

Associate Professor Michelle Lim, လၢ University of Sydney, School of Public Health ဝဲၤကျိၤစံးဝဲဒၣ် တၢ်အိၣ်သယုၢ်သတွၤန့ၣ် မ့ၢ်တဂ့ၢ်ကီတခါလၢအအါန့ၢ်ဒ် သးတၢ်အိၣ်ဆူၣ်အိၣ်ချ့အတၢ်ဂ့ၢ်ကီဒ်န့ၣ်လီၤ.

Michelle Lim စံးဝဲဒၣ်, “တၢ်အိၣ်သယုၢ်သတွၤဒီး တဝၢတၢ်ဖိးတံၢ်စဲဘူး အတၢ်အိၣ်လီၤဖျဲၣ်လီၤဟိန့ၣ် မ့ၢ်စ့ၢ်ကီး တၢ်ဘၣ်လီၢ်ဘၣ်ဆး အတၢ်ဂ့ၢ်ကီတခါန့ၣ်လီၤ. အဃိ တၢ်အိၣ်သးအံၤ အါတက့ၢ်လၢအစိကမီၤလုၢ်ဘၢ မ့တမ့ၢ် ကဲထီၣ်သးအါဒီး မုၢ်ကျိၤဝဲၤကွာ်ထူထံးအဂ့ၢ် တၢ်လၢပှဲၤအိၣ်စှၤ မ့တမ့ၢ် ဘၣ်အိၣ်မူဖဲ ခိၣ်ဃၢၤလၢ တၢ်လၢတၢ်ပှဲၤ တအိၣ်ဂ့ၤဂ့ၤ မ့တမ့ၢ် ဘၣ်အိၣ်လၢတၢ်ဖှီၣ်တၢ်ယာ်အပူၤ ဒီး အဝဲသ့ၣ်ပှၤတဝၢအပူၤန့ၣ် တအိၣ်ဒီးတၢ်မၤန့ၢ်ဘၣ် တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤ တၢ်မၤစၢၤဘၣ်. အဃိန့ၣ် တၢ်အံၤမ့ၢ်ဝဲတၢ်ဂ့ၢ်ကီတခါဒီး ပှၤကညီလၢ အကျိၣ်စ့တၢ်အိၣ်သးတဂ့ၤဘၣ် အိၣ်ဒီးကျိၣ်စ့တၢ်ဃံးတၢ်စ့ၤ. ဒီး နကျိၣ်စ့တၢ်ဟဲနုာ်မ့ၢ်အိၣ်အါဒၣ်လဲာ် ခဲကနံၣ်အံၤ တၢ်လၢ ပတဲသကိးအီၤ လၢအမ့ၢ်ဒ်သိး တၢ်အိၣ်ဆိးအပှ့ၤအကလံၤဒိၣ်ထီၣ်တၢ်ဂ့ၢ်ကီသ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ် မ့ၢ်တၢ်ဝဲတၢ်သ့ၣ်တဖၣ်လၢ ပလဲၤခီဖျိဘၣ် တၢ်အိၣ်သယုၢ်သတွၤ, အဃိ တၢ်ဂ့ၢ်ကီဒီး တၢ်အိၣ်သယုၢ်သတွၤအံၤ ယဆိကမိၣ်န့ၣ် တၢ်လီၤဘၣ်ယိၣ်အိၣ်လၢ အကအါထီၣ် ဒိၣ်ဒိၣ်မုၢ်မုၢ်န့ၣ်လီၤ.”

Associate Proferssor Lim စံးဝဲဒၣ် ခီဖျိလၢ တၢ်အိၣ်သယုၢ်သတွၤ ဒီး တၢ်အိၣ်ဆူၣ်အိၣ်ချ့တဂ့ၤဘၣ်အဃိ အီစထြ့လယါကီၢ်ပူၤအံၤ ကိးနံၣ်ဒဲးန့ၣ် ကျိၣ်စ့တၢ်လၢၤဘူၣ်လၢၤစ့အိၣ် ဒီလၣ် ၂.၇ ဘံလယၢၢ်န့ၣ်လီၤ.

Proferssor Lim စံးဝဲဒၣ်, “ခီဖျိပှၤကညီသ့ၣ်တဖၣ် တၢ်အိၣ်သယုၢ်သတွၤအဃိ ဒီလၣ် ၂.၇ ဘံလယၢၢ်အံၤ မ့ၢ်တၢ်လၢ ပဆိကမိၣ်လၢ အစှၤန့ၢ်ဒ် နီၣ်ဂံၢ်နီၣ်ဒွးနီၣ်ကီၢ် လၢပသူဘၣ်လံအီၤ ဟ့ၣ်လီၤအီၤဝံၤလံန့ၣ်လီၤ. ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ်အဝဲသ့ၣ်န့ၣ် အကဆဲးအိၣ်တဆူၣ်ဘၣ်ကွ့ၢ်ကွ့ၢ် လၢတၢ်ဆၢကတီၢ်ဖးယံအတီၢ်ပူၤ, ဒီးဘၣ်လဲၤထံၣ်ဒီးကသံၣ်သရၣ်ထီရီၤအါထီၣ် မ့တမ့ၢ် ဘၣ်ထီၣ်တၢ်ဆါဟံၣ်ယံၤထီၣ် ကအိၣ်ဝဲဒၣ်. ဒီးတၢ်သ့ၣ်တဖၣ်အံၤန့ၣ် မ့ၢ်တၢ်လၢ အပာ်အါထီၣ် တၢ်လၢၤဘူၣ်လၢၤစ့ လၢတၢ်ကဘၣ်ဟ့ၣ်လီၤအီၤသ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်လၢအတအိၣ်ဒီးပှၤဘၣ်န့ၣ်မ့ၢ်ဝဲ ကျိၤကျဲ မူးမူးနီၣ်နီၣ်လၢ ကဘှါရှဲတၢ်ဂ့ၢ်ကီအံၤအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ.”

Royal Australian College of General Practitioners စံးဝဲဒၣ် ပှၤအီစထြ့လယါ ယဲၢ်ဂၤအကျါ တဂၤ လၢအသးနံၣ်အိၣ် ၁၅နံၣ်ဆူအဖီခိၣ်သ့ၣ်တဖၣ် မၤယံၤမၤနီၣ်သး မ့တမ့ၢ် ဟးဆှဲး တၢ်မၤန့ၢ် သးတၢ်အိၣ်ဆူၣ်အိၣ်ချ့အတၢ်အံးထွဲကွၢ်ထွဲန့ၣ်လီၤ.

Share
Follow SBS Karen

Download our apps
SBS Audio
SBS On Demand

Listen to our podcasts
Independent news and stories connecting you to life in Australia and Karen-speaking Australians.
Ease into the English language and Australian culture. We make learning English convenient, fun and practical.
Get the latest with our exclusive in-language podcasts on your favourite podcast apps.

Watch on SBS
SBS World News

SBS World News

Take a global view with Australia's most comprehensive world news service