Á châu Ngày nay: Xung đột quy mô lớn Thái Lan – Campuchia, liều thuốc của Trump còn hiệu quả?

View Transcript

Cuộc chiến Thái Lan - Campuchia sẽ bùng nổ nếu thiếu liều thuốc hiệu quả sau Trump? Nguồn: Bangkok Post

Á châu Ngày nay

View Podcast Series

Follow and Subscribe

Apple Podcasts

Spotify

Download (16.51MB)

Download the SBS Audio appAvailable on iOS and Android

Thỏa thuận ngừng bắn mong manh đã đổ vỡ. Kể từ đầu tháng 12/2025, khu vực biên giới Thái Lan và Campuchia lại chìm trong khói lửa của xung đột quy mô lớn, với sự tham gia của tiêm kích F-16 và pháo binh hạng nặng. Hàng trăm nghìn người dân đang phải sơ tán khẩn cấp, trong khi các cuộc không kích nhắm vào những khu vực bị cáo buộc là trung tâm lừa đảo trực tuyến đang làm dấy lên những lo ngại về tội ác chiến tranh và khủng hoảng nhân đạo. Điều gì đã khiến cuộc chiến âm ỉ kéo dài hàng thế kỷ này lại bùng phát dữ dội đến vậy?

Căng thẳng biên giới kéo dài hàng thế kỷ giữa Thái Lan và Campuchia đã bùng phát trở lại một cách dữ dội vào đầu tháng 12 năm 2025, nhanh chóng leo thang thành một cuộc xung đột quy mô lớn. Các trận giao tranh, với sự tham gia của pháo binh, xe tăng, và thậm chí là các cuộc không kích bằng tiêm kích F-16, đã đẩy hàng trăm nghìn người dân vào cảnh tị nạn và đặt ra mối đe dọa nghiêm trọng đối với sự ổn định của khu vực Đông Nam Á.

Hiện trạng xung đột: Tiếng súng vượt qua thỏa thuận ngừng bắn

Cuộc xung đột tái bùng phát từ khoảng ngày 7/12/2025, không chỉ dừng lại ở các cuộc đụng độ biên phòng nhỏ lẻ mà đã nhanh chóng biến thành những trận đánh lớn dọc theo đường biên giới chung.

Sử dụng vũ khí hạng nặng: Cả hai bên đều sử dụng vũ khí uy lực, bao gồm pháo phản lực BM-21, xe tăng, và máy bay chiến đấu.

Không kích của Thái Lan: Quân đội Thái Lan đã điều động tiêm kích F-16 thực hiện nhiều cuộc không kích nhắm vào các vị trí quân sự bị cáo buộc của Campuchia, đặc biệt tại tỉnh Oddar Meanchey. Thái Lan tuyên bố mục tiêu là các kho chứa đạn dược và vũ khí hạng nặng, nhằm cắt đứt nguồn yểm trợ hỏa lực của đối phương, đồng thời công bố hình ảnh các vụ nổ thứ cấp cho thấy hiệu quả của cuộc tấn công.

Phản ứng của Campuchia: Campuchia kịch liệt bác bỏ các cáo buộc xâm phạm lãnh thổ, khẳng định hành động của họ là tự vệ. Họ cáo buộc các cuộc không kích của Thái Lan đã đánh trúng khu dân cư, gây hư hại nghiêm trọng cho cơ sở hạ tầng dân sự tại thành phố Samraong, tỉnh Oddar Meanchey.

Thương vong và hệ quả nhân đạo

Hậu quả nhân đạo của cuộc giao tranh là vô cùng nghiêm trọng, với hai bên đưa ra các con số thương vong hoàn toàn khác biệt.

Bên	Thương vong (Báo cáo)
Thái Lan	Ít nhất 3 binh sĩ thiệt mạng.
Campuchia	Ít nhất 10 dân thường thiệt mạng và khoảng 60 người bị thương (tính đến sáng 11/12/2025). Tuyên bố "vài trăm binh sĩ Thái Lan đã thiệt mạng và hơn 1.000 người bị thương" (không có bằng chứng xác thực).

Ước tính khoảng nửa triệu người dân ở cả hai bên biên giới đã phải sơ tán khẩn cấp, tìm nơi trú ẩn tạm thời trong các trường học, chùa chiền và cơ sở công cộng khác. Riêng Thái Lan đã tổ chức di tản hơn 400.000 công dân từ năm tỉnh biên giới.

Nguyên nhân sâu xa: Lịch sử, địa lý và chính trị

Sự leo thang dữ dội vào cuối năm 2025 này bắt nguồn từ nhiều yếu tố chồng chéo, từ sự mong manh của các thỏa thuận hòa bình cho đến các tranh chấp lịch sử phức tạp.

Tranh chấp biên giới kéo dài một thế kỷ

Tranh chấp kéo dài hơn một thế kỷ, bắt nguồn từ Hiệp ước Pháp – Xiêm năm 1904, khi Pháp kiểm soát Campuchia. Hiệp ước này đã để lại nhiều điểm mơ hồ và chưa được phân định rõ ràng trên đường biên giới chung dài khoảng 800 km.

