တၢ်ဂ့ၢ်အံၤ မ့ၢ်တၢ်ဂ့ၢ်လၢအဘၣ်တၢ်ထုးထီၣ်ရၤလီၤသကိးအီၤဒီး SBS Greek အတၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤန့ၣ်လီၤ.
Frances Davey အမိၢ် Virginia ဟဲသုးလီၢ်အိၣ်ဆိးဖဲအီစထြ့လယါကီၢ် လၢအပူၤကွံာ်အနံၣ် ၇ဝ အခါလံဒီး အဝဲဟဲန့ၢ်ဝဲဒၣ်လၢ Greece ကီၢ်န့ၣ်လီၤ.
ခဲကနံၣ်အံၤအဝဲသးနံၣ်အိၣ် ၉၆နံၣ်လံ ဒီး မၤန့ၢ်ဝဲ တၢ်အိၣ်မူလၢခံကတၢၢ်အတၢ်အံးထွဲကွၢ်ထွဲ — Palliative Care, ဖဲ Fronditha Care တၢ်အံးထွဲကွၢ်ထွဲပှၤသူၣ်က့သးပှၢ်အလီၢ်န့ၣ်လီၤ. Fronditha Care အံၤမ့ၢ်ဝဲ တၢ်အံးထွဲကွၢ်ထွဲ သူၣ်က့သးပှၢ်သ့ၣ်တဖၣ် လီၤလီၤဆီဆီလၢ ကမၤစၢၤ ပှၤအီစထြ့လယါဖိ လၢအလုၢ်လၢ်ဆဲးလၤထူထံးဟဲန့ၢ်လၢ Greek န့ၣ်လီၤ.
Frances Davey စံးဝဲဒၣ်,
“ယမိၢ်န့ၣ် အကတိၤကျိာ်ခံကလုာ် နာ်သက့ အခဲအံၤန့ၣ် ခီဖျိလၢ ဒံၤမဲရှါ တၢ်ဆါအဃိ အဝဲကတိၤက့ၤဒၣ်ထဲအကျိာ်မိၢ်ပှၢ် ဒီးအဝဲတဲဘၣ်ဃးဒၣ်ထဲ အတၢ်အိၣ်မူလၢအပူၤကွံာ်ဖဲအအိၣ်ဆိးတ့ၢ်သဝီဖိအပူၤအဂ့ၢ်န့ၣ်လီၤ, အဝဲတနီၣ်လၢၤလၢအအိၣ်ဖဲအီစထြ့လယါကီၢ်လၢၤဘၣ် ဒီး ကဲထီၣ်ဒ်သိးအဝဲသးပ့ၤနီၣ်ကွံာ်အတၢ်အိၣ်မူဖဲအံၤအနံၣ် ၄ဝန့ၣ်လီၤ. တၢ်ဒုးအိၣ်ထီၣ် တၢ်အိၣ်မူလၢခံကတၢၢ်အတၢ်အံးထွဲကွၢ်ထွဲ — Palliative Care လၢအဘၣ်လိာ်ဖိးဒ့ဒီးလုၢ်လၢ်ဆဲးလၤန့ၣ် မ့ၢ်တၢ်လၢအရ့ဒိၣ်နီၣ်နီၣ်တခါန့ၣ်လီၤ.”
မ့ၢ်ကွၢ်လၢအဘၣ်ဃး တၢ်ဂ့ၢ်လၢအဘၣ်ဒိဘၣ်ထံးညီဒီး တၢ်သူးသ့ၣ်လၤကပီၤအဂီၢ်န့ၣ် Frances စံးဝဲဒၣ် တၢ်သ့ၣ်ညါနၢ်ပၢၢ်ဒီး ဆီၣ်ထွဲမၤစၢၤအမိၢ် လၢအဘၣ်လိာ်သးဒီး လုၢ်လၢ်ဆဲးလၤဒီး နီၣ်သးတၢ်စူၢ်တၢ်နာ် ဒ်အလီၢ်အိၣ်အသိးန့ၣ် မ့ၢ်ဝဲတၢ်အရ့ဒိၣ်တခါန့ၣ်လီၤ.
