1 ปีผ่านไปหลังการลงประชามติ Voice กระบวนการต่อไปจะเป็นอย่างไร

วันที่ 14 ตุลาคมนี้เป็นวันครบรอบ 1 ปีการลงประชามติเสียงของชนพื้นเมืองสู่รัฐสภา ซึ่งเสียงของประชาชนส่วนใหญ่ไม่เห็นชอบ อย่างไรก็ตามหลายรัฐเดินหน้าการเผยความจริงและเจรจาร่างสนธิสัญญาข้อตกลงระหว่างรัฐบาลและชุมชนพื้นเมืองออสเตรเลียเพื่อทำงานร่วมกันในประเด็นสำคัญต่างๆ

14 ตุลาคม ครบรอบการลงประชามติที่ล้มเหลว Source: AP / Rick Rycroft/AP

กด ▶ ฟังพอดคาสต์ด้านบน

12 เดือนหลังการลงประชามติเสียงของชนพื้นเมืองสู่รัฐสภา (Indigenous Voice Referendum) ล้มเหลว กระบวนการสนับสนุน 3 องค์ประกอบหลักของคำแถลงการณ์อูลูรูจากหัวใจ (Uluru Statement from the Heart) ได้แก่เสียง สนธิสัญญา และความจริง ยังคงดำเนินต่อไปในรัฐบาลระดับมลรัฐและมณฑลต่างๆ

นายกรัฐมนตรีแอนโทนี อัลบานีซีให้การสนับสนุนแนวทางนี้

“นั่นเป็นวิธีที่เหมาะสม เพราะแต่ละพื้นที่มีมุมมองต่างกัน และไม่มีกลุ่มหนึ่งกลุ่มใดที่เป็นหนึ่งเดียวกันทั่วประเทศ”

รัฐบาลระดับมลรัฐและระดับมณฑลทั่วประเทศออสเตรเลียต่างดำเนินการเรื่องนี้ตามแบบของตนเอง รัฐวิกตอเรียเป็นรัฐที่มึความก้าวหน้ามากที่สุด

โดยเป็นรัฐแรกที่มีสมัชชาชนพื้นเมือง องค์กรอิสระที่มีการเลือกตั้งตามระบอบประชาธิปไตย ทำหน้าที่เจรจาสนธิสัญญากับรัฐบาลวิกตอเรีย

คาดว่าการเจรจาจะเริ่มขึ้นเดือนพฤศจิกายน

อย่างไรก็ตามรัฐวิกตอเรียยังจัดตั้งคณะกรรมาธิการยุติธรรมยูร์รุก ทำหน้าที่เป็นคณะกรรมาธิการสอบสวนความจริงอย่างเป็นทางการแห่งแรกของประเทศด้วย

โดยคณะกรรมาธิการฯดำเนินการไต่สวนตั้งแต่ปี 2022 และจะมีการรายงานผลการไต่สวนในกลางปี 2024

รองประธานคณะกรรมาธิการฯ ซู-แอน ฮันเตอร์ กล่าวว่ากระบวนการเผยความจริงนี้จะให้คำแนะนำต่อรัฐบาลและการทำสนธิสัญญาในอนาคต

ฉันเชื่อว่าเพื่อให้เราทั้งประเทศเดินหน้าการเผยความจริง เพื่อเข้าใจอดีต เราควรเดินหน้าไปด้วยกัน เรารู้ว่าอดีตค่อนข้างแตกแยก เราจะทำความเข้าใจเรื่องราวในอดีตอย่างไร เพื่อให้เราสามารถเดินหน้าต่อไปด้วยกันได้

คุณฮันเตอร์กล่าว

รัฐบาลรัฐควีนส์แลนด์ผ่านร่างพระราชบัญญัติเส้นทางสู่การทำสนธิสัญญา (Path to Treaty Act) เมื่อเดือนพฤษภาคม 2023 นับเป็นการริเริ่มกระบวนการเผยความจริงและการเยียวยา ตั้งแต่เดือนกรกฎาคม 2023

การไต่สวนนี้มีกำหนดระยะเวลา 3 ปี

แต่พรรคฝ่ายเสรีนิยม พรรคฝ่ายค้านของรัฐควีนส์แลนด์กล่าวว่าจะยกเลิกกฎหมายนี้ หากชนะการเลือกตั้งในเดือนตุลาคมนี้

ประธานคณะไต่สวนความจริงและการเยียวยาแห่งรัฐควีนส์แลนด์ โจชัว ครีมเมอร์ กล่าวว่านั่นจะทำให้เสียโอกาสไป

“นั่นจะเป็นเรื่องน่าผิดหวังอย่างมากสำหรับผู้ที่เตรียมการไต่สวนหาความจริง มีหลายคนในรัฐควีนส์แลนด์ที่ต้องการมาร่วมการไต่สวนนี้ และเราจะเสียโอกาสไป ซึ่งเป็นไปได้ว่าอาจจะไม่สามารถมีโอกาสนี้อีกครั้งสำหรับช่วงชีวิตของบางคนที่จะเข้าร่วม”

อูลูรู Credit: Unsplash/Jason Ham

รัฐนิวเซาท์เวลส์ได้แต่งตั้งคณะกรรมาธิการเพื่อหารือกับชุมชนเกี่ยวกับกระบวนการเผยความจริงและเจรจาทำสนธิสัญญา แต่ยังคงคืบหน้าช้ากว่ารัฐอื่น

รัฐเซาท์ ออสเตรเลีย มีคณะกรรมาธิการเสียงสู่รัฐสภา

รัฐแทสเมเนียไม่มีการกำหนดกรอบเวลาหรือคำมั่นสัญญาจากรัฐบาลในการดำเนินการเผยความจริงหรือเจรจาทำสนธิสัญญาแต่อย่างใด

รัฐเวสเทิร์น ออสเตรเลียยังไม่กำหนดแผนการเจรจาทำสนธิสัญญา แต่มุ่งแก้ปัญหาเรื่องกรรมสิทธิ์ของชนพื้นเมือง

รัฐนอร์เทิร์นเทอร์ริทอรี รัฐบาลชุดใหม่จากพรรคลิเบอรัลมีแผนจะยกเลิกแผนการเจรจาทำสนธิสัญญา

รัฐบาลมณฑลนครหลวงแคนเบอร์ราให้คำมั่นที่จะจัดสรรงบประมาณในการดำเนินการเผยความจริง แต่ยังไม่มีกำหนดเวลา

---

คุณสามารถติดตามข่าวสารล่าสุดจากออสเตรเลียและทั่วโลกเป็นภาษาไทยจากเอสบีเอส ไทย ได้ที่เว็บไซต์ sbs.com.au/thai

บันทึกเว็บไซต์ของเราเก็บไว้ในบุ๊กมาร์ก เพื่อไม่ให้คุณพลาดสถานการณ์ล่าสุด หรือติดตามเราทางเฟซบุ๊กที่ facebook.com/sbsthai