Khu vực tranh chấp chính hiện nay tập trung vào:

Tỉnh Oddar Meanchey (Campuchia) và khu vực lân cận: Đây là nơi giao tranh đang diễn ra gay gắt nhất, nơi Campuchia cáo buộc dân thường bị ảnh hưởng bởi không kích. Khu vực này có ý nghĩa chiến lược và được cho là giàu tài nguyên.

Quần thể đền Preah Vihear: Tòa án Công lý Quốc tế (ICJ) đã phán quyết ngôi đền này thuộc về Campuchia vào năm 1962, và năm 2013, ICJ tiếp tục yêu cầu Thái Lan rút quân khỏi khu vực xung quanh rộng 4,6 km². Tuy nhiên, Thái Lan vẫn bác bỏ một phần thẩm quyền của ICJ, khiến khu vực này trở thành điểm nóng thường xuyên tái diễn đụng độ, như các sự kiện từ năm 2008 đến 2011.

Thỏa thuận ngừng bắn bị phá vỡ

Thỏa thuận ngừng bắn được ký kết hồi tháng 10/2025, dưới sự chứng kiến của Tổng thống Mỹ Donald Trump và Thủ tướng Malaysia Anwar Ibrahim, sau đợt giao tranh đẫm máu hồi tháng 7/2025 (khiến ít nhất 48 người thiệt mạng), đã trở nên mong manh.

Tố cáo lẫn nhau: Cả hai bên liên tục đổ lỗi cho đối phương vi phạm các điều khoản hòa bình và châm ngòi cho giao tranh mới.

Thái Lan từ chối đàm phán: Thủ tướng Thái Lan Anutin Charnvirakul công khai tuyên bố chưa phải là thời điểm thích hợp cho đàm phán, nhấn mạnh Campuchia chưa có động thái liên lạc hay phối hợp nào.

Campuchia kêu gọi can thiệp: Ngược lại, Campuchia kêu gọi cộng đồng quốc tế lên án Thái Lan vì vi phạm thỏa thuận.

Động lực chính trị nội bộ

Yếu tố chính trị nội bộ là một động lực quan trọng thúc đẩy căng thẳng leo thang:

Thái Lan: Chính quyền đang đối mặt với những khó khăn từ thiên tai lũ lụt nghiêm trọng và các vấn đề nội bộ. Việc tập trung vào xung đột biên giới được cho là có thể giúp khơi dậy tinh thần dân tộc và sự đoàn kết trong nước.

Campuchia: Trong bối cảnh quốc tế gia tăng quan tâm đến các hoạt động lừa đảo trực tuyến và buôn người, việc nhấn mạnh mối đe dọa từ bên ngoài có thể giúp củng cố sự đồng thuận và hướng sự chú ý của người dân vào việc bảo vệ chủ quyền.

Cán cân quân sự: Thái Lan vượt trội

Sự chênh lệch về sức mạnh quân sự là một yếu tố then chốt trong diễn biến xung đột. Theo xếp hạng Global Firepower Index 2025, Thái Lan (hạng 25 thế giới, hạng 3 ASEAN) có ưu thế vượt trội so với Campuchia (hạng 95 thế giới).

Chỉ số	Thái Lan	Campuchia
Xếp hạng GFP (2025)	25	95
Quân nhân tại ngũ	Khoảng 360.000	Khoảng 124.000 – 221.000
Ngân sách quốc phòng (USD)	Khoảng $5,9 tỷ	Khoảng $860 triệu – $1,3 tỷ
Không quân	Gần 500 máy bay quân sự (F-16, Saab Gripen)	Khoảng 25 máy bay (chủ yếu là vận tải, trực thăng cũ)
Trọng tâm	Công nghệ, không quân, hải quân	Chiến lược phòng thủ mặt đất và pháo binh (với sự hỗ trợ từ Trung Quốc)

Thái Lan nắm giữ lợi thế về công nghệ, không quân và hải quân, cho phép thực hiện các hoạt động như không kích chính xác. Ngược lại, Campuchia tập trung vào hỏa lực pháo binh mặt đất mạnh mẽ (463 hệ thống rocket projector so với 26 của Thái Lan), nhưng khó cạnh tranh trực tiếp ở quy mô lớn.

Tội phạm xuyên quốc gia và bom rơi vào sòng bạc

Một lớp phức tạp và tối tăm của xung đột là sự liên kết giữa giao tranh biên giới và tội phạm xuyên quốc gia.

Mục tiêu sòng bạc: Thái Lan đã thực hiện các cuộc tấn công nhắm vào ít nhất năm sòng bạc và cơ sở bị nghi ngờ là trung tâm lừa đảo trực tuyến ở Campuchia kể từ ngày 8/12/2025. Các địa điểm như sòng bạc O'Smach và khu nghỉ dưỡng Royal Hill đã bị nã pháo và ném bom.

Biện minh quân sự: Quân đội Thái Lan biện minh rằng các sòng bạc này đang được sử dụng cho mục đích quân sự, như tập kết binh lính, phóng thiết bị không người lái (drone) và cất giữ tên lửa BM-21.

