Tikysha Thomas sống trong nhà ở xã hội tại Anh cùng con gái 14 tuổi.
Căn nhà của cô đầy nấm mốc, nước bẩn nhỏ giọt dọc tường, và bào tử nấm len lỏi trong hầu hết mọi bề mặt.
“Trong khoảng hai, ba năm, nó đã trở thành thế này, trần nhà ở hai phòng đều đã sập.”
Cô Tikysha cho biết đã nhiều lần báo với chủ nhà về tình trạng xuống cấp của căn hộ, nhưng chưa có gì được cải thiện.
Nhiều hiệp hội nhà ở cho biết họ không đủ kinh phí để sửa chữa, nhưng với cô Tikysha, sức chịu đựng của họ đang dần cạn kiệt.
Trải nghiệm của Tikysha không phải là trường hợp cá biệt.
Theo BBC, có khoảng 1.3 triệu căn nhà trên khắp nước Anh, tương đương 5% tổng số nhà, bị ẩm mốc ít nhất ở một phòng vào năm 2023. Điều này có nghĩa là hơn một triệu trẻ em đã phải sống trong môi trường ẩm mốc.
Một trong những trường hợp đó là gia đình Abdullah, và câu chuyện của họ đã kết thúc trong bi kịch.
Awaab Ishak, con trai hai tuổi của ông Faisal Abdullah, tử vong vì suy hô hấp sau khi hít phải nấm mốc đen trong căn hộ của gia đình tại Rochdale, Greater Manchester.
Luật sư đại diện, Kelly Darlington, đọc lời tuyên bố của gia đình sau phiên điều tra, cho biết ông Faisal đã nhiều lần liên hệ với hiệp hội nhà ở Rochdale Boroughwide Housing để yêu cầu xử lý vấn đề, nhưng không ai phản hồi.
“Chúng tôi cảm thấy như chẳng đi đến đâu cả, và đúng là chẳng đi đến đâu thật. Nhiều lần, cuộc gọi của chúng tôi còn không được trả lời.”
Tại phiên điều tra, nhân viên điều tra Joanne Kearsley nói rằng không còn nghi ngờ gì nữa về cái chết của cậu bé Awaab Ishak, và đây phải là bước ngoặt đối với ngành nhà ở xã hội.
Giờ đây, chính phủ Anh đã ban hành một đạo luật mới, yêu cầu chủ nhà phải điều tra mọi nguy cơ khẩn cấp trong vòng 24 giờ kể từ khi được thông báo.
Giám đốc điều hành Liên đoàn Nhà ở Quốc gia (National Housing Federation), bà Kate Henderson, cho biết tổ chức của bà hoàn toàn ủng hộ đạo luật này, và họ đã nỗ lực cải thiện tình hình từ trước.
“Từ năm 2020, các hiệp hội nhà ở đã tăng chi tiêu cho sửa chữa và bảo trì thêm 55%, với kế hoạch chi thêm 50 tỷ bảng Anh trong 5 năm tới. Nhờ vậy, 90% nhà ở của chúng tôi hiện đạt tiêu chuẩn ‘nhà ở đạt chuẩn’, cao hơn so với các loại hình khác.”
Đạo luật này được đặt theo tên của bé Awaab.
Bộ trưởng Nhà ở Anh, Steve Reed, cho biết giai đoạn đầu của đạo luật yêu cầu chủ nhà phải xác minh các nguy cơ khác trong vòng 10 ngày và bắt đầu sửa chữa trong vòng 12 tuần.
“Nếu chủ nhà không tuân thủ các quy định của đạo luật mới, họ sẽ phải ra tòa và đối mặt với án phạt hoặc các biện pháp cưỡng chế.”
Trong vài năm tới, sẽ có thêm các điều luật mới nhằm bảo đảm an toàn nhà ở trong khu vực cho thuê tư nhân.
Ông Reed nói với Sky News rằng “Luật Awaab” sẽ được triển khai thêm vào năm sau và năm 2027, song song với kế hoạch xây dựng 1.5 triệu căn nhà mới, trong đó có mức tăng lớn nhất về nhà ở xã hội và nhà giá rẻ trong nhiều thế hệ.
“Chúng tôi muốn mọi người, dù sống trong bất kỳ loại nhà thuê nào, đều có thể yên tâm rằng điều xảy ra với bé Awaab sẽ không bao giờ xảy ra với ai khác. Việc Luật Awaab chính thức có hiệu lực hôm nay là một bước tiến vô cùng quan trọng.”
Tuy nhiên, Thanh tra Nhà ở Richard Blakeley đã chỉ ra một số vấn đề, mà ông gọi là “điểm mấu chốt” mà các chủ nhà xã hội có thể gặp phải khó khăn khi thực thi luật.
Ông nhấn mạnh cần có quy trình khiếu nại nội bộ minh bạch và có đạo đức, bảo đảm xin lỗi chân thành, cùng thời hạn xử lý rõ ràng và có thể thực thi.
Dù đạo luật mới đến quá muộn đối với gia đình mình, ông Abdullah vẫn hy vọng rằng nó sẽ giúp cứu được nhiều sinh mạng khác trong tương lai.
“Ít nhất điều này cũng thay đổi được điều gì đó cho thế hệ sau, để cứu những người khác.”
READ MORE
SBS Việt ngữ
Đồng hành cùng chúng tôi tại SBS Vietnamese Facebook & SBS Vietnamese Instagram, và cập nhật tin tức ở sbs.com.au/vietnamese
