Bờ Tây đối mặt với nguy cơ sáp nhập khi cuộc bỏ phiếu của quốc hội Israel bị Hoa Kỳ lên án

Olive harvest in the West Bank under Israeli control

RAMALLAH, WEST BANK - OCTOBER 20: Olive harvest of Palestinians continue despite Israelis, seizing Palestinian land, conduct attacks under the protection of Israeli soldiers, in the village of Turmus Ayya near Ramallah, West Bank, on October 20, 2025. (Photo by Issam Rimawi/Anadolu via Getty Images) Source: Getty / Anadolu

Hàng viện trợ đang được chuyển đến Gaza theo lệnh ngừng bắn mong manh, nhưng các cơ quan nhân đạo cho biết con số này vẫn còn quá ít, để đáp ứng nhu cầu của người dân đang đói khát. Tuy nhiên, các cuộc thảo luận về cách đạt được - và duy trì - hòa bình đã diễn ra, trùng với thời điểm Quốc hội Israel thông qua một dự luật, áp dụng luật pháp Israel đối với Bờ Tây bị chiếm đóng. Dự luật này đang bị lên án rộng rãi, như một bước đi sơ bộ, để phê duyệt việc sáp nhập hoàn toàn.


Bên ngoài một bếp ăn từ thiện ở Thành phố Gaza, trẻ em Palestine xếp hàng với những chiếc bát rỗng.

Một lệnh ngừng bắn mong manh đang được duy trì, nhưng viện trợ cho Gaza vẫn còn thấp hơn nhiều so với nhu cầu.
Một người mẹ Palestine đang bế con nhỏ cho biết, giá cả thị trường tăng vọt đã khiến gia đình nhỏ của bà không đủ khả năng mua thực phẩm.

"Tình hình là giá cả trên thị trường rất cao. Đó là lý do tại sao chúng tôi hoàn toàn phụ thuộc vào tekeyah (từ tiếng Ả Rập có nghĩa là bếp ăn từ thiện), vì vậy chúng tôi chờ đợi cho đến khi nó đến. Chúng tôi ngồi chờ các đầu bếp, từ khi họ chuẩn bị thiết bị cho đến khi họ chuẩn bị xong thực phẩm và phân phát. Chúng tôi chờ đợi họ. Và nếu họ không đến, chúng tôi không thể chi trả được mức giá cực kỳ cao”, một người mẹ Palestine .

Trong khi viện trợ cho vùng đất bị bao vây đang dần tăng lên, Tổ chức Y tế Thế giới cho biết hàng ngàn xe tải chở đầy nhu yếu phẩm thiết yếu, vẫn nằm im lìm bên ngoài biên giới phía nam của Gaza với Ai Cập.

Tổng Giám đốc WHO Tedros Adhanom Ghebreyesus, đã yêu cầu Israel mở lại cửa khẩu biên giới Rafah và cho phép nhiều tổ chức phi chính phủ hoạt động hơn.

"Nếu lượng hàng viện trợ vào Gaza quá thấp, nó không thể giảm bớt nạn đói. Và tình hình vẫn còn thảm khốc, bởi vì lượng hàng viện trợ vào là không đủ”, Tedros Adhanom Ghebreyesus.

Với việc lệnh ngừng bắn được duy trì, Chương trình Lương thực Thế giới (WFP) một lần nữa, có thể tiếp cận danh sách phân phối của mình, khi người Palestine bắt đầu trở về nhà, hay nói cách khác là những gì còn sót lại của họ.

Chương trình hiện đã có 36 trung tâm phân phối, bao gồm chín trung tâm ở Thành phố Gaza, và đang đặt mục tiêu tăng lên 145 trung tâm.

Nhưng với chỉ hai cửa khẩu đang hoạt động, Antoine Renard của WFP cho biết, tổ chức của ông đang phải đối mặt với vấn đề tắc nghẽn.

"Để tiếp cận tốt nhất người dân ở Gaza, thực ra cần có nhiều điểm vào. Và đây là nơi, bạn biết đấy, bạn có thể làm và đẩy bao nhiêu tùy thích, nhưng chỉ với hai cửa khẩu được mở, rõ ràng là bạn đang phải đối mặt với tình trạng tắc nghẽn”, Antoine Renard.

Việc mở thêm nhiều cửa khẩu, đặc biệt là vào phía bắc Gaza, và nới lỏng các hạn chế của Israel đối với phụ tùng thay thế, cần thiết cho việc sửa chữa và thiết bị hỗ trợ nhân đạo, cũng sẽ bảo đảm rằng nhiều hàng cứu trợ hơn, sẽ đến được với người dân.