Frances တဲပၠးအမိၢ်အတၢ်ဘၣ်သးသ့ၣ်တဖၣ်ဒ်အံၤ,
“အဝဲအဲၣ်ဒိးမၤဝဲ တၢ်ဘူၣ်တၢ်ဘါ အမူးသ့ၣ်တဖၣ်ခဲလၢာ်, တၢ်ဘူၣ်တၢ်ဘါ တၢ်စူၢ်တၢ်နာ်ဒီး တၢ်ဘူၣ်တၢ်ဘါအမုၢ်နံၤသ့ၣ်တဖၣ်, အမုၢ်နံၤအမံၤသ့ၣ်တဖၣ် လီၤဆီဒၣ်တၢ်လၢအမ့ၢ် Easter, ခီဖျိလၢ အဝဲအခိၣ်နူာ်တၢ်တိၢ်နီၣ် တၢ်သ့ၣ်နီၣ်သ့ၣ်တဖၣ်အပူၤန့ၣ် အိၣ်ဒီးပှဲၤဒီးတၢ်ဂ့ၢ်သ့ၣ်တဖၣ်အံၤအါအါဂီၢ် လၢအမ့ၢ်တၢ်ဂ့ၤလၢအဝဲအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ.”
တၢ်အိၣ်မူလၢခံကတၢၢ်အတၢ်အံးထွဲကွၢ်ထွဲ လၢအဘၣ်လိာ်သးဒီးလုၢ်လၢ်ဆဲးလၤ—Culturally Appropriate Palliative Care န့ၣ် မ့ၢ်ဝဲ အီးလဲ တၢ်မၤလိအသီ တခါလၢအဘၣ်တၢ်မၤစးထီၣ်အီၤဖဲလါမ့ၤ ၁၁သီအနံၤန့ၣ်လီၤ. တၢ်မၤလိအံၤဘၣ်တၢ်ရဲၣ်ကျဲၤမၤအီၤလၢ Dementia Australia ဖဲအဝဲသ့ၣ်တဖၣ် 'Ask Annie App' အတၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤအပူၤ လၢအမၤသကိးဃုာ်တၢ်ဒီး Fronditha Care Foundation တၢ်ကရၢကရိန့ၣ်လီၤ.
အဝဲအံၤန့ၣ်မ့ၢ်ဝဲဒၣ် ဒီကထၢၣ် David Sykes, ပှၤပၢဆှၢရဲၣ်ကျဲၤတၢ်အခိၣ်ဖဲ Centre for Dementia Learning ဝဲၤကျိၤ ဖဲ Dementia Australia န့ၣ်လီၤ. အဝဲစံးဝဲဒၣ်,
“တၢ်အိၣ်မူလၢခံကတၢၢ်အတၢ်အံးထွဲကွၢ်ထွဲအဂ့ၢ်တၢ်မၤလိသီအံၤ အတၢ်ပညိၣ်န့ၣ် မ့ၢ်ဒ်သိး ကဟ့ၣ်လီၤဒုးသ့ၣ်ညါ ပှၤမၤတၢ်ဖိသ့ၣ်တဖၣ် ဘၣ်ဃးတၢ်အိၣ်မူနီၣ်နီၣ်ကီၢ်ကီၢ် အတၢ်အိၣ်သးအဂ့ၢ်အကျိၤသ့ၣ်တဖၣ် ဒ်အမ့ၢ် တၢ်ဟ့ၣ်လီၤအဝဲသ့ၣ် တၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ်ဟ့ၣ်ဖးအဂ့ၤတနီၤဒီး တၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤခိၣ်သ့ၣ် လၢအဘၣ်ဃး အဝဲသ့ၣ်ကဘၣ်ဟ့ၣ်လီၤ တၢ်အံးထွဲကွၢ်ထွဲဒီး တၢ်ဆီၣ်ထွဲမၤစၢၤ ဂ့ၤဂ့ၤဘၣ်ဘၣ်သ့ၣ်တဖၣ်ဒ်လဲၣ်န့ၣ်လီၤ.”
