READ MORE
SBS Việt ngữ
Vài ngày trước khi từ chức vào năm 2023, cựu Thủ hiến Lao động Victoria, ông Daniel Andrews đã công bố kế hoạch phá dỡ toàn bộ 44 tòa nhà ở công cộng của Victoria.
Khi Úc đang vật lộn với cuộc khủng hoảng nhà ở đang diễn ra, kế hoạch phá dỡ nhà của 10 ngàn người dân Victoria và xây dựng lại vào năm 2051, đã khiến nhiều chuyên gia và cư dân phải đau đầu.
Vào tháng 4, Tòa án Tối cao Victoria đã bác bỏ một vụ kiện tập thể, từ những người thuê nhà phản đối quyết định này.
Quyết tâm được lắng nghe, cư dân đang đệ đơn kháng cáo.
Louisa Bassini là luật sư quản lý về Nhà ở và Thuê nhà, tại Trung tâm Luật Cộng đồng Inner Melbourne.
Bà nói với SBS rằng, Homes Victoria đã không xem xét đúng mức các quyền con người của cư dân, khi đưa ra quyết định mà không tham vấn.
"Các căn cứ khác liên quan đến quyền của các thành viên nhóm, được có cơ hội được lắng nghe. Cho đến ngày nay, Homes Victoria vẫn chưa tham khảo ý kiến của cư dân và cho phép họ đưa ra các ý kiến, liên quan đến các giải pháp, thay thế cho việc phá dỡ. Vì vậy lập luận của chúng tôi là, thẩm phán xét xử đã sai khi nhận định rằng, điều này không bắt buộc và điều này không nhất thiết, ảnh hưởng đến kết quả của chương trình Homes Victoria”, Louisa Bassini.
Còn Bộ trưởng Nhà ở Victoria là Harriet Shing nói với SBS rằng, các tòa tháp đã quá hạn thay thế từ lâu.
"Vâng, bất kỳ ai đã từng ở trong các tòa tháp, hoặc coi các tòa tháp là nhà sẽ biết rằng, chúng thực sự ồn ào. Chúng lạnh vào mùa đông, nóng vào mùa hè. Chúng không được tiếp cận với các loại thông gió, ánh sáng tự nhiên, hoặc tiện nghi giống như mọi hình thức nhà ở khác trên toàn tiểu bang, theo các quy tắc tuân thủ hiện hành”, Harriet Shing.
Tại các tòa tháp nhà ở công cộng North Melbourne, cư dân cho biết họ biết về quyết định này, thông qua một tờ giấy ghi chú nhét dưới cửa, thông báo rằng nhà của họ sẽ là nơi đầu tiên bị phá bỏ.
Gabrielle de Vietri là người phát ngôn về nhà ở, của Đảng Xanh Victoria.
Bà cũng là thành viên của thành phố Richmond, nơi có nhiều tòa tháp nhà ở công cộng, hơn bất kỳ đơn vị bầu cử nào khác ở Victoria.
Vào ngày công bố, một cuộc họp công khai đã được tổ chức cho cư dân.
"Tất cả những gì họ nghe được, là họ đã nhận được một lá thư dưới cửa, vào ngày Dan Andrews đưa ra thông báo này nói rằng, chúng tôi sẽ phá hủy nhà của bạn. Chúng tôi không biết khi nào, hãy ngồi yên và sự đau khổ trong căn phòng đó hoàn toàn có thể cảm nhận được, vì không có thông tin nào khác được truyền đạt. Không hề có bất kỳ cuộc tham vấn nào, với cư dân”, Gabrielle de Vietri.
Bà De Vietri cho biết, nhiều tòa tháp này chủ yếu là nơi ở, của người di cư và người tị nạn.
Với nhiều thập niên xây dựng cộng đồng bên trong các tòa tháp, bà cho biết cư dân sợ bị cắt đứt, khỏi mạng lưới hỗ trợ của họ.
"Và một phụ nữ Việt Nam lớn tuổi đứng lên và phát biểu, thay mặt cho một nhóm cư dân, vây quanh một thông dịch viên rằng, chúng tôi sẽ tự xích mình vào tòa nhà này, thay vì để xe ủi đất vào. Đây là nhà của chúng tôi, chúng tôi sẽ không để nó ra đi. Họ đã xây dựng cộng đồng của họ chung quanh địa điểm này, họ có thể tiếp cận bác sĩ, bạn bè, dịch vụ và có cộng đồng ở đó”, Gabrielle de Vietri.
