ย้อนกลับไปเกือบ 25 ปีก่อน ชื่อของ “กระบี่” ไม่ได้มีเพียงทะเลสีฟ้าครามและหาดทรายขาวละเอียด แต่ยังเป็นจุดหมายสำคัญของนักปีนหน้าผาทั่วโลกด้วย
“นักท่องเที่ยวจะเดินทางมากระบี่ มาปีนหน้าผา เราก็จะสร้างเส้นทางปีนใหม่ๆ”
คิง สมพร สืบเหตุ เล่าย้อนให้ฟังว่าเขาคือหนึ่งในคนท้องถิ่นที่เริ่มจากการเห็นโอกาสสร้างงานจากธรรมชาติที่พานักท่องเที่ยวจากทั่วโลกไปสัมผัสความงามและความท้าทายของผาหินปูนริมทะเลภาคใต้ของไทย
กว่า 25 ปีที่อยู่กับหน้าผา คิงไม่เพียงสร้างเส้นทางปีนหน้าผาที่เต็มไปด้วยความสนุกและท้าทายแต่เขายังสร้างเส้นทางชีวิตให้ตัวเองโดยการเปิดธุรกิจปีนผาของเขา
แต่หากไม่นานหลังจากนั้นชัวิตก็ผกผันและทำให้เขาย้ายมาอยู่ในออสเตรเลียในปี 2007
“ตอนนั้นเพื่อนๆ ที่เคยปีนหน้าผาด้วยกันหลายคนมาทำงานด้าน Rope Access กัน เราเลยลองศึกษาดู”
คิง สมพร สืบเหตุ ในช่วงที่เป็นนักปีนหน้าผาและเจ้าของธุรกิจ King’s Krabi Rock Climbing ในจังหวัดกระบี่ Credit: Supplied/Somporn Suebhait
จากเชือกปีนหน้าผาสู่เชือกทำงาน
Rope Access technician เป็นงานที่ใช้ระบบเชือกเพื่อเข้าถึงพื้นที่สูงหรือเข้าถึงยาก เช่น การเช็ดกระจกตึกระฟ้า ซ่อมผนังรั่ว หรือซ่อมบำรุงโครงสร้างในเหมืองแร่
“มันไม่จำเป็นต้องสร้างนั่งร้านขนาดใหญ่ เราโรยตัวเข้าไปได้เลย” คิงอธิบาย
การเข้าสู่อาชีพนี้ไม่ซับซ้อนอย่างที่คิด “เรียนสี่วัน สอบหนึ่งวัน ก็เริ่มทำงานได้” เขาเล่า “แต่มันมีสามเลเวล ต้องเก็บชั่วโมงทำงาน 1,000 ชั่วโมงถึงจะขยับขึ้นไปได้ …อย่างผมใช้เวลาประมาณสามปี กว่าจะได้เป็นหัวหน้างาน”
ทุกชั่วโมงที่ทำงานจะถูกบันทึกลงใน ล็อกบุ๊ก (Logbook) ซึ่งเป็นหลักฐานสากลเพื่อยืนยันประสบการณ์
"ผมได้หมายเลขประจำตัว 22,131 ตอนนี้ผ่านมาสิบกว่าปีแล้ว หมายเลขล่าสุดไปถึงสองแสนกว่าคน แปลว่าใครที่มีเลขน้อย เขาก็รู้เลยว่าเรามีประสบการณ์มาก”
มาตรฐานความปลอดภัยในเหมือง
วันนี้ คิงคือ Supervisor ระดับ 3 ทำงานในเหมืองแร่ที่เพิร์ทมากว่า 12 ปี หลังจากผ่านงานทั้งที่ซิดนีย์และเหมืองในควีนส์แลนด์มาก่อน
แม้งานระบบเชือก (Rope Access technician) จะถูกมองว่าเสี่ยง แต่ในเหมืองแร่ของออสเตรเลียกลับมีมาตรฐานความปลอดภัยที่เข้มงวดมากกว่าหลายคนคิด
“งานเหมืองใช้ระบบการตรวจสอบต่างกับงานในตัวเมืองเลยครับ อุปกรณ์แต่ละชิ้น เราต้องตรวจสอบทุก 3 เดือน ในตัวเมืองเนี่ยทุก 6 เดือน” คิงเล่า
ไม่เพียงแค่การตรวจสอบอุปกรณ์เท่านั้น แต่ทุกครั้งก่อนทำงานจะมีทีมงานเข้ามาประเมินความเสี่ยง “
