حکم ۲۲ میلیارد دلاری یک دادگاه در تهران علیه آمریکا در پرونده اعتراضات ۱۴۰۱

Iran Protests

در این عکس که توسط فردی غیر از کارکنان آسوشیتدپرس گرفته شده و توسط آسوشیتدپرس در خارج از ایران به دست آمده است، ایرانیان به مرگ مهسا امینی ۲۲ ساله پس از بازداشت او توسط گشت ارشاد در تهران، در ۱ اکتبر ۲۰۲۲، اعتراض می‌کنند. Credit: AP/aap image

شکایت ۶۰۷ خانواده از کشته‌شدگان و مجروحان ناآرامی‌های سال ۱۴۰۱، به صدور حکمی کم‌سابقه در تهران منجر شده است.


نکات مهم
  • شکایت ۶۰۷ خانواده از کشته‌شدگان و مجروحان ناآرامی‌های سال ۱۴۰۱، به صدور حکمی کم‌سابقه در تهران منجر شده است.
  • بر اساس اعلام سخنگوی قوه قضائیه، اصغر جهانگیر، شعبه ۵۵ دادگاه حقوقی روابط بین‌الملل در مجتمع قضایی شهید بهشتی و همچنین یک دادگاه دیگر در تهران، دولت ایالات متحده را به پرداخت بیش از ۲۲ میلیارد دلار غرامت به خانواده‌ها و بابت خسارت‌های جانی و مالی واردشده در جریان اعتراضات ۱۴۰۱ محکوم کرده‌اند.
  • جهانگیر در نشست خبری هفتگی خود گفت این رأی پس از رسیدگی به شکایت خانواده ۶۰۷ نفر از قربانیان صادر شده و «ردپای آمریکا در بسیاری از جرایم رخ‌داده در ایران، از جمله حوادث پاییز ۱۴۰۱، مشهود است».
شکایت ۶۰۷ خانواده از کشته‌شدگان و مجروحان ناآرامی‌های سال ۱۴۰۱، به صدور حکمی کم‌سابقه در تهران منجر شده است.

بر اساس اعلام سخنگوی قوه قضائیه، اصغر جهانگیر، شعبه ۵۵ دادگاه حقوقی روابط بین‌الملل در مجتمع قضایی شهید بهشتی و همچنین یک دادگاه دیگر در تهران، دولت ایالات متحده را به پرداخت بیش از ۲۲ میلیارد دلار غرامت به خانواده‌ها و بابت خسارت‌های جانی و مالی واردشده در جریان اعتراضات ۱۴۰۱ محکوم کرده‌اند.

به گزارش روزنامه تهران تایمز، جهانگیر در نشست خبری هفتگی خود گفت این رأی پس از رسیدگی به شکایت خانواده ۶۰۷ نفر از قربانیان صادر شده و «ردپای آمریکا در بسیاری از جرایم رخ‌داده در ایران، از جمله حوادث پاییز ۱۴۰۱، مشهود است».

به گفته او، در این پرونده دولت آمریکا، شماری از مقامات سیاسی و نظامی این کشور و نهادهای وابسته، به «حمایت مادی و معنوی از آشوبگران» متهم شده‌اند.

دادگاه این اقدامات را نقض حاکمیت جمهوری اسلامی و مغایر با حقوق بین‌الملل دانسته و بر مسئولیت آمریکا در ایجاد «آسیب‌های جسمی جبران‌ناپذیر، صدمات شدید روانی و خسارت‌های مالی و عاطفی» تأکید کرده است.

بر اساس گزارش قضایی، مبنای حقوقی رأی، مجموعه‌ای از قوانین داخلی ایران از جمله قانون مدنی، قانون مسئولیت مدنی، قوانین مقابله با نقض حقوق بشر و «اقدامات ماجراجویانه» آمریکا، مقررات مربوط به صلاحیت رسیدگی به دعاوی مدنی علیه دولت‌های خارجی و قوانین مقابله با اقدامات «تروریستی» ایالات متحده بوده است.