Theo báo cáo gần đây của Liên minh Đỉnh cao Nhà ở Victoria, Victoria cần thêm 80 ngàn ‘nhà ở xã hội’ trong thập niên tới, để đưa tiểu bang trở lại đúng hướng.
Được biết thuật ngữ ‘Nhà ở xã hội’ hay ‘social housing homes’ bao gồm hai loại rộng, nhà ở công cộng và nhà ở cộng đồng.
‘Nhà ở công cộng’ hay ‘Public housing’ do chính quyền tiểu bang sở hữu và quản lý, trong khi ‘nhà ở cộng đồng’ hay ‘community housing’ do các tổ chức tư nhân phi lợi nhuận quản lý và thường sở hữu.
Harriet Shing cho biết, người thuê nhà có cùng một loạt các quyền hạn bất kể loại nào.
"Mọi người trong nhà ở xã hội, cho dù họ được cung cấp nhà ở theo hệ thống nhà ở công cộng hay nhà ở cộng đồng, những người đang chờ đợi, những người nhận được nhà ở đó, do danh sách chờ và quyền ưu tiên, đều có quyền được hưởng các quyền theo Đạo luật Thuê nhà ở. Các quyền này giống nhau, bất kể bạn đang ở phần nào của hệ thống nhà ở xã hội”, Harriet Shing.
Thế nhưng trong khi những người thuê nhà có thể có cùng các quyền, sau khi họ ở trong nhà ở cộng đồng, các tổ chức tư nhân sở hữu nhà ở có thể cho thuê tới 25 phần trăm, cho những người trong sổ đăng ký quan tâm, làm giảm số lượng nhà ở dành cho những người trong danh sách chờ ưu tiên.
Trong khi đó Chính sách của chính phủ là, 75 phần trăm tất cả các chỗ trống trong nhà ở xã hội, do các tổ chức nhà ở cộng đồng sở hữu hoặc quản lý, phải được phân bổ cho những người nộp đơn, xin Quyền ưu tiên.
Những người nộp đơn xin Nhà ở công cộng, được phân bổ dựa trên nhu cầu, với những người phải đối mặt với bạo lực gia đình, tình trạng vô gia cư và những người khuyết tật được ưu tiên tiếp cận.
Nhà ở cộng đồng là sự kết hợp của những người trong sổ đăng ký, quan tâm đến nhà ở xã hội, nhưng không nhất thiết là những người phải đối mặt, với hoàn cảnh sống bấp bênh nhất.
Giá thuê nhà ở cộng đồng, cũng không phải chịu mức trần tiền thuê nhà, giống như nhà ở công cộng, với người thuê nhà có thể phải đối mặt với mức tăng tiền thuê nhà 5 phần trăm, nếu chuyển đến nhà ở cộng đồng.
Louisa Bassini cho biết, điều này là không tốt.
"Vì vậy điều này đang quay trở lại các khu nhà ở, tùy thuộc vào tình trạng sẵn có của các bất động sản nhà ở cộng đồng, điều đó có nghĩa là những người này sẽ không còn là cư dân nhà ở công cộng nữa. Họ sẽ sống dưới sự quản lý của các tổ chức phi chính phủ và có ít quyền hơn, bắt nguồn từ chính sách của các tổ chức đó. Điều đó là không đủ vì họ đang bị đuổi, nhà của họ đang bị phá hủy và vẫn không có gì bảo đảm rằng, họ có thể trở lại với tư cách là cư dân nhà ở công cộng, tại các khu nhà ở”, Louisa Bassini.
Mặc dù có sự đồng thuận chung rằng, các tòa tháp không còn đáp ứng các tiêu chuẩn về quy định xây dựng nữa, nhưng các kiến trúc sư độc lập cho biết, không có lý do gì mà các tòa nhà không thể được cải tạo.
Nigel Bertram là đồng tác giả của một báo cáo, nêu quan điểm về việc cải tạo và là giáo sư thực hành về kiến trúc, tại Đại học Monash.
Ông cho biết, kế hoạch phá dỡ là sai lầm nghiêm trọng.
"Tất cả chúng đều được xây dựng theo cách rất giống nhau. Vì vậy tính kết cấu của chúng, nếu bạn làm cho chúng thực sự phù hợp để cải tạo, vì chúng có hệ thống. Vì vậy nếu chúng ta có thể xây dựng một hệ thống cho một tòa nhà, thì nó có thể được sử dụng cho nhiều tòa nhà. Chúng gần giống như một bộ phận từ nhà máy đúc sẵn. Được lắp ráp theo cùng một cách. Vì vậy, với các cấu trúc tương tự”, Nigel Bertram.
