مطالعه‌ای جدید در آمریکا نشان می‌دهد که استفاده از تلفن همراه در دستشویی نه‌تنها گوشی را پر از میکروب می‌کند، بلکه می‌تواند خطر ابتلا به بواسیر را نیز افزایش دهد.
این پژوهش که در اوایل سپتامبر در مجله علمی PLOS ONE منتشر شد، از ۱۲۵ بزرگسال نظرسنجی کرده و دریافت افرادی که در زمان استفاده از توالت از گوشی استفاده می‌کنند، بیشتر در معرض بواسیر قرار دارند.
بر اساس نتایج این تحقیق، ۶۶ درصد شرکت‌کنندگان در حین استفاده از دستشویی از گوشی هوشمند استفاده می‌کردند و این گروه به طور متوسط زمان بیشتری — اغلب بیش از پنج دقیقه — در سرویس بهداشتی می‌ماندند. رایج‌ترین فعالیت‌ها شامل چک کردن اخبار و استفاده از شبکه‌های اجتماعی بوده است.
پژوهشگران می‌گویند استفاده از تلفن همراه ممکن است به‌طور ناخواسته باعث افزایش مدت زمان نشستن در توالت شود و این موضوع می‌تواند فشار بیشتری به بافت‌های مقعد وارد کند؛ فشاری که در نهایت ممکن است به بواسیر منجر شود.
پس از بررسی سایر عوامل مؤثر بر بروز بواسیر — مانند عادت‌های ورزشی، سن و میزان مصرف فیبر — مشخص شد افرادی که هنگام استفاده از توالت از گوشی استفاده می‌کنند، ۴۶ درصد بیشتر از دیگران در معرض ابتلا به بواسیر هستند.
بواسیر چیست؟
دکتر گریم یانگ، متخصص گوارش از دانشگاه فلایندرز، می‌گوید علائم مشخصی برای بواسیر وجود دارد.
او در گفتگو با SBS News می‌گوید: «در مراحل اولیه، بواسیر داخلی و کوچک است. اما وقتی شروع به بیرون‌زدگی از مقعد می‌کند، معمولاً فرد احساس ناراحتی در آن ناحیه پیدا می‌کند و متوجه مشکل می‌شود.»
دکتر یانگ می‌گوید: «معمولاً وقتی پس از اجابت مزاج خودتان را پاک می‌کنید، احساس می‌کنید چیزی درست نیست.» او توضیح می‌دهد که در صورت ابتلا به بواسیر، فرد ممکن است توده‌هایی شبیه «چند دانه انگور» را در ناحیه مقعد احساس کند یا حتی آثار خون روی دستمال توالت مشاهده کند.
بواسیر یکی از شایع‌ترین مشکلات مقعدی در استرالیاست.
چه ربطی به گوشی دارد؟
پروفسور روپرت لیونگ، متخصص گوارش در بیمارستان کنکورد سیدنی، می‌گوید نظریه رایج این است که بواسیر اغلب بر اثر زور زدن ایجاد می‌شود.
او به SBS News گفت: «افرادی که به مدت طولانی روی توالت می‌نشینند و به جای تمرکز بر اجابت مزاج، سرگرم کارهای دیگر مثل استفاده از گوشی هستند، معمولاً بیش از حد لازم فشار وارد می‌کنند.»
«این رفتار می‌تواند فرایند اجابت مزاج را طولانی‌تر کند و در نتیجه باعث افزایش فشار در رگ‌های خونی و در نهایت تورم یا حتی پارگی آن‌ها و خونریزی شود.»
با این حال، مطالعه جدید نشان داد که زور زدن هنگام اجابت مزاج به تنهایی با افزایش خطر بواسیر ارتباط مستقیم ندارد — برخلاف برخی تحقیقات قبلی.
نویسندگان این مطالعه نوشته‌اند: «ممکن است مدت زمان نشستن روی توالت، شاخص دقیق‌تری برای پیش‌بینی بواسیر نسبت به زور زدن باشد.»
دکتر جراح داوریک، پژوهشگر دانشگاه آوکلند، می‌گوید آنچه این مطالعه در واقع نشان می‌دهد، احتمالاً زمان صرف‌شده روی توالت به عنوان عامل اصلی خطر برای بواسیر است.