جهانگیر همچنین آمریکا و اسرائیل را متهم کرد که در آن مقطع با «دامن زدن و بهره‌برداری ابزاری از تنش‌ها» به تشدید خشونت‌ها کمک کرده‌اند.

اعتراضات سراسری از شهریور ۱۴۰۱ و پس از مرگ مهسا امینی، زن ۲۲ ساله که به‌دلیل آنچه «نقض حجاب اجباری» عنوان شد بازداشت شده بود، آغاز شد.

روایت رسمی مقام های جمهوری اسلامی می‌گوید او در یک مرکز «روند اداری» پس از گفت‌وگوی کوتاه با مأمور زن بیهوش شد و چند روز بعد به علت عارضه پزشکی از پیش‌موجود در بیمارستان جان باخت؛ گزارشی که مقام‌های ایرانی می‌گویند تحقیقات رسمی تاکنون نشانه‌ای از ضرب‌وجرح سازمان‌یافته در آن نیافته است. خانواده مهسا امینی خودشان روایت رسمی را رد کرده‌اند. پدر او بارها گفته مهسا هیچ مشکل جدی قلبی/مغزی نداشته و آن‌ها معتقدند به او ضرب‌وجرح وارد شده و حقیقت پنهان شده است.

این در حالی است که بخش بزرگی از مردم نیز، مرگ او را نتیجه خشونت پلیس می‌دانند، نه «عارضه پزشکی».

در پی این امر، هزاران نفر در جریان ناآرامی‌ها بازداشت شدند و ده‌ها نفر – از جمله نیروهای امنیتی – کشته شدند؛ مقام‌ها این حوادث را «اغتشاشات هدایت‌شده از خارج» توصیف کردند.

در گزارش قضایی نقش شبکه‌های اجتماعی، به‌ویژه اینستاگرام، در تشدید خشونت‌ها پررنگ توصیف می‌شود و ادعا می‌کند محتوایی که عمدتاً نوجوانان و جوانان را هدف قرار می‌داد، به آن‌ها شیوه تخریب و درگیری را آموزش می‌داد.

در ادامه، این متن، پرونده ۱۴۰۱ را در چارچوب رویارویی گسترده‌تر ایران و غرب قرار داده و به تحریم‌های متعدد واشنگتن علیه مقام‌های ایرانی، ادامه سر دادن شعار «زن، زندگی، آزادی» و افزایش بی‌اعتنایی برخی زنان به حجاب اجباری اشاره می‌کند.

همچنین، در جمع‌بندی، از حمله «بی‌سابقه» اسرائیل به ایران در میانه ماه جون و نقش مقطعی آمریکا در آن به‌عنوان نمونه‌ای دیگر از تنش‌های رو به گسترش میان دو طرف نام برده شده است.


برنامه فارسی رادیو اس‌بی‌اس در روزهای شنبه و سه شنبه ساعت ۳ بعد از ظهر از طریق رادیو، به صورت آنلاین، کانال شماره ۳۰۲ تلویزیون‌های دیجیتال و از طریق اپ رایگان SBS Audio قابل دسترس است. برای شنیدن برنامه های زنده و پادکست های ما اپ SBS Audio را از APP Store یا Google Play  دانلود کنید. همچنین می‌ توانید به اس بی اس فارسی از طریق اسپاتیفای، یا اپل پادکستز گوش کنید.

همرسانی کنید
Follow SBS Persian

Download our apps
SBS Audio
SBS On Demand

Listen to our podcasts
Independent news and stories connecting you to life in Australia and Persian-speaking Australians.
Understand the quirky parts of Aussie life.
Get the latest with our exclusive in-language podcasts on your favourite podcast apps.

Watch on SBS
SBS World News

SBS World News

Take a global view with Australia's most comprehensive world news service