ประเด็นสำคัญ
- เครื่องราชอิสริยาภรณ์ออสเตรเลีย รางวัลแด่บุคคลใดก็ตามที่สร้างคุณงามความดีอย่างยิ่งใหญ่ต่อชุมชน
- ขั้นตอนการได้รับเครื่องราชฯ เริ่มจากการที่มีคนเสนอชื่อบุคคลสำคัญ
- การเสนอชื่อทุกครั้งจะผ่านการประเมินที่เข้มงวด และกระบวนการทั้งหมดยังเป็นความลับด้วย
เครื่องราชอิสริยาภรณ์แห่งออสเตรเลีย (Order of Australia) เป็นส่วนหนึ่งของระบบเกียรติยศของชาติ เป็นวิธียกย่องบุคคลากรออสเตรเลียที่อุทิศตนเพื่อสังคมและสร้างคุณูปการแก่ชุมชน
การเสนอชื่อจะถูกพิจารณาโดยสภาเครื่องราชฯ (Council for the Order of Australia) ซึ่งเป็นหน่วยงานอิสระที่ให้คำแนะนำแก่ผู้ว่าการรัฐ
ร็อบ แอย์ลิง ผู้อำนวยการสำนักงานผู้ว่าการรัฐอธิบายว่า กระบวนการนี้เริ่มต้นจากการเสนอชื่อโดยคนในชุมชน
“บางคนที่ได้รับรางวัลอาจเป็นที่รู้จักดี แต่ส่วนใหญ่คือฮีโร่ที่ไม่ชอบเอ่ยนาม คนที่เรารู้จักกันในชุมชน คนที่ทุ่มเทเสียสละและสร้างความเปลี่ยนแปลง บางคนเป็นอาสาสมัคร บางคนทำงานในภาคชุมชน อุตสาหกรรม กีฬา ศิลปะ ไม่มีข้อจำกัดว่าใครจะได้รับรางวัล แต่สิ่งที่ทุกคนมีเหมือนกันคือ มีคนที่เห็นคุณค่าของพวกเขาและเสนอชื่อขึ้นมา”
เรื่องที่เกี่ยวข้อง
เทสซา ซัลลิวัน คนไทยคนแรกที่ได้รับ Order of Australia
เครื่องราชฯ มีทั้งหมด 4 ระดับ: Companion (AC), Officer (AO), Member (AM) และ Medal (OAM)
โดย OAM เป็นรางวัลที่มอบบ่อยที่สุด
ไมเคิล สมิธ คือหนึ่งในผู้ที่เคยเสนอชื่อบุคคลให้ได้รับเกียรติ
“คนที่ผมร่วมเสนอชื่อคือคนที่ทุ่มเทให้ชุมชนมาอย่างต่อเนื่อง ผมรู้สึกว่าสิ่งที่เขาทำควรได้รับการยอมรับ โดยเฉพาะในภาคส่วนที่ยังไม่เคยถูกยกย่องมาก่อน”
เมื่อเสนอชื่อแล้ว เจ้าหน้าที่จากสำนักงานผู้ว่าการรัฐจะตรวจสอบข้อมูลที่ส่งมา
โดยผู้เสนอชื่อจะต้องระบุรายชื่อบุคคลอ้างอิงในแบบฟอร์ม ซึ่งทางสำนักงานฯติดต่อไปเพื่อขอข้อมูลเพิ่มเติม และสำนักงานฯ อาจติดต่อบุคคลอื่นเพิ่มเติมด้วย
แอย์ลิงอธิบายว่าขั้นตอนนี้ใช้เวลาประมาณ 18 เดือนถึง 2 ปี
“สภาฯ ต้องอาศัยข้อมูลเชิงลึกเกี่ยวกับสิ่งที่ผู้ถูกเสนอชื่อได้ทำและผลกระทบที่เกิดขึ้น ซึ่งต้องผ่านการวิจัยอย่างละเอียด เมื่อเรื่องเข้าสู่การพิจารณาของสภาฯ พวกเขาจะไตร่ตรองอย่างรอบคอบ แล้วจึงเสนอชื่อให้ผู้ว่าการรัฐ ซึ่งจะเป็นผู้อนุมัติสุดท้าย โดยจะมีการประกาศชื่อผู้ได้รับรางวัลปีละ 2 ครั้ง ในเดือนมกราคมและมิถุนายน กระบวนการทั้งหมดจึงใช้เวลานาน”

