Cơ quan Vũ trụ Châu Âu (E-S-A) sắp vận hành một trong những công trình hạ tầng đầy tham vọng nhất bên ngoài châu Âu – một ăng-ten không gian sâu mới.
Ngày 4 tháng 10, E-S-A phối hợp với C-S-I-R-O của Úc sẽ khánh thành chiếc đĩa đường kính 35 mét tại New Norcia, cách Perth khoảng 130 km về phía Bắc.
Được biết đến với tên New Norcia [[norse-see-ah]] 3, hay DSA4, ăng-ten này được kỳ vọng sẽ thay đổi hoàn toàn khả năng liên lạc của châu Âu với các tàu vũ trụ di chuyển khắp Hệ Mặt Trời.
Công trình khổng lồ này bắt đầu được xây dựng từ giữa năm 2022.
Với chiều cao 40 mét và nặng 700 tấn, nó sẽ trở thành mắt xích quan trọng trong mạng lưới thông tin toàn cầu Estrack do Cơ quan Vũ trụ Châu Âu vận hành.
Nếu không có những ăng-ten như thế này, các nhiệm vụ không gian của châu Âu – từ vệ tinh quay quanh Trái Đất đến các tàu thăm dò quỹ đạo Sao Thủy hay Sao Mộc – – sẽ rơi vào cảnh mất liên lạc.
Ông Steven Mew thuộc Trung tâm Truyền thông Khoa học Úc giải thích tầm quan trọng của dự án:
“Việc xây dựng ăng-ten được hỗ trợ bởi khoản đầu tư 4 triệu đô-la từ chính phủ Úc thông qua Cơ quan Vũ trụ Úc, giúp mở rộng năng lực liên lạc không gian sâu của Cơ quan Vũ trụ Châu Âu. Điều này hỗ trợ việc giao tiếp với nhiều nhiệm vụ không gian khác nhau, bao gồm cả nhiệm vụ Vigil theo dõi Mặt Trời để phát hiện hoạt động năng lượng mặt trời có thể gây nguy hiểm.”
Úc đã là đối tác tin cậy trong lĩnh vực liên lạc không gian sâu.
Cơ quan Vũ trụ Úc đồng tài trợ dự án với 4 triệu đô-la, trong khi ngành công nghiệp địa phương nâng cấp đường sá, điện và kết nối dữ liệu tại khu vực này.
C-S-I-R-O, cơ quan khoa học quốc gia của Úc, hiện đang vận hành các ăng-ten khác của E-S-A trong khu vực, cũng sẽ chịu trách nhiệm quản lý New Norcia 3.
Ông Enrico Palermo, người đứng đầu Cơ quan Vũ trụ Úc, coi đây là biểu tượng cho sự hợp tác ngày càng phát triển:
“Chúng tôi sẽ chào đón cả thế giới, bao gồm các đồng nghiệp châu Âu, và kết thúc tuần lễ đó bằng lễ khánh thành đặc biệt của ăng-ten mới mang tên N-N-O-3 tại địa điểm NSEA mới ở Tây Úc. Đây là dự án tiêu biểu cho cách chúng ta kết hợp các khoản đầu tư, quan hệ đối tác quốc tế và cùng hướng tới tầm nhìn chung cho việc khám phá không gian. Úc được biết đến như một nhà vận hành tin cậy, có kinh nghiệm và năng lực trong liên lạc không gian sâu.”
Vậy ăng-ten này sẽ làm gì?
Phạm vi hoạt động của nó lên đến 750 triệu km – đủ xa để duy trì liên lạc với các tàu vũ trụ như sứ mệnh Juice của E-S-A đang khám phá các mặt trăng của Sao Mộc.
Với công suất truyền 20 kilowatt và tốc độ xử lý hơn một độ mỗi giây, nó được thiết kế để truyền tải khối lượng dữ liệu khổng lồ.
Hệ thống làm mát tiên tiến, đồng hồ thời gian siêu chính xác, trí tuệ nhân tạo và công nghệ vô tuyến hiện đại sẽ đảm bảo tín hiệu thông suốt qua không gian.
Khi đi vào hoạt động năm 2026, New Norcia 3 sẽ hỗ trợ các nhiệm vụ hàng đầu của E-S-A: BepiColombo đang trên đường tới Sao Thủy, Solar Orbiter nghiên cứu Mặt Trời, Mars Express, Euclid lập bản đồ “vũ trụ tối” và Hera – sứ mệnh phòng thủ hành tinh của nhân loại.
Nó cũng sẽ kết nối với các nhiệm vụ sắp tới như Vigil, nhằm thu thập dữ liệu để cảnh báo sớm các cơn bão Mặt Trời.
Ông Giuseppe Manolo, quản lý dự án Vigil của E-S-A, giải thích vì sao nhiệm vụ này quan trọng đối với Úc:
“Vigil tìm kiếm những gì chúng tôi gọi là các sự kiện Mặt Trời dữ dội – những vụ nổ năng lượng và hạt vô cùng mạnh từ Mặt Trời, có thể làm gián đoạn hệ thống công nghệ trên Trái Đất và ảnh hưởng đến hạ tầng toàn cầu.”
Vị trí của ăng-ten ở Tây Úc mang tính chiến lược.
Cùng với các trạm E-S-A ở Argentina và Tây Ban Nha, nó đảm bảo vùng phủ sóng toàn cầu để các tàu vũ trụ có thể duy trì liên lạc 24/7.
Khu vực này cũng nằm ngay dưới đường bay của các tên lửa phóng từ bãi phóng châu Âu ở Guiana thuộc Pháp; một ăng-ten nhỏ hơn ở đó đã theo dõi các tên lửa khi chúng bay qua.
Nhưng có lẽ câu chuyện lớn hơn chính là ý nghĩa của dự án này.
Châu Âu và Úc đang cùng đầu tư vào cơ sở hạ tầng cần thiết cho việc khám phá Hệ Mặt Trời lâu dài.
Đằng sau thép và vi mạch là các tập đoàn châu Âu – như Thales Alenia Space (Pháp) và Schwartz Hautmont (Tây Ban Nha) – cùng các nhà khoa học, kỹ sư và kỹ thuật viên Úc sẽ vận hành trạm hàng ngày.
Bà Susie Jackson, quản lý trạm của C-S-I-R-O tại New Norcia, cho biết đây là cơ hội việc làm hấp dẫn:
“Với tất cả sự mở rộng tại New Norcia, chúng tôi đang gần như tăng gấp đôi số nhân viên. Từ một trạm khá nhỏ, giờ đây đã trở thành cơ sở lớn và điều này cho chúng tôi cơ hội mang đến thế hệ nhân sự mới, truyền cảm hứng về không gian và khoa học, và hy vọng giúp họ có sự nghiệp dài lâu trong lĩnh vực khoa học.”
Vì vậy, vào ngày 4 tháng 10, khi chiếc đĩa 35 mét sáng loáng chính thức được khánh thành, nó sẽ không chỉ đánh dấu sự hoàn thành của một công trình kỹ thuật vĩ đại.
Nó còn là biểu tượng hợp tác – một “cánh cổng” Châu Âu – Úc hướng lên các vì sao.