Mối đe dọa nhân đạo: Campuchia được xem là trung tâm toàn cầu của hoạt động lừa đảo trực tuyến quy mô công nghiệp, thường ẩn náu trong các khu phức hợp sòng bạc. Các chuyên gia cảnh báo rằng các cuộc ném bom có thể gây nguy hiểm cho hàng nghìn nạn nhân buôn người vẫn bị mắc kẹt, làm dấy lên lo ngại về nguy cơ tội ác chiến tranh.

Vai trò của các cường quốc: Ngoại giao cá nhân của Mỹ

Cộng đồng quốc tế đã có phản ứng khẩn cấp, nhưng chủ yếu dừng lại ở mức kêu gọi và ngoại giao.

ASEAN: Với Malaysia làm Chủ tịch, khối bày tỏ "quan ngại sâu sắc" và kêu gọi hai bên kiềm chế, tăng cường đối thoại. Tuy nhiên, sự hạn chế của ASEAN trong việc giải quyết xung đột nội khối vẫn hiện hữu.

Việt Nam: Láng giềng Việt Nam lên tiếng lo ngại sâu sắc, yêu cầu hai bên hết sức kiềm chế, không sử dụng vũ lực và thực hiện đầy đủ thỏa thuận ngừng bắn.

Hoa Kỳ: Tổng thống Donald Trump, người từng đóng vai trò trung gian thành công trong việc buộc hai bên đạt lệnh ngừng bắn hồi tháng 7/2025, tiếp tục thể hiện sự tự tin về khả năng ngoại giao của mình.

Ảnh hưởng của Tổng thống Trump

Ông Trump đã sử dụng phong cách ngoại giao cá nhân, kết hợp với sức mạnh kinh tế của Mỹ (đe dọa áp thuế thương mại) để buộc hai bên ký kết Hiệp định Kuala Lumpur tháng 10/2025, phác thảo lộ trình hòa bình và các thỏa thuận thương mại.

Vào ngày 12/12/2025, ông tuyên bố trên Truth Social rằng đã có “cuộc trò chuyện rất tốt” với lãnh đạo hai nước và họ đồng ý ngừng bắn từ tối hôm đó, quay trở lại Hiệp định Hòa bình gốc. Tuy nhiên, hiệu quả cuối cùng của sự can thiệp này phụ thuộc vào ý chí thực sự muốn hòa bình của cả hai bên.

Diễn biến và triển vọng hòa bình

Hệ lụy của cuộc xung đột này rất đa chiều:

Nhân đạo: Hàng trăm nghìn người di dời, gia đình chia cắt, nguy cơ dịch bệnh tại các khu trú ẩn.

Kinh tế: Biên giới đóng cửa làm gián đoạn thương mại, du lịch, và chuỗi cung ứng, ảnh hưởng đến hàng triệu người. Thậm chí lĩnh vực thể thao cũng bị ảnh hưởng khi Campuchia tuyên bố rút khỏi SEA Games 33.

Ngoại giao: Thỏa thuận ngừng bắn có nguy cơ đổ vỡ, làm suy yếu lòng tin và uy tín của ASEAN.

Các nhà phân tích dự báo tình hình có thể tiếp tục căng thẳng trong ngắn hạn, với giao tranh lẻ tẻ kéo dài. Hòa bình lâu dài rất khó đạt được vì chủ nghĩa dân tộc cực đoan đang chi phối và các vấn đề cốt lõi về phân định biên giới vẫn chưa được giải quyết. Hy vọng duy nhất cho việc ngừng bắn sớm nằm ở các nỗ lực ngoại giao mạnh mẽ và sự phối hợp giữa ASEAN, Mỹ và Trung Quốc. Nếu không có "sự can thiệp thần kỳ", người dân hai bên biên giới sẽ phải đối mặt với "một giai đoạn khó khăn" kéo dài.

Á châu Ngày nay

Đồng hành cùng chúng tôi tại SBS Vietnamese Facebook & SBS Vietnamese Instagram, và cập nhật tin tức ở sbs.com.au/vietnamese

Nghe SBS Tiếng Việt trên ứng dụng miễn phí SBS Audio, tải về từ App Store hay Google Play

Phần "Transcript" do AI tạo ra. Đọc thêm về việc SBS sử dụng AI: https://www.sbs.com.au/aboutus/sbs-guiding-principles-for-use-of-ai/

Transcript

[Xuân Ngọc]

Tạp chí Á Châu Ngày Nay cùng Xuân Ngọc và Nguyễn Tuân trở lại cùng quý vị. Chủ nhật hàng tuần đặt lịch hẹn quen thuộc với chúng tôi rồi đúng không ạ? Và tối nay thì như thường lệ, bình luận viên Nguyễn Tuân sẽ trở lại với chương trình. Xin kính chào anh ạ.

[Nguyễn Tuân]

Ờ, xin chào Xuân Ngọc và xin chào ờ quý khán giả.

[Xuân Ngọc]

Thưa anh Nguyễn Tuân và thưa quý vị, có lẽ là những tin tức nổi bật nhất trong tuần vừa qua liên quan đến khu vực châu Á mà cụ thể là Đông Nam Á phải nói đến. Xung đột biên giới giữa Thái Lan và Campuchia. Nó lại bùng phát sau cái cơn chấn thương của hồi tháng Bảy vừa rồi. Vậy thì anh Nguyễn Tuân có thể cho biết một vài những cái nét tổng quan về tình hình hiện tại như thế nào và tại sao lần này việc leo thang chiến sự nó lại nhanh và mạnh, theo một số chuyên gia là đáng lo ngại đến như vậy cho dù cuối năm rồi ạ?