เหรียญเครื่องราชอิสริยาภรณ์ที่ทิม ทอร์ปได้รับ Credit: Tim Thorpe
ทิม ทอร์ป ผู้เคยได้รับเครื่องราชฯ OAM จากงานวิทยุชุมชนกล่าวว่า
“ประมาณเดือนตุลาคม ผมได้รับอีเมลว่าผมถูกพิจารณาให้รับรางวัล และให้กรอกแบบฟอร์มตอบรับ หรือส่งจดหมายปฏิเสธ ผมเลือกกรอกฟอร์ม และถูกสั่งห้ามพูดถึงเรื่องนี้กับใคร จากนั้นเดือนธันวาคม ผมก็ได้รับอีเมลแจ้งว่าได้รับอนุมัติจากผู้ว่าการรัฐแล้ว และยังย้ำเรื่องความลับอีกครั้ง”
ฮิลคัท ออซกูน ผู้ได้รับเครื่องราชฯ OAM จากการทำงานให้แก่ชุมชนชาวตุรกีก็เช่นกัน
“ฉันตกใจมาก ฉันได้รับอีเมลจากคณะกรรมการเครื่องราชฯ หนึ่งสัปดาห์ก่อนประกาศ และขอให้ฉันเก็บเรื่องนี้เป็นความลับ”
ทิม ทอร์ปขณะเข้าพิธีรับเครื่องราชอิสริยาภรณ์จากผู้ว่าการรัฐ ลินดา เดสเซา Credit: Tim Thorpe OAM
แม้แต่ผู้รับรองที่ให้ข้อมูลก็ต้องรักษาความลับด้วย
“ในขั้นตอนการยืนยัน สภาฯ และเลขาธิการเครื่องราชฯ ต้องพึ่งพาความซื่อสัตย์ของผู้ให้ข้อมูล ความเห็นเหล่านั้นจะไม่ถูกเปิดเผยต่อผู้ถูกเสนอ ไม่ว่าในกรณีใด การรักษาความลับเป็นสิ่งสำคัญ และข้อมูลที่ตรงไปตรงมาคือหัวใจของระบบ”
ทอร์ปกล่าวว่าเขาทั้งประหลาดใจและรู้สึกดีมากกับการตอบรับจากคนรอบตัว
คนที่ได้รับรางวัลนี้มักจะคิดว่า ‘ฉันคู่ควรจริงเหรอ?’ แต่นั่นเป็นเรื่องที่คนอื่นต้องเป็นคนตัดสิน ผมรู้สึกซาบซึ้งที่พวกเขาเห็นว่าผมสมควรได้รับรางวัล อย่างน้อยก็รู้ว่าสิ่งที่ผมทำมีผลต่อชีวิตใครบางคน และนั่นเป็นสิ่งที่เราทุกคนต้องการ การยืนยันว่าทุกอย่างที่ทำมานั้นมีความหมายทอร์ปกล่าว

ฮิลคัท ออซกูน ผู้ที่ได้รับเครื่องราชอิสริยาภรณ์จากการทำงานในชุมชนชาวตุรกี
“พิธีมอบรางวัลเหล่านี้คือช่วงเวลาที่งดงามและเปี่ยมด้วยความสุข ผู้ได้รับรางวัลจะอยู่ท่ามกลางครอบครัว เพื่อน และผู้ได้รับรางวัลคนอื่นๆ เป็นช่วงเวลาที่คนที่มักถ่อมตัวได้ถูกยกย่องในฐานะผู้รับใช้สังคมที่ยอดเยี่ยมแห่งออสเตรเลีย”
ทำไมเราจึงควรเสนอชื่อใครสักคน?
สมิธกล่าวว่าคนที่เขาเสนอชื่อไม่ใช่คนดัง แต่เป็นคนธรรมดาที่สร้างความเปลี่ยนแปลง
“พวกเขาไม่ใช่คนที่จะปรากฏอยู่ในหน้าหนังสือพิมพ์ แต่คือเพื่อนบ้านของคุณ คือเพื่อนร่วมงาน และสิ่งที่พวกเขาทำก็สร้างความแตกต่างและควรค่าการยอมรับ”
เรื่องที่เกี่ยวข้อง

'ดีแลน อัลคอตต์' นักเทนนิสวีลแชร์ เป็นชาวออสเตรเลียแห่งปี 2022
การได้รับรางวัลยังจุดประกายให้ผู้ได้รับเกียรติเสนอชื่อคนอื่นต่อ
“ฉันได้เสนอชื่อคนในชุมชนตุรกีและจากชุมชนอื่นในออสเตรเลียให้ได้รับรางวัล รวมถึงให้ข้อมูลรับรองในกระบวนการด้วย”
ร็อบ แอย์ลิง ผู้อำนวยการสำนักงานผู้ว่าการรัฐฝากทิ้งท้ายไว้ว่า
“อย่าปล่อยให้ความกลัวเรื่องแบบฟอร์มหรือความไม่แน่ใจมาหยุดคุณ เราอยากให้รายชื่อผู้ได้รับเกียรติสะท้อนความหลากหลายของออสเตรเลีย และหนทางเดียวที่จะทำได้คือทุกคนต้องมีส่วนร่วม มองดูคนรอบตัวคุณ แล้วลองเสนอชื่อคนที่คุณเห็นว่าโดดเด่นและสร้างแรงบันดาลใจ”
Australia Explained เป็นพอดคาสต์ข้อมูลและความรู้เกี่ยวกับการปรับตัวให้เข้ากับชีวิตใหม่ในออสเตรเลีย