Các trung tâm thanh lọc trên đảo Manus và Nauru vẫn là tâm điểm của các cuộc thảo luận trong khi các tổ chức theo dõi thúc giục chính phủ Úc hãy đóng cửa vĩnh viễn các nơi nầy.
Chỉ vài tuần lễ sau khi được tư cách tầm trú tại Thụy sĩ sau 6 năm bị giam giữ trên đảo Manus, người tỵ nạn và cũng là nhà tranh đấu nổi tiếng Abdul Aziz Muhamat, đã phát biểu trong khoá họp thứ 41 của Hội đồng Nhân quyền Liên hiệp quốc.
“Thưa bà phó chủ tịch, tôi tên là Aziz. Lần đầu tiên trong 6 năm, tôi được tự do".
"Cho đến mới đây, tôi là một trong những người tỵ nạn bị kẹt do chính phủ Úc trong các trung tâm giam giữ trên đảo Manus và Nauru".
"Hàng trăm người vẫn còn bị giam giữ và hiện họ hoàn toàn đi vào chỗ hủy diệt về thể xác lẫn tinh thần”, Abdul Aziz Muhamat.
Bài diễn văn của ông xảy ra vào lúc nước Úc tiến gần đến nửa chặng đường trong nhiệm kỳ 3 năm, trong Hội đồng Nhân quyền Liên hiệp quốc.
Ông thúc giục Hội đồng trong đó nước Úc là một thành viên, là hãy đóng cửa các trung tâm thanh lọc ở hải ngoại của Úc, như là một ưu tiên hàng đầu.
“12 người đã chết, thưa bà Phó chủ tịch và hơn 100 người khác mưu tính tự tử chỉ trong tháng rồi. Vậy còn bao nhiêu người nữa, sẽ định kết liễu cuộc đời mình?
"Chúng tôi không còn thời gian nữa, không chỉ một ngày, một tuần hay một tháng. Mọi người tìm cách tự sát mỗi giờ và đây là một cuộc khủng hoảng nhân đạo, cần có hành động khẩn cấp”, Abdul Aziz Muhamat.
Chỉ vài ngày trước đó, nhóm Theo Dõi Nhân quyền Human Rights Watch, đã gởi một thơ ngõ đến Ngoại trưởng Úc, bà Marise Payne, để thúc giục bà ‘hãy tăng cường tiếng nói của Úc trên diễn đàn nhân quyền toàn cầu và đóng cửa vĩnh viễn các trung tâm thanh lọc ở hải ngoại’.
Được đăng tải trên trang mạng, lá thư cho rằng uy tín của nước Úc như một nhà lãnh đạo về nhân quyền đã bị thương tổn nặng nề, qua việc ngược đãi người tỵ nạn và tầm trú, cũng như thúc giục bà nầy hãy tháo bỏ cả hai trung tâm thanh lọc.
Tuyên bố với đài SBS ngay sau khi đọc bài diễn văn tại Geneva, ông Muhamat cho biết ông vẫn tự phấn đấu với chính bản thân, về quãng đời gian khổ trên đảo Manus, cho đến khi được cấp qui chế tỵ nạn tại Thụy sĩ.
“Tôi không thể ăn mừng những phút giây hạnh phúc và sung sướng mà cuối cùng đã đến, sau 6 năm tôi được bảo đảm tư cách tầm trú và cuối cùng là một con người tự do".
"Tôi vẫn cảm thấy tôi được tự do về mặt thể chất tại Thụy sĩ, thế nhưng về mặt tinh thần và tâm lý trong tận con tim, mọi tâm trí tôi đều hướng về Manus. Nó chỉ khiến cho tôi phải làm nhiều hơn, nhiều hơn nữa”, Abdul Aziz Muhamat.
Giám đốc pháp lý Trung tâm Luật Nhân quyền là bà Edwina McDonald hiện có mặt tại Geneva, để theo dõi hoạt động của Úc trong hội đồng Nhân quyền Liên hiệp quốc, bà cho biết Úc đã có một số đóng góp trong nửa nhiệm kỳ đầu tiên.
"Chúng ta chẳng thấy bất cứ vai trò lãnh đạo nào của Úc, qua các thông cáo hay dự thảo nghị quyết, liên quan đến các vấn đề đặc biệt về một quốc gia nào cả”, Edwina McDonald.
Tuy nhiên bà nói rằng, hiệu quả các hoạt động của Úc nói chung vẫn còn rất thấp.
“Nước Úc đã đóng góp về vấn đề nhân quyền trong một số cách thức khác nhau",
"Tôi nghĩ họ cho thấy vai trò lãnh đạo về các định chế nhân quyền, họ đã lên tiếng trong việc hỗ trợ các chuyên gia độc lập về vấn đề giới tính và tình dục, mà sự ủy nhiệm hay lập trường cần được đổi mới vảo lúc nầy".
"Thế nhưng tôi nghĩ nếu quí vị hỏi rằng, ‘Nước Úc có tạo sự khác biệt về các vấn đề vi phạm nhân quyền, mà chúng ta chứng kiến trên khắp thế giới không’, thì tôi nghĩ câu tra lời cho câu hỏi đó là không”, Edwina McDonald.
So sánh với các nước khác giống như Úc, cũng được bầu vào Hội đồng Nhân quyền trong cùng thời gian, bà McDonald cho biết mức cách biệt trong việc đóng góp, rõ ràng có thể thấy được dễ dàng.
“Chẳng hạn như nếu so sánh nước Úc với Băng Đảo, thì Iceland đã tham gia Hội đồng Nhân quyền cùng thời gian với Úc và những gì chúng ta thấy từ Iceland, là nước nầy đứng đầu trong một thông cáo chung, trong cuộc hội thảo sau cùng về Á rập Saudi".
"Trong cuộc hội thảo nầy, họ cũng dẫn đầu trong một dự thảo nghị quyết về Phi luật Tân, trong khi nước Úc từ chối tham gia vào một nhóm chính yếu, khi đề ra dự thảo nghị quyết đó".
"Chúng ta chẳng thấy bất cứ vai trò lãnh đạo nào của Úc, qua các thông cáo hay dự thảo nghị quyết, liên quan đến các vấn đề đặc biệt về một quốc gia nào cả”, Edwina McDonald.
Trong khi đó, một phát ngôn nhân bộ Ngoại giao và Thương mại Úc cho biết, ‘nước Úc đã đóng góp lớn lao cho Hội đồng Nhân quyền, chẳng hạn như qua quyền của giới đồng tính, tự do tôn giáo là một ưu tiên, quyền của người khuyết tật và việc hủy bỏ án tử hình cũng là một ưu tiên’.
Tuy nhiên phát ngôn nhân nói trên không trả lời các câu hỏi của SBS, liên quan đến việc liệu chính phủ Úc sẽ đáp ứng với yêu cầu của Hội đồng Nhân quyền, trong việc đóng cửa các trung tâm thanh lọc hải ngoại hay không.
Thêm thông tin và cập nhật Like SBS Vietnamese Facebook
Nghe SBS Radio bằng tiếng Việt mỗi tối lúc 7pm tại sbs.com.au/Vietnamese
Nghe SBS Radio bằng tiếng Việt mỗi tối lúc 7pm tại sbs.com.au/Vietnamese
