နမ့ၢ်ဘၣ်ကိးသွံၣ်ခဲစၢၣ်တၢ်ဆါအတၢ်ပနီၣ်ထဲတခါဧိၤဒၣ်လဲာ်န့ၣ် မ့ၢ်နကိးအီၤဘၣ်စ့ၢ်ကီးဧါ?
အဝဲအံၤန့ၣ် မ့ၢ်ဝဲတၢ်သံကွၢ်လၢ ခဲစၢၣ်တၢ်ဆါအတၢ်ကရၢကရိ, Leukaemia Foundation သံကွၢ်အီၤန့ၣ်လီၤ. ဘၣ်မနုၤအဃိလဲၣ်န့ၣ်, ဖဲအဝဲသ့ၣ်တၢ်ဃိထံသ့ၣ်ညါအပူၤန့ၣ် ထံၣ်ဘၣ်ဝဲ ပှၤအီစထြ့လယါဖိ ၅ ဂၤအကျါ ၄ဂၤန့ၣ်, တၢ်ဆါအံၤအတၢ်ပနီၣ်ထဲတခါဧိၤဒၣ်လဲာ် ကိးဝဲတဘၣ် ဘၣ်န့ၣ်လီၤ.
Bill Stavreski, လၢအမ့ၢ် Leukaemia Foundation ပှၤဃိထံသ့ၣ်ညါတၢ်ဝဲၤကျိၤခိၣ်စံးဝဲဒၣ်, တၢ်ဆါပနီၣ်လၢတၢ်ကဘၣ်ဃုသ့ၣ်ညါအီၤန့ၣ် အိၣ်ဝဲနွံခါန့ၣ်လီၤ.
Stavreski စံးဝဲဒၣ်,
“တၢ်ဆါဃၢ်အတၢ်ဘၣ်ကူဘၣ်ဂာ်ကဲထီၣ်တလီၢ်လီၢ်, လီၤဘှံးလီၤတီၤအါထီၣ်, ဃံသ့ၣ်တဖၣ် ဒီး စုကမဲၤ ခီၣ်ကမဲၤ သ့ၣ်တဖၣ်ဆါ, ကပၢၤကဝါထီၣ်လၢမုၢ်နၤခီဒီး ကိးဘိချံညိးဒိၣ်ထီၣ် လၢအမ့ၢ်ဝဲဒၣ်ဖဲ ကိးဘိးကပိးကပၤဝးဝးဒီး နဖံးနညၣ်အိၣ်အါအဟီၣ်ကဝီၤသ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်ပနီၣ်အဂုၤအဂၤသ့ၣ်တဖၣ်အကျါ တခါန့ၣ်မ့ၢ်ဝဲ နီၣ်ခိတယၢၢ်လီၤစှၤ လၢအတအိၣ်ဒီးတၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤနီတမံၤဘၣ်န့ၣ်လီၤ. အဃိ, နတဆီတလဲတၢ်အီၣ်နီတမံၤဘၣ်, နတဂဲၤလိာ်ကွဲတၢ်မၤဟူးနီၣ်ခိက့ၢ်ဂီၤဘၣ် နာ်သက့ နကွၢ်ဖဲတၢ်ထိၣ် နီၣ်ခိတယၢၢ်ဃၢအဖီခိၣ် နနီၣ်ခိတယၢၢ်န့ၣ်လီၤစှၤဝဲဒၣ်, အမ့ၢ်ကဲထီၣ်ဒ်အံၤန့ၣ် တၢ်အံၤနတဲအီၤသ့လၢ ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် ကမ့ၢ်ခီဖျိသွံၣ်ခဲစၢၣ်တၢ်ဆါန့ၣ်လီၤ.”
Leukaemia Foundation အံၤစံးဝဲဒၣ် အပူၤကွံာ်အနံၣ် ၂ဝ အတီၢ်ပူၤ သွံၣ်ခဲစၢၣ်တၢ်ဆါဟဲအါထီၣ် ၇၉ မျးကယၤန့ၣ်လီၤ. တၢ်လၢ သွံၣ်ခဲစၢၣ်တၢ်ဆါန့ၣ် ဘၣ်ဒိဘၣ်ထံး ပှၤသးနံၣ်သ့ဝဲဒၣ်ကိးကရူၢ်ဒဲး, လၢအပၣ်ဃုာ် ဖိဒံဖိသၣ်, ပှၤဆံဆဲၣ်နံၣ်ဒီး ပှၤနီၣ်ဒိၣ်တုၤခိၣ်ပှဲၤသ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ.
