ዓርቢ ላዕለዋይ ቤት ፍርዲ ኣመሪካ ፡ ነቲ ብ1973 ዝወጸ ፡ ደቂ ኣንስትዮ ንምንጻል ጥንሲ ዝምልከት ሕገ መንግስታዊ መሰል ከም ዝኾነ ዝቕበል ናይ ዋዴ ብይን ኣፍሪስዎ ። እቲ ብፕረዚደንት ጆ ባይደን እተዀነነ ውሳነ ፡ ህይወት ሚልዮናት ደቂ ኣንስትዮ ኣመሪካ ብኸቢድ ከም ዝቕይርን ነቲ ኣብታ ፖሎቲካ እታ ሃገር እናገደደ ዝኸይድ ዘሎ ምክፍፋል ከም ዘጋድድን ገይርዎ ይርከብ።
እቲ ቤት-ፍርዲ ፡ ኣብቲ በቶም ዓቃባውያን ዝበዝሑሉ 6 ን 3 ብይን ብምውሳን፡ ነቲ ድሕሪ 15 ሰሙን ጥንሲ ምንጻል ዝነጸግ ብሪፓብሊካዊ ዝድገፍ ሕጊ ናይ ሚሲሲሲፒ ኣሕሊፉ ኣሎ ።
እቲ ድምጺ 5-4 ንRoe ዘፍረሰ ኮይኑ: ጆን ሮበርትስ ዝበሃል ዓቃባዊ ሓላፊ ፍትሒ ነቲ ናይ ሚሲሲሲፒ ሕጊ ተወሳኺ ስጉምቲ ከይወሰደ ከም ዝድግፎ ብፍሉይ ክጽሕፍ ኪኢሉ ኣሎ ።
እቲ ብይን ክንዮ እቲ ቤት ፍርዲ ልዑል ውሕስነት ዘለዎ ምስጢራት ኣዝዩ ኣብ ዝረሓቐ ጽልዋ ከምጽእ እዩ ፣ እዚ ከኣ ኣብቲ ኣብ ሕዳር ኣብ ዝግበር ምርጫ ናይ ባይደን ወገን ንኮንግረስ ዝቈጻጸሮ እንተ ኰይኑ ንምውሳን ፡ ከምኡውን ካልእ ንነዊኅ እዋን ተቐባልነት ዘለዎ መሰላት ንምቕያር ዘኽእል ፍትሓዊ ዝዀነ ኣሰራርሓ ዝኽተል እንተ ኰይኑ ጽልዋ ከሕድር እዩ ።
እቲ ውሳነ ፡ ነቲ ብዛዕባ ሕጋውነት እቲ ቤት ፍርዲ ዝነበረ ክትዓት ፡ ብኻልእ ወገን ንደሞክራስያዊ ስርዓት ኣመሪካ ፡ ዘይነጽፍ እምኒ መኣዝን እኳ እንተ ኰነ ፡ ነቲ ኣብ እተፈላለየ ጕዳያት ዘሎ ዓቃባዊ ውሳነታት ብዝያዳ እናተመራመረ እዩ ዝኸይድ ዘሎ።
እቲ ብይን ነቲ ግዝኣታት ምንጻል ጥንሲ ናይ ምእጋድ ተኽእሎአን ኣረጋጊጹለን ኣሎ ።
ዕስራን ሽዱሽተን ግዝኣታት ምንጻል ጥንሲ ናይ ምእጋድ ተኽእሎ ኣለወን። ሚሲሲሲፒ ሓንቲ ካብተን ትርር ዝበለ ሕግታት ዘለወን 13 ክፍለ-ሃገራት እያ ።
ዓቃባዊ ዳኛ ክላረንስ ቶማስ ኣብ ብዙሓት ሰባት ፡ እቲ ቤት ፍርዲ ነቲ መሰል መከላኸሊ ጥንሲ ፡ ንሕጋዊ መርዓ ግብረ-ሶዶማውያን ፡ ከምኡ 'ውን ተመሳሳሊ ጾታዊ ርክብ ግብረ-ስጋ ንዝፍጽሙ ዝምልከት ሕግታት መንግስቲ ዝጣበቐሉ ስርዓታት ተመሳሳሊ መርዓ ዳግመ ግምት ክገብረሉ ተማሕጺኑ።
