ඔස්ට්රේලියාවේ Voice to Parliament හෙවත් ස්වදේශික ඔස්ට්රේලියානුවන් හට ව්යවස්ථාපිත පිළිගැනීමක් ලබාදීම පිළිබඳ ජනමත විචාරණයට ඇතුළත් කර ඇති ප්රශ්නයේ අඩංගු වචන මාර්තු 23 වනදා අගමැති Anthony Albanese විසින් හෙළි කරන ලදී.
වසර 25 කට ආසන්න කාලයක් තුළ පැවැත්වෙන පළමු ජනමත විචාරණයේදී මහජනතාව ඡන්දය ප්රකාශ කරනු ඇති අතර, එය සාර්ථක වුවහොත්, 1977 න් පසු ඔස්ට්රේලියානුවන් තම ව්යවස්ථාව වෙනස් කිරීමට ඡන්දය දුන් පළමු අවස්ථාව මෙය වනු ඇත.
Voice to Parliament ජනමත විචාරණ ක්රියාකාරී කණ්ඩායම සමඟ පැවති රැස්වීමකින් පසු මාර්තු 23 වනදා අගමැති Anthony Albanese අදහස් දක්වමින් ජනමත විචාරණ පත්රිකාවේ මුද්රණය කළ යුතු ප්රශ්නය මෙලෙස එළිදක්වන ලදී:
A proposed law: to alter the Constitution to recognise the First Peoples of Australia by establishing an Aboriginal and Torres Strait Islander Voice. Do you approve this alteration?(යෝජිත නීතියක්: ඇබෝර්ජීනියානු සහ ටොරස් දූපත්වාසී හඬක් ස්ථාපිත කිරීමෙන් ඔස්ට්රේලියාවේ පළමු ජනතාව පිළිගැනීම පිණිස ව්යවස්ථාව වෙනස් කිරීම. ඔබ මෙම වෙනස් කිරීම අනුමත කරනවාද?)
මේ වසර අවසානයේදී ඔස්ට්රේලියානුවන්ගේ ඡන්දය ගැනීමට පෙර එය පාර්ලිමේන්තුව විසින් විවාදයට ගනු ඇත.
Voice යනු කුමක්ද?
Voice යනු ස්වදේශික ඔස්ට්රේලියානුවන්ට බලපාන ගැටළු සම්බන්ධයෙන් මධ්යම රජයට උපදෙස් දෙන ආයතනයකි.
නිල ක්රියාවක්, නීතියක් නිෂේධ කිරීමට මෙයට බලයක් නොමැත.
ඔස්ට්රේලියානු අගමැති Albanese මෙය ක්රියාත්මක වන ආකාරය පිළිබඳ පහත තොරතුරු හෙළි කළේය.
- Voice සාමාජිකයින්ට "වගකීම සහතික කිරීම" සඳහා Voice දිනයන් ඇත.
- එහි ස්ත්රී පුරුෂ සමාජභාවය සමතුලිත වන අතර තරුණ සාමාජිකයින් ද ඇතුළත් වනු ඇත.
- එය සියලුම ප්රාන්ත සහ ටෙරිටරිවලින් නියෝජිතයින් සම්බන්ධ කර ගනු ඇත.
- එයට නිශ්චිත දුරස්ථ ප්රජාවන්ගේ නියෝජිතයන් ඇතුළත් වනු ඇත.

The question is slightly different to the draft wording Mr Albanese unveiled at the Garma festival last year. Source: AAP / Aaaron Bunch / AAP Image
මීළඟ පියවර මොනවාද?
මෙම ජනමත විචාරණය මධ්යම පාර්ලිමේන්තුවේ සම්මත කරගත යුතු අතර අනතුරුව ජනතාවට ඡන්දය ප්රකාශ කිරීම සඳහා යොමු කෙරෙනු ඇත.
ජනමත විචාරණයක් පැවැත්වීමට නම් පාර්ලිමේන්තුව හරහා නීති සම්පාදනය කළ යුතුය.
අසාමාන්ය වුවද, මෙම පනත් කෙටුම්පත පහළ මන්ත්රණ සභාව සහ සෙනෙට් සභාව සම්මත කිරීමට අවශ්ය නොවේ.
න්යායාත්මකව එය කම්කරු පක්ෂය විසින් බලය හොබවන පහළ මන්ත්රණ සභාව දෙවරක් සම්මත කළ හැකිය, එය සාර්ථක වන බව සහතික බවට එයින් අදහස් වෙයි.
———————————————————————————
ඩිජිටල් සහ සමාජ මාධ්ය ජාලයන්හි අපගේ SBS සිංහල සේවය හා සම්බන්ධ වීමට:
SBS Audio App: App Store හෝ Google Play වෙතින් SBS Radio App නොමිලයේ Download කරගෙන සජීවීව SBS සිංහල වැඩසටහන සහ අපගේ අනෙකුත් podcast වලට සවන් දෙන්න.
———————————————————————————
මෙම ජනමත විචාරණයේ අසන ප්රශ්නයට ඔස්ට්රේලියානු ඡන්ද දායකයින් "ඔව්" හෝ "නැත" යනුවෙන් ඡන්දය දීමට අවශ්ය වනු ඇත.
ස්වදේශික ඔස්ට්රේලියානුවන්ට ව්යවස්ථාපිත පිළිගැනීමක් ලබාදීම යථාර්ථයක් බවට පත් කිරීම සඳහා බොහෝ ප්රාන්තවල ඡන්දදායකයින්ගේ බහුතර ඡන්ද ලබාගැනීමට අවශ්ය වේ.
එය සිදු වූ පසු, එය වෙනත් ඕනෑම නීතියක් මෙන්, විවාදයට සහ සමාලෝචනයක් සඳහා පාර්ලිමේන්තුවට ගෙන යනු ඇත.
ජනමත විචාරණය පැවැත්වීමට ඉඩ ඇත්තේ කවදාද?
මෙම වසර අවසන් වන විට ජනමත විචාරණයේ ඡන්දය පවත්වන බවට අගමැති Albanese පොරොන්දු වී ඇත
ඔහු එම කාල රාමුව පසුගිය මාසයේ තවත් අඩු කළ අතර, ඔක්තෝබර් සහ දෙසැම්බර් අතර ජනමත විචාරණය පැවැත්වීමට යොමු වනු ඇතැයි යෝජනා කළේය.