ဘြံကၠၤ ယူအံး(န်) ကလုာ်ဒူၣ်ပိာ်မုၣ် ခဲရံး ဘွဲယါဂါ မ့ၢ်ဝဲဒၣ် ပှၤကွံာ်လံာ်ဖိတဂၤ ဒီးမ့ၢ်စ့ၢ်ကီၤဝဲဒၣ် ပှၤထူလံၤဖိ ဒူရံးကး ကျိာ် သရၣ်မုၣ်တဂၤန့ၣ်လီၤ. ဖဲ ၂ဝ၁၇နံၣ်န့ၣ် အဝဲဒိးန့ၢ်ဘၣ်ဝဲ သွံၣ်ခဲစၢၣ်တၢ်ဆါ လၢတၢ်ကိးအမံၤ non-Hodgkin lymphoma န့ၣ်လီၤ. ခဲစၢၣ်တၢ်ဆါအကလုာ်အံၤ ဟဲစးထီၣ်အိၣ်ထီၣ်အခီၣ်ထံးခီၣ်ဘိဖဲသွံၣ်ဝါကျိၤပူၤ လၢအမ့ၢ် တၢ်အရ့ဒိၣ်လၢ နီၣ်ခိဂံၢ်တြီဆၢသနူကျိၤအပူၤတခါန့ၣ်လီၤ. နာ်သက့ အဝဲတၢ်ဘူၣ်ဂ့ၤ ခီဖျိလၢ အဝဲအိၣ်မူ ဘၣ်ဒံးဝဲဒၣ်အဃိန့ၣ်လီၤ. အဝဲအတၢ်ဆါအံၤ အတၢ်ပနီၣ်ခိၣ်သ့ၣ်န့ၣ်မ့ၢ်ဝဲဒၣ် ဖဲအဝဲ စုစ့ၣ်တကပၤ ကိးဘိခီၣ်ထံးန့ၣ် တၢ်အချံဟဲအိၣ်ထီၣ် ဒီးဒိၣ်ထီၣ်ဝဲဒၣ်ထဲသိး ထဲးနံး ဖျၢၣ်တီၣ် တဖျၢၣ်န့ၣ်လီၤ.
ကသံၣ်သရၣ်သ့ၣ်တဖၣ် ပာ်ပနီၣ်ဝဲဒၣ်လၢ ခဲရံးအံၤ အိၣ်ဝဲဒၣ်ဒီး တၢ်ဆူးတၢ်ဆါလၢ အကဲထီၣ်ခီဖျိ နီၣ်ခိဂံၢ်တြီဆၢသ့ၣ်တဖၣ်, လၢအမ့ၢ်နီၣ်ခိဂံၢ်တြီဆၢန့ဆၢၣ်အနီၣ်ကစၢ်ဒၣ်ဝဲ တြီဆၢအီၤ တၢ်ဆူးတၢ်ဆါသ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ. မ့ၢ်လၢတၢ်အံၤအဃိ ကဲထီၣ်ဝဲတၢ်တံာ်တာ်လၢ တၢ်ကဃုထံၣ်န့ၢ် အဝဲဒိးန့ၢ်ဘၣ် သွံၣ်ခဲစၢၣ်တၢ်ဆါအကလုာ်အံၤန့ၣ်လီၤ.
ခဲရံး စံးဝဲဒၣ်,
“ တၢ်သ့ၣ်ညါပလီၢ်ဘၣ်သးအဆိကတၢၢ်တဘျီလၢအမ့ၢ် တၢ်ကဲထီၣ်သးတဘၣ်လီၢ်ဘၣ်ဆးဘၣ်အိၣ်တခါခါလံန့ၣ် မ့ၢ်ဝဲဒၣ်ဖဲ ၂ဝ၁၆နံၣ် လါဒံၤစဲဘၢၣ်န့ၣ်လီၤ. တုၤလီၤလၢ ၂ဝ၁၇ လါယူၤအတီၢ်ပူၤဒၣ်လဲာ် အတၢ်ဆါကလုာ်လီၤတံၢ်လီၤဆဲးန့ၣ် တၢ်တစးထီၣ်မၤကွၢ်ဘၣ်အီၤဘၣ်. လၢပှၤကပာ်အတၢ်ဆါအံၤ မ့ၢ်တၢ်သညူးသပှၢ်တခါန့ၣ် ဘၣ်ဝဲတၢ်ဆၢကတီၢ်တတီၤဖိညါ.___တုၤလၢတၢ်ဃုသ့ၣ်ညါပာ်ပနီၣ်တၢ်ဆါအကလုာ်ဘၣ်တဘျီ တၢ်ဆါအံၤအပတီၢ်န့ၣ်တုၤဝဲဒၣ်လၢ ပတီၢ် —၂ (stage two) လံန့ၣ်လီၤ.”
နာ်သက့ Bill Stavreski, စံးဝဲဒၣ် တၢ်မၤကွၢ်သွံၣ်န့ၣ် မ့ၢ်ဝဲကသံၣ်ကသီတၢ်မၤကွၢ် နီၣ်ဂံၢ်တၢတခါလၢ အဒုးနဲၣ်ဖျါဝဲ တၢ်လဲၤအသးကမၣ်အိၣ်ဝဲတခါခါန့ၣ်လီၤ.
“ဖဲနမ့ၢ်လဲၤထံၣ်ဒီးနကသံၣ်သရၣ်ထီရီၤ GP န့ၣ် ဃ့လၢ ကဟ့ၣ်နၤတၢ်ကမၤကွၢ်သွံၣ်, တၢ်လဲၤသးကမၣ် မ့ၢ်အိၣ်တမံၤမံၤန့ၣ် တၢ်ဟံးန့ၢ်သွံၣ်လၢလၢပှဲၤပှဲၤ ဒီး မၤကွၢ်အီၤန့ၣ် ဟ့ၣ်လီၤဒုးနဲၣ်ဖျါနၤသ့ဝဲန့ၣ်လီၤ. ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် ကမ့ၢ်တၢ်ဟံးန့ၢ်မၤကွၢ်ဝဲဒၣ် သွံၣ်ဂီၤ ဆဲလ်သ့ၣ်တဖၣ် မ့တမ့ၢ် သွံၣ်ဝါအဆဲလ်သ့ၣ်တဖၣ် — ကမၤကွၢ်ဝဲ မ့ၢ်အဝဲသ့ၣ် ခံကလုာ်ဒဲးအံၤ အိၣ်အါတလၢဧါ မ့တမ့ၢ် အိၣ်စှၤတလၢဧါ. ဒီးလၢတၢ်မၤကွၢ်အံၤတၢ်ထံၣ်န့ၢ်အဖီခိၣ် မ့ၢ်သွံၣ်ခဲစၢၣ်တၢ်ဆါကဲထီၣ်သ့တသ့န့ၣ် ကသ့ၣ်ညါဘၣ်အီၤန့ၣ်လီၤ.”
အဝဲစံးစ့ၢ်ကီးဝဲဒၣ်လၢ, တၢ်ကစီၣ်အဂ့ၤတခါန့ၣ်မ့ၢ်ဝဲ, ဒ်သိး ခဲစၢၣ်တၢ်ဆါ အကလုာ် အဂုၤအဂၤသ့ၣ်တဖၣ်အသိး, ပှၤလၢအအိၣ်ဒီး သွံၣ်ခဲစၢၣ်တၢ်ဆါသ့ၣ်တဖၣ်စ့ၢ်ကီး မ့ၢ်သ့ၣ်ညါဆိဝဲဒၣ်လၢ အအိၣ်ဒီးတၢ်ဆါအံၤလံန့ၣ် အတၢ်အိၣ်သးအိၣ်လၢ အကအိၣ်မူဘၣ်အါန့ၣ်လီၤ.