گوشی در دست، خطر بواسیر در کمین!
دکتر کیت مک‌کریل، روان‌شناس گوارش در بیمارستان میدل‌مور و استاد دانشگاه آوکلند، می‌گوید استفاده از گوشی هنگام نشستن روی توالت ممکن است باعث برهم‌زدن ارتباط مغز و روده شود.
او می‌گوید: «دستگاه گوارش ما تحت کنترل سیستم عصبی روده‌ای است که به آن ‘مغز دوم’ بدن هم گفته می‌شود. اگر بیشتر از حد نیاز روی توالت بنشینیم، این ارتباط عصبی ممکن است مختل شود و پیام‌های اشتباهی بین مغز و روده رد و بدل شود.»
به گفته‌ی او، این اختلال ممکن است باعث یبوست، درد شکم، احساس تخلیه ناقص روده و در نهایت، افزایش زمان حضور در توالت شود — که همه این‌ها می‌تواند خطر ابتلا به بواسیر را افزایش دهد.
چگونه خطر بواسیر را کاهش دهیم؟
دکتر گریم یانگ توصیه می‌کند برای جلوگیری از بواسیر، مدت زمان نشستن روی توالت را کوتاه، بدون زور زدن، و متمرکز بر کار اصلی نگه دارید.
او می‌گوید: «اگر تخلیه‌ی روده با سختی انجام می‌شود، نشستن طولانی و زور زدن احتمالاً اجتناب‌ناپذیر خواهد بود، اما باید بدانید که این عادت‌ها مضر هستند.»
توصیه او ساده است: اگر در مدت‌زمان معقول اتفاقی نیفتاد، بلند شوید و بعداً دوباره امتحان کنید — نه اینکه برای مدت طولانی بنشینید و منتظر بمانید.
سایر عوامل خطر و روش‌های درمان بواسیر
علاوه بر زمان طولانی نشستن روی توالت، عوامل دیگری نیز به عنوان خطرساز برای بواسیر شناخته می‌شوند؛ از جمله: مصرف کم فیبر، زور زدن، یبوست، افزایش سن، تفاوت‌های جنسیتی و بارداری.
دکتر گریم یانگ تأکید می‌کند که یبوست یکی از دلایل اصلی شکل‌گیری بواسیر است: «اگر واقعاً دچار یبوست هستید — یعنی کمتر از حد نرمال دفع دارید — باید با مصرف فیبر غذایی این مشکل را برطرف کنید و اگر جواب نداد، با پزشک مشورت کنید.»
او همچنین معتقد است که مشکل اصلی خواندن گوشی نیست: «مردم گوشی را دست می‌گیرند چون روی توالت نشسته‌اند و منتظرند اتفاقی بیفتد. مسئله اصلی نشستن طولانی‌مدت است، نه خود اسکرول کردن.»
چطور بواسیر را تشخیص و درمان کنیم؟
اگر مشکوک به بواسیر هستید، اولین قدم مراجعه به پزشک عمومی است. پزشک با پرسیدن علائم و بررسی ناحیه مقعد، می‌تواند وجود وریدهای متورم را تشخیص دهد.
دکتر لونگ هشدار می‌دهد که برخی علائم بواسیر با بیماری‌های جدی‌تر از جمله سرطان روده نیز مشترک‌اند: «وجود خون در مدفوع می‌تواند صرفاً نشانه بواسیر باشد، اما همچنین ممکن است نشانه بیماری‌های وخیم‌تری مانند سرطان روده باشد. به همین دلیل، بررسی پزشکی اهمیت زیادی دارد.»
برنامه فارسی رادیو اس‌بی‌اس در روزهای شنبه و سه‌شنبه ساعت ۳ بعد از ظهر از طریق رادیو، به صورت آنلاین، کانال شماره ۳۰۲ تلویزیون‌های دیجیتال و از طریق اپ رایگان SBS Audio قابل دسترس است.
برای شنیدن برنامه های زنده و پادکست های ما اپ SBS Audio را از APP Store یا Google Play دانلود کنید. همچنین می توانید به اس بی اس فارسی از طریق اسپاتیفای، یا اپل پادکستز گوش کنید.