[Nguyễn Tuân]

Tình hình hiện tại bây giờ thì Thái Lan, Campuchia nó tái bùng phát rất là dữ dội từ cuối tuần trước á. Ngày bảy tháng mười hai nó và nó bắt đầu nó lan ra nhiều khu vực dọc theo biên giới chung của hai nước. Thì giao tranh bây giờ nó không còn có gì giới hạn những cái cuộc, ờ, cuộc đụng độ nhỏ lẻ nữa mà nó leo thang thành các trận đánh lớn. Cả hai bên bây giờ bắt đầu sử dụng vũ khí hạng nặng như pháo binh, xe tăng và bãi chiến đấu quà và thiết bị không người lái thì làm cho cái: cái- cái- cái hổm rài nó làm cho cái, cái không khí biên giới giữa hai nước rất là hỗn loạn. Phía Thái Lan á, họ điều động á, các tiêm kích F-16 nè, không kích ngắm vào các, ờ, các mục tiêu mà họ cho là vị trí quân sự ở Campuchia, đặc biệt là ở tỉnh Otdaminchèng. Quân đội Thái Lan cho rằng á họ, họ chỉ tấn công vào các kho chứa đạn dược và cũng như là chẳng hạn như là đạn dược có khả lực Bm 21 và các kho vũ khí hạng nặng bên Campuchia đó, nhằm để ngăn chặn các- các yểm trợ về hỏa lực từ cái phía Campuchia. Thái Lan họ nhấn mạnh á là cái hoạt động này là, ờ, tập trung và, và thực hiện được ở cái độ chính xác cao, sử dụng công nghệ hiện đại để tránh ảnh hưởng đến dân thường. Đó, nhưng mà ngược lại đó thì phía Campuchia đó, họ phản ứng bệnh hoạn lắm.

[Nguyễn Tuân]

Nó, nó cáo buộc là các cuộc không kích của Thái Lan á, không chỉ nhắm vào mục tiêu quân sự mà còn đánh trúng các khu dân cư nữa, đặc biệt là, là trung tâm thành phố ờ, Samraong ở tỉnh Otdaminchèng. Theo người phát ngôn của Bộ Quốc phòng Campuchia đó thì các cuộc tấn công này á, nó làm-- đã gây ra hư hại nghiêm trọng đến nhiều tòa nhà dân sự và cơ sở hạ tầng, nó dẫn đến ít nhất là mười thường dân thiệt mạng và khoảng sáu mươi người bị thương. Thì con số này á, thống kê này được cập nhật đến ngày mười một tháng mười hai. Thì phía Campuchia họ bác bỏ hoàn toàn các cáo buộc của Thái Lan á, nói rằng Campuchia xâm phạm lãnh thổ và họ khẳng định rằng mọi hành động của phía Campuchia chỉ là, để, để tự vệ, để bảo vệ cho người dân và lãnh thổ của mình thôi.

[Nguyễn Tuân]

Thì hiện tại bây giờ thì thương vong và thiệt hại tổng thể giữa hai bên đưa ra con số nó hoàn toàn khác biệt nhau. Thậm chí là họ còn cáo buộc lẫn nhau á là hai bên đều đưa ra thông tin giả để đánh lừa dư luận quốc tế nữa. Thì đó, thành ra là đây, thực sự mà nói thì Thái Lan họ cũng đã ghi nhận là ít nhất là ba binh sĩ thiệt mạng kể từ khi cái cuộc xung đột mới này nó bùng phát. Trong khi phía Campuchia thì họ tuyên bố rằng à, hai trăm binh sĩ Thái Lan đã thiệt mạng và hơn một ngàn người bị thương. Mặc dù họ không có-- họ chưa có chung tơ-- cung cấp được bằng chứng cụ thể nào để hỗ trợ cái tuyên bố này. Nhưng mà rõ ràng là mình thấy được cái hậu quả nhân đạo hiện tại bây giờ nó rất là nghiêm trọng. Hàng trăm nghìn dân ở cả hai biên giới, ước tính ra khoảng nửa triệu người đã phải sơ tán khẩn cấp khỏi các khu vực nguy hiểm này. Và họ đang phải trú ẩn tạm trú trong à, trong các trường học nè, chùa chiền và các cơ sở công cộng khác.