Mặc dù những thay đổi và sửa đổi độc đáo, đã xảy ra trong suốt nhiều thập niên, ông nói rằng điều đó có thể được giải quyết.
"Có thể đưa các tòa nhà lên tiêu chuẩn ở các mức độ khác nhau, chắc chắn là đến mức chúng phù hợp để ở và phù hợp để sử dụng lâu dài trong tương lai. Nếu bạn nghĩ về toàn bộ thành phố, chúng ta có rất nhiều tòa nhà rất được trân trọng từ thế kỷ 19. Chúng cũng không đáp ứng các tiêu chuẩn hiện tại, nhưng chúng ta không lấy đó làm lý do để phá bỏ chúng. Trên thực tế, chúng ta suy nghĩ rất kỹ, về cách làm cho chúng phù hợp với nhu cầu hiện đại và duy trì chúng”, Nigel Bertram.
Ngoài những tác động xã hội đối với cư dân, ông cho biết phân tích độc lập đã phát hiện ra rằng, việc cải tạo không chỉ rẻ hơn, mà còn tốt hơn cho môi trường.
"Chúng tôi gạt tất cả các yếu tố xã hội đó sang một bên, chúng tôi không tính giá thành, chúng tôi không thảo luận về chúng, chúng tôi chỉ xem xét các con số về chi phí, phạm vi công việc cần thiết và lượng carbon tích hợp của nó. Và chúng tôi thấy rằng, về mặt môi trường và kinh tế, cải tạo rẻ hơn và tốt hơn là xây dựng lại”, Nigel Bertram.
Được biết một số báo cáo tương tự, đã được các kiến trúc sư và học giả công bố, lập luận về trường hợp cải tạo.
Nhưng bà Harriet Shing cho biết, những báo cáo này không đúng về tình trạng và cấu trúc của các tòa nhà.
"Tôi muốn nói rằng loại tòa nhà mà người đó nhắc đến, được xây dựng vào thế kỷ 19, không cao 26 tầng. Vì vậy, loại thách thức về kỹ thuật tồn tại ở đó ngay từ đầu, rất khó so sánh với các tòa nhà 1 và 2 tầng, hoặc các khu chung cư nhỏ hơn, chẳng hạn như nhà không có thang máy, cao 3 hoặc 4 hoặc 5 tầng. Điều thứ hai thực sự quan trọng cần lưu ý, là các cộng đồng đã bày tỏ mong muốn rất rõ ràng là, không bị ảnh hưởng bởi việc xây dựng”, Harriet Shing.
Bà Gabrielle de Vietri cho biết, nhóm của họ đã gõ cửa từng nhà ở công cộng của cư dân, trong khu vực bầu cử Richmond.
"Trên khắp các khu dân cư, những gì chúng tôi nghe được từ cư dân, là các văn phòng tái định cư, họ hứa hẹn những điều mà họ không thể thực hiện và họ đe dọa họ, bằng một số tình huống khá đáng sợ. Vì vậy họ hứa hẹn với cư dân quyền được hồi hương, trên thực tế, chính sách tái định cư của Homes Victoria, không thực sự bảo đảm quyền được hồi hương. Và cư dân không biết rằng, ngay cả khi họ có thể trở về sau 7, 8, 9 năm nữa, thì họ cũng không thực sự được trở về nhà ở công cộng”, Gabrielle de Vietri.
Trong khi đó Chính phủ cho biết, cư dân có quyền được hồi hương, nhưng chỉ khi họ được coi là đủ điều kiện.
Vì vậy nếu tình hình của ai đó, thay đổi quyền được hưởng một số lựa chọn nhà ở nhất định, họ có thể không còn được ưu tiên tiếp cận nhà ở, mà họ đang có nữa.
Trong khi chính phủ nhấn mạnh rằn,g đã có thông tin liên lạc rõ ràng với cư dân trong suốt quá trình này, các nhóm đại diện cho người thuê nhà, đã nói với S-B-S một điều khác.
Louisa Bassini cho biết, hiện có hơn 800 hộ gia đình được đại diện, trong vụ kiện tập thể chống lại Homes Victoria.
"Họ là cư dân của 3 tòa tháp đầu tiên, được đưa vào sử dụng và sẽ bị phá dỡ. Nhưng chúng tôi nghĩ rằng, kết quả của quyết định này, sẽ ảnh hưởng đến cư dân của tất cả các tòa tháp trên khắp Melbourne. Vì vậy tôi nghĩ rằng, 10 ngàn người đó đều đang theo dõi chặt chẽ và quan tâm đến việc này là công bằng, vì các tòa tháp của họ cũng sẽ bị phá dỡ theo chương trình”, Louisa Bassini.
Trong khi đó Katelyn Butterss là Tổng giám đốc điều hành, của Hiệp hội Người thuê nhà công cộng Victoria.
Với một số cuộc di dời đã được tiến hành, bà nói với S-B-S rằng đã có những kết quả trái chiều.
"Chúng tôi đã nghe một số người thuê nhà nói rằng, họ khá hài lòng và chúng tôi đã nghe một số người khác cho biết, họ không đáp ứng được nhu cầu của mình, rằng cách bố trí không phù hợp với văn hóa của họ và họ đang phải vật lộn, để sắp xếp đồ đạc trong nhà”, Katelyn Butterss.
Được biết Báo cáo thường niên mới nhất, về Dịch vụ Chính phủ của Ủy ban Năng suất cho thấy, chỉ có 2,9 phần trăm hộ gia đình ở Victoria, sống trong nhà ở xã hội, thấp hơn nhiều so với mức trung bình toàn quốc, là 3,9 phần trăm.
Bà Katelyn Butterss cho biết, một trong những mối quan tâm chính của V-P-T-A là, khi những ngôi nhà xã hội này được xây dựng lại, nhiều ngôi nhà sẽ không đáp ứng được nhu cầu của các gia đình, hiện sống trong các tòa tháp.
"Có rất nhiều gia đình lớn hơn, ở North Melbourne và Flemington, mà chúng tôi đã thực hiện một công việc tham gia cộng đồng chi tiết, để thực sự hiểu được nguyện vọng của họ, đối với những ngôi nhà mới được xây dựng lại trên các địa điểm. Họ đã có rất nhiều gợi ý rất hợp lý về những điều họ muốn thấy, bao gồm các phòng ngủ đủ lớn để có hai giường đơn cạnh nhau, nhưng có khu vực dành cho trẻ lớn hơn, nếu không có trong chính căn hộ, thì có một khu vực chung mà chúng có thể đến và làm bài tập một cách yên tĩnh và rất quan trọng, nhà bếp không phải là không gian mở mà được tách biệt, xa hơn so với phần còn lại của ngôi nhà. Nhiều trường hợp vì lý do văn hóa, nhưng cũng để ngăn mùi thức ăn lan tỏa và tạo thêm không gian sống cho các gia đình lớn hơn”, Katelyn Butterss.
Còn bà Harriet Shing cho biết, chính phủ quyết tâm tiến hành các kế hoạch của họ và cam kết rằng, việc giao tiếp và tham vấn với cộng đồng, sẽ tiếp tục trong từng bước thực hiện.
"Chúng tôi sẽ tiếp tục làm việc với cư dân và cộng đồng, để cung cấp cho họ thông tin chính xác. Chúng tôi sẽ tiếp tục làm việc để bảo đảm rằng, mọi người có thể tiếp cận nhà ở đáp ứng nhu cầu của họ và chúng tôi sẽ tiếp tục làm việc để chắn chắn rằng, khi thành phố phát triển và chúng ta hướng đến một thành phố có quy mô như London vào những năm 2050, chúng tôi sẽ cung cấp nhiều lựa chọn nhà ở cho những người thuê nhà tư nhân, cho những người sống trong nhà ở xã hội, cho những người muốn mua nhà riêng và cho những người muốn ở gần nơi họ lớn lên hơn”, Harriet Shing.
Thế nhưng bà Gabrielle de Vietri cho biết, Đảng Xanh sẽ không ngừng phản đối, cho đến khi kế hoạch này bị hủy bỏ.
"Vì vậy chúng tôi đang tiếp cận theo nhiều cách nhất, để cố gắng ngăn chận kế hoạch thảm khốc này xảy ra, vì không ai đồng ý với kế hoạch của chính phủ. Không ai đồng ý với quyết định phá hủy những tòa tháp này và không ai nghĩ đó là một ý tưởng hay. Trên thực tế trên toàn bộ lập trường chính trị, các chuyên gia và tổ chức dịch vụ, cư dân và cộng đồng, mọi người đều đồng ý rằng đó là một ý tưởng thảm khốc, vì bất kỳ kế hoạch nào bắt đầu, bằng việc phá hủy 7.000 ngôi nhà trong cuộc khủng hoảng nhà ở, đều không phải là kế hoạch nhà ở, mà đó là một thảm họa nhà ở”, Gabrielle de Vietri.
