Quyển sách Grandfather Emu và How the Kangaroo got her pouch, dành cho trẻ từ 5 đến 12 tuổi, kể về những câu chuyện tưởng tượng về người Thổ dân xa xưa đã được kể lại bởi tác giả Aunty Rhonda Collard-Spratt.
Aunty Rhonda, người đồng thời là một vũ công, một ca sĩ kiêm viết nhạc, thi sĩ và nghệ sĩ, người đồng tác giả của cuốn sách nói trên cùng với một người bạn tên là Jackie Ferro.
Được viết vào năm 2020, cuốn sách đã giúp Aunty Rhonda chống chọi lại với tình trạng cô đơn khi bị cách ly do đại dịch COVID-19 xảy ra.
“Vì là một người Thổ dân, tôi có nguy cơ nhiễm COVID rất cao. Có vài đợt phong toả ngắn ở Queensland, và tôi đã cảm giác rất cô đơn và bị tách biệt. Và rồi người bạn tôi gọi tới và hỏi tôi có sẵn sàng làm một cuốn sách mới không và tôi đã trả lời đồng ý.”
Aunty Rhonda gọi những câu chuyện là những giấc mơ mới trong cuộc sống hiện tại và cũng đưa những từ ngữ Noongar ở vùng Tây Úc vào cuốn sách.
Là một người sống sót của Thế hệ bị đánh cắp, bà nói cuốn sách này là một tuyển tập về sự lạc quan và là sự khẳng định những câu chuyện, những từ ngữ mà bà bị buộc phải từ bỏ khi còn là một đứa trẻ.
“Cuốn sách này nói về việc xây dựng hi vọng tới toàn thể người Úc và chủ yếu nhắm vào những người trẻ Thổ dân, trong cuốn sách này tôi đã đưa vào những ngôn ngữ Thổ dân vì rất nhiều từ ngữ hiện tại của chúng tôi đã bị lãng quên và bản thân là một người thuộc thế hệ bị đánh cắp, tôi chưa bao giờ được phép nói những ngôn ngữ đó. Chúng tôi được nói rằng đó là thứ rác rưởi và chúng tôi phải học tiếng Anh. Nếu chúng tôi nói ngôn ngữ Thổ dân chúng tôi sẽ bị trừng phạt nghiêm khắc, bị đánh, bị xát xà phòng vào miệng và dùng nước và bàn chải để rửa. Cho nên cuốn sách này đã nói rằng mọi thứ về chúng tôi là tốt. Chúng tôi cũng quan trọng. Mọi thứ về chúng tôi là quan trọng và phải giữ những thứ của chúng tôi.”
Aunty Rhonda sinh ra ở Carnarvon, Tây Úc, nhưng hiện bà đang sống ở vùng nông thôn Ipswich ở Queensland.
Bà đã bị đem ra khỏi gia đình khi mới 3 tuổi, vào thời điểm đó có hàng ngàn trẻ em Thổ dân bị lấy ra khỏi gia đình để đưa vào nhà thờ, các tổ chức thiện nguyện và chính phủ.
Và ở phần lớn thế kỷ 20, những trẻ em như Aunty Rhonda được nuôi dạy ở các cơ sở, hoặc được các gia đình không phải người Thổ dân nhận làm con nuôi.
Những trẻ em đó được gọi là Thế hệ bị đánh cắp.
“Tôi không biết tại sao họ lại nghĩ là họ đúng. Bất kỳ ai có trái tim hoặc có tình người đều biết rằng rất sai trái khi tách một đứa trẻ ra khỏi gia đình, ra khỏi ngôn ngữ, khỏi đất nước của nó. Vì thế chúng tôi vẫn đang phải sống với những sang chấn sau sự kiện đó, nhưng bạn biết gì không, chúng tôi là những người sống sót. Những gì chúng tôi đã trải qua đã khiến chúng tôi kiên quyết phải sống mạnh mẽ và sống đúng là chúng tôi. Và bởi vì họ cố tẩy nguồn gốc của chúng tôi, tẩy xoá ngôn ngữ của chúng tôi, nhưng chúng tôi vẫn còn đây và vẫn mạnh mẽ.”
Vào ngày 13/2/2008, chính phủ Lao động khi đó đã có lời xin lỗi chính thức đến những người thuộc Thế hệ bị đánh cắp.
Aunty Rhonda giờ đã 70 tuổi và bà quyết định sống một cuộc sống mà không đòi hỏi gì thêm.
“Tôi mừng vì mỗi ngày thức dậy tôi vẫn có một ngày để sống, vì tuổi thọ của chúng tôi ngắn hơn những người Úc da trắng. Mỗi ngày tôi thức dậy tôi cảm ơn tổ tiên rằng tôi vẫn ở đây, nên tôi phải tận dụng sống hết cho trọn một ngày."
Nhà xuất bản quyển sách đã trích một phần doanh thu bán sách cho Tổ chức khuyến học Thổ dân. Tổ chức này đã hỗ trợ về mặt giáo dục và cung cấp sách vở cho các cộng đồng Thổ dân vùng nông thôn, và đã cung cấp hơn nửa triệu cuốn sách đến hơn 400 cộng đồng, ít nhất 40% cuốn sách là của các tác giả người Thổ dân.
Aunty Rhonda và người bạn Jackie trước đây đã làm việc cùng nhau viết cuốn sách về câu chuyện cuộc đời của Aunty Rhonda có tên Alice’s Daughter: Lost Mission Child (tạm dịch Con gái của Alice: Hành trình Đứa trẻ bị thất lạc), và kể từ đó hai người trở thành bạn thân.
Cả hai hi vọng cuốn sách sẽ chuyển tải được những giá trị quan trọng đến thế hệ trẻ bất kể chúng thuộc nguồn gốc nào.
“Điều quan trọng đối với tôi là phải tử tế. Bởi vì là một người Thổ dân tôi nhận được nhiều sự căm ghét. Tôi bị phớt lờ trong cửa hàng mua sắm, tôi bị gọi vì cái tên của tôi, và kỳ thị thực sự gây tổn thương. Sự kỳ thị thực sự giết chết con người vì chúng tôi nằm trong số nhóm người có tỷ lệ tự sát cao nhất trong nhóm người trẻ. Và nhiều thứ khác nữa.”
Bà muốn chuyển thông điệp đến những người trẻ, đặc biệt là người Thổ dân, hãy nhìn lại sức mạnh mà tổ tiên họ đã có để đối mặt với những thách thức trong cuộc sống.
“Chúng ta phải nhận ra sự bền bỉ ở người Thổ dân xưa kia đã có, và sức mạnh trong trái tim và khối óc và tinh thần của chúng ta. Chúng ta phải biết rằng quá khứ sẽ qua, chúng ta có thể vực dậy, và nói với bản thân rằng có thể đối mặt với những gì xảy đến trong đời. Phải tin vào bản thân, và hiểu rằng bản thân các bạn là quan trọng, các bạn là tương lai và chúng tôi đều cần đến các bạn.”
Thêm thông tin và cập nhật Like SBS Vietnamese Facebook
Nghe SBS Radio bằng tiếng Việt mỗi tối lúc 7pm tại sbs.com.au/vietnamese
Nghe SBS Radio bằng tiếng Việt mỗi tối lúc 7pm tại sbs.com.au/vietnamese