[Nguyễn Tuân]

Đó là còn bên Thái Lan á, thì họ đã tổ chức sơ tán hơn bốn trăm nghìn công dân từ năm tỉnh biên giới, thì cho thấy rằng cái quy mô của cuộc di tản lần này nó lớn đến mức độ nào ạ. Thì mình nói về mặt lý do á thì mình mới thấy là cuộc xung đột lần này á, tại sao nó diễn ra mạnh mẽ vào năm-- cuối năm nay á? Nó giải thích được-- có thể giải thích được là bởi sự cái, cái, cái, cái thỏa thuận hòa bình mà ngừng bắn vào hồi tháng Mười vừa rồi á, thật sự nó rất là mong manh. Cái thỏa thuận này thì mặc dù là được ký dưới sự chứng kiến của Tổng thống Donald Trump và Thủ tướng Malaysia Anwar Ibrahim á. Tuy nhiên á, cả hai bên liên tục đổ lỗi với nhau về việc châm ngòi giao tranh mới tại các vị-- và, và cáo buộc hai bên-- phía bên kia là vi phạm tới địa quản hòa bình. Thì Thủ tướng Thái Lan Abhisit đã công khai nói rằng

[Nguyễn Tuân]

ông chưa nhận được bất cứ, bất cứ cái liên lạc hay phối hợp nào từ phía Campuchia cả và cho rằng hiện tại á, chưa phải là thời điểm thích hợp để đàm phán. Thì ngược lại, Campuchia thì họ đang kêu gọi cộng đồng quốc tế lên án Thái Lan vì vi phạm thỏa thuận. Cũng còn một lý do, cũng có thể nói là sâu xa hơn nữa đó, đó là cái tinh thần dân tộc, ờ, mạnh mẽ và các động thái chính trị nội bộ của cả hai nước. Thì, thì cũng-- mình cũng nghe trên báo đài thì hiện tại, hiện tại bây giờ ở bên Thái Lan á, họ bắt đầu vừa tuyên bố giải tán Quốc hội và họ sẽ chuẩn bị tập tuyển cử vào, ờ, đầu năm sau. Mới đây nữa là ở Thái Lan á, họ-- mình cũng biết được là chính quyền họ đang hiện tại bây giờ, họ đang nỗ lực vượt qua những khó khăn từ cái thiên tai lũ lụt, ờ, nghiêm trọng, ờ, cùng một số vấn đề khác trong nước.

[Nguyễn Tuân]

Thì họ muốn thì, thì, cái, cái, cái, cái cuộc xung đột này nó, nó thu hút, cái, cái sự chú ý của dư luận ạ. Nên, nên cái việc tập trung vào biên giới, chiến tranh biên giới này có thể giúp khơi dậy sự đoàn kết và tinh thần thương nước của người dân trong nước. Tương tự bên Campuchia cũng vậy, khi mà họ đang đối mặt với sự quan tâm của-- chú ý của cộng đồng quốc tế về các hoạt động về lừa đảo trực tuyến và buôn người đó, thì á, khi mà nhấn mạnh đến cái mối đe dọa từ bên ngoài thì cũng có thể giúp được cái sự đồng thuận nội bộ trong nước. Thì khi những cái yếu tố này nó chồng chéo lẫn nhau á, chỉ cần một sự cố nhỏ giữa biên giới thôi á, thì nó cũng dễ làm cho cái cuộc xung đột lan rộng ra và gia tăng căng thẳng, ảnh hưởng đến cả khu vực.

[Xuân Ngọc]

Quý thính giả đang theo dõi Tạp chí Á Châu ngày nay cùng với Xuân Ngọc và Nguyễn Tuân.Vâng, đó là những gì diễn ra trên thực địa và ở cái góc độ mang tính chiến lược cũng như là tình hình nội bộ của hai nước. Thế nhưng mà giờ phút này chúng tôi rất là muốn chúng ta đến với khu vực biên giới này để biết cụ thể hơn cái sức mạnh quân sự của hai bên nó như thế nào. Bởi vì về lý thuyết thì rõ ràng là Thái Lan nằm ở chiếu trên. À xin nói một cách đơn giản là như vậy. Thế thì không hiểu là Campuchia đối phó như thế nào đây?

[Nguyễn Tuân]

[tiếng cười] Đúng rồi đó. Thì rõ ràng đây là một cuộc chiến có thể nói là giật mặt giấy tờ là không cần sức nữa ạ. [tiếng cười] Thì theo bảng xếp hạng của Global Firepower Index năm 2015, đây là một nguồn đánh giá quân sự khá uy tín trên toàn cầu, thì Thái Lan hiện tại về mặt quân sự họ đứng năm mươi lăm trên thế giới. Và nếu mà nói nhỏ lại trong khối ASEAN, họ đứng thứ ba chỉ sau Indonesia và Việt Nam thôi. Trong khi đó thì Campuchia xếp hạng đến chín mươi lăm trên thế giới đấy. Thì cái sự chênh lệch này phản ánh rõ ràng qua các con số cụ thể. Thì hiện tại bây giờ Thái Lan á, họ có cái lực lượng quân sự lớn hơn rất nhiều. Họ có khoảng đến ba trăm sáu mươi nghìn quân quân nhân tại ngũ nè, hai trăm nghìn dự bị và ngân sách quốc phòng là khoảng năm chấm chín tỷ đô la Mỹ. Thì họ sở hữu không quân hiện đại với gần năm trăm máy bay quân sự nè, thì bao gồm những cái tiêm kích, chẳng hạn như F-16 hoặc Sapphire Rifle của-của Thụy Điển cùng hàng trăm trực thăng và xe bọc thép. Hải quân Thái Lan á, họ cũng mạnh mẽ về, về, về mặt họ có gần đến ba trăm tàu chiến các loại.

[Nguyễn Tuân]

Về lục quân, Thái Lan họ cũng có hàng nghìn xe thiết giáp và hệ thống pháo binh đa dạng. Thì ngược lại Campuchia thì cũng tùy, tùy nguồn thống kê thôi. Phía bên Campuchia, họ có khoảng từ một trăm hai mươi bốn nghìn đến hai trăm hai mốt nghìn quân nhân đang tại ngũ, thì ngân sách quốc phòng thì nhỏ hơn rất nhiều, thì khoảng chừng tám trăm sáu mươi triệu đến một tỷ ba đô Mỹ thôi. Không quân thì rất là hạn chế, thì chỉ khoảng hai mươi lăm máy bay thôi. Chủ yếu là máy bay vận tải và trực thăng cũ thì không có tiêm kích nữa. Thì rõ ràng mình đọc báo đài mình thấy hiện tại bây giờ bên Thái Lan là khi mà họ tấn công người bên Campuchia về mặt không quân á, thì không có một sự chống chọi nào ở phía Campuchia cả. Tại vì Campuchia thực sự mà nói là họ không có sức mạnh về không quân. Nhưng ngược lại đó, thì họ mạnh hơn một chút về số lượng xe tăng.

[Nguyễn Tuân]

Họ có khoảng sáu trăm sáu mươi bốn xe tăng, trong khi Thái Lan có khoảng sáu trăm bằng bằng thôi, và đặc biệt là họ có pháo phản lực của họ rất là mạnh. Họ có đến bốn trăm sáu mươi ba hệ thống rocket, so trong khi Thái Lan chỉ có hai mươi sáu thôi, thì cho thấy Campuchia họ tập trung vào hỏa lực pháo binh mặt đất. Mà cái này nó cũng có đến sự hỗ trợ đến từ phía Trung Quốc nữa. Mình nhìn về mặt tổng thể thì Thái Lan rõ ràng á, là vượt trội rõ rệt về mặt công nghệ quân sự, hải quân và ngân sách, thì giúp họ có lợi thế lớn hơn trong các hoạt động như không kích chính xác mà chúng ta đang thấy. Thì buông ngược lại thì Campuchia, họ sẽ bù đắp bằng chiến lược phòng thủ mặt đất và pháo binh mạnh nhưng mà khó mà cạnh tranh được ở-ở-ở quy mô lớn được.

[Xuân Ngọc]

Vâng, thời điểm hiện nay thì chúng ta cũng thấy là các cuộc chiến tranh cũng cho thấy những cái hình mẫu nhất định và khó có thể nói được cái cục diện sẽ như thế nào nếu thực sự là cuộc chiến này nó mở ra quy mô lớn. Bởi vì là giữa Ukraine đối đầu với cả Nga thì nhìn qua lý thuyết chúng ta biết rồi. Thế nhưng đằng sau Ukraine là-

[Nguyễn Tuân]

Đúng rồi

[Xuân Ngọc]

Cả một cái khối châu Âu mạnh mẽ, rồi Mỹ nữa. [tiếng cười khẩy] Không biết là nếu mà cuộc chiến giữa Campuchia và Thái Lan nổ ra thì điều gì sẽ xảy ra ở phía đằng sau của cánh gà đó?

[Xuân Ngọc]

Quý thính giả đang theo dõi tạp chí Á Châu ngày nay cùng với Xuân Ngọc và Nguyễn Tuân.

[Xuân Ngọc]

Chúng ta tạm gác lại những con số nó mang tính khô khan và có thể nó cũng sẽ chưa quyết định được cục diện trên chiến trường mà đến ngay với một vai trò có thể là nó sẽ tác động được ngay này. Đó là vai trò của Tổng thống Mỹ Donald Trump, bởi ông cũng đã làm được điều mà giới yêu hòa bình là phải đánh giá cao rồi. Trong cuộc xung đột nho nhỏ giữa Campuchia và Thái Lan thời gian trước đây, hồi tháng Bảy. Thế thì vai trò của ông trong chuyện này như thế nào? Đặc biệt là sau khi mà ông Trump trở thành một hình mẫu trong vai trò là người dẫn dắt và kiến tạo hòa bình thế giới ạ.

[Nguyễn Tuân]

Ừ đúng rồi, đó là vai trò tại-- phải nhìn nhận là từ khi cái-cái-cái xung đột giữa Thái Lan và Campuchia nó khởi đầu từ mấy tháng trước á, thì vai trò của Tổng thống Donald Trump á trong cái-cái-cuộc xung đột này thật sự là nổi bật. Ông ấy, ông. Tại vì ông ấy sử dụng, đã sử dụng một phong cách ngoại giao cá nhân về sức mạnh kinh tế của Mỹ để can thiệp á. Thì mình nhớ hồi tháng bảy đúng không? Thì đợt giao tranh vào tháng Bảy năm 2015, khi mà xung đột khiến ít nhất bốn mươi tám người thiệt mạng. Lúc đó ông Trump à, Tổng thống Trump đóng vai trò trung gian chính, sử dụng trả lời đe dọa áp thuế thương mại cao và các cuộc điện đàm trực tiếp để buộc hai bên đạt được thỏa thuận ngừng bắn tạm thời. Ông ấy tự-tự-tự tin tuyên bố rằng mình có thể giải quyết được vấn đề nhờ kinh nghiệm từ các thỏa thuận quốc tế trước đây. Thì sau cái đó là đến Hiệp định Kuala Lumpur vào tháng 10 năm 2015 đó, thì ông Tổng thống Trump đã trực tiếp đi chứng kiến lễ ký kết cùng Thủ tướng Malaysia Anwar Ibrahim. Cái văn kiện này không chỉ á, là bao gồm các điều khoản ngừng bắn mà còn phác thảo lộ trình hòa bình dài hạn kèm theo các thỏa thuận thương mại giữa Mỹ với Thái Lan và Campuchia. Vậy thì cái điều này nó cho thấy là ông ấy không chỉ dừng đến việc dập tắt ngọn lửa chiến tranh mà còn cố gắng xây dựng một nền tảng kinh tế để ngăn ngừa nó tái phát nữa. Nhưng mà rất tiếc là theo cái- với cái đợt leo thang mới hiện tại

[Nguyễn Tuân]

là, thì ông Trump một lần nữa cũng thể hiện sự tự tin về khả năng ngoại giao của mình. Ông nhấn mạnh rằng tôi đã từng giải quyết được vấn đề này trước đây và đồng thời là Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio cũng hỗ trợ bằng cách kêu gọi ngừng ngay lập tức các hành động thù địch, bảo vệ dân thường và quay lại các biện pháp giảm leo thang trong ch-ch-hiệp định Hòa bình Kuala Lumpur. Thì vào ngày ngày mười hai tháng mười hai á, ông Trump á thì mới đăng lên cái mạng

[Nguyễn Tuân]

Truth Social của ông á, cho rằng á là ông vừa có một cuộc hội chuyện rất tốt với Thủ tướng Thái và Thủ tướng Campuchia thì ông tuyên bố rằng hai bên đã đồng ý ngừng bắn kể từ tối đó và sẽ-kê-sẽ quay trở lại hiệp định mà-mà hòa-và hòa bình gốc mà đã ký với ông và Thủ tướng Malaysia vào tháng Mười vừa rồi.Thì nhưng mà thực sự mà nói thì từ cái ngày mười hai đi đến, cho tới ngày hôm nay thì rõ ràng á là cái tình hình giao tranh giữa hai biên giới chưa có, có nhiều dấu hiệu ngừng lại. Thì các nhà phân tích cho rằng á, ông Trump á, là đại diện cho một sức mạnh của Mỹ, là một cường quốc á, có thể ảnh hưởng đến cả hai nước qua thương mại và viện trợ, thì nó cũng có một tác động rất lớn lao trong cái hòa bình giữa hai nước đó. Nhưng cuối cùng đi chăng nữa, cái hiệu quả đó của cái hòa bình này nó phụ thuộc vào việc hai bên có thật sự muốn hòa bình và ngừng bắn hay không. Vì lịch sử hồi đó giờ cho thấy giữa cả hai nước á, thì cái chiến tranh biên giới đã kéo dài khoảng cả trăm năm nay là, thỏa thuận trước đây thường chỉ là tạm thời, dễ bị phá vỡ bởi các động trơ-- động cơ chính trị nội bộ.

[Xuân Ngọc]

Vâng, anh nói đến động cơ chính trị nội bộ. Khoan hãy nói tới những cái điều gì nó thâm khuấy bí sử mà gần đây người ta phát hiện rằng đó là cái vấn đề mà lừa đảo trực tuyến nó nổi bật lên trong khu vực Đông Nam Á và kéo sang các nước khác nữa, bao trùm cả thế giới. Bởi vì bây giờ lừa đảo trực tuyến qua mạng. Thế thì Campuchia lại sở hữu những cái sòng bài, những sòng bạc mà dường như nó bị quy kết là những cái ổ để mà điều hành những cái đường dây lừa đảo trực tuyến đó. Và chúng ta cũng thấy những đoạn video rất rõ ràng cho thấy là Thái Lan đã ném bom các sòng bạc của Campuchia. Vậy thì cái chuyện này nó có liên quan gì đến vấn đề lừa đảo trực tuyến này, rồi buôn người và nó giật dây cho xung đột biên giới này kéo ra thêm ạ?

[Nguyễn Tuân]

Thì phải nói đây là một, một, một, một cái, một cái lớp, một cái lớp phức tạp và đen tối của cái xung đột giữa hai nước này. Vì, vì nó liên kết giữa chiến tranh biên giới và tội phạm xuyên quốc gia. Đó, thì theo các báo cáo đó thì Thái Lan đã thực hiện các cuộc tấn công nhắm vào ít nhất là năm sòng bạc và cơ sở bị nghi là trung tâm lừa đảo trực tuyến ở Campuchia kể từ khi cái giao tranh nó bùng phát vào ngày tám mươi tháng mười hai rồi. Thì các địa điểm cụ thể á là bao gồm ở sòng bài Osmac ở cái tỉnh Otta, Meanchey nè. Cái nơi á-- bị nơi này đó, nó bị nã pháo khiến một nhân viên bảo vệ thiệt mạng và năm người bị thương à, trong đó có công dân Trung Quốc và Myanmar. Rồi cái khu nghỉ dưỡng Royal Hill cũng bị máy bay đ-đấm bom. À, Sai Taku ở Chot Kokia, Kanglik cũng bị nè. Rồi một sòng bạc ở a, Tomoda, tỉnh Pursat nè. Và một địa điểm gần cửa khẩu Jong Loma ở tỉnh Priavegher nè.

[Nguyễn Tuân]

Thì quân đội Thái Lan á, họ biện minh á là cho cái hành động tấn công này á là họ nói là các địa điểm này đang được sử dụng cho mục đích quân sự như tập kết quân lính, phóng drone, cất giữ tên lửa. Tuy nhiên, thật sự những năm gần đây ở Campuchia đã trở thành một cái nơi thu hút các hoạt động lừa đảo trực tuyến vào quy mô công nghiệp. Ờ thì những, những cái nhóm tội phạm này thường ẩn náu trong các tòa nhà sòng bạc hoặc là khu phức hợp cao tầng. Thì chuyên gia Jacob Sim sẽ đến từ Đại học Harvard cảnh báo rằng các cuộc ném bom này thực sự nó có thể gây nguy hiểm cho hàng nghìn nạn nhân buôn người vẫn còn bị mắc kẹt. Và nếu mà không sơ cản-- sơ tán và kịp thời đó, điều này có thể bị, có thể bị coi là tội ác chiến tranh lên tới cả hai phía. Thì mình mới thấy được là trên-- giống như nãy Xuân Ngọc vừa nói đó là video trên mạng xã hội đã thấy hàng trăm người nước ngoài bỏ chạy khỏi cái khu Osmach, nên chứng tỏ là, là, là dân thường và thậm chí là dân lao động từ các nước khác ở hiện tại có thể rủi ro về sinh mạng của họ rất là kinh tế và rất là cao.

[Xuân Ngọc]

[tiếng nhạc nền] Quý thính giả đang theo dõi tạp chí Á Châu ngày nay cùng với Xuân Ngọc và Nguyễn Tuân.

[Xuân Ngọc]

Chắc chắn là diễn biến xung đột giữa Campuchia và Thái Lan sẽ còn tiếp tục ở một mức độ nào đấy phức tạp và chúng ta sẽ phải cập nhật và bình luận thêm. Thế nhưng mà cho tới thời điểm này, giờ phút này anh nghĩ rằng cái tình hình nó sẽ tiếp diễn ra sao? Liệu có cái hy vọng hòa bình nào nó sớm hơn không ạ?

[Nguyễn Tuân]

Ừm... Về dự đoán và diễn biến tiếp theo rất là khó khăn á. Nhưng mà dựa trên phân tích và tình hình của các chuyên gia thì á, tình hình có thể tiếp tục căng thẳng trong ngắn hạn và với nguy cơ leo thang thành khủng hoảng lớn nếu không có sự can thiệp kịp thời. Thì giờ theo chuyên gia Chien Po Aun từ Future Forum của Campuchia dự báo á, thì nó sẽ có một giai đoạn khó khăn cho người dân hai bên biên giới. Thì cái giao tranh-- với cái giao tranh là lẻ tẻ nè, kéo dài cho đến khi có sự gọi là cái sự can thiệp ân kỵ đến từ cường quốc như ờ Washington và Bắc Kinh. Thì chuyên gia á Phapinchacha Phongpun đến từ Đại học Kyoto á, thì ông cảnh báo rằng à, hòa bình lâu dài khó mà đạt được vì cái chủ nghĩa dân tộc cực đoan đang chi phối cả hai nước và các vấn đề cốt lõi về phân định biên giới vẫn chưa được giải quyết.

[Nguyễn Tuân]

Thì cũng rõ ràng là hiện tại bây giờ á mà, mà, mà, mà Thái Lan chuẩn bị có bầu cử nữa đó. Thành ra là nếu, nếu mà chính phủ Thái Lan mà bây giờ mà cảm thấy mà mình nhượng bộ quá à, thì, thì cũng, cũng, cũng ảnh hưởng đến cái cuộc bầu cử sắp diễn ra nữa. Đó cho chính phủ nữa. Thì hy vọng-- cái, cái hy vọng hòa bình sớm nằm á, ở cái nỗ lực ngoại giao đặc tiệt là đặc biệt là cái sự can thiệp của tổng thống Trump. Nhưng mà với cái lập trường cứng rắn của Thái Lan, mỗi thứ nó vẫn còn rất là bấp bênh lắm. Thì nếu mà ASEAN và các cường quốc có phối hợp tốt á, thì có thể đạt được ngừng bắn tạm thời. Nhưng mà hòa bình mà bền vững á, đòi hỏi phải đối thoại thực chất và giải quyết các vấn đề gốc rễ.

[Xuân Ngọc]

Vâng, rất cảm ơn anh Nguyễn Tuân đã tham gia với chương trình của ngày hôm nay ạ.

[Nguyễn Tuân]

Cảm ơn Xuân Ngọc, thì hy vọng tình hình sớm ổn định khu vực ASEAN này để mà người dân hai nước không có chịu thêm bất ổn và kết thúc năm 2025 trong hòa bình.

END OF TRANSCRIPT