Faye Spiteri မ့ၢ်ဝဲ Fronditha Care ကရၢ အခိၣ်ဒိၣ်ကတၢၢ်တဂၤန့ၣ်လီၤ.
“မ့ၢ်လၢပှၤကညီသ့ၣ်တဖၣ် အဲၣ်ဒိးသးပှၢ်ထီၣ်ဖဲ အတၢ်လီၢ်ဒၣ်ဝဲအဃိ, မ့ၢ်တုၤအဆၢကတီၢ်ဖဲလၢအဝဲသ့ၣ်ဟဲဖဲ တၢ်အံးထွဲကွၢ်ထွဲသူၣ်က့သးပှၢ်အတၢ်လီၢ်တဘျီ, အါတက့ၢ်အဝဲသ့ၣ်န့ၣ် မ့ၢ်ပှၤဂံၢ်စၢ်ဘါစၢ်ဒိၣ်မး လၢအအိၣ်ဒီးတၢ်ဆူးတၢ်ဆါ ဒ်သိး ဒံၤမဲရှါသ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ. အဃိ မ့ၢ်ဝဲတၢ်အရ့ဒိၣ်နီၣ်နီၣ်လၢ တၢ်ပာ်ဖှိၣ်သကိးဝဲဒၣ် တၢ်အိၣ်မူလၢခံကတၢၢ်အတၢ်အံးထွဲကွၢ်ထွဲ ဒီး ဒံၤမဲရှါအဂ့ၢ် တၢ်ဟ့ၣ်လီၤတၢ်သ့ၣ်ညါနၢ်ပၢၢ်သ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ. ခီဖျိလၢတၢ်မၤဒ်အံၤအဃိ ပှၤအံးထွဲကွၢ်ထွဲတၢ်ကရူၢ် အကရၢဖိသ့ၣ်တဖၣ် ကသ့ၣ်ညါနၢ်ပၢၢ်အါထီၣ်ဝဲဒၣ် တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤသ့ၣ်တဖၣ်အံၤ ဒီး တၢ်ဂ့ၢ်လၢအဘၣ်ထွဲလိာ်အသးသ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ.”
Palliative Care Australia တၢ်ပာ်ဖျါအပူၤန့ၣ်, ဖဲအီစထြ့လယါကီၢ်ပူၤအံၤ ကိးမုၢ်နံၤဒဲး ပှၤသးနံၣ်ကိးကလုာ်ဒဲးန့ၣ် သံဝဲဒၣ်ဒီးတၢ်ဆူးတၢ်ဆါ လၢအပတီၢ်တုၤလၢတၢ်အိၣ်သးလၢခံကတၢၢ်န့ၣ် အိၣ်ဝဲဒၣ် အဂၤ ၄ဝဝ, အဃိမ့ၢ်ပှၤသ့ၣ်တဖၣ်လၢ အမၤန့ၢ်ဘၣ် တၢ်အိၣ်မူလၢခံကတၢၢ်အတၢ်အံးထွဲကွၢ်ထွဲ အတၢ်န့ၢ်ဘျုးသ့ၣ်တဖၣ်သ့ဝဲန့ၣ်လီၤ.
Camilla Rowland, မ့ၢ်ဝဲ အီစထြ့လယါကီၢ်တၢ်အိၣ်မူလၢခံကတၢၢ်အတၢ်အံးထွဲကွၢ်ထွဲ-Palliative Care Australia ကရၢအခိၣ်ဒိၣ်တဂၤန့ၣ်လီၤ.
အဝဲစံးဝဲဒၣ် တၢ်အိၣ်မူလၢခံကတၢၢ်အတၢ်အံးထွဲကွၢ်ထွဲန့ၣ် မ့ၢ်ဝဲပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိအတၢ်ခွဲးတၢ်ယာ် လၢအန့ၢ်ဘၣ်တၢ်ဆီၣ်ထွဲမၤစၢၤဖဲအဝဲသ့ၣ် မုၢ်နံၤမုၢ်သီလၢခံကတၢၢ် သ့ၣ်တဖၣ်အတီၢ်ပူၤန့ၣ်လီၤ.
“ပှၤအီစထြ့လယါဖိသးနံၣ် ၆၅ နံၣ်ဆူအဖီခိၣ် ၃၇မျးကယၤန့ၣ် မ့ၢ်ပှၤဟဲန့ၢ်လၢထံကီၢ်အဂုၤအဂၤသ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ. ပအိၣ်ဒီးကလုာ်ဒူၣ်ဆဲးလၤအါကလုာ်ပှၤဂ့ၢ်ဝီတဝၢအဃိ အလီၢ်အိၣ်လၢ ပကဘၣ်မၤလီၤတံၢ် ပှၤကိးဂၤဒဲးန့ၣ် အိၣ်ဒီးနီၣ်ကစၢ်တဂၤဒၣ်ဝဲအဂီၢ် တၢ်အံးထွဲကွၢ်ထွဲ အတၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤသ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ.”
တၢ်ဒ်သိးအံၤသ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ် မ့ၢ်ဝဲဒၣ်တၢ်လၢ ပှၤဖီၣ်ကသံၣ်ဖိ, နၢးစ် ဝါရိးနံး ကးရူဆ့ဟး သးအိၣ်မၤအီၤသ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ.
“ပှၤကြံးအီးသိးဒီၣ်လုၢ်လၢ်ထူသနူသ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ်, အဝဲသ့ၣ် ပှၤဝဲတၢ်အရ့ဒိၣ်ဒီး နီၣ်သးအတၢ်စူၢ်တၢ်နးအတၢ်ဆီၣ်ထွဲမၤစၢၤ, လၢအပၣ်ဃုာ် စီၤသီအတၢ်ဘါထုကဖၣ် တၢ်ဆၢဂ့ၤဆၢဝါဒီး တၢ်လၢပှၤကြံးဖိဟံၣ်ဖိဃီဖိသ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ် ဖဲအဝဲသ့ၣ် တၢ်သါလၢခံကတၢၢ်အကတီၢ်န့ၣ် အအဲၣ်ဒိးအိၣ်ဝဲဒၣ်ထဲအဟံၣ်ဖိဃီဖိ ဒီး ညီနုၢ်န့ၣ် ပပာ်လီၤဝဲဒၣ် ကြံးလုၢ်လၢ်တၢ်ဘူၣ်တၢ်ဘါအလၢၢ်ထူၣ်ဂီၤသ့ၣ်တဖၣ်ဖဲဒၢးဖိပူၤ, အိးထီၣ်တၢ်ဒ့တၢ်အူကပုာ်လုာ်ဖိ လၢအမ့ၢ် တၢ်သ့ၣ်တဖၣ်လၢအပၣ်ဃုာ်ဖဲတၢ်ဟ့ၣ်တၢ်မၤလိအံၤလံာ်အပူၤန့ၣ်လီၤ.”
ဒ်သိး ကဟ့ၣ်စိဟ့ၣ်ကမီၤ ပှၤလၢအတၢ်အိၣ်မူလၢခံကတၢၢ် လၢစှၤနံၣ်, စှၤကိးလါ ဒီး စှၤကိးသီအတီၢ်ပူၤသ့ၣ်တဖၣ်အတၢ်ဃုထၢအဂီၢ် တၢ်ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါလၢ ကဃုထၢကျိၤကျဲလၢအအိၣ်ဒီးတၢ်ဒိသူၣ်ဒိသးန့ၣ်လီၤ.