ኣብ ዓበይቲ ዕስለ ኣመሪካ ዝርከባ ዘይተደልየ ጥንሲ ዘጋጠመን ደቂ ኣንስትዮ ፡ ጥንሲ ንምንጻል ናብተን እቲ ምንጻል ሕጋዊ ኮይኑ ዝቕጽለለን ካልእ ግዝኣታት ክገሻ ክግደዳ እየን።
'ናይ ሓዘን መዓልቲ'
ሚስተር ባይደን ነቲ ብይን "ከቢድን ሓደገኛን መገዲ" ብምባል ኮኒንዎ ። ባይደን ኣብ ቤተ መንግስቲ ዋይት ሃውስ ኮይኑ "ንቤት ፍርድን ንሃገርናን ዘሕዝን መዓልቲ እዩ" በለ።
"እቲ ቤት ፍርዲ ቅድሚ ሕጂ ዘይገበሮ ነገር እዩ ገይሩ ፦ ንሓያሎ ኣመሪካውያን ኣዝዩ መሰረታዊ ዝዀነ ሕገ መንግስታዊ መሰል እዩ ሓኺኹ ዘሎ ።"
ግዝኣታት ንምንጻል ጥንሲ ናይ ምእጋድ ሓይሊ ዝህብ ዉሳነ ምውሳን ፡ ሕቡራት መንግስታት ኣመሪካ ካብተን ምዕቡላት ሃገራት ንመሰላት ምክልኻል መሰልላት መፍረ ብሕታዊት ሃገር ኮይና ኣላ ክብል እቲ ናይ ደሞክራሲያዊያን መራሒ ገሊጹ ።
ሚስተር ባይደን ንኮንግረስ ነቲ ናይ ምንጻል ጥንሲ መሰላት ዝከላኸል ሕጊ ከሕልፍ ተማሕጺኑ ፣ እዚ ግና ኣብቲ ብሰልፋዊ ምክፍፋል ዝተጎብ አ ኮንግረስ ተፋጻሚ ክኸውን ዘለዎ ተኽእሎ ጸቢብ እዩ።
ቫቲካን ንዓለም ብዛዕባ ህይወት ክትሓስብ ከም ዝበደሃ ብምግላጽ እንተደገፈት'ኳ ፡ ብሪጣንያ ፡ ፈረንሳን ካልኦት ሃገራትን ነቲ ብይን ንድሕሪት ዝመልስ ዉሳኔ ክብላ ነጺገናኦ ኣለዋ ።
Source: Twitter
"ኣንስቲ ሰብኣዊ መሰላተን ክጥቀማን ኣድላዪ ውሳነታት ክገብራን እንተ ኰይነን: ኣብ ቍጽሪን ናይ ምውላድ ግዜን ደቀን ብናጻን ብሓላፍነትን ክውስና: ሓበሬታ: ትምህርቲ: ከምኡውን ኣገልግሎታት ክረኽባ ሓላፍነት ኣለወን" ።
"ምንጻል ጥንሲ ውሑስን ሕጋዊን እንተ ዘይኰይኑ ፡ ደቂ ኣንስትዮ ብዙሕ ጕድኣት ወይ ሕማቕ ሳዕቤን ከምጽኣለን ናብ ዝኽእል እየን ዝኸዳ፡ ብፍላይ ነተን ብድኽነት ወይ ውሑዳን ደቂ ኣንስትዮ ፡ ኣብ ከምዚ ኩነታት ክወድቃ ይግደዳ እየን ።"