เขาจะอธิบายว่าเราอยู่ในตำแหน่งนี้มีความเสี่ยงอะไรบ้าง แล้วต้องลดความเสี่ยงอย่างไร เช่น เชือกที่ใช้คุณภาพอย่างไร อุปกรณ์ตรวจสอบอย่างไร
"สมมติผมนั่งทำงานอยู่บนเชือก ถ้าเกิดอุบัติเหตุ ทีมงานต้องช่วยแล้วนำคนเจ็บลงมา นี่คือวิธีลดความเสี่ยงให้เหลือน้อยที่สุด”
บริษัทในออสเตรเลียยังจัดหาและดูแลอุปกรณ์ทั้งหมดให้พนักงาน “คืออุปกรณ์ทุกอย่าง บริษัทจัดให้ทั้งหมดครับ” เขาย้ำ
นี่จึงเป็นเหตุผลที่แม้งานบนเชือกจะดูน่าหวาดเสียว แต่กลับมีโครงสร้างความปลอดภัยรองรับทุกขั้นตอน
มาตรฐานเหล่านี้ทำให้คิงเชื่อมั่นว่า งานที่คนภายนอกมองว่าเสี่ยง กลับปลอดภัยและมั่นคง “ทุกอย่างบริษัทจัดหาให้หมด ทั้งอุปกรณ์ ทั้งการตรวจสอบ พูดตรงๆ ผมรู้สึกว่าปลอดภัยกว่าตอนทำงานในเมืองเสียอีก”
Rope Access เป็นงานที่ใช้ระบบเชือกเพื่อเข้าถึงพื้นที่สูงหรือเข้าถึงยาก Credit: Supplied/ Somporn Suebhait
อาชีพที่ไม่จำกัดเพศ วุฒิ หรือภาษา
สิ่งที่คิงย้ำคือ งานระบบเชือกเป็นอาชีพที่เปิดกว้าง ระดับการศึกษาหรือภาษาไม่ใช่สิ่งที่จำเป็นเท่ากับความมุ่งมั่นตั้งใจ
“ผมจบแค่ ป.6 ก็ทำได้ ถ้าเรามีวินัย มีใจสู้ ไม่กลัวความสูง ภาษาอังกฤษเราฝึกได้ถ้ามีเป้าหมายชีวิตชัดเจน”
เขายังเล่าเรื่องที่เขารู้สึกว่าไม่ว่าใคร เพศไหน ก็สามารถทำงานด้านนี้ได้ถ้าตั้งใจจริง
“สามปีที่แล้ว ตอนผมรีเซ็ตเลเวล 3 มีน้องผู้หญิงไทยคนหนึ่งอยู่ซิดนีย์ เขาเรียนแล้วผ่านเลเวลหนึ่งได้คะแนนดีเลิศเลยครับ มันพิสูจน์แล้วว่าไม่จำกัดเพศหรือพื้นฐาน ทุกคนทำได้ถ้าตั้งใจจริง”
คิงบอกว่า คนที่สนใจไม่จำเป็นต้องมีประสบการณ์ปีนหน้าผามาก่อน เพราะการอบรมจะเริ่มจากพื้นฐาน “การผูกเงื่อน การจัดอุปกรณ์ การใช้เครื่องมือ ทุกอย่างเริ่มสอนตั้งแต่ศูนย์”
งานเชือกและทัศนคติชีวิต
เขามองว่า Rope Access คืออาชีพที่แม้จะไม่เป็นที่รู้จักกว้างขวาง แต่กลับเลี้ยงชีพได้ ทำได้ทั่วโลก และพัฒนาให้เขาเป็นคนที่ไม่หยุดเรียนรู้
งานนี้มันท้าทาย ทำให้เราไม่หยุดอยู่กับที่ สิ่งสำคัญคือต้องมีเป้าหมายที่ชัดเจนว่าอยู่ในออสเตรเลียแล้วเราจะไปทางไหน ถ้าไม่มีเป้าหมาย มันเดินยากสมพร สืบเหตุ กล่าว
งาน Rope Access ในออสเตรเลียมีการรักษามาตรฐานความปลอดภัยที่เข้มงวด Credit: Supplied/ Somporn Suebhait
ในมุมของเขางานระบบเชือกไม่ได้เป็นเพียงงานที่สร้างรายได้มั่นคง แต่เป็นเชือกที่ผูกโยงกับทัศนคติชีวิต การรู้ว่าตัวเองกำลังปีนไปที่ไหน และไม่ปล่อยให้เป้าหมายจางหายไปจากมือ
