အီစထြ့လယါကီၢ် ကသံၣ်ကသီပီးလီပှၤပၢဆှၢရဲၣ်ကျဲၤတၢ်အကရၢ — Therapeutic Drug Administration, တူၢ်လိာ်ပာ့ၣ်ခွဲးဝဲဒၣ် ကသံၣ်အကသီတကလုာ် လၢအကဟ့ၣ်လီၤတၢ်မုၢ်လၢ်ဆူ ပှၤအိၣ်ဒီး အးလ်ဆဲမၢ (Alzheimer) တၢ်ဆါသ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ.
အီးလ်ဆဲမၢ တၢ်ဆါအံၤ မ့ၢ်ဝဲဒၣ်ဒံၤမဲရှါတၢ်ဆါတကလုာ်လၢအညီနုၢ်ကဲထီၣ်ဒီး ဘၣ်ဒိဘၣ်ထံးဝဲဒၣ် ပှၤအီစထြ့လယါ အဂၤ ၆ဝဝ,ဝဝဝ ဃၣ်ဃၣ်န့ၣ်လီၤ.
သရၣ်ဒိၣ်စိသဃဲၤ Michael Woodward မ့ၢ်ဝဲဒၣ် Austin Health တၢ်ကရၢကရိ, Aged Care Research and Memory Clinic ဝဲၤကျိၤ ပှၤပၢဆှၢရဲၣ်ကျဲၤတၢ်အခိၣ်ဒိၣ်တဂၤန့ၣ်လီၤ.
အဝဲစံးဝဲဒၣ်ကသံၣ်အံၤ, မ့ၢ်ဝဲတၢ်ကူစါယါဘျါကျိၤကျဲလၢ ပှၤလၢ အးလ်ဆဲမၢတၢ်ဆါဟဲကဲထီၣ်သးသီသီဖိသ့ၣ်တဖၣ်အဂီၢ်, မ့ၢ်ဝဲတၢ်ကူစါယါဘျါအကျိၤအကျဲ လၢအထုးကွံာ်ဝဲဒၣ် တၢ်အထုးအစီလၢဟဲအိၣ်ထီၣ်ဖဲခိၣ်နူာ်ပူၤဒီးကဲထီၣ်တၢ်တံာ်တာ်လၢခိၣ်နူာ်အဂီၢ်သ့ၣ်တဖၣ်, လၢအဘျးစဲအသးဒီး ခိၣ်နူာ်တၢ်တိၣ်နီၣ်ဟးဂီၤကွံာ်ဒီး ဆိကမိၣ်တၢ်န့ၢ်အါအါလၢၤဘၣ်န့ၣ်လီၤ.
ကသံၣ်အံၤမၤကဘဲးလီၤဝဲဒၣ် အးလ်ဆဲမၢ တၢ်ဆါ အတၢ်ဒိၣ်ထီၣ်နာ်သက့, သရၣ်ဒိၣ်စိ Woodward စံးဝဲဒၣ် ကသံၣ်အံၤ တမ့ၢ်လၢတၢ်ကူစါယါဘျါတၢ်ခဲလၢာ်အဂီၢ်ဘၣ်န့ၣ်လီၤ.
“ကသံၣ်ကသီအံၤအတၢ်တုၤထီၣ်ထီၣ်ဘးအိၣ်ဂ့ၤဂ့ၤ, နာ်သက့န့ၣ် မ့ၢ်ဒၣ်ထဲလၢပှၤလၢအအိၣ်ဒီး အးလ်ဆဲမၢတၢ်ဆါ ဖဲအကြၢးအဂီၢ်သ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ. လၢအပၣ်ဃုာ်တၢ်ဘၣ်ဒိဘၣ်ထံးစးထီၣ်အိၣ်ထီၣ်ဖဲအကြၢး ဒီး ခီဖျိအးလ်ဆဲမၢ တၢ်ဆါအဃိ ဒံၤမဲရှါ စးထီၣ်ကဲထီၣ်သီသီအဂီၢ်သ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ.”
“ပှၤလၢအလိၣ်ဘၣ် တနံၤဘၣ်တနံၤအဂီၢ် တၢ်အံးထွဲကွၢ်ထွဲ, ပှၤလၢ အနီၣ်ကစၢ်ဒၣ်ဝဲကွၢ်ထွဲလီၤအသးတသ့ဘၣ်, လုၢ်ထံ, ကူကၤထီၣ်ကူသိး လၢအနီၣ်ကစၢ်ဒၣ်ဝဲ တသ့ဘၣ်သ့ၣ်တဖၣ်အဂီၢ်န့ၣ် ကသံၣ်အံၤ အတၢ်တုၤထီၣ်ထီၣ်ဘးတအိၣ်ဘၣ်. ပှၤလၢအတၢ်ဆါပတီၢ် နးနးကလဲာ်ဒ်သိးအံၤသ့ၣ်တဖၣ်အဂီၢ်န့ၣ် ကသံၣ်အံၤမၤစၢၤအီၤတန့ၢ်ဘၣ်, တၢ်တုၤထီၣ်ထီၣ်ဘးတအိၣ်ဘၣ်.”