Nhưng Israel đã cấm một số mặt hàng mà họ cho là có "công dụng kép", vì lo ngại chúng có thể bị chuyển hướng cho mục đích quân sự, một sự phân biệt mà ông Renard hoàn toàn bác bỏ.

"Chúng ta không nên tiếp tục thảo luận về 'công dụng kép'. Một trong những điều mà lệnh ngừng bắn có thể mang lại thực sự, là chúng ta phải thiết lập lại một cách phù hợp. Liên quan đến những gì hoạt động nhân đạo có thể làm, liên quan đến cách chúng ta cần phục vụ hai triệu người, rõ ràng đang phụ thuộc vào sự hỗ trợ của chúng ta”, Antoine Renard.

Trong khi đó, Hoa Kỳ đang xem xét một đề xuất về việc cung cấp viện trợ nhân đạo ở Gaza, thay thế cho Quỹ Nhân đạo Gaza gây tranh cãi do Hoa Kỳ hậu thuẫn, đọ là G-H-F.

Hãng thông tấn Reuters cho biết, các phóng viên của họ đã xem bản sao của kế hoạch.

Số liệu của Liên Hiệp Quốc cho biết, ít nhất 859 người đã thiệt mạng xung quanh các địa điểm của G-H-F, kể từ khi bắt đầu hoạt động vào cuối tháng 5 năm 2025.

G-H-F đã phủ nhận việc những người tìm kiếm viện trợ, đang bị nhắm mục tiêu.

Một viên chức cấp cao của chính quyền Hoa Kỳ, phát biểu với điều kiện giấu tên, đã nói với Reuters: "Nhiều phương pháp đang được xem xét, để cung cấp viện trợ hiệu quả cho người dân Gaza", đồng thời nói thêm rằng "chưa có gì được hoàn thiện".

Các kế hoạch duy trì lệnh ngừng bắn cũng đang được Liên Hiệp Quốc áp dụng, hợp tác với các đối tác nhân đạo, để thực hiện kế hoạch ứng phó 60 ngày.

Tuy nhiên, ông Danny Danon, Đại sứ Israel tại Liên Hiệp Quốc cho biết, hòa bình không thể đạt được trong khu vực "khi khủng bố vẫn còn", và thi thể của 13 con tin vẫn chưa được trả về.

"Thế giới phải duy trì áp lực ở mức cần thiết, lên Hamas, để họ trả tự do cho các con tin, hạ vũ khí và tôn trọng kế hoạch hòa bình mà họ đã ký kết”,Danny Danon .

Còn Đặc phái viên Palestine tại Liên Hiệp Quốc, Majed Bamya, cũng ngần ngại thể hiện sự lạc quan về hòa bình.

"Nếu sau một thế kỷ xung đột, tước đoạt, di dời, chiến tranh, chiếm đóng, thực dân hóa, phong tỏa và xây tường, nếu sau ngày 7 tháng 10, nếu sau cuộc diệt chủng ở Gaza, chúng ta vẫn chưa tin rằng đã đến lúc hòa bình, rằng chúng ta nợ các thế hệ tương lai một nền hòa bình, thì điều gì có thể thuyết phục chúng ta?", Majed Bamya.

Ở Bờ Tây bị chiếm đóng, đang là mùa hái ô liu.

Tập tục đã tồn tại hàng thế kỷ này, là một phần thiết yếu của nền kinh tế và đời sống văn hóa Palestine, được khoảng 80.000 đến 100.000 gia đình dựa vào, để kiếm sống.

Nhưng nó thường xuyên bị ảnh hưởng bởi các cuộc xung đột, giữa người định cư Israel và người Palestine, đặc biệt là ở các khu vực gần các khu định cư bất hợp pháp, như ngôi làng Saeer ở phía nam.
"Đi ra ngoài", một người lính Israel hét lên bằng tiếng Do Thái, trong khi đẩy những người định cư ra xa, khi họ cố gắng tiếp cận những người nông dân Palestine.

Giữa những báo cáo ngày càng tăng, về bạo lực của người định cư trong mùa hái quả năm nay, một nông dân Palestine tên Jabril Shlaldeh lo ngại rằng, việc hái ô liu đang trở nên bất khả thi.

"Hàng ngày đều có các cuộc tấn công ở đây, chúng chặt phá cây ô liu của chúng tôi, và tất cả đều được ghi lại. Chúng tôi quay phim cảnh chúng ăn trộm ô liu, đánh đập và bẻ gãy cây. Tất cả đều được ghi lại và chụp ảnh, ủy ban xây tường có bằng chứng, và quân đội Israel cũng có mặt. Quân đội đã ở đó, khi những người định cư bỏ chạy. Chúng cũng ăn trộm cừu của chúng tôi, vì quân đội cũng ở đó”, Jabril Shlaldeh.

Nhưng Bờ Tây bị chiếm đóng, đang bị đe dọa rộng hơn.

Một dự luật áp dụng luật pháp Israel cho vùng lãnh thổ này, đã giành được sự chấp thuận sơ bộ từ quốc hội Israel, một dấu hiệu cho thấy sự ủng hộ đối với các kế hoạch sáp nhập.

Cuộc bỏ phiếu này là cuộc bỏ phiếu đầu tiên, trong bốn cuộc bỏ phiếu cần thiết để thông qua luật và là cuộc bỏ phiếu, được thúc đẩy bởi những người theo đường lối cứng rắn của quốc hội, bao gồm Bộ trưởng An ninh Quốc gia Itamar Ben-Gvir và Bộ trưởng Tài chính Bezalel Smotrich.

Luật đã được thông qua với tỷ lệ phiếu bầu 25-24.

Phó Tổng thống Hoa Kỳ JD Vance, khi đang ở Israel cho biết, chính quyền sẽ phản đối bất kỳ kế hoạch sáp nhập nào.

"Ý tôi là, nếu đó là một chiêu trò chính trị, thì đó là một chiêu trò chính trị rất ngu ngốc. Và cá nhân tôi thấy có chút xúc phạm. Bờ Tây sẽ không bị Israel sáp nhập. Chính sách của chính quyền Trump là, Bờ Tây sẽ không bị Israel sáp nhập. Đó sẽ tiếp tục là chính sách của chúng tôi. Và nếu người dân muốn bỏ phiếu tượng trưng, họ có thể làm vậy. Nhưng chúng tôi chắc chắn không hài lòng về điều đó”, JD Vance.

Nhưng một nhà khoa học chính trị cho biết, kết quả này là dấu hiệu của một cuộc khủng hoảng, trong chính phủ liên minh của Thủ tướng Benjamin Netanyahu.

Đây là lời của Gayil Talshir từ Đại học Hebrew.

“Có thể đây là một dấu hiệu cảnh báo rằng, nếu Netanyahu theo đuổi việc bình thường hóa quan hệ với Saudi Arabia và giai đoạn hai của thỏa thuận Gaza, nghĩa là Chính quyền Palestine sẽ trở thành một phần của lực lượng, sẽ kiểm soát Gaza vào ngày hôm sau, ông sẽ gặp vấn đề với chính liên minh của mình”, Gayil Talshir.

Trong một tuyên bố, văn phòng của ông Netanyahu sau đó cho biết, cuộc bỏ phiếu là một "hành động khiêu khích chính trị có chủ đích", nhằm gieo rắc chia rẽ trong chuyến thăm của Phó Tổng thống Vance.

Israel lập luận rằng, các vùng lãnh thổ mà họ chiếm được trong Chiến tranh Sáu ngày năm 1967, không bị chiếm đóng về mặt pháp lý, vì chúng nằm trên vùng đất tranh chấp.

Nhưng Tòa án Tối cao của Liên Hiệp Quốc và hầu hết cộng đồng quốc tế, coi chúng là bị chiếm đóng.

Ngoại trưởng Hoa Kỳ Marco Rubio cũng đang có mặt tại Israel, cho biết động thái của quốc hội Israel hướng tới việc sáp nhập Bờ Tây ,có thể gây nguy hiểm cho kế hoạch chấm dứt đổ máu ở Gaza, của Tổng thống Trump.
Nhưng bất chấp sự bất ổn và những câu hỏi chưa được giải đáp, ông vẫn duy trì lập trường tự tin của chính quyền mình.

"Đây là một thành tựu rất quan trọng, nhưng vẫn còn nhiều việc phải làm và những thành tựu lớn hơn đang chờ đón phía trước. Vì vậy, chúng tôi ở đây để cùng nhau nỗ lực vì điều đó, và chúng tôi cảm thấy rất tích cực và tự tin rằng, chúng tôi sẽ đạt được điều đó, bất chấp những trở ngại đáng kể. Chúng tôi sẽ đạt được điều đó”, Marco Rubio.
Đồng hành cùng chúng tôi tại SBS Vietnamese Facebook và cập nhật tin tức ở sbs.com.au/vietnamese

Nghe SBS Tiếng Việt trên ứng dụng miễn phí SBS Audio, tải về từ App Store hay Google Play 

Share
Follow SBS Vietnamese

Download our apps
SBS Audio
SBS On Demand

Listen to our podcasts
Independent news and stories connecting you to life in Australia and Vietnamese-speaking Australians.
Ease into the English language and Australian culture. We make learning English convenient, fun and practical.
Get the latest with our exclusive in-language podcasts on your favourite podcast apps.

Watch on SBS
SBS World News

SBS World News

Take a global view with Australia's most comprehensive world